10 Nguyên nhân phổ biến khiến Startup thất bại trong việc thu hút vốn đầu tư

Không thể quá tự tin rằng mọi kế hoạch đều sẽ thành công ngay từ lần đầu. Startup cần chuẩn bị sẵn các phương án dự phòng để đối phó với những tình huống không mong muốn. Dù bạn tin rằng kế hoạch của mình đã hoàn hảo, nhưng nhà đầu tư có thể nhìn nhận khác. Vì vậy, bạn cần chuẩn bị ít nhất 2 hoặc 3 kế hoạch dự phòng để đối phó nếu kế hoạch chính không thành công.

Việc này giúp bạn có sự linh hoạt và lợi thế trong các cuộc đàm phán với nhà đầu tư. Một số giải pháp có thể là: lựa chọn hình thức gọi vốn khác, triển khai kế hoạch hoạt động mà không cần vốn đầu tư, và nhiều phương án khác. Một kế hoạch dự phòng tốt sẽ giúp bạn đạt được những điều khoản thuận lợi hơn cho dự án của mình.

Việc không thể tiếp cận được nguồn vốn đôi khi xuất phát từ việc chưa biết cách tiếp cận nhà đầu tư. Nhiều Startup, đặc biệt là những người mới, gặp khó khăn khi tiếp cận các nhà đầu tư và các nguồn vốn. Dù hiện nay có rất nhiều nguồn thông tin về nhà đầu tư cũng như các phương thức kêu gọi vốn có sẵn trên các diễn đàn, website, nhưng để thành công, bạn cần có một chiến lược rõ ràng và cụ thể.

Trước khi gặp nhà đầu tư, hãy chuẩn bị một kế hoạch chi tiết. Bạn cần biết phải làm gì khi gặp họ, và những bước tiếp theo là gì? Nghiên cứu và chuẩn bị sẽ giúp bạn tìm được nhà đầu tư phù hợp, sẵn sàng đồng hành và đầu tư vào dự án của bạn.

Đội ngũ sáng lập đôi khi lại là yếu tố quyết định hơn cả ý tưởng khi nhà đầu tư xem xét một Startup. Nếu bạn không thể chứng minh được khả năng và trình độ của mình cùng các thành viên trong đội ngũ, rất khó để thuyết phục nhà đầu tư rót vốn vào dự án. Thực tế, không ít công ty khởi nghiệp chỉ có một người làm việc cũng bị từ chối vì nhà đầu tư luôn ưu tiên các đội ngũ có sự hợp tác và sức mạnh tập thể.

Hãy chuẩn bị một phần giới thiệu chi tiết về các thành viên trong đội ngũ của bạn, không chỉ là tên và chức danh, mà là những giá trị mà mỗi người đã đóng góp trong các dự án trước đó. Nhà đầu tư muốn biết các bạn đã có những thành công cụ thể ở đâu, tại những công ty nào, và đã tạo ra những giá trị gì. Nếu đội ngũ sáng lập thiếu kinh nghiệm, nhà đầu tư sẽ không dễ dàng đầu tư vào dự án của bạn.

“Ý tưởng độc đáo luôn dẫn đến thành công” – Đây là một quan niệm sai lầm mà nhiều Startup mắc phải. Không phải mọi ý tưởng hay đều có thể trở thành một mô hình kinh doanh bền vững. Niềm đam mê và sự tự tin vào sản phẩm của bạn chưa đủ để thuyết phục khách hàng. Kinh doanh là việc cung cấp những gì thị trường thực sự cần. Thích không có nghĩa là cả thế giới sẽ thích. Nghiên cứu thị trường chính là yếu tố quan trọng nhất. Hãy hiểu thật rõ nhu cầu và thị hiếu của người tiêu dùng trước khi bắt tay vào thực hiện ý tưởng.

Đừng bao giờ “ném tiền qua cửa sổ” bằng cách đầu tư vào những dự án không có tiềm năng. Nhà đầu tư cũng vậy, họ sẽ không ngần ngại từ chối nếu dự án của bạn không khả thi hoặc quá cá nhân. Vì thế, thay vì ngồi suy nghĩ những ý tưởng mơ hồ, hãy bắt đầu từ nhu cầu thực tế của thị trường để xây dựng chiến lược kinh doanh hiệu quả và bền vững.

Hiểu rõ về đối thủ cạnh tranh là một yếu tố sống còn khi khởi nghiệp. Tuy nhiên, không ít công ty bỏ qua việc phân tích đối thủ khi bắt đầu hành trình. Khách hàng luôn có sự so sánh giữa các lựa chọn trên thị trường, vì vậy, startup cần phải nghiên cứu kỹ các chiến lược của đối thủ để xác định vị thế của mình. Qua đó, bạn sẽ phát hiện ra điểm mạnh và sự khác biệt của chính mình để thu hút khách hàng.

Để dự án của bạn tồn tại và phát triển bền vững, bạn phải tạo ra lợi thế cạnh tranh rõ rệt. Lợi thế này là điều mà đối thủ không thể sao chép được hoặc nếu có thể, sẽ tốn rất nhiều thời gian và công sức. Lợi thế cạnh tranh này có thể đến từ nhiều yếu tố như công nghệ độc quyền, quy trình sản xuất sáng tạo, kiến thức chuyên môn hay các mối quan hệ chiến lược…

Rất nhiều startup lầm tưởng rằng chỉ cần chuẩn bị sản phẩm/dịch vụ thật tốt và có thể thuyết phục nhà đầu tư ngay lập tức. Tuy nhiên, điều quan trọng đầu tiên chính là phải xác định đúng đối tượng nhà đầu tư mà bạn cần tìm. Đừng chỉ dựa vào sản phẩm, mà phải nghiên cứu thật kỹ nhà đầu tư mà bạn nhắm đến, đảm bảo rằng họ có mục tiêu đầu tư vào các doanh nghiệp tương tự như của bạn, chẳng hạn như các nhà đầu tư đã từng rót vốn cho những công ty có mô hình và quy mô giống hệt startup của bạn.

Ví dụ, một nhà đầu tư chuyên về lĩnh vực nhà hàng khách sạn sẽ không có nhiều sự quan tâm đến các công ty startup trong các ngành khác. Đặc biệt, các startup có quy mô nhỏ sẽ không thể thu hút được các nhà đầu tư lớn nếu không đáp ứng đúng nhu cầu của họ. Chính vì vậy, trước khi gọi vốn, hãy nghiên cứu thật kỹ để biết bạn cần một nhà đầu tư với kinh nghiệm, nguồn lực và tư duy như thế nào, từ đó tìm ra sự phù hợp nhất cho dự án của mình.

Đừng vội vàng kêu gọi vốn khi dự án của bạn vẫn chưa rõ ràng về giai đoạn phát triển. Mỗi startup đều có những mốc gọi vốn khác nhau, và nếu sản phẩm của bạn chỉ mới nằm trên giấy mà chưa có sự hiện diện thực tế hoặc phản ứng từ thị trường, sẽ rất khó để thuyết phục được nhà đầu tư.

Thực tế, một lời từ chối từ nhà đầu tư đôi khi không phải là kết thúc mà chỉ là “chưa phải lúc này”. Các nhà đầu tư cần thời gian để đánh giá thực tế giá trị của sản phẩm bạn mang lại, thông qua phản hồi từ thị trường và lượng khách hàng tiềm năng. Do đó, hãy kiên nhẫn hoàn thiện sản phẩm và để nhà đầu tư nhìn thấy rõ tiềm năng mà bạn đang sở hữu.

Đôi khi, trong khi tìm cách tiếp cận nhà đầu tư, nhiều startup lại bỏ qua việc hoàn thiện bản kế hoạch kinh doanh của mình. Một bản kế hoạch yếu kém chính là yếu tố đầu tiên khiến các nhà đầu tư từ chối. Đây chính là cơ hội để bạn gây ấn tượng và thể hiện rõ nét điểm mạnh, điểm yếu của dự án. Tuy nhiên, nếu bản kế hoạch của bạn dài dòng, thiếu sự tập trung vào những điểm cốt lõi như kế hoạch marketing, nhân sự hay các con số dự báo phát triển, các nhà đầu tư sẽ không nhìn thấy giá trị thực sự từ dự án của bạn.

Không ai muốn đầu tư vào một startup mơ hồ về phương hướng và thị trường mục tiêu. Hãy chuẩn bị một kế hoạch ngắn gọn, đầy đủ, chi tiết và sắc sảo để nhà đầu tư có thể cảm nhận được sự chuyên nghiệp và tiềm năng thực sự từ bạn.

Dù bạn là chuyên gia trong lĩnh vực của mình, nhưng nhiều người sáng lập lại vô tình làm vấn đề trở nên phức tạp hơn so với thực tế. Lý do là vì hầu hết các nhà đầu tư không phải là người trong ngành của bạn, họ không cần phải biết quá nhiều về các yếu tố kỹ thuật. Khi tạo dựng pitch deck, bạn cần tập trung vào vấn đề thực tế mà bạn đang giải quyết và cách bạn dự định xử lý nó. Việc quá sa đà vào các chi tiết kỹ thuật sẽ khiến nhà đầu tư cảm thấy khó hiểu và mất hứng thú.

Hãy chuẩn bị pitch deck ngắn gọn, dưới 20 slide, bao gồm đầy đủ các yếu tố từ vấn đề, giải pháp, thị trường, sản phẩm, tài chính, số vốn cần huy động cho đến đội ngũ sáng lập. Ngoài ra, hãy chuẩn bị hai phiên bản pitch deck: Một phiên bản đơn giản, dễ hiểu cho phần thuyết trình trực tiếp (ít văn bản, nhiều tương tác với nhà đầu tư), và một phiên bản đầy đủ, chi tiết hơn để người nghe có thể nắm bắt thông tin mà bạn không kịp trình bày.

Rất nhiều Startup mắc phải sai lầm khi vội vàng từ bỏ các nhà đầu tư. Chỉ sau một vài lần gặp mặt, chưa nhận được đầu tư, nhiều Startup đã cho rằng nhà đầu tư không tiềm năng và tìm kiếm đối tác mới. Cảm giác thất vọng và sự mất kiên nhẫn sau những lần trình bày ý tưởng nhưng không có kết quả, khiến họ dễ dàng cho rằng mình đã mất thời gian, thậm chí cảm thấy bị lừa dối. Tuy nhiên, bạn cần hiểu rằng mỗi nhà đầu tư đều rất thận trọng trong quyết định của mình. Họ sẽ không vội vàng rót tiền vào một dự án mà chưa hiểu rõ về tiềm năng của nó.

Nhà đầu tư cần thời gian để đánh giá, thẩm định và đưa ra quyết định cuối cùng. Quá trình này có thể kéo dài từ vài tháng đến cả năm. Nếu bạn vội vàng bỏ cuộc quá sớm, có thể bạn đã bỏ lỡ cơ hội lớn. Vì vậy, hãy kiên nhẫn và kiên trì, đừng từ bỏ khi chưa đạt được kết quả.