Top 10 Cây Thuốc Nam Chữa Bệnh Gan Hiệu Quả Nhất Hiện Nay

Cây Kế Sữa (tên khoa học: Silybum marianum), còn gọi là kế thánh, kế đức mẹ hay cúc gai, là loài cây có nguồn gốc từ châu Âu. Hiện nay, cây kế sữa đã lan rộng khắp các vùng ôn đới trên thế giới, bao gồm Hoa Kỳ, Nam Mỹ, Úc và Châu Á. Tất cả các bộ phận của cây, bao gồm cả lá và hạt, đều có thể dùng làm thuốc. Sở dĩ cây kế sữa được ưa chuộng là nhờ chứa Silymarin - một hợp chất quý giúp bảo vệ và tái tạo tế bào gan. Nó hỗ trợ điều trị các bệnh về gan như viêm gan mạn tính, xơ gan, gan nhiễm mỡ, và đặc biệt hiệu quả với những người bị nhiễm độc do rượu. Silymarin còn có khả năng chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do quá trình oxy hóa. Ngay từ thời Hy Lạp cổ đại, cây kế sữa đã được sử dụng như một loại thần dược để chữa trị các bệnh gan mật và bảo vệ tế bào gan khỏi các chất độc hại. Người xưa còn dùng cây kế sữa làm thực phẩm bổ sung hàng ngày để tăng cường sức khỏe và chức năng gan.

Cây Nhân Trần còn được biết đến với tên gọi chè cát hay chè nội, là một loại cỏ mọc hoang dã tại các vùng đồi, ruộng khắp các miền đất nước. Theo Đông y, nhân trần có vị đắng nhẹ, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, chữa các vết loét ngoài da. Trong y học hiện đại, nhân trần nổi bật nhờ khả năng kích thích bài tiết dịch mật, bảo vệ tế bào gan, ngăn ngừa gan nhiễm mỡ, tăng cường tuần hoàn, giải nhiệt, giảm đau và chống viêm. Nhân trần cũng được sử dụng trong điều trị các bệnh lý gan như viêm gan vàng da (hoàng đản) cấp tính, tiểu tiện ít và vàng, hay các vấn đề tiêu hóa sau sinh ở phụ nữ. Dạng dùng phổ biến là sắc thuốc, cao hoặc hoàn tán với liều từ 20-30g mỗi ngày. Nước sắc cây nhân trần giúp kích thích tiêu hóa, tăng cảm giác thèm ăn và bổ máu. Cây còn có thể kết hợp với quả Dành dành để điều trị viêm gan vàng da, bệnh thường gặp ở trẻ em. Tuy nhiên, cần lưu ý không nên kết hợp nhân trần với cam thảo vì cam thảo có tính giữ nước, trong khi nhân trần lại thúc đẩy quá trình thải độc. Đặc biệt, phụ nữ mang thai không nên sử dụng nếu không có chỉ định từ bác sĩ, đặc biệt khi không có bệnh lý về gan.

Atisô, với tên khoa học cynara scolymus, mang trong mình vị đắng nhẹ, tính mát và hương thơm dịu dàng, từ lâu đã được biết đến như một thần dược cho bệnh gan. Nó có khả năng làm sạch độc tố trong gan, mát gan và giảm cholesterol xấu, từ đó giúp cải thiện làn da và sức khỏe tổng thể. Trong Đông y, Atisô là một loại thảo dược quý, với tất cả các bộ phận như lá, hoa, thân và rễ đều có thể sử dụng làm thuốc. Bạn có thể thưởng thức Atisô dưới dạng tươi, sấy khô, trà túi lọc hay cao Atisô pha với nước nóng mỗi ngày. Atisô còn chứa nhiều vitamin như A, B1, B2, C, cùng các khoáng chất như mangan, phospho, sắt và calori, giúp bổ sung năng lượng, thúc đẩy hệ tiêu hóa và tăng cường sức đề kháng.
Trà Atisô mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho gan, đặc biệt là nhờ vào các hoạt chất cynarin và silymarin. Hai chất này là những chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp phục hồi tế bào gan, giải độc gan và loại bỏ độc tố. Chính vì vậy, trà Atisô là một lựa chọn tuyệt vời cho những ai mắc các bệnh về gan, như viêm gan B mãn tính và men gan cao. Atisô hiện nay được trồng nhiều ở Đà Lạt và trà Atisô trở thành một thức uống được nhiều người yêu thích.

Cây Biển Súc, còn được gọi là rau đắng, là loài cây mọc hoang ở những vùng đất ẩm ướt, đặc biệt là ở các tỉnh miền Trung như Quảng Nam và Đà Nẵng. Trong Đông y, Biển Súc có vị đắng, tính bình, không độc và có nhiều công dụng trong việc sát trùng, chữa sỏi thận, mụn nhọt, giải độc và điều trị vàng da. Biển Súc đặc biệt hiệu quả trong việc chữa bệnh gan nóng, là lựa chọn tuyệt vời cho những người uống nhiều rượu bia. Nó cũng giúp tăng cường khả năng giải độc gan.
Rau đắng chứa nhiều vitamin C, giúp tăng cường sức đề kháng và làm bền vững thành mạch. Ngoài ra, cây còn chứa các hợp chất có khả năng kháng khuẩn hiệu quả. Cách sử dụng Biển Súc rất đơn giản: bạn chỉ cần luộc cây và trộn với muối mè để ăn cùng bữa cơm. Món ăn này rất tốt cho gan và mật, và là một phương pháp hữu ích cho những ai muốn tăng cường chức năng giải độc gan.

Nấm lim xanh, còn gọi là nấm linh chi Việt, là một loại thảo dược quý hiếm, được biết đến với khả năng giải độc gan, thanh lọc cơ thể, và hỗ trợ quá trình tái tạo tế bào gan. Nấm lim xanh không chỉ giúp cơ thể loại bỏ độc tố, mà còn bảo vệ gan khỏi những tổn thương do quá trình giải độc. Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh tác dụng bồi bổ sức khỏe, tăng cường thể lực và giúp cơ thể hồi phục sau cơn suy nhược. Đặc biệt, nấm lim xanh có thể chữa chứng mất ngủ, kém ăn, hay quên và lo âu, đồng thời có thể ngâm rượu để tăng cường sinh lực và hỗ trợ điều trị các bệnh về hô hấp, như hen suyễn.
Nấm lim xanh còn có công dụng bảo vệ và tái tạo tế bào gan, một trong những tác dụng ít thấy ở các loại thuốc Tây hay thảo dược thông thường. Nhờ vào thành phần giàu các hoạt chất như Germanium, triterpenes, polysaccharides và khoáng chất, nấm lim xanh có tính kháng khuẩn và kháng viêm mạnh mẽ, giúp đào thải độc tố trong gan, bảo vệ tế bào gan và hỗ trợ phục hồi các tế bào gan bị tổn thương.
Đối với bệnh xơ gan, nấm lim xanh giúp phục hồi các tế bào gan bị xơ hóa, thay thế bằng các tế bào gan mới. Các nghiên cứu gần đây cho thấy nấm lim xanh có hiệu quả ngay cả trong việc điều trị xơ gan cổ trướng. Do cơ chế phục hồi tổn thương, nấm lim xanh là một phương pháp an toàn và hiệu quả trong việc phòng và trị bệnh gan. Tuy nhiên, cần lưu ý là rượu ngâm nấm lim xanh không nên sử dụng cho những người có vấn đề về gan hoặc dạ dày.

Cỏ mần trầu, hay còn gọi là cỏ vườn trầu hoặc cỏ màn trầu, là loài cỏ dễ gặp ở nhiều nơi như bờ ruộng, ven đường, và các bãi hoang. Loại cây này thuộc họ thân thảo, sống hàng năm, có chiều cao từ 15 đến 90 cm, rễ khỏe và thân bò dài với nhiều nhánh, mỗi nhánh lại mang theo những bông hoa nhỏ. Mỗi phần của cây đều có thể được sử dụng làm thuốc. Cỏ mần trầu thường được thu hái vào mùa khô, sau đó rửa sạch và có thể sử dụng tươi hoặc phơi khô để bảo quản.

Theo y học cổ truyền, cỏ mần trầu mang vị ngọt pha một chút đắng, tính bình, có khả năng hạ nhiệt, kích thích cơ thể tiết mồ hôi, giúp giảm viêm, tiêu thấp, cầm máu, và đặc biệt có công dụng làm mát gan, hỗ trợ điều trị các chứng viêm gan và vàng da. Ngoài ra, khi kết hợp với bồ kết để nấu nước gội đầu, cỏ mần trầu còn giúp điều trị tình trạng tóc bạc sớm, mang lại sự tươi trẻ cho mái tóc. Nhìn chung, cỏ mần trầu là một vị thuốc quý trong việc thanh nhiệt, tiêu viêm và bảo vệ gan, rất hữu ích trong việc cải thiện sức khỏe tổng thể.

Cà gai leo, còn được gọi là cà gai dây hay cà quýnh, là loại cây mọc chủ yếu ở các vùng miền núi phía Bắc, miền Trung, và một số nơi ở miền Nam. Nước sắc của cà gai leo có màu nâu sẫm, hương vị thơm ngon, dễ uống, có thể thay thế trà trong cuộc sống hàng ngày. Cà gai leo là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền, đặc biệt có tác dụng ổn định và nâng cao chức năng gan. Khi kết hợp với cao mật nhân, cà gai leo giúp điều trị viêm gan do virus, ngăn ngừa xơ gan tiến triển, làm giảm men gan, tăng cường khả năng miễn dịch và nâng cao thể trạng cho bệnh nhân mắc các bệnh về gan.

Theo kinh nghiệm dân gian, cà gai leo còn có tác dụng chữa ngộ độc rượu rất hiệu quả. Với khả năng bảo vệ tế bào gan mạnh mẽ, chỉ cần nhai rễ hoặc thân của cây cà gai leo khi uống rượu sẽ giúp tránh được say, nếu say rượu có thể uống nước sắc của cây để nhanh chóng tỉnh rượu. Ngoài ra, cà gai leo còn được dùng để chữa vết rắn cắn, giảm đau nhức xương khớp.

Nhọ nồi, hay còn được gọi là cỏ mực, không chỉ có tác dụng chữa cảm sốt hiệu quả mà còn là một vị thuốc nam có tính mát, bổ thận, rất thích hợp trong việc điều trị các bệnh về gan. Với vị chua ngọt, tính mát, nhọ nồi giúp thanh nhiệt, giải độc, làm mát gan, hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến nóng gan và thận. Người bị nóng gan thận chỉ cần phơi khô cây nhọ nồi, tán thành bột mịn, sắc uống hoặc trộn với nước cơm để uống hai lần mỗi ngày, sẽ giúp cải thiện tình trạng bệnh nhanh chóng.

Cây nhọ nồi đã được sử dụng rộng rãi trong các bài thuốc dân gian không chỉ ở Việt Nam mà còn ở các nước Đông Nam Á. Đặc biệt, trong các nghiên cứu tại Việt Nam, cây nhọ nồi nổi tiếng với công dụng cầm máu hiệu quả, chữa bệnh xơ gan, gan nhiễm mỡ và bảo vệ gan bằng cách hạn chế sự tăng men gan, giảm trọng lượng gan và ngăn ngừa tổn thương gan. Cách chế biến cây nhọ nồi rất đơn giản, chỉ cần hái, rửa sạch rồi phơi khô. Khi cần, chỉ cần nấu với nước để uống hàng ngày, không chỉ thanh nhiệt, giải độc mà còn bổ thận, rất tốt cho sức khỏe. Bạn cũng có thể kết hợp cây nhọ nồi với các thảo dược khác như đương quy, trạch tả, nữ trinh tử để dễ uống hơn.

Dứa dại, còn được gọi với nhiều tên khác như dứa gai, dứa rừng, dứa gỗ, dứa núi, và các tên dân gian như lỗ cổ tử, sơn ba la, dã ba la, lộ đầu từ, là một loại cây thuốc quý hiếm được thiên nhiên ban tặng. Các bộ phận của cây, từ búp lá non, đọt, đến rễ và hoa quả, đều có thể được sử dụng làm thuốc trong Đông Y. Đây là thành phần không thể thiếu trong nhiều bài thuốc trị các bệnh gan như viêm gan do virus, viêm gan siêu vi, và xơ gan cổ trướng. Hiện nay, một số sản phẩm thuốc đã được chế biến thành viên nang, chiết xuất từ cây dứa dại và được bày bán trên thị trường.

Quả dứa dại có thể chế biến bằng cách sắc nước hoặc ngâm rượu, là phương pháp phổ biến được nhiều người tin dùng. Dứa dại có vị ngọt, tính bình, có tác dụng ích huyết, cường tâm, bổ tỳ vị, tiêu đàm, giải độc. Cốt khí của cây còn có tác dụng lợi tiểu, thông kinh, giảm đau, giảm độc, rất hiệu quả cho những người gặp phải tình trạng bụng trướng, tiểu tiện khó khăn. Đặc biệt, dứa dại giúp làm sạch các độc tố trong gan, một cơ quan chịu trách nhiệm lọc thải độc tố trong cơ thể, dễ bị tổn thương do tích tụ độc tố. Uống nước sắc quả hoặc lá dứa dại thường xuyên sẽ giúp bạn cảm nhận vị thanh mát, làn da cũng trở nên mịn màng và tươi sáng hơn nhờ khả năng làm mát gan, giải nhiệt, thải độc tố, ngăn ngừa mụn và tình trạng da khô ráp. Silymarin, một thành phần có trong dứa dại, cũng là thành phần chính trong nhiều thuốc điều trị bệnh gan hiện nay.

Cây chó đẻ, hay còn gọi là cây diệp hạ châu, trân châu thảo, là loại cây đặc biệt với những lá răng cưa sắc nét, gắn liền với câu chuyện loài chó ăn sau khi sinh con, từ đó có tên gọi độc đáo. Trong Đông y, cây chó đẻ được biết đến với vị ngọt nhẹ pha chút đắng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm tác dụng tiêu độc, lợi tiểu, thông huyết, điều hòa kinh nguyệt, sát trùng và thanh nhiệt. Đặc biệt, cây chó đẻ là một vị thuốc không thể thiếu trong các bài thuốc chữa viêm gan, viêm gan do virus B và xơ gan cổ trướng. Hơn nữa, cây này còn có tác dụng bảo vệ gan đối với những người uống rượu bia nhiều, giúp thanh lọc cơ thể và giảm nguy cơ nhiễm độc gan. Tuy nhiên, lưu ý rằng người khỏe mạnh không nên sử dụng cây chó đẻ hàng ngày vì có thông tin cho rằng việc sử dụng lâu dài có thể dẫn tới xơ gan và teo gan.

Thêm vào đó, cây chó đẻ còn giúp điều trị men gan cao, phục hồi chức năng gan và bảo vệ tế bào gan nhờ vào các hợp chất quý như phyllathin và hypophyllanthin có trong cây. Chính vì thế, cây diệp hạ châu được sử dụng rộng rãi trong các loại dược phẩm thiên nhiên, đặc biệt là thực phẩm chức năng hỗ trợ bệnh nhân mắc bệnh gan hoặc những người có chức năng gan suy giảm. Đây là vị thuốc nổi tiếng trong y học cổ truyền, dễ tìm và phổ biến trong các gia đình, thường xuyên được sử dụng để thanh nhiệt, giải độc cơ thể và giảm mụn nhọt. Để hỗ trợ bệnh nhân viêm gan, có thể dùng 100g diệp hạ châu khô kết hợp với 5g nghệ vàng, rửa sạch rồi đun sôi với 750ml nước, đun cho đến khi còn 250ml, chia làm hai lần uống trong ngày. Có thể đun lại lần hai hoặc thêm chút đường để giảm bớt vị đắng.