Trẻ gặp phải tình trạng giảm chú ý và thiếu tập trung, phải làm sao?

30/04/2025

Nội dung bài viết

Cách nhận biết trẻ bị rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD)

Trước khi áp dụng phương pháp cải thiện tình trạng giảm chú ý ở trẻ, bố mẹ cần xác định liệu con có đang mắc ADHD hay không thông qua việc quan sát những dấu hiệu trong sinh hoạt hàng ngày của trẻ.

ADHD - Rối loạn tăng động giảm chú ý là một trong những vấn đề thần kinh phổ biến ở trẻ nhỏ. Trẻ bị ADHD thường gặp khó khăn trong việc duy trì sự tập trung, kiểm soát hành vi và dễ dàng có xu hướng hành động quá mức hoặc luôn cảm thấy bồn chồn.

Cách nhận diện trẻ mắc phải rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD)

Triệu chứng của ADHD thường được phân thành hai nhóm chính, bao gồm:

Giảm chú ý: Trẻ dễ mất tập trung và dễ dàng bị phân tâm.
Tăng động: Trẻ quá hiếu động và có hành vi bốc đồng không kiểm soát.

Nhiều trẻ gặp phải tình trạng giảm chú ý và mất tập trung có thể biểu hiện cả hai triệu chứng này, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Việc nhận diện các dấu hiệu dưới đây sẽ giúp bố mẹ hỗ trợ trẻ một cách hiệu quả hơn trong việc khôi phục sự chú ý và tập trung.

Dấu hiệu khi trẻ mất tập trung

Thường xuyên quên hoặc làm mất đồ vật.
Liên tục thay đổi hoạt động hoặc nhiệm vụ mà không hoàn thành.
Khả năng duy trì sự tập trung kém, dễ bị phân tâm.
Gặp khó khăn trong việc tổ chức và sắp xếp công việc.
Hay mắc phải lỗi do thiếu sự chú ý, ví dụ trong các bài tập ở trường.
Không thể hoàn thành những công việc đơn giản hoặc tốn nhiều thời gian.
Dường như không nghe hoặc không làm theo chỉ dẫn.

Trẻ mất tập trung thường xuyên quên và dễ dàng bị phân tâm, không thể tập trung lâu vào một công việc nào.

Dấu hiệu khi trẻ bị tăng động

Nói chuyện quá nhiều.
Luôn luôn trong trạng thái bồn chồn, không thể ngồi yên.
Hành động thiếu suy nghĩ và không kiên nhẫn.
Thực hiện các hoạt động thể chất quá mức, không ngừng nghỉ.
Thường xuyên cắt lời hoặc gián đoạn cuộc trò chuyện với người khác.
Không thể chờ đợi lượt của mình trong các tình huống.
Không thể duy trì sự tập trung vào một nhiệm vụ trong thời gian dài.
Thiếu hoặc không có cảm giác sợ hãi khi đối mặt với nguy hiểm.
Không thể ngồi yên, đặc biệt trong những không gian yên tĩnh.

10 phương pháp giúp trẻ vượt qua tình trạng mất tập trung và giảm chú ý

Lập một thời gian biểu hợp lý và khoa học

Lập một thời gian biểu hợp lý và khoa học để giúp trẻ duy trì sự tập trung và cải thiện khả năng chú ý.

Một trong những cách hiệu quả để giúp trẻ tránh tình trạng mất tập trung và giảm chú ý là tạo cho trẻ một thời gian biểu rõ ràng. Điều này sẽ giúp trẻ hoàn thành các nhiệm vụ một cách có tổ chức và hiệu quả hơn. Bố mẹ cần xây dựng và duy trì một thời gian biểu hợp lý, có cấu trúc rõ ràng để trẻ biết mình cần làm gì. Dưới đây là một số gợi ý dành cho bố mẹ:

Thiết lập thói quen cho trẻ: Bố mẹ nên giúp con hình thành các thói quen đơn giản vào các khung giờ cố định như ăn uống, học tập, chơi đùa và giờ ngủ. Hơn nữa, bố mẹ cũng nên khuyến khích trẻ tự chuẩn bị đồ dùng cần thiết cho ngày hôm sau, như quần áo, sách vở, và để đồ dùng học tập ở nơi dễ tìm.
Đơn giản hóa lịch trình: Việc giảm bớt độ phức tạp trong lịch trình của trẻ là rất quan trọng đối với những trẻ mất tập trung. Dù việc tránh thời gian rảnh là cần thiết, nhưng đối với trẻ bị ADHD, quá nhiều hoạt động sau giờ học có thể khiến trẻ cảm thấy lo lắng. Vì vậy, bố mẹ nên điều chỉnh các hoạt động sao cho phù hợp với khả năng của trẻ.

Áp dụng những phương pháp này sẽ giúp trẻ có một lịch trình cụ thể, tổ chức tốt hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho sự tiến bộ trong học tập và cuộc sống hàng ngày của trẻ.

Chia nhỏ các công việc để dễ dàng quản lý

Chia nhỏ các công việc giúp trẻ dễ dàng hoàn thành từng bước một, từ đó cải thiện khả năng tập trung và tránh cảm giác quá tải.

Một phương pháp hữu ích để giúp trẻ cải thiện tình trạng mất tập trung và giảm chú ý là chia nhỏ công việc. Bố mẹ có thể thử sử dụng một cuốn lịch treo tường lớn để nhắc nhở trẻ về các công việc cần hoàn thành mỗi ngày.

Một cách khác là sử dụng mã màu cho các công việc gia đình và bài tập học đường. Phương pháp này sẽ giúp trẻ không cảm thấy bị choáng ngợp bởi những nhiệm vụ hằng ngày, đồng thời giúp trẻ dễ dàng nhận diện và nhớ được công việc cần làm nhờ vào màu sắc phân biệt rõ ràng.

Thay vì giao cho trẻ một danh sách dài các nhiệm vụ, bố mẹ nên chia nhỏ chúng thành các bước cụ thể và dễ hiểu. Ví dụ, thay vì nói "đánh răng, rửa mặt, mặc đồ, đi học", bố mẹ có thể nói "bước 1: đánh răng", "bước 2: rửa mặt", và tiếp tục theo từng bước như vậy. Cách làm này sẽ giúp trẻ tiếp nhận và thực hiện các công việc một cách dễ dàng hơn.

Giải quyết từng vấn đề một cách riêng biệt

Chỉ nên giải quyết một vấn đề tại một thời điểm, điều này sẽ giúp trẻ dễ dàng ghi nhớ và tập trung vào vấn đề cụ thể. Bố mẹ không nên nói quá nhiều thứ cùng lúc, vì điều này có thể khiến trẻ bị lúng túng và khó nhớ. Thay vào đó, bố mẹ nên tập trung vào một vấn đề duy nhất mỗi lần nhắc nhở, đồng thời đưa ra cả mục tiêu ngắn hạn và dài hạn để hướng dẫn trẻ.

Ví dụ, nếu bố mẹ muốn nhắc nhở trẻ về cách ăn uống đúng mực, hãy chỉ tập trung vào vấn đề này thay vì thêm những chuyện khác. Bố mẹ có thể đưa ra yêu cầu ngắn hạn như "Con hãy ăn trong vòng 10 phút một cách yên tĩnh" và yêu cầu dài hạn như "Từ giờ trở đi, con hãy luôn ngồi ăn một cách lịch sự như vậy". Khi trẻ hoàn thành yêu cầu, đừng quên khen ngợi, động viên và thưởng cho con như một cách khuyến khích.

Phương pháp chia nhỏ công việc và tập trung vào từng bước sẽ giúp trẻ dễ dàng vượt qua tình trạng mất tập trung và giảm chú ý, đồng thời tạo thói quen tốt cho sự phát triển toàn diện.

Giúp trẻ hiểu và yêu thương bản thân mình

Giúp trẻ yêu quý và hiểu rõ bản thân là một phần quan trọng trong việc phát triển sự tự tin và khả năng đối diện với thử thách trong cuộc sống.

Để hỗ trợ trẻ tăng động hiểu và yêu thương chính mình, trong quá trình khắc phục tình trạng mất tập trung và giảm chú ý, bố mẹ có thể thử những phương pháp sau đây:

Giải thích rõ về rối loạn tăng động giảm chú ý: Hãy giúp trẻ nhận thức rằng ADHD là một phần trong tính cách của mình, không phải là điều xấu. Cung cấp cho trẻ những thông tin đơn giản và phù hợp với độ tuổi về tình trạng này, đồng thời làm rõ rằng rất nhiều người cũng đang sống chung với nó.
Khám phá và phát huy thế mạnh của trẻ: Bố mẹ hãy cùng trẻ khám phá những khả năng đặc biệt và những điểm mạnh riêng. Việc tạo cơ hội để trẻ thể hiện sở trường sẽ giúp con thêm tự tin và nhận thức rõ giá trị bản thân.
Thể hiện tình yêu thương vô điều kiện: Bố mẹ cần luôn thể hiện tình yêu thương và sự quan tâm đối với con một cách chân thành và không điều kiện. Hãy gửi đến con những lời động viên, khuyến khích và nhắc nhở con rằng con là niềm tự hào của gia đình, bố mẹ luôn ở bên cạnh con trong mọi tình huống.

Thường xuyên khen ngợi và khích lệ trẻ

Việc khen ngợi và động viên trẻ không chỉ giúp cải thiện tình trạng mất tập trung mà còn tạo động lực cho trẻ vượt qua khó khăn. Dưới đây là những điều bố mẹ nên làm để khích lệ con mình:

Tạo cơ hội cho trẻ cảm nhận sự thành công qua lời khen ngợi và khích lệ sẽ giúp trẻ cảm thấy tự tin hơn và kiên trì với mục tiêu của mình. Bố mẹ nên chú ý đến từng sự tiến bộ dù nhỏ để thể hiện sự đánh giá tích cực với con.

Giữ vững thái độ tích cực: Thái độ lạc quan và nhận thức về sự hỗ trợ là những yếu tố then chốt giúp con vượt qua các thử thách từ rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD). Khi bạn giữ bình tĩnh và sự tập trung, sẽ dễ dàng tạo ra sự kết nối với con, giúp trẻ có thể an tâm và dễ dàng tập trung hơn.
Ghi nhận và khích lệ những hành vi tích cực của con: Chú ý đến những hành vi đáng khen của con là cách thức tốt để tạo động lực. Khi con hoàn thành nhiệm vụ, tuân thủ nguyên tắc hoặc thể hiện sự nỗ lực, bạn nên khen ngợi và khích lệ bằng lời nói, hoặc thậm chí qua những phần thưởng nhỏ. Lời khen có thể được thể hiện trực tiếp, hoặc qua những hình thức như thưởng vật phẩm hay công nhận thành tích của con.
Chăm sóc và tạo ra một môi trường hỗ trợ: Điều này bao gồm việc thiết lập các nguyên tắc rõ ràng, xây dựng một lịch trình hợp lý và cung cấp sự hỗ trợ trong việc tổ chức công việc và quản lý thời gian của con.

Cung cấp chỉ dẫn chi tiết cho con:

Hướng dẫn con một cách chi tiết và rõ ràng để giúp con thực hiện các nhiệm vụ trong cuộc sống hàng ngày.

Để cung cấp chỉ dẫn cụ thể, bố mẹ có thể áp dụng các gợi ý sau đây:

Xác định mục tiêu cụ thể: Khi yêu cầu con hoàn thành một nhiệm vụ, hãy giải thích rõ ràng và chi tiết về yêu cầu. Ví dụ, nếu con cần hoàn thành 3 bài toán và 1 bài văn trong một ngày, hãy chỉ ra số lượng và loại bài tập cần làm.
Sử dụng các ghi chú hình ảnh và màu sắc: Để con dễ dàng ghi nhớ yêu cầu, bố mẹ có thể sử dụng các miếng dán màu sắc rực rỡ hoặc các hình ảnh sinh động. Hãy đặt những ghi chú này ở những nơi con dễ nhìn thấy như tủ lạnh hay bàn học.
Hướng dẫn con từng bước một: Chia nhỏ công việc và giúp con thực hiện từng bước cụ thể. Sử dụng ngôn ngữ đơn giản và dễ hiểu, cung cấp thông tin rõ ràng về thời gian hoặc số lượng công việc cần làm. Ví dụ, giải thích thời gian đi ngủ là trước 10 giờ tối.
Sử dụng hình ảnh hoặc sơ đồ: Nếu có thể, sử dụng các hình ảnh hoặc sơ đồ để minh họa quy trình hoặc tiến độ công việc. Điều này giúp con dễ dàng theo dõi và nắm bắt tiến độ.
Nhắc nhở và lặp lại: Định kỳ nhắc nhở con về các mục tiêu sẽ giúp trẻ ghi nhớ và hoàn thành nhiệm vụ hiệu quả hơn.

Kết nối qua trò chuyện và chơi cùng con:

Dành thời gian để trò chuyện và chơi cùng con, giúp trẻ cảm nhận sự quan tâm và kết nối, đồng thời tạo cơ hội cho con học hỏi qua các hoạt động vui chơi thú vị.

Trò chuyện và chơi cùng con không chỉ là những hoạt động giải trí, mà còn là những cơ hội quý báu để trẻ rèn luyện và phát triển kỹ năng sống, đặc biệt là đối với những trẻ mắc phải rối loạn tăng động giảm chú ý. Đây không chỉ là cách để trẻ học hỏi, mà còn là phương pháp giúp trẻ trau dồi khả năng xử lý tình huống, kiên nhẫn, và tư duy sáng tạo, đồng thời tạo nên sự gắn kết sâu sắc trong gia đình.

Thắt chặt mối quan hệ hợp tác giữa gia đình và nhà trường:

Sự phối hợp mật thiết giữa gia đình và nhà trường là yếu tố then chốt để giúp trẻ vượt qua các vấn đề về sự thiếu tập trung và giảm chú ý. Để đạt được hiệu quả tốt nhất, bố mẹ cần chủ động trao đổi với giáo viên về tình trạng của con mình, yêu cầu sự hỗ trợ từ giáo viên và hợp tác trong việc giáo dục trẻ.

Phối hợp giữa gia đình và nhà trường đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc giúp trẻ vượt qua tình trạng mất tập trung và giảm chú ý. Bố mẹ nên tích cực trao đổi với giáo viên để hiểu rõ hơn về tình hình của con và yêu cầu sự hỗ trợ về mặt học tập. Bên cạnh đó, gia đình cũng cần cung cấp sự quan tâm và hỗ trợ liên tục cho con.

Bố mẹ cũng có thể yêu cầu giáo viên sắp xếp cho con ngồi ở những khu vực yên tĩnh, tránh xa các yếu tố gây phân tâm như cửa sổ hoặc cửa ra vào. Việc tạo ra một không gian học tập tập trung sẽ giúp con dễ dàng hoàn thành công việc học tập và giảm bớt những xao lãng không cần thiết.

Khuyến khích trẻ tham gia hoạt động thể chất và duy trì thói quen ngủ đúng giờ:

Khuyến khích con tham gia các hoạt động thể chất thường xuyên không chỉ giúp trẻ cải thiện sức khỏe mà còn có thể làm giảm bớt sự căng thẳng và lo âu. Đồng thời, việc duy trì một chế độ ngủ khoa học và đúng giờ sẽ giúp trẻ có đủ năng lượng để học tập và phát triển toàn diện.

Khuyến khích con tham gia các hoạt động thể chất và duy trì thói quen ngủ khoa học là những yếu tố quan trọng trong việc giúp trẻ vượt qua tình trạng mất tập trung và giảm chú ý, đặc biệt là đối với trẻ mắc ADHD. Những thói quen này đóng vai trò như chìa khóa để giúp con cải thiện khả năng tập trung và duy trì sự ổn định cảm xúc.

Khuyến khích trẻ tham gia thể thao và các hoạt động thể chất là một cách tuyệt vời để giúp con tiêu hao năng lượng một cách lành mạnh. Việc này không chỉ giúp con tập trung vào các chuyển động và kỹ năng cụ thể, mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, như cải thiện khả năng tập trung, giảm lo âu và trầm cảm, đồng thời hỗ trợ phát triển trí tuệ.

Quan trọng nhất, việc duy trì hoạt động thể chất thường xuyên không chỉ giúp con khỏe mạnh, mà còn là yếu tố cần thiết để cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ đó làm giảm những triệu chứng của ADHD, giúp trẻ có thể nghỉ ngơi tốt hơn và tỉnh táo trong các hoạt động hằng ngày.

Kỷ luật con với sự kiên nhẫn và mục tiêu rõ ràng:

Kỷ luật là một yếu tố cần thiết trong việc giáo dục trẻ mắc phải tình trạng mất tập trung và giảm chú ý, nhưng điều quan trọng là áp dụng kỷ luật một cách nhẹ nhàng và có mục đích rõ ràng. Tránh sử dụng các phương pháp bạo lực như đánh đòn hay la mắng, thay vào đó có thể áp dụng những biện pháp nhẹ nhàng và hợp lý.

Khi áp dụng kỷ luật, bố mẹ cần nhớ rằng phương pháp phải luôn đi đôi với sự kiên nhẫn và sự yêu thương. Dưới đây là một số hình thức phạt hợp lý mà bố mẹ có thể áp dụng để giúp con hiểu và sửa chữa hành vi tiêu cực:

Giới hạn hoạt động yêu thích của con: Khi con có hành vi không phù hợp, bố mẹ có thể tạm ngừng cho con tham gia các hoạt động như chơi game, xem TV hoặc chơi điện tử. Điều này giúp con nhận thức rõ ràng về hậu quả của hành vi không chấp nhận được.
Thu hồi điểm thưởng: Khi hành vi của con không đúng, bố mẹ có thể tạm dừng việc thưởng các phần quà hoặc hoạt động yêu thích như đồ ăn hay đồ chơi mới. Điều này giúp con nhận ra rằng hành vi tiêu cực sẽ không nhận được phần thưởng.
Áp dụng hình phạt cụ thể: Hình phạt cần phải rõ ràng và được thực hiện ngay lập tức để con hiểu được hậu quả của hành vi. Ví dụ, yêu cầu con hoàn thành một công việc bổ sung để sửa chữa hành vi của mình.

Những điều cần lưu ý khi giáo dục trẻ mắc phải tình trạng mất tập trung và giảm chú ý là vấn đề quan trọng mà bố mẹ cần phải đặc biệt chú ý. Cùng với sự yêu thương và kiên nhẫn, những phương pháp giáo dục đúng đắn sẽ giúp trẻ vượt qua khó khăn này một cách hiệu quả.

Trẻ gặp phải tình trạng mất tập trung và giảm chú ý cần sự quan tâm đặc biệt và can thiệp kịp thời từ phía gia đình và các chuyên gia. Dưới đây là một số điểm cần lưu ý trong quá trình hỗ trợ trẻ cải thiện khả năng tập trung.

Đánh giá tình trạng của trẻ: Việc cho trẻ tham gia vào các bài kiểm tra tâm lý về trí tuệ, cảm xúc và hành vi sẽ giúp xác định rõ ràng tình trạng của con, từ đó có thể tìm ra phương pháp giáo dục phù hợp. Việc hiểu rõ những khía cạnh này sẽ giúp bố mẹ đưa ra quyết định chính xác hơn trong việc can thiệp giáo dục.
Hợp tác với chuyên gia giáo dục đặc biệt: Làm việc cùng các chuyên gia về giáo dục đặc biệt là điều rất quan trọng. Các chuyên gia sẽ đưa ra những phương pháp hỗ trợ đặc thù giúp trẻ cải thiện khả năng tập trung và chú ý, từ đó giúp trẻ phát triển toàn diện hơn.

Sự can thiệp kịp thời và sự quan tâm đúng mức là yếu tố quyết định giúp trẻ vượt qua tình trạng mất tập trung và giảm chú ý. Khi bố mẹ nhận thức được điều này, quá trình giáo dục sẽ đạt được hiệu quả cao hơn.

Tìm kiếm sự tư vấn chuyên môn: Nếu nghi ngờ rằng trẻ có thể mắc phải tình trạng ADHD, bố mẹ nên đưa trẻ đi khám và nhờ sự tư vấn từ các chuyên gia tâm lý trẻ em. Những chuyên gia này sẽ giúp phân tích tình trạng của trẻ và cung cấp các phương pháp giáo dục chính xác nhất.
Vai trò của gia đình: Gia đình chính là nền tảng vững chắc cho sự phát triển của trẻ. Một môi trường gia đình ổn định, đầy đủ sự yêu thương và hỗ trợ sẽ giúp trẻ có cơ hội phát triển kỹ năng tập trung và cải thiện khả năng chú ý, từ đó vượt qua tình trạng ADHD hiệu quả hơn.

Những chia sẻ trên đây của Tripi về cách khắc phục tình trạng mất tập trung và giảm chú ý ở trẻ hy vọng sẽ là những thông tin hữu ích giúp bạn trong việc giáo dục con cái. Cảm ơn bạn đã theo dõi và chúc bạn thành công!

Tripi

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi