Top 10 thực phẩm dễ gây dị ứng nhất

Tôm và tép là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng với các thành phần như đạm, khoáng chất như sắt, kẽm, canxi. Tuy nhiên, đối với một số người, chúng lại là tác nhân gây dị ứng. Các loại tôm như tôm biển (hải sản) có thể gây ra phản ứng dị ứng mạnh do cơ thể không tương thích với protein trong thịt tôm. Điều này kích hoạt hệ miễn dịch sản sinh ra kháng thể và histamin để phản ứng lại. Các triệu chứng dị ứng từ tôm có thể xuất hiện ở da và đường tiêu hóa, từ mề đay nhẹ cho đến các triệu chứng nghiêm trọng như khó thở, phù nề hoặc sốc dị ứng. Tôm, tép là thực phẩm giàu đạm, canxi, I-ốt và vitamin A, nhưng đối với những người dễ dị ứng, chúng có thể gây phản ứng mạnh, đặc biệt là tôm biển với histamin và protein lạ nhiều hơn tôm đồng.

Hải sản là một trong những nhóm thực phẩm có khả năng gây dị ứng cao nhất, mặc dù cơ chế gây dị ứng vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn. Ngoài sự nhạy cảm với hải sản, một số độc tố có thể có trong quá trình bảo quản hoặc từ chính nguồn gốc của thực phẩm biển cũng dễ gây ngộ độc và dị ứng. Ốc là một trong những thực phẩm cần lưu ý vì nó có thể gây dị ứng cho nhiều người. Các loại ốc như ốc hương, ốc len, ốc nón sống ở vùng nước mặn, và các loại ốc nước ngọt như ốc lác, ốc bươu, ốc đắng đều có thể kích hoạt các phản ứng dị ứng. Mặc dù ốc rất ngon và giàu dinh dưỡng, nhưng ốc cũng thuộc nhóm thực phẩm dễ gây dị ứng với nhiều người. Những người dễ bị mề đay hoặc có tiền sử hen phế quản nên hạn chế ăn ốc, đặc biệt là ốc biển hoặc các loại ốc lạ.

Dù là món ăn quen thuộc, thơm ngon và bổ dưỡng, thịt bò lại không phải là thực phẩm hoàn toàn an toàn đối với tất cả mọi người. Thịt bò chứa nhiều vitamin và khoáng chất như canxi, sắt, kẽm, và magie. Bên cạnh đó, thịt bò nạc cũng là một nguồn cung cấp protein dồi dào với khoảng 26-27%. Việc bổ sung thịt bò hợp lý vào chế độ ăn sẽ hỗ trợ duy trì cơ bắp và cung cấp năng lượng cho cơ thể, đặc biệt là cho những ai đang phục hồi sức khỏe sau bệnh tật. Tuy nhiên, thịt bò cũng chứa lượng histamin cao, một chất gây dị ứng. Những người có cơ địa nhạy cảm có thể gặp phải các phản ứng dị ứng sau khi tiêu thụ, từ ngứa ngáy cho đến mẩn đỏ, sưng tấy, hoặc thậm chí là buồn nôn, đau bụng. Hơn nữa, di truyền và độ tuổi cũng là yếu tố ảnh hưởng đến khả năng bị dị ứng thịt bò, với trẻ em thường có nguy cơ cao hơn vì hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Những người có bệnh lý cần kiêng một số thực phẩm cũng dễ gặp phải phản ứng dị ứng nếu tiêu thụ thịt bò.

Dị ứng với thịt gà là một hiện tượng hiếm gặp, nhưng không phải không có. Thường gặp ở lứa tuổi thanh thiếu niên, mặc dù một số trường hợp có thể bắt đầu từ trẻ em, nhưng dấu hiệu không rõ ràng. Dị ứng này có thể là dị ứng nguyên phát (dị ứng thực sự) hoặc dị ứng thứ phát (do phản ứng chéo với các chất khác như trứng gà). Một số người cũng có thể bị dị ứng hoặc không dung nạp các sản phẩm liên quan đến gà, như trứng gà hoặc lông gà.
Những người dị ứng thịt gà có thể gặp phải các triệu chứng như phát ban, sưng, ho, khò khè, viêm họng hoặc da bị kích ứng. Trường hợp không dung nạp thịt gà lại thường có biểu hiện tiêu hóa như tiêu chảy. Một tình trạng hiếm gặp hơn gọi là hội chứng “trứng chim” có thể xảy ra khi ăn trứng gà sống hoặc hít phải lông gà. Mặc dù đây là một tình trạng hiếm, nhưng dị ứng thịt gà có thể gây ra các phản ứng từ nhẹ đến nghiêm trọng.

Dị ứng với trứng gà hoặc các loại trứng khác thường xuất hiện trong khoảng thời gian ngắn sau khi ăn trứng hoặc các món chế biến từ trứng. Các triệu chứng ban đầu thường là phát ban, buồn nôn, tiêu chảy… Tuy nhiên, trong trường hợp nghiêm trọng, có thể gây sốc phản vệ và ảnh hưởng đến hệ tim mạch, hô hấp. Trẻ em là đối tượng dễ bị dị ứng trứng hơn người lớn, mặc dù đa số các bé sẽ dần hết dị ứng khi trưởng thành. Tuy nhiên, việc phòng ngừa dị ứng trứng không hề đơn giản vì đây là một loại thực phẩm phổ biến, được coi là lành tính. Do đó, cần thận trọng khi bản thân hoặc con cái của bạn có dấu hiệu dị ứng với trứng.

Dị ứng với trứng gà và một số loại trứng khác xảy ra khi hệ miễn dịch phản ứng quá mức với các protein có trong lòng trắng hoặc lòng đỏ trứng. Khi ăn trứng, cơ thể sẽ nhầm lẫn protein của trứng là tác nhân gây hại và giải phóng histamine để chống lại chúng. Lòng trắng trứng thường gây dị ứng mạnh hơn do chứa các protein gây dị ứng mạnh như ovomollen và ovalbumin. Tuy nhiên, ovalbumin sẽ bị phân hủy khi nấu chín, vì vậy người dị ứng với ovalbumin vẫn có thể ăn trứng đã chín. Để xác định chính xác thành phần nào của trứng gây dị ứng, bạn cần thực hiện xét nghiệm tại bệnh viện và được bác sĩ chẩn đoán.

Đậu phộng, hay còn gọi là hạt lạc, là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây dị ứng thực phẩm. Phản ứng dị ứng với đậu phộng là sự quá mẫn của hệ miễn dịch, trong đó cơ thể sản sinh ra các kháng thể IgE. Đây là một trong những dị ứng thực phẩm nguy hiểm nhất, bởi ngay cả một lượng nhỏ đậu phộng cũng có thể dẫn đến phản ứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng (sốc phản vệ). Dị ứng đậu phộng ngày càng phổ biến ở trẻ em, và ngay cả khi chỉ có phản ứng dị ứng nhẹ, bạn vẫn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để giảm thiểu rủi ro trong tương lai.

Dị ứng đậu phộng xảy ra khi hệ miễn dịch nhận diện sai các protein trong đậu phộng là mối nguy hại, từ đó giải phóng hóa chất gây dị ứng vào trong máu. Tiếp xúc với đậu phộng có thể qua nhiều hình thức: trực tiếp khi ăn phải đậu phộng hoặc các món chế biến từ đậu phộng, hoặc gián tiếp thông qua việc ăn thực phẩm bị nhiễm đậu phộng trong quá trình chế biến. Đặc biệt, dị ứng cũng có thể xảy ra khi hít phải bụi hoặc hơi xịt chứa đậu phộng, chẳng hạn như từ bột đậu phộng hoặc dầu đậu phộng dùng trong nấu ăn.

Nhộng tằm là một nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, rất được ưa chuộng và đặc biệt có lợi cho trẻ em, người cao tuổi mắc các bệnh như yếu thận, liệt dương, táo bón. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể tiêu thụ nhộng tằm do nguy cơ dị ứng và ngộ độc có thể xảy ra. Dị ứng nhộng tằm là hiện tượng cơ thể phản ứng tiêu cực với một thành phần nào đó trong nhộng, tương tự như dị ứng với các thực phẩm khác như đậu phộng, trứng, sữa, thịt bò, hải sản…
Nhộng tằm giàu đạm và khoáng chất như canxi, photpho, vitamin A, B1, B2, C, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ dị ứng và ngộ độc nghiêm trọng. Trong nhộng tằm có tới 73,5% protein chứa nhiều axit amin quan trọng, là nguyên nhân chính gây ra dị ứng khi cơ thể không chấp nhận một hoặc nhiều axit amin trong protein. Ngoài ra, nhộng tằm cũng có thể gây dị ứng do chứa chất bảo quản natri sunfit hoặc do nhộng bị ôi hỏng, khiến chất đạm phân hủy và trở nên độc hại. Một nguy cơ khác là việc ăn phải nhộng tằm ngâm hóa chất để tăng độ căng mọng, gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Cá là nguồn thực phẩm phong phú, xuất hiện trong nhiều món ăn hàng ngày. Tuy nhiên, cá lại là nguyên nhân gây dị ứng phổ biến do môi trường sống và các yếu tố khác. Cá biển, với các protein lạ và hàm lượng histamin cao, là thủ phạm chính gây ra phản ứng dị ứng. Mỗi 100g cá biển có thể chứa từ 1500 đến 4000mg histamin, khiến nhiều người, đặc biệt là khi ăn cá biển lần đầu, dễ gặp phải các triệu chứng dị ứng như ngứa ngáy và mề đay.

Cá hồi, cá ngừ và cá bơn là những loại cá điển hình dễ gây dị ứng. Mặc dù người bị dị ứng với cá được khuyến cáo tránh tất cả các loại cá, nhưng một số người chỉ phản ứng với một số loài nhất định. Protein trong thịt cá là nguyên nhân gây dị ứng, trong khi các sản phẩm như gelatin cá và dầu cá, dù ít tinh chế hơn, vẫn có thể gây ra phản ứng. Tuy nhiên, động vật có vỏ (như tôm, cua) thuộc một họ khác với cá, vì vậy, người bị dị ứng cá vẫn có thể ăn động vật có vỏ. Dị ứng cá thường gặp ở người lớn hơn trẻ em và là một tình trạng mãn tính.

Việc tiêu thụ bất kỳ thực phẩm nào, dù chỉ một lượng nhỏ, đều có thể dẫn đến phản ứng dị ứng. Mặc dù phản ứng này có thể chỉ là những triệu chứng nhẹ và tạm thời, nhưng đôi khi chúng có thể phát triển thành những vấn đề nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng. Các triệu chứng dị ứng thực phẩm bao gồm nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy trên da, các biểu hiện viêm da dị ứng kéo dài, ngứa mắt, mũi, hắt hơi, hoặc khó thở do hen suyễn. Bên cạnh đó, đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy và sưng miệng, môi cũng là những dấu hiệu thường thấy. Sò, với tính chất giàu đạm, là một trong những thực phẩm dễ gây dị ứng như vậy.

Với sự đa dạng về chủng loại, từ sò huyết, sò dương, sò lông đến sò xanh, sò chén, sò không chỉ cung cấp lượng đạm cao mà còn bổ sung canxi và các vitamin quan trọng như vitamin A, D, và Omega-3, rất tốt cho sức khỏe tim mạch và phòng ngừa loãng xương. Tuy nhiên, sò lại là một loại thực phẩm dễ nhiễm khuẩn và kim loại nặng. Nếu không chế biến kỹ, sò có thể gây ngộ độc hoặc dị ứng nghiêm trọng. Do đó, khi sử dụng sò, đặc biệt là đối với trẻ em, cần phải hết sức cẩn thận.

Dị ứng cua là hiện tượng phổ biến ở những trẻ em, người có cơ địa nhạy cảm hoặc đã có tiền sử dị ứng với các loài động vật có vỏ khác. Cua biển và cua nước ngọt không chỉ là nguyên liệu chế biến các món ăn hấp dẫn mà còn cung cấp nguồn dinh dưỡng phong phú, bổ sung chất đạm dễ hấp thu, vitamin và canxi giúp cơ thể khỏe mạnh và tăng cường sức dẻo dai. Tuy nhiên, cua lại là thực phẩm dễ nhiễm vi khuẩn và chứa nhiều trùng ký sinh cùng các chất độc hại. Nếu không được nấu chín kỹ, cua có thể gây ngộ độc, nhiễm trùng hoặc dị ứng do phản ứng của cơ thể với các thành phần lạ trong thịt cua.

Cua là thực phẩm giàu omega-3, omega-6, vitamin B1, B2, B6, PP, canxi, sắt, photpho, kali, đồng và protein. Mặc dù có giá trị dinh dưỡng cao, cua lại thuộc nhóm thực phẩm dễ gây dị ứng. Phản ứng dị ứng cua xảy ra khi hệ miễn dịch giải phóng kháng thể immunoglobulin E (IgE), làm cơ thể giải phóng histamine – chất trung gian gây dị ứng và viêm.