9 Điều Quan Trọng Cần Biết Về Kiến Ba Khoang

Vết đốt của kiến ba khoang thường bị nhầm lẫn với bệnh zona thần kinh. Tuy nhiên, vết thương do kiến ba khoang có những đặc điểm riêng biệt như sau:

• Vết thương thường xuất hiện ở các vùng da hở như mặt và tay.
• Vết đốt có hình dáng vệt dài hoặc đám mụn....

Lúc đầu, vết đốt chỉ gây ngứa nhẹ, căng da và đỏ vùng da. Sau đó, vết thương sẽ phát triển thành đám đỏ, nổi mụn nước không đều, có kích thước khác nhau. Khoảng 1-3 ngày sau, các mụn nước này sẽ to ra thành phỏng nước hoặc phỏng mủ. Bên cạnh các triệu chứng tại chỗ, người bị đốt còn có thể bị sốt nhẹ, khó chịu, nổi hạch ở vùng cổ, nách hoặc bẹn.

Lưu ý quan trọng đầu tiên khi gặp kiến ba khoang là không bao giờ dùng tay không để đập chúng. Việc này sẽ khiến chất độc từ cơ thể kiến dính vào tay bạn và gây hậu quả nghiêm trọng.

Thay vào đó, hãy thổi cho chúng bay đi khỏi người bạn, giữ khoảng cách an toàn trước khi dùng giấy để bắt chúng.

• Hãy đeo găng tay khi tiếp xúc với kiến ba khoang, và có thể sử dụng thuốc diệt côn trùng để xịt vào tổ kiến.
• Đảm bảo cửa sổ và cửa ra vào luôn đóng kín để không cho kiến ba khoang xâm nhập vào nhà.
• Không để ánh sáng lọt ra ngoài qua rèm cửa, vì nó sẽ thu hút kiến ba khoang.
• Cài đặt lưới ngăn côn trùng ở cửa sổ và các lỗ thông khí.
• Tránh bật đèn neon vào ban đêm hoặc ngồi gần các nguồn sáng như bóng đèn, vì chúng sẽ thu hút kiến ba khoang đến gần.
• Thay vào đó, nếu có thể, hãy bật đèn ở ban công để dụ kiến ba khoang ra ngoài, tránh chúng xâm nhập vào nhà.

Khi xuất hiện vết đỏ và những mụn nước nhỏ, tốt nhất là dùng nước muối sinh lý rửa sạch vùng bị đốt từ 3 đến 4 lần mỗi ngày để trung hòa độc tố từ kiến. Sau đó, có thể bôi các thuốc làm dịu như hồ nước hoặc hồ Tetra – pred. Khi vết thương khô, tiếp tục sử dụng kem kháng sinh hoặc kem kết hợp kháng sinh và chống viêm như corticoid.

Trong trường hợp các triệu chứng không thuyên giảm hoặc tổn thương lan rộng, có dấu hiệu nhiễm trùng toàn thân, người bệnh cần đến ngay bác sĩ chuyên khoa da liễu để được tư vấn và điều trị bằng thuốc kháng sinh, thuốc chống dị ứng phù hợp.

Trẻ em là đối tượng dễ bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất, do các em không thể chịu đựng cảm giác ngứa, khiến vết đốt lan rộng và sâu hơn. Tùy theo mức độ tổn thương, người bệnh có thể gặp các dấu hiệu như sốt nhẹ, khó chịu, đau nhức, hoặc nổi hạch. Một số trường hợp chỉ bị vài vết đốt, nhưng cũng có người bị tới vài chục vết, gây sưng nề toàn bộ khuôn mặt.

Nếu vết đốt có dấu hiệu nhiễm trùng, mưng mủ, hoặc lở loét, hãy bôi dung dịch xanh metilen 1% và đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Hàng ngày, bạn nên bôi thuốc hai lần, nhớ rửa sạch vết thương với nước muối loãng trước khi thoa thuốc. Nước muối loãng có thể dễ dàng mua tại các hiệu thuốc.

Kiến ba khoang mang một lượng độc tố rất mạnh mẽ, chỉ cần tiếp xúc với da là đã có thể gây thương tổn. Khi gặp phải kiến ba khoang, nhiều người không kiềm chế được và tự tay đập chúng như muỗi hay kiến thông thường, điều này khiến độc tố từ cơ thể chúng lan rộng, không chỉ ở vết đốt mà còn ở vùng da xung quanh và cả lòng bàn tay.

Đây là một sai lầm nghiêm trọng, vì nếu không xử lý đúng cách, vết thương có thể chuyển sang viêm nhiễm và kéo dài thời gian hồi phục. Do đó, khi phát hiện kiến ba khoang trên cơ thể, tuyệt đối không dùng tay trần để đập chúng, hãy thổi nhẹ hoặc sử dụng vật dụng để đưa chúng ra khỏi cơ thể bạn.

Thêm vào đó, nhiều người nhầm lẫn vết đốt của kiến ba khoang với bệnh zona, đặc biệt khi xuất hiện vết phỏng có mủ, và tự ý mua thuốc bôi mà không hiểu rõ tình hình. Một số người còn bôi quá nhiều thuốc như Acyclovir, dẫn đến tình trạng loét da nặng hơn, kéo dài thời gian điều trị và gây tổn thương sâu.

“Kiến ba khoang rất khó tiêu diệt, các loại thuốc xịt côn trùng thông thường không mang lại hiệu quả. Tuy nhiên, nhờ đặc tính ưa ánh sáng, chúng ta có thể tận dụng điều này để hạn chế sự xâm nhập của kiến ba khoang vào nhà. Đặc biệt tại các khu chung cư, việc bố trí hệ thống đèn hợp lý sẽ giúp thu hút côn trùng ra xa. Ánh sáng mạnh ở những khu vực xa sẽ thu hút kiến, trong khi đó, ánh sáng dịu nhẹ như đỏ hoặc vàng gần nhà sẽ giúp giữ chúng xa hơn.” (Theo Tiến sĩ Phạm Thị Khoa, Khoa Hóa thực nghiệm, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương).

Diệt kiến ba khoang không phải là việc dễ dàng vì loài này có cấu tạo rất đặc biệt. Hệ thống lỗ thở dọc theo các đốt cơ thể giúp chúng ngửi thấy hóa chất, do đó khi phun thuốc, chúng sẽ đóng các lỗ thở lại, giả vờ chết.

Hiện tại, thuốc diệt kiến ba khoang chuyên dụng chưa có mặt trên thị trường. Tuy nhiên, Trung tâm Khoa học Kỹ thuật đã kết hợp một số loại hóa chất sau khi nghiên cứu và thử nghiệm thành công trên 2000 hộ gia đình, cơ quan, xí nghiệp. Kết quả cho thấy, sau khi phun, kiến ba khoang chết hàng loạt và không còn bay vào khu vực đã phun thuốc.

* Thuốc diệt kiến ba khoang là sự kết hợp của các loại thuốc diệt côn trùng tổng hợp, giúp tiêu diệt và ngăn chặn kiến ba khoang cũng như các loại côn trùng gây hại khác, đồng thời đảm bảo an toàn tuyệt đối cho con người và vật nuôi.

Chế phẩm này đã được thử nghiệm và đạt hiệu quả diệt kiến ba khoang trên 95%.

Việc tự diệt kiến ba khoang tại nhà là điều không hề đơn giản. Khi phát hiện kiến ba khoang trong nhà, tuyệt đối không nên tự ý xử lý để tránh để độc tố từ chúng tiếp xúc với da. Lúc này, hãy liên hệ ngay với các đơn vị chuyên nghiệp trong lĩnh vực diệt côn trùng, có uy tín trên thị trường để thực hiện dịch vụ phun thuốc diệt kiến ba khoang an toàn và hiệu quả.

Phương pháp phun thuốc tồn lưu trên tường từ độ cao 2m trở xuống rất hiệu quả trong việc tiêu diệt kiến ba khoang. Thuốc tồn lưu không chỉ tiêu diệt kiến trong nhà mà còn ngăn cản các con kiến ba khoang từ bên ngoài bò vào. Thuốc này cũng có tác dụng xua đuổi, hạn chế tối đa sự xâm nhập của côn trùng vào không gian sống.

Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều dịch vụ diệt kiến ba khoang, vì vậy bạn có thể tìm hiểu và lựa chọn dịch vụ uy tín, chất lượng nhất để bảo vệ sức khỏe và môi trường sống của gia đình mình.

Kiến ba khoang, với tên khoa học là Paederus fuscipe, có hình dáng thon dài giống hạt thóc (kích thước khoảng 1-1,2 cm dài và 2-3mm rộng). Chúng sở hữu hai màu sắc đặc trưng: đỏ và đen, tạo ra sự tương đồng với các loài kiến thông thường. Do đó, chúng thường được gọi bằng những cái tên khác nhau như kiến hoang, kiến kim, kiến lác, kiến gạo, cằm cặp, kiến nhốt, hay kiến cong…

Kiến ba khoang thường sinh sống ở các khu vực ven ruộng, xung quanh gốc rạ, bãi cỏ, gần vùng nước và những khu vực đang xây dựng. Thân thể của chúng chứa chất Pederine (C24H43O9N), một hợp chất có thể gây bỏng da, tương tự như chất cangtadin trong sâu ban miêu và chất phospho ở “con giời”.

Về tập tính, kiến ba khoang chủ yếu xuất hiện tại các khu ruộng lúa (kể từ năm 1919), trong môi trường học đường, ký túc xá, khu trọ, nhà ở tập thể công nhân ngoại ô thành phố, đặc biệt là những nơi có cỏ mọc xung quanh. Chúng thường săn mồi trong các ruộng lúa có sự xuất hiện của rầy nâu, sâu cuốn lá, đồng thời đóng vai trò là thiên địch của các loài sâu. Khi vào mùa thu hoạch lúa, chúng tìm đến các khu chung cư cao tầng có ánh sáng đèn Neon để tiêu diệt các côn trùng như rầy nâu, bọ hóng…

Vào mùa mưa, bão và lũ lụt, các loài kiến này di chuyển về những vùng khô ráo hơn. Sau khi những trận mưa lớn làm ngập các đồng ruộng, ao hồ, vào ban đêm, chúng bay vào nhà theo ánh sáng đèn. Người dân làm việc dưới ánh sáng đèn có thể vô tình tiếp xúc với chúng, tạo nên vết thương do chất Pederine gây ra. Đôi khi, côn trùng rơi vào bể tắm hoặc bám vào khăn mặt, quần áo, gây viêm da bọng nước khi người bệnh không chú ý và vô tình chà xát phải chúng.

Ở Việt Nam, kiến ba khoang đã được phát hiện gần đây tại các khu chung cư cao tầng tại Hà Nội, Hải Phòng, Cần Thơ, Thành phố Hồ Chí Minh, nơi gần các cánh đồng lúa. Loài này thường xuất hiện vào mùa thu, đặc biệt vào thời điểm thu hoạch lúa, với mật độ cao hơn so với các tháng khác trong năm.

Rất nhiều gia đình chưa nhận thức được mức độ nguy hiểm của kiến ba khoang. Khi thấy chúng, họ nghĩ chỉ là loài kiến bình thường và không để ý, để mặc cho chúng tự do di chuyển trong nhà. Cho đến khi vết đốt lạ xuất hiện, có khả năng lan rộng và gây tổn thương, họ mới nhận ra nguyên nhân chính là do loài kiến này.

Chị Thu Quế, sống tại tầng 20, chung cư Bắc Hà, Nguyễn Trãi, Hà Nội, luôn phải đóng kín cửa. Dù vào buổi tối, chị cũng không dám bật đèn tuýp mà chỉ sử dụng đèn vàng. Vào trong nhà, ánh sáng mờ ảo, khiến phóng viên khi hỏi mới biết rằng khu nhà của chị có nhiều gia đình bị kiến ba khoang bay vào, gây mẩn ngứa trên da. Chị có ba con nhỏ, trong đó có một bé mới sinh 2 tháng, vì vậy gia đình chị đặc biệt phải đề phòng loại kiến này.

Loài kiến ba khoang bị thu hút mạnh mẽ bởi ánh sáng vào buổi tối. Bên cạnh đó, gió mạnh, đặc biệt ở những vùng đất trống gần cánh đồng, giúp chúng bay lên cao và vào nhà dân, kể cả các tầng trên của chung cư. Chính sự tiếp xúc với kiến, sự chà xát vào cơ thể chúng đã khiến chất độc từ vi khuẩn cộng sinh trên cơ thể kiến xâm nhập vào da người, gây ra phản ứng sưng tấy, đau rát.