Sự tích Ông Táo Về Trời là một nét đặc sắc trong văn hóa Tết của người Việt, thể hiện sự tôn kính đối với các vị thần bảo vệ gia đình. Vào ngày 23 tháng Chạp, mỗi gia đình đều tổ chức lễ cúng Ông Táo, cầu mong các vị thần sẽ lên trời báo cáo về gia đình và cầu chúc cho một năm mới an lành, hạnh phúc.
01/05/2025
Nội dung bài viết
Vào ngày 23 tháng Chạp, người Việt tổ chức lễ cúng ông Táo, một phong tục đầy ý nghĩa với nhiều câu chuyện huyền bí và thú vị về các vị thần bảo vệ gia đình. Lễ cúng này không chỉ là việc truyền thống mà còn chứa đựng một câu chuyện li kì về Táo Quân, những vị thần mang lại sự bình an và thịnh vượng cho gia đình.
Theo truyền thống của người Việt, vào ngày 23 tháng Chạp, mọi gia đình đều làm lễ cúng ông Công ông Táo tiễn các vị thần lên trời. Tuy phong tục này đã được duy trì từ bao đời nay, không phải ai cũng hiểu rõ sự tích về ông Táo và những điều thú vị gắn liền với các vị thần này. Hãy cùng tìm hiểu để khám phá thêm về câu chuyện huyền bí này.
Sự tích ông Táo về trời, với câu chuyện về hai ông và một bà, là một phần không thể thiếu trong tín ngưỡng dân gian của người Việt. Ba vị thần này – thần Nhà, thần Đất và thần Bếp – có trách nhiệm bảo vệ gia đình, đem lại sự hòa thuận và ấm no cho tổ ấm.
Táo Quân, theo tín ngưỡng dân gian Việt Nam, có nguồn gốc từ ba vị thần Thổ Công, Thổ Địa và Thổ Kỳ của Trung Hoa. Tuy nhiên, trong văn hóa Việt, câu chuyện này đã được biến tấu thành hình ảnh hai ông và một bà – thần Đất, thần Nhà và thần Bếp. Người dân Việt vẫn quen gọi chung là Táo Quân hoặc ông Táo trong các nghi lễ cúng Tết.
Ngày xưa, có một đôi vợ chồng trẻ, người vợ là Thị Nhi và người chồng là Trọng Cao. Hai người sống rất hạnh phúc bên nhau. Tuy nhiên, do một cơn giận dữ, Trọng Cao đã khiến Thị Nhi bỏ đi. Thị Nhi lang thang đến một làng khác và gặp Phạm Lang. Hai người yêu nhau và kết duyên vợ chồng.

Sau khi cơn giận đã lắng xuống, Trọng Cao vì quá yêu thương Thị Nhi mà quyết định lên đường tìm kiếm vợ. Ông vượt qua bao nhiêu xứ sở, nhưng tìm mãi không thấy Thị Nhi. Khi túng quẫn, không còn gì trong tay, Trọng Cao phải sống qua ngày bằng nghề ăn xin.
Vào một ngày 23 tháng Chạp, khi Trọng Cao đang xin ăn, ông tình cờ gặp lại Thị Nhi, lúc này đang đốt vàng mã trước cửa. Nhận ra người chồng cũ, Thị Nhi thương xót mang gạo đến giúp đỡ. Phạm Lang, thấy vậy, bắt đầu nghi ngờ vợ mình. Xấu hổ, Thị Nhi quyết định nhảy vào đống lửa tự vẫn. Trọng Cao vì tình yêu thương cũng lao vào theo vợ. Phạm Lang, trong nỗi đau mất vợ, cũng nhảy vào lửa và chết theo họ.

Ngọc Hoàng, cảm động trước mối tình chung thủy của ba người, đã phong cho họ trở thành Táo Quân, giúp Ngọc Hoàng quản lý các công việc liên quan đến bếp núc, đất đai và sinh hoạt của nhân gian. Mỗi năm vào ngày 23 tháng Chạp, các vị Táo Quân lại lên trời để báo cáo với Ngọc Hoàng.
Từ đó, vào ngày 23 tháng Chạp, người dân Việt Nam lại tổ chức lễ cúng tiễn ông Táo về trời, để báo cáo những sự việc xảy ra trong năm cho Ngọc Hoàng.
Lễ cúng ông Công ông Táo mang một ý nghĩa sâu sắc trong văn hóa người Việt, là dịp để tôn vinh các vị thần bảo vệ tổ ấm, cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng.
Táo Quân là những vị thần luôn sát cánh bên người dân, với vai trò là trợ thủ đắc lực của Ngọc Hoàng. Các vị này không chỉ giám sát các công việc hằng ngày trong gia đình mà còn báo cáo lại mọi việc trong trần gian cho Ngọc Hoàng vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm.
Vào mỗi dịp Tết, Táo Quân sẽ ghi lại tất cả những hành động tốt đẹp và sai lầm của mọi người trong năm qua để khi trở về trời, ông bẩm báo với Ngọc Hoàng, từ đó Ngọc Hoàng sẽ thưởng phạt thích đáng tùy theo công tội của mỗi người.
Vào ngày 23 tháng Chạp hằng năm, người dân Việt Nam thường mua bộ giấy gồm hai mũ ông và một mũ bà để thực hiện nghi lễ tiễn đưa ông Táo về trời. Mục đích của lễ cúng này là cầu mong Táo Quân sẽ tâu với Ngọc Hoàng những điều tốt đẹp, chúc cho gia đình may mắn và giảm thiểu những điều không thuận lợi trong năm qua.

Ông Táo không chỉ là một vị thần của riêng Việt Nam, mà sự thờ phụng ông còn được phổ biến rộng rãi ở nhiều quốc gia khác. Điển hình là Đài Loan, Trung Quốc, Singapore, nơi mà vào ngày 23 tháng Chạp, mọi người cũng tổ chức lễ tiễn ông Táo về trời tương tự như truyền thống ở Việt Nam.
Không chỉ riêng ở Việt Nam, mỗi quốc gia có một truyền thuyết khác nhau về phương tiện di chuyển của Táo Quân. Tại Việt Nam, có quan niệm cho rằng cá chép vàng là loài cá tiên, từng sống trên Thiên Đình, và chính vì thế ông Táo cưỡi cá chép về trời vào ngày 23 tháng Chạp.
Mặc dù ở nhiều nơi, người ta tin rằng ông Táo cưỡi cá chép, nhưng tại một số vùng miền ở Việt Nam, cũng như ở Trung Quốc và Đài Loan, có quan niệm khác cho rằng ông Táo lại cưỡi ngựa giấy khi trở về trời, tạo nên sự đa dạng trong các phong tục cúng Táo.
Tùy vào mỗi nền văn hóa, phương tiện di chuyển của Táo Quân luôn có sự khác biệt. Trong khi Việt Nam tin rằng ông cưỡi cá chép, thì tại một số vùng, người ta lại tin rằng ông Táo cưỡi ngựa, và vào ngày 23 tháng Chạp, ngựa giấy được sử dụng trong lễ tiễn Táo Quân về trời.
Tại sao người dân Việt lại tổ chức Lễ tiễn ông Táo và Lễ rước ông bà vào dịp Tết? Đây là câu hỏi mà nhiều người vẫn luôn thắc mắc. Mỗi nghi lễ đều mang trong mình những ý nghĩa sâu sắc và truyền thống lâu đời.
Trong truyền thống của người Việt, từ ngày 23 tháng Chạp đến giao thừa, người dân chỉ tổ chức lễ tiễn ông Táo mà không có lễ rước ông Táo, cũng như có lễ rước ông bà vào giao thừa mà không có lễ tiễn. Vậy lý do tại sao lại như vậy?

Theo quan niệm dân gian, không có lễ rước ông Táo vào ngày giao thừa vì ông Táo chỉ có thể trở lại trần gian sau khi Ngọc Hoàng kết thúc hội nghị “Thiên Tào phán sự”. Thời điểm ông Táo trở lại với trần gian là một bí mật, không thể đoán trước được, vì thế lễ rước ông Táo cũng không được tổ chức.

Lễ rước ông bà vào ngày giao thừa không chỉ đơn thuần là một nghi lễ cúng tế, mà còn là dịp để con cháu mời tổ tiên về gia đình, đặc biệt là những người không còn được thờ cúng trong gia đình như ông bà bên ngoại hay tổ tiên lâu đời.
Vì con cháu mong muốn các vị tổ tiên ở lại để chung vui trong bữa cơm gia đình, nên không tổ chức lễ tiễn ông bà, mà chỉ tổ chức lễ rước. Con cháu hy vọng tổ tiên sẽ cùng gia đình đón Tết và tiếp tục về cùng vào những năm sau.
Cúng ông Táo là một phong tục truyền thống đặc sắc của dân tộc Việt Nam vào dịp cuối năm, với hy vọng Táo Quân sẽ đem đến những báo cáo tốt đẹp về gia đình, để Ngọc Hoàng ban tặng phước lành và sự an lành cho mọi người.
Khám phá các sản phẩm thờ cúng tại Tripi:
Chia sẻ những kinh nghiệm quý báu cùng Tripi
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi
Có thể bạn quan tâm

Hướng dẫn chuyển slide PowerPoint thành video một cách dễ dàng và hiệu quả, giúp bạn có thể chia sẻ và trình chiếu bài thuyết trình mọi lúc, mọi nơi mà không cần phần mềm PowerPoint. Đặc biệt, bạn có thể mở video trên nhiều thiết bị khác nhau như TV, điện thoại thông minh... Tripi sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về quy trình này.

Cách làm món tép ram thơm ngon với màu sắc hấp dẫn, đem lại sự thích thú ngay từ lần thử đầu tiên.

Mẫu nền mầm non đầy màu sắc và hấp dẫn

Cách để Làm mềm phân một cách hiệu quả

Khám phá những mẫu background PowerPoint HD ấn tượng, giúp bài thuyết trình của bạn trở nên nổi bật và thu hút hơn.
