Những nguy hại tiềm ẩn từ việc ép con học quá mức, phụ huynh cần đặc biệt lưu ý.

Vào tháng 6 năm ngoái, một nữ sinh ở Nghệ An rơi vào tình trạng căng thẳng, mệt mỏi, và tâm lý bất ổn, thậm chí có ý định tự sát. Cô bé đã bỏ ăn, cơ thể gầy yếu, đôi mắt thâm quầng và thường xuyên tự nhốt mình trong phòng.

Những dấu hiệu này khiến cha mẹ nữ sinh lo lắng và đưa cô đến bệnh viện. Kết quả kiểm tra cho thấy em bị trầm cảm và phải nhập viện điều trị tại Khoa Tâm thần, Bệnh viện 103.

Cuối cùng, nữ sinh này đã phải dừng lại trước kỳ thi THPT quốc gia sau một thời gian dài học căng thẳng. Cô không phải là trường hợp duy nhất gặp phải vấn đề tâm lý do áp lực học hành và thi cử.

Theo một nghiên cứu từ Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc tại Việt Nam, áp lực học tập chính là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các vấn đề tâm lý ở trẻ em và thanh thiếu niên trong nước.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, tình trạng trẻ em mắc các rối loạn như trầm cảm, lo âu và rối loạn cảm xúc do học tập đang có xu hướng gia tăng.

Ở Việt Nam, giờ học thường bắt đầu từ rất sớm, khoảng 6h45-7h sáng. Điều này khiến nhiều học sinh phải thức dậy từ sáng sớm, khi phố xá còn vắng vẻ, để kịp đến trường. Tại các thành phố lớn, các em thường phải đi học sớm để tránh tình trạng ùn tắc giao thông.

Với các em học sinh, thời gian trở nên quá chật hẹp giữa lịch học dày đặc. Sau giờ học ở trường, các em còn phải tham gia các lớp học thêm tại trung tâm, nhà giáo viên hoặc gia sư tại nhà.

Chia sẻ từ một phụ huynh về việc học thêm của con em tiểu học: "Cháu đã học cả ngày ở trường, tối về lại phải ngập trong bài tập. Tối đến, cháu ăn vội bát cơm và tiếp tục học thêm với gia sư. Những thời điểm chuẩn bị thi học kỳ, khối lượng bài tập khiến vợ chồng tôi cảm thấy choáng váng. Thậm chí phải thuê gia sư tăng giờ dạy, thấy con học vất vả mà xót xa."

Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận rất nhiều học sinh đến khám và tư vấn về sức khỏe tâm thần vì áp lực học tập quá lớn. Theo bác sĩ Nguyễn Văn Dũng, các em thường đến khám vào những thời điểm căng thẳng như đầu năm học hoặc trước và sau kỳ thi học kỳ.

Áp lực học tập một phần đến từ kỳ vọng quá lớn từ phía phụ huynh, họ ép con cái học để có tương lai sáng lạn, nhưng đôi khi quên dạy con cách học đúng, học bao nhiêu là đủ và quan trọng hơn là theo đuổi những điều con thực sự đam mê.

Trong một phóng sự của VTV về một trường học nổi bật tại Hà Nội, các học sinh không có đủ không gian để thư giãn trong giờ giải lao và thiếu các hoạt động thực hành trong chương trình học.

Các em học sinh phải gánh vác khối lượng bài tập quá lớn. Tuy nhiên, áp lực mạnh mẽ hơn lại đến từ việc cha mẹ ép buộc con cái học những môn mà các em không yêu thích, chỉ để đạt thành tích xuất sắc vượt trội so với bạn bè.

Mặc dù không nên ép buộc con cái học quá nhiều, nhưng điều này không có nghĩa là cha mẹ được phép bỏ mặc việc học của trẻ. Việc khuyến khích trẻ học là cần thiết, nhưng phải thực hiện theo phương pháp khoa học, phù hợp với từng độ tuổi và đặc điểm tính cách của trẻ. Phụ huynh có thể giúp con phát triển thế mạnh trong các môn học và khuyến khích trẻ theo đuổi niềm đam mê của mình.

Cha mẹ cũng cần đóng vai trò như một bác sĩ tâm lý, xây dựng môi trường học tập thoải mái cho con cái. Việc dạy con học với một thái độ tích cực sẽ giúp trẻ cảm nhận được rằng kết quả không quan trọng bằng sự cố gắng và nỗ lực của chính mình, đồng thời tránh tạo ra áp lực quá lớn về điểm số hay sự phân biệt đỗ-trượt.

Cùng với đó, xây dựng một thời gian biểu hợp lý, cân bằng giữa học tập, vui chơi và nghỉ ngơi là vô cùng quan trọng. Trẻ trong độ tuổi phát triển cần ngủ đủ từ 6 đến 8 tiếng mỗi ngày để đảm bảo sự phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần.

Ngoài các môn học ở trường, cha mẹ cũng nên khuyến khích con em tham gia các hoạt động thể thao và nghệ thuật để phát triển khả năng sáng tạo và tư duy. Các môn học chính ở trường chỉ là nền tảng, nhưng trẻ cần được tiếp xúc với môi trường xung quanh để phát triển toàn diện hơn.

Giáo dục con cái luôn là một vấn đề đầy thử thách. Qua bài viết này, hy vọng bạn đã tìm được câu trả lời cho câu hỏi liệu có nên ép con cái học quá mức hay không. Tùy thuộc vào từng trẻ và hoàn cảnh, phụ huynh nên lựa chọn phương pháp học tập phù hợp, tránh tạo ra áp lực hay gò bó. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và thể trạng của trẻ mà còn tác động tiêu cực đến tâm lý, khiến trẻ cảm thấy căng thẳng, áp lực và thậm chí sợ hãi việc học. Hãy khuyến khích trẻ học một cách tích cực, kết hợp với chế độ dinh dưỡng hợp lý và thời gian vui chơi khoa học để giúp trẻ phát triển toàn diện.