10 Áng tản văn xuất sắc khắc họa khoảnh khắc giao mùa

Đầu hạ, thời tiết thay đổi thất thường như cô gái đỏng đảnh. Ban ngày nắng như thiêu như đốt, đêm về bỗng chuyển sang tiết trời thu với gió mát, sấm chớp dồn dập và những cơn mưa rào xối xả. Đang nằm, tay vội vã tìm chiếc chăn mỏng đắp qua loa mới yên giấc.

Bình minh lên, cảnh vật như bừng tỉnh sau giấc ngủ dài. Cây cối khô héo vì nắng hạn bỗng xanh tươi trở lại, tràn đầy sức sống như tuổi thanh xuân. Lúa đồng vươn mình đón mưa, tích lũy dưỡng chất nuôi hạt. Mạ non cứng cáp hẳn lên, chùm vải chín nhanh hơn. Ngoài đồng, bản hòa tấu của côn trùng, ếch nhái vang lên rộn rã - từ tiếng dế thanh tao đến điệu gọi bạn tình của ễnh ương, chão chuộc.

Mưa tạnh, nắng lên. Hạt mưa đọng trên lá long lanh như ngọc. Vạn vật tươi mới lạ thường. Nhớ lời bà nói: "Nước giếng tưới cây sao bằng mưa trời". Quả thật, mưa nắng hòa quyện tạo nên sự cân bằng kỳ diệu của tạo hóa.

Mưa đầu mùa cuốn trôi về sông, mang theo đàn cá tung tăng. Người làng í ới gọi nhau đi bắt cá - nào đó, nơm, lưới, vợt... Ánh đèn loang loáng trên mặt nước. Năm nào tôi cũng đầy giỏ cá về. Bà khéo léo chế biến thành những món ngon khó quên. Giờ đây, cá hiếm dần vì cách đánh bắt tận diệt. Dòng sông năm xưa giờ vắng bóng người đánh cá. Chiếc giỏ treo lặng lẽ trên bếp. Tiếng sấm giao mùa giờ chỉ gợi nỗi buồn man mác.

Mưa chuyển mùa vẫn làm cây cỏ xanh tươi, nhưng bản hòa ca của thiên nhiên ngày một thưa thớt. Những sinh linh bé nhỏ bị nghiền nát dưới bánh xe vội vã. Mùa sinh sôi giờ đây mang theo nhiều trăn trở.

Nông Quốc Lập

Những ngày cuối thu dịu dàng trôi trên con đường ngào ngạt hương hoa sữa, dưới tán bàng vàng rực như lời thì thầm của đất trời. Khoảnh khắc giao mùa thu-đông mang vẻ đẹp diệu kỳ, như đôi mắt thiếu nữ đa tình vừa e ấp vừa mơ màng. Sương mỏng giăng mắc khắp không gian, dòng Bạch Đằng buổi bình minh hiện lên như bức tranh thủy mặc.

Nắng hanh vàng trải dài phố xá, gió đông bắc khẽ đưa hương. Hoa sữa giật mình bung nở, chiếc khăn mỏng của thiếu nữ phất phơ trong gió. Tiếng chim cuốc thưa thớt như tiếng vọng từ cõi xa xăm, gợi nhớ huyền thoại công chúa nghìn năm chưa siêu thoát. Cánh đồng cuối vụ thơm mùi lúa chín, đất mẹ cần mẫn nuôi dưỡng những mùa vàng.

Trăng cuối thu sáng như gương, ánh vàng lọc qua kẽ lá in hình hoa văn kỳ ảo trên mặt đường. Không gian ngập tràn nhạc điệu yêu đương, từng đôi tình nhân thủ thỉ bên thềm trăng. Mùa cưới về trên quê hương mang theo bao hy vọng.

Dẫu đại dịch qua đi để lại những khoảng trống, nhưng thu vẫn về với hương lúa mới, với trăng thanh gió mát. Vẻ đẹp ấy mỗi năm một khác, như lời nhắc nhở về sự vĩnh hằng của tạo hóa. Thu dạy ta biết trân quý từng khoảnh khắc, để lòng thanh thản trước những xô bồ của cuộc sống.

Nguyễn Sỹ Đoàn

Miền Bắc Việt Nam với bốn mùa xuân-hạ-thu-đông luân chuyển, mỗi khoảnh khắc giao mùa đều mang nét quyến rũ riêng. Cái khoảnh khắc chuyển mình của đất trời ấy không bao giờ rõ ràng, mà luôn mơ hồ, vấn vương như tình yêu ban đầu. Tôi đặc biệt say mê khúc giao mùa đông-xuân, khi cái lạnh giá buốt nhường chỗ cho sự ấm áp ngập tràn.

Những ngày cuối đông, khi những tia nắng đầu tiên xuyên qua lớp sương mỏng, khi những chồi non bắt đầu nhú lên từ thân cây khẳng khiu, đó là lúc đất trời như trút bỏ lớp áo cũ kỹ để khoác lên mình tấm áo mới. Tiếng chim ríu rít gọi bầy, những cánh hoa đào e ấp nở, tất cả tạo nên bản giao hưởng mùa xuân rộn ràng. Cái se lạnh còn vương lại chỉ làm tăng thêm vẻ đẹp của nắng mới, của sức sống mới trỗi dậy.

Giao mùa đông-xuân còn là khoảng thời gian của những hy vọng, của sự đoàn viên. Người ta tìm về bên nhau, sưởi ấm cho nhau bằng tình thân. Những bữa cơm gia đình trở nên ấm cúng hơn, những câu chuyện trở nên sâu sắc hơn khi được kể bên bếp lửa hồng. Đó là món quà vô giá mà tạo hóa ban tặng cho con người sau những ngày đông giá lạnh.

Mùa xuân đến mang theo bao điều kỳ diệu. Những hạt mưa xuân lất phất như tơ trời, những con đường ngập tràn sắc hoa, tất cả như đang reo vui chào đón một chu kỳ mới của đất trời. Cái đẹp của giao mùa chính là ở chỗ đó - sự giao thoa hài hòa giữa cái cũ và cái mới, giữa sự chia ly và hội ngộ.

Vinh Anh

Thu đã về rồi chăng? Giữa dòng đời hối hả, ta chợt giật mình trước vạt nắng vàng hoe, chiếc lá thu khẽ đậu trên vai, làn gió se se lạnh hay màn sương mỏng giăng ngang trời.

Thu đã về!

Ký ức tuổi thơ như dòng sông cuộn chảy, đánh thức bao hoài niệm ngọt ngào. Ta thèm nghe tiếng trống trường rộn rã, chia nhau miếng ổi chín mọng, nếm vị cốm xanh mẹ giã. Nỗi nhớ mơ hồ mà da diết, khiến đôi mắt ai vội quay đi ngượng ngùng.

Gác lại bộn bề, ta tìm về miền quê xưa. Dòng sông tuổi thơ lững lờ trôi như thời gian. Mái đình vắng lặng, thiếu vắng tiếng trống ếch rộn ràng, cây bàng cổ thụ không còn tán lá sum sê đón chim về làm tổ. Chỉ còn kỷ niệm ùa về cùng cơn gió vô tình.

Ta cũng đang bước vào thu đời mình. Chiếc mo cau rụng góc sân khơi lại hoài niệm thuở chơi trò phu kéo. Thời gian xa ngái mà lòng vẫn nhớ khôn nguôi.

Ký ức in sâu nào dễ phai mờ. Lật từng trang kỷ niệm, lòng rưng rưng nhớ thương. Chợt ước ao được một lần trở lại tuổi thơ ngày ấy.

Sưu tầm

Vào khoảng thời gian này mỗi năm, khi trời bớt trong xanh, nắng nhạt dần và gió thổi nhiều hơn, em gọi đó là mùa của những rung động đầu tiên.

Sau những cơn sốt giao mùa tháng tư, tháng mười một, em thấy mình trở nên yếu đuối và nhạy cảm lạ thường. Có lúc em nghĩ mình là kẻ cô đơn nhất thế gian.

Không phải mùa làm em rung động, nhưng mùa thì thầm khẽ em hãy cứ để lòng xao xuyến. Em nén lòng chờ đợi, còn mùa thì bảo em hãy tìm cớ để yêu...

Với em, rung động là thứ cảm xúc kỳ lạ nhất đời. Nó đến không báo trước, không thể kiểm soát, cứ thế tràn ngập tâm hồn. Có người khiến em biết ơn suốt cả thập kỷ, có người chỉ thoáng qua mà để lại dấu ấn khó phai. Em giữ những cảm xúc ấy như viên kẹo chua ngọt cất kỹ trong tim.

Có những rung động đến nhanh đi vội, khiến em hụt hẫng khôn nguôi. Em tưởng cảm xúc mùa này cũng thế, nào ngờ nó như tách cà phê ấm nóng, từ từ thấm vào tâm can, để rồi khiến em phải nâng niu, chắt chiu từng giây phút.

Những kỷ niệm đẹp nhất đời em thường đến vào mùa này. Đôi khi nhớ lại, lòng chợt thấy tủi thân. Em luôn sợ những niềm vui quá lớn, như thể mình không xứng đáng được hạnh phúc. Nhưng chính những khoảnh khắc ấy đã xây nên thành trì vững chãi cho em những khi cảm thấy lạc lõng.

Thật ra thời tiết chẳng làm em buồn, chỉ là cơn gió mạnh ngoài kia cuốn bay hết cảm xúc. Và rồi, cô đơn vẫn là căn bệnh kinh niên của tuổi trẻ.

Lemon Drop

Gió heo may về mang theo cái se lạnh đầu mùa. Nắng thu vàng như mật ong rót mật lên vạn vật, không gian như được phủ một lớp voan mỏng lung linh.

Bầu trời thu cao vời vợi. Phố xá, người khoác áo len mỏng, kẻ vẫn phong phanh áo sơ mi. Gió thu khẽ đưa hương hoa sữa thoảng qua.

Rồi đêm về, gió mùa đông bắc ào tới. Mùa đông chính thức gõ cửa.

Sáng hôm sau, sương trắng bảng lảng. Những chiếc lá bàng tím ngắt lăn vội trên đường. Dòng người hối hả như trốn chạy cái lạnh luồn qua lớp áo chưa kịp dày.

Những ngày mưa phùn, không gian như chìm trong màn sương bạc. Hồ Tây mờ ảo trong sương khói. Ven đường Thanh Niên, cây lá xanh thẫm dưới làn mưa bụi. Những quán trà nóng, kẹo gừng trở thành nét đặc trưng của Hà Nội mùa đông.

Rồi nắng đông bất chợt về, hanh hao như màu hoa cải. Nắng nhảy nhót trên tán cây, trong mắt thiếu nữ, trên những tấm chăn phơi đầy hương nắng. Đào Nhật Tân e ấp nụ hồng. Ngoại thành, nắng tô điểm cho bức tranh quê thêm rực rỡ.

Mùa đông mang đến những khoảnh khắc ấm áp bên gia đình. Những ký ức xưa ùa về: cả nhà quây quần bên củ khoai nướng thơm lừng, lắng nghe tiếng gió heo may.

Rồi xuân sang. Những chồi non bật lộc trên cành bàng trơ trụi. Tết đến, nhà nhà trang hoàng, bánh chưng xanh, cành đào thắm. Đêm giao thừa thiêng liêng với những lời chúc tốt lành.

Mùa đông nào rồi cũng qua, xuân nào rồi cũng đến. Vòng quay ấy cứ thế tiếp nối, như lời nhắc nhở:

"Chớ than phận khó ai ơi
Còn da lông mọc, còn chồi nảy cây..."

Trần Thu Hương

Khoảnh khắc giao mùa xuân-hạ luôn mang đến những biến chuyển tinh tế, từ sắc màu thiên nhiên đến nhịp điệu cuộc sống...

Ranh giới mong manh ấy đánh thức trong ta bao ký ức. Sống chậm lại để cảm nhận trọn vẹn sự chuyển mình của đất trời, để thấy đời sống nội tâm cũng vận động không ngừng.

Tôi yêu cái khoảnh khắc giao mùa hơn là sự thay đổi rõ rệt. Nếu xuân là mùa của đâm chồi nảy lộc thì hạ là mùa của bung nở rực rỡ. Hoa xuân dịu dàng với sắc trắng tinh khôi, trong khi hoa hạ rực rỡ phượng đỏ, bằng lăng tím. Tiếng tu hú gọi mùa, tiếng ve sầu râm ran như bản giao hưởng mùa hè.

Mùa hạ như chàng trai trẻ tràn đầy năng lượng. Tuổi trẻ cảm nhận rõ nhất sự chuyển mình từ xuân sang hạ, như người trung niên cảm thu, người già đón đông. Thiên nhiên và con người luôn có sự đồng điệu kỳ lạ.

Trời xuân cao vời chuyển sang hạ như thu hẹp lại. Cái nóng đầu hạ đôi khi vẫn vương chút se lạnh cuối xuân - cái rét Nàng Bân trong truyền thuyết xưa. Những cơn mưa phùn xuân nhường chỗ cho mưa rào mùa hạ, và cầu vồng bắc nhịp giao mùa như bản nhạc thiên nhiên tuyệt diệu.

Như Xuân Diệu từng ngỡ ngàng trước quả sấu non, ta cũng không khỏi bâng khuâng trước vẻ đẹp huyền diệu của tạo hóa. Mẹ già phơi áo bông như phơi cả tuổi xuân qua đi, chuẩn bị cho mùa màng mới. Tất cả tạo nên bức tranh giao mùa sống động, đầy chất thơ.

Nguyễn Ngọc Phú

Những ngày cuối tháng Tư, khi xuân nhường chỗ cho hạ, thời tiết thay đổi thất thường khiến lòng người cũng trở nên bất ổn. Cây hoa mộc cuối vườn vẫn kiên trì trổ nụ, tỏa hương thơm ngát khiến tâm hồn ta xao xuyến khó tả.

Đêm về, tôi thường lang thang đầu thôn, dừng chân dưới gốc ngọc lan cổ thụ. Hương hoa thoang thoảng đánh thức ký ức xưa: "Có bao giờ em trở lại đây..." - những giai điệu cũ bỗng vọng về trong tâm trí.

Cuộc sống vẫn trôi qua những ngày tưởng như giống nhau: "Một ngày như mọi ngày. Đời nhẹ như mây khói..." Nhưng mỗi khoảnh khắc đều mang màu sắc riêng, để rồi ta tự nhủ: "Đừng tuyệt vọng tôi ơi".

Tình yêu cũng như mùa chuyển, luôn chứa đựng cả ngọt ngào và đắng cay: "Tình yêu mật ngọt. Mật ngọt trên môi..." Đó là quy luật tự nhiên của cuộc sống, phải không anh, phải không em?

Đỗ Thu Hằng

Pleiku mỗi độ giao mùa lại khoác lên mình tấm áo mới đầy mê hoặc. Những cánh bướm vàng mơ chập chờn như tấm voan mỏng phủ khắp phố núi, biến mỗi con đường thành dải lụa mềm mại. Đó là nét duyên riêng khiến lòng người lưu luyến khôn nguôi.

Đất trời Pleiku như cô gái Tây Nguyên đỏng đảnh - khi nắng vàng rực rỡ, khi mưa ào ạt bất chợt. Những cơn mưa đầu mùa thoáng qua để lại mùi đất ẩm nồng nàn, cỏ cây tắm mát hân hoan đón nắng chiều. Tiếng ve râm ran như bản hợp xướng mùa hạ, âm thanh của sự tận hiến đến kiệt cùng.

Đêm trăng Tây Nguyên là bữa tiệc thiên nhiên tuyệt mỹ - thảm lá thông êm ái, bầu trời sao lấp lánh, dòng thác trắng xóa ngày đêm không ngơi nghỉ. Khí trời se lạnh, chung trà nóng thơm lừng giữa rừng già, cảm giác bình yên khó tả.

Khoảnh khắc giao mùa qua đi nhẹ nhàng như cánh bướm, để lại trong lòng người những xao xuyến khó quên. Có lẽ, chỉ những tâm hồn đa cảm mới thấu hiểu hết vẻ đẹp mong manh mà kỳ vĩ của đất trời chuyển mình.

Ngô Thanh Vân

Hà Nội tháng Ba khoác lên mình tấm áo mới với 'tuyết trắng' hoa sưa phủ kín các con phố. Những cánh hoa mong manh như bông tuyết đầu mùa, nghiêng mình bên những mái ngói cổ kính, khẽ đậu trên tóc người qua đường như lời thì thầm của mùa xuân.

Thành phố bừng tỉnh trong hương bưởi nồng nàn len lỏi khắp ngõ nhỏ. Những gánh hoa bưởi trắng muốt đánh thức ký ức thanh xuân trong mỗi tâm hồn. Đâu đó, sắc tím dịu dàng của hoa ban như đàn bướm chập chờn trong nắng xuân.

Cây gạo cổ thụ bên Bảo tàng Lịch sử kiêu hãnh thắp lửa giữa lòng phố cổ. Những cánh hoa đỏ rực như ngọn đèn sưởi ấm những chiều mưa bụi cuối xuân. 'Bao giờ cho đến tháng Ba' - câu ca xưa vẫn vẹn nguyên ý nghĩa.

Hàng cây thay áo mới - lá bàng đỏ thẫm dần nhường chỗ cho lộc non xanh biếc. Thảm lá lộc vừng vàng rực phủ hè phố, lộc non chớm nụ như ánh mắt tinh nghịch chào đón xuân sang. Hà Nội tháng Ba - bản giao hưởng của sự giao thoa giữa đất trời và lòng người.

Bài Vy Anh