10 điều cha mẹ cần nắm rõ để chăm sóc trẻ sơ sinh mùa lạnh hiệu quả

Trong những tuần đầu đời, bé thường chỉ thức ngắn ngủi để ăn, đi vệ sinh rồi lại ngủ tiếp. Lúc này, bố mẹ không cần lo lắng nếu bé chưa chơi hay vận động nhiều. Điều quan trọng là xây dựng nếp sinh hoạt ổn định và thường xuyên trò chuyện cùng con, kể cả khi đang thay bỉm. Từ tuần thứ 4 trở đi, thời gian bé thức sẽ kéo dài hơn. Đây là cơ hội để cha mẹ tranh thủ tương tác, giúp bé thực hiện các động tác nhẹ nhàng để cơ thể thêm dẻo dai. Những lời nói yêu thương, màu sắc từ đồ chơi hay chỉ đơn giản là ánh mắt trìu mến cũng sẽ kích thích trí não, giúp bé vui vẻ, tăng cường sức đề kháng và phát triển toàn diện.

Thiết lập thói quen ăn ngủ đúng giờ là nền tảng giúp trẻ phát triển toàn diện và hình thành tính cách vững chắc từ những bước đầu đời. Như một cây xanh cần ánh sáng và nước để lớn lên khỏe mạnh, trẻ cũng cần sự kiên trì và định hướng từ cha mẹ để tạo nên thói quen sinh hoạt khoa học. Việc này không chỉ mang lại lợi ích sức khỏe cho bé mà còn giúp cha mẹ nhẹ nhàng hơn trong việc chăm sóc.

Với trẻ sơ sinh, việc ăn uống đúng giờ giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả, giấc ngủ đều đặn giúp trí não và hệ miễn dịch phát triển tối ưu. Khi bé có lịch trình sinh hoạt ổn định, các bậc phụ huynh cũng dễ dàng cân bằng thời gian chăm con với công việc và nghỉ ngơi.

Để bảo vệ trẻ sơ sinh trong mùa đông, nhiệt độ phòng lý tưởng nên duy trì khoảng 25 – 26 độ C. Nhiệt độ quá cao dễ làm bé bị sốt, trong khi nhiệt độ dưới 20 độ C lại khiến bé lạnh cóng và có thể bị ngạt mũi. Mẹ nên giữ ấm phòng bằng cách đóng kín cửa, lót chăn đệm êm ái cho bé. Tuyệt đối tránh sử dụng than củi để sưởi vì khí độc có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe bé.

Vào mùa đông, không khí khô hanh khiến da bé dễ bị mất nước và nứt nẻ gây khó chịu. Để bảo vệ làn da non nớt, mẹ nên dùng lotion hoặc kem dưỡng ẩm chuyên biệt cho trẻ sơ sinh.

Hãy ưu tiên chọn sản phẩm chiết xuất từ thiên nhiên, ít hương liệu và tuyệt đối không dùng kem người lớn cho bé. Thời điểm tốt nhất để thoa kem là ngay sau khi tắm, giúp da bé hấp thụ dưỡng chất tối ưu và duy trì sự mềm mại suốt ngày dài.

Bất kể mùa nào trong năm, việc tắm nắng đều giữ vai trò quan trọng giúp bé tổng hợp vitamin D thiết yếu cho sự phát triển. Mùa đông, ánh nắng thường đến muộn và có cường độ yếu, kèm theo gió lạnh, nên thời gian thích hợp để tắm nắng cho bé là khoảng 10 phút vào lúc 9 – 10 giờ sáng và 10 phút vào 15 – 17 giờ chiều. Ngoài những khung giờ này, đặc biệt vào sáng sớm và tối, mẹ nên hạn chế đưa bé ra ngoài vì không khí quá lạnh có thể gây ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe.

Việc cho bé bú không chỉ là nguồn dinh dưỡng mà còn là cách tuyệt vời giữ ấm cơ thể bé trong mùa đông lạnh giá. Sữa mẹ ấm áp giúp bé dễ dàng chìm vào giấc ngủ sâu và an toàn hơn.

Trước khi cho bé bú, mẹ nên vắt bỏ phần sữa lạnh phía trên để bé được uống phần sữa đặc và ấm hơn, vừa bảo vệ sức khỏe bé vừa duy trì nhiệt độ cơ thể bé luôn ổn định trong những ngày đông rét mướt.

Dù bé sinh ra vào mùa hè hay mùa đông, việc massage đều đặn luôn mang lại lợi ích tuyệt vời giúp làn da bé trở nên mịn màng, săn chắc cùng những giây phút thư giãn dễ chịu.

Massage kích thích tuần hoàn máu, nâng cao cảm giác hạnh phúc và góp phần tăng cường hệ miễn dịch cho bé. Cha mẹ có thể dùng dầu ô liu thiên nhiên để tăng hiệu quả và sự nhẹ nhàng khi chăm sóc bé.

Việc giữ ấm cho trẻ trong mùa lạnh, đặc biệt là trẻ sơ sinh, vô cùng quan trọng. Nhiệt độ cơ thể bé cần duy trì ổn định trong khoảng 36,5 - 37 độ C, phòng ở nên giữ nhiệt độ từ 25 đến 28 độ C, tránh gió lùa ảnh hưởng xấu.

Gia đình có thể sử dụng lò sưởi, điều hòa hai chiều hoặc đèn sưởi để tạo không gian ấm áp, tuyệt đối không dùng bếp than vì khí CO2 rất độc hại, có thể gây nguy hiểm cho cả bé và mọi người trong nhà.

Bên cạnh đó, quấn chăn, đội mũ, mang tất cho bé cũng giúp giữ nhiệt tốt hơn. Đảm bảo bé được ăn uống đúng bữa, bú mẹ thường xuyên để duy trì thân nhiệt ổn định và phát triển khỏe mạnh.

Việc bỏ qua vệ sinh cho bé trong những ngày lạnh là sai lầm lớn, bởi dù trời lạnh, các vùng như cổ, nách, bẹn, vùng kín và hậu môn bé vẫn tiết mồ hôi, gây ngứa ngáy khó chịu. Khi nhiệt độ thấp, thay vì tắm, mẹ nên lau sạch bằng nước ấm các vùng nhiều mồ hôi. Lau từ đâu đến đó, cởi đồ bé đến đâu rồi mặc lại ngay để giữ nhiệt.

Để hỗ trợ, hãy bật điều hòa ở nhiệt độ phù hợp hoặc dùng đèn sưởi khi vệ sinh cho bé. Không nên đóng tã suốt ngày, ban ngày nên dùng tã vải thoáng mát. Mỗi lần bé đi vệ sinh, lau sạch bằng nước ấm để tránh hăm tã và viêm da.

Trẻ sơ sinh thường hay bị nôn trớ, khi đó mẹ cần nhanh chóng thay quần áo để tránh ẩm ướt làm giảm thân nhiệt, ảnh hưởng sức khỏe bé.

Đường hô hấp trên, gồm mũi, họng và thanh quản, là cánh cửa đầu tiên tiếp xúc với không khí bên ngoài. Chính vì vậy, đây là bộ phận rất nhạy cảm trước những tác nhân như bụi bẩn, thay đổi nhiệt độ, hơi độc hay các loại virus, vi khuẩn, nấm mốc.

Khi các tác nhân này xâm nhập, trẻ dễ mắc các bệnh viêm đường hô hấp như viêm mũi, viêm họng, viêm amidan, viêm thanh quản và các bệnh liên quan khác. Đặc biệt với trẻ sơ sinh, không khí lạnh dễ gây nghẹt mũi, từ đó dẫn đến viêm họng nếu không được chăm sóc đúng cách.

Khi bé có dấu hiệu khó thở hay thở khò khè, cha mẹ nên nhẹ nhàng hút mũi cho con và sử dụng một ít nước muối sinh lý để làm sạch, nhưng không nên lạm dụng. Nếu tình trạng nặng hơn, hãy đưa bé đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.