Việc áp dụng nguyên lý âm dương trong chế độ ăn uống hàng ngày không chỉ mang lại sức khỏe tốt mà còn giúp phòng ngừa các bệnh tật hiệu quả.

22/04/2025

Nội dung bài viết

Bên cạnh một chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng, việc kết hợp yếu tố âm dương trong khẩu phần ăn hàng ngày sẽ góp phần nâng cao sức khỏe và hỗ trợ điều trị các căn bệnh.

Dân gian Việt Nam có câu 'Có thực mới vực được đạo', nhưng cũng nhấn mạnh rằng 'trăm bệnh cũng từ miệng'. Do đó, mỗi người cần hiểu rõ cách ăn uống sao cho phù hợp, hạn chế bệnh tật. Chế độ ăn cân bằng âm dương sẽ giúp duy trì sức khỏe bền vững, đồng thời phòng ngừa các bệnh tật. Hãy cùng TS.BS Ngô Quang Hải, Ủy viên thường vụ Hội Châm Cứu Việt Nam, khám phá những kiến thức xung quanh ứng dụng nguyên lý âm dương trong ăn uống.

Nguyên lý âm dương trong thực phẩm là gì?

Trong Đông y, thuyết âm dương không chỉ là một học thuyết nền tảng mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe. Cân bằng giữa âm và dương là yếu tố quyết định giúp phòng ngừa bệnh tật và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Nếu cơ thể bạn tiếp nhận quá nhiều thực phẩm mang tính âm, rất dễ gặp phải tình trạng suy nhược, với các biểu hiện như tiêu chảy, làn da nhợt nhạt và sắc thái không đều trên cơ thể.

Nếu ăn quá nhiều thực phẩm mang tính dương, cơ thể sẽ có thể gặp các vấn đề như nổi mụn, phát ban, lở loét, ợ nóng và táo bón.

Nguyên lý âm dương trong thực phẩm là gì?

Làm thế nào để ứng dụng tính âm - dương trong chế độ ăn uống hàng ngày?

Trong thực tế, chúng ta đã vô tình áp dụng nguyên lý âm - dương vào các món ăn mỗi ngày mà không hề nhận thức rõ về nó. Ví dụ, gừng mang tính dương, có tác dụng giải cảm và thanh nhiệt, thường được dùng với các thực phẩm có tính hàn (âm) như cá, rau cải, bí đao. Ớt, một thực phẩm tính nhiệt (dương), lại rất thích hợp khi kết hợp với hải sản, trong khi rau răm (tính nhiệt) thường đi kèm với trứng vịt lộn (mang tính âm).

Sự kết hợp giữa các thực phẩm âm và dương không chỉ tạo ra một bữa ăn hài hòa mà còn giúp trung hòa những tác dụng phụ không mong muốn của từng loại thực phẩm, như cá, thịt hay rau. Người Việt còn xem thức ăn như một vị thuốc: ví dụ, khi bị sốt do cảm lạnh (âm), người ta thường ăn cháo gừng hay cháo tía tô, trong khi người bị sốt vì cảm nắng (dương) lại ưa chuộng cháo hành (âm).

Áp dụng thuyết âm dương vào chế độ ăn uống hàng ngày là một cách thức tuyệt vời để giữ gìn sức khỏe và duy trì sự cân bằng trong cơ thể.

Bạn có thể dễ dàng ứng dụng nguyên lý âm - dương vào các bữa ăn hàng ngày thông qua những cách thức sau:

Cân bằng giữa thực phẩm âm và dương: Hãy kết hợp các loại thực phẩm mang tính âm và dương trong mỗi bữa ăn để đạt được sự hài hòa. Ví dụ, khi ăn thịt (âm), bạn có thể bổ sung các loại rau củ (dương) để tạo sự cân đối và đảm bảo dinh dưỡng cho cơ thể.
Lựa chọn thực phẩm theo mùa: Mỗi mùa có những loại thực phẩm đặc trưng với tính chất âm - dương riêng. Việc chọn thực phẩm theo mùa không chỉ giúp bạn tận dụng tối đa giá trị dinh dưỡng mà còn góp phần vào sự cân bằng trong chế độ ăn uống. Ví dụ, trong mùa hè (tính dương), bạn có thể ăn nhiều trái cây có tính âm như dưa hấu, táo, chanh leo...
Phương pháp chế biến phù hợp: Mỗi phương pháp nấu ăn cũng có thể ảnh hưởng đến tính chất âm - dương của thực phẩm. Vào mùa đông (tính âm), người Việt thường chế biến món ăn bằng cách xào, rim hay kho với các gia vị như gừng, ớt, tỏi (tính dương), trong khi mùa hè (tính dương) lại ưu chuộng các món luộc, nộm, canh, và những món có vị chua (tính âm), giúp cơ thể giải nhiệt và dễ tiêu hóa hơn.

Cách áp dụng nguyên lý âm - dương vào chế độ ăn uống hàng ngày

Cách phân biệt thực phẩm mang tính âm hay dương

Để nhận biết thực phẩm có tính âm hay dương, người tiêu dùng có thể dựa vào các yếu tố như màu sắc, hương vị, hình dáng và đặc điểm của thực phẩm đó, cụ thể như sau:

Màu sắc: Những thực phẩm mang tính âm thường có màu lạnh như xanh dương, xanh lá cây, trắng hoặc tím. Ngược lại, thực phẩm có màu nóng như đỏ, cam, vàng lại thường mang tính dương.
Ngũ vị: Vị cay và ngọt thiên về tính dương, trong khi vị chua, mặn và đắng lại thuộc tính âm.
Hình thái: Thực phẩm mọng nước, mềm dẻo, có tính trương nở thường mang tính âm, ví dụ như dưa hấu, bưởi, nấm, trong khi các thực phẩm có hình thái khô ráo, cứng và co rút như gạo, hạt, ổi lại mang tính dương.
Đặc điểm sống: Thực phẩm từ động thực vật sống trên cạn, vận động mạnh sẽ có tính dương, trong khi các loài sống dưới nước, chậm chạp như rong biển, ếch, ngó sen thường mang tính âm.

Làm sao để phân biệt thực phẩm mang tính âm hay dương?

Để duy trì sự cân bằng âm dương trong chế độ ăn uống hàng ngày, bạn nên ăn đa dạng các loại thực phẩm từ thịt, cá, rau củ, đến các loại trái cây, từ thực phẩm màu nhạt đến đậm, và đặc biệt là lựa chọn thực phẩm theo mùa để giữ sức khỏe luôn tươi mới và dồi dào năng lượng mỗi ngày.

Nguồn: Báo Sức Khỏe và Đời Sống

Tripi - một cái tên đầy hứa hẹn, gợi mở những trải nghiệm mới mẻ và thú vị trong mỗi hành trình khám phá.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi