5 Dàn ý phân tích xuất sắc "Chữ người tử tù" - Khám phá tinh hoa văn chương Nguyễn Tuân
17/06/2025
Nội dung bài viết
1. Dàn ý số 4: Phân tích nhân vật Viên quản ngục - Ánh sáng thiên lương giữa chốn ngục tù
I. Mở bài
- Nguyễn Tuân - người nghệ sĩ tài hoa với phong cách độc đáo, "Chữ người tử tù" là kiệt tác thể hiện rõ nhất quan niệm nghệ thuật của ông
- Viên quản ngục - nhân vật đặc biệt, hiện thân của tấm lòng trân quý cái đẹp giữa chốn tăm tối
II. Thân bài
1. Tấm lòng biệt nhỡn liên tài
- Thái độ kính trọng đặc biệt dành cho Huấn Cao: "Tôi nghe... rất đẹp đó không?"
- Trong suốt thời gian Huấn Cao bị giam, quản ngục luôn giữ thái độ khiêm cung, kính trọng
- Dám biệt đãi tử tù dù bị khinh bạc:
- Tâm nguyện: "Ta muốn biệt đãi ông Huấn Cao..."
- Chăm sóc chu đáo: đem rượu, đồ nhắm vì sợ buồng giam lạnh
- Lời nói khép nép: "Biết ngài là người có nghĩa khí..."
- Nỗi tiếc nuối khi Huấn Cao sắp bị hành hình: "Bấy nhiêu... vũ trụ"
⇒ Con người có thiên lương trong sáng, biết trọng người tài
2. Khát vọng hướng thượng
- Xuất thân từ cửa Khổng sân Trình, được bồi đắp thiên lương
- Ước vọng cháy bỏng: được treo chữ Huấn Cao - biểu tượng của cái đẹp
- Sẵn sàng đánh đổi cả địa vị, tính mạng để có được chữ quý
- Nỗi lo sợ khôn nguôi: "ân hận suốt đời" nếu không xin được chữ
⇒ Tâm hồn nghệ sĩ đích thực, biết nâng niu cái đẹp đến tận cùng
3. Sự thăng hoa trong cảnh cho chữ
- Không gian tăm tối bỗng trở nên thiêng liêng bởi tấm lụa trắng tinh
- Hành động "khúm núm, run run" - sự ngưỡng vọng trước cái đẹp
- Vượt lên trên thân phận ngục quan để đồng điệu với nghệ sĩ
- Cái cúi đầu thức tỉnh: nhận ra mình "kẻ mê muội" trước chân lý
4. Nghệ thuật xây dựng nhân vật
- Bút pháp tương phản đầy ấn tượng
- Miêu tả nội tâm tinh tế, sâu sắc
- Tình huống truyện đặc sắc, giàu kịch tính
III. Kết bài
- Viên quản ngục - hiện thân của cái đẹp có thể nảy nở ở nơi tưởng chừng khó có thể
- Thông điệp nghệ thuật: Cái đẹp chân chính luôn bất diệt, như sen vươn lên từ bùn lầy
2. Dàn ý số 5: Phân tích tình huống truyện - Cuộc gặp gỡ định mệnh giữa những tâm hồn đồng điệu
I. Mở bài
"Chữ người tử tù" - viên ngọc quý trong kho tàng văn học Việt Nam, nơi Nguyễn Tuân đã tạo dựng nên tình huống truyện độc đáo, làm bật lên tư tưởng nghệ thuật sâu sắc.
II. Thân bài
Tình huống éo le nhưng đầy chất thơ: cuộc gặp giữa Huấn Cao - kẻ tử tù với viên quản ngục - người canh giữ cái ác nhưng lại say mê cái đẹp.
- Nghịch lý đầy duyên kỳ ngộ: người cầm quyền lại quỳ dưới ánh sáng tài hoa của kẻ tử tù
- Sợi dây kết nối vô hình: sự đồng điệu của những tâm hồn nghệ sĩ
- Chuỗi biến chuyển tâm lý tinh tế:
- Ban đầu: Huấn Cao khinh bạc, quản ngục kiên nhẫn
- Khi hiểu ra: "Thiếu chút nữa ta đã phụ một tấm lòng trong thiên hạ"
- Kết cục: Cảnh cho chữ - sự thăng hoa của cái đẹp
Cảnh cho chữ - khoảnh khắc "xưa nay chưa từng có":
- Không gian tăm tối bỗng bừng sáng bởi nghệ thuật
- Vị thế đảo ngược đầy ý nghĩa:
- Người tử tù trở thành bậc thầy
- Quản ngục quyền uy lại khúm núm đón nhận
III. Kết bài
Qua tình huống truyện đặc sắc, Nguyễn Tuân đã khẳng định sức mạnh bất diệt của cái đẹp, đồng thời thể hiện tài năng bậc thầy trong nghệ thuật dựng truyện.
3. Dàn ý số 1: Phân tích tác phẩm - Hành trình khám phá kiệt tác "Chữ người tử tù"
I. Mở bài
- Nguyễn Tuân - bậc thầy ngôn ngữ với phong cách độc đáo "vang bóng một thời"
- "Chữ người tử tù" - viên ngọc sáng trong tập truyện cùng tên, nơi cái đẹp tỏa sáng giữa chốn lao tù
II. Thân bài
1. Tình huống truyện đặc biệt
- Không gian nghịch lý: nhà tù - nơi tăm tối lại trở thành sân khấu cho cái đẹp
- Thời gian đầy ám ảnh: những giờ phút cuối trước khi đoản mệnh
- Cuộc gặp gỡ định mệnh giữa hai tâm hồn đồng điệu
2. Hình tượng Huấn Cao - sự hội tụ tài hoa và khí phách
- Nghệ sĩ bậc thầy: "Chữ ông Huấn đẹp như rồng bay phượng múa"
- Khí phách anh hùng: thản nhiên trước cái chết, khinh bạc trước quyền uy
- Thiên lương cao khiết: "Ta nhất sinh không vì vàng ngọc mà ép mình viết câu đối"
3. Nhân vật quản ngục - ánh sáng thiên lương giữa bóng tối
- Tấm lòng biệt nhỡn liên tài: dám đối đãi đặc biệt với kẻ tử tù
- Khát khao cái đẹp đến quên mình: "Ân hận suốt đời nếu không xin được chữ"
4. Cảnh cho chữ - khúc ca bất tử về cái đẹp
- Nghịch lý thiêng liêng: ngục tù trở thành đền đài nghệ thuật
- Khoảnh khắc giao thoa: kẻ tử tù thành nghệ sĩ, quản ngục thành tín đồ
- Chi tiết ám ảnh: cái cúi đầu thức tỉnh trước chân-thiện-mỹ
III. Kết bài
- Tác phẩm đạt đến sự toàn mỹ trong nghệ thuật xây dựng hình tượng
- Thông điệp về sự bất diệt của cái đẹp chân chính
4. Dàn ý sáng tạo: Cảnh cho chữ - Điểm sáng nghệ thuật trong 'Chữ người tử tù'
- Nguyễn Tuân - bậc thầy ngôn từ với niềm đam mê bất tận dành cho cái đẹp. Cảnh cho chữ trong 'Chữ người tử tù' chính là viên ngọc sáng nhất trong kho tàng văn chương của ông.
- Đây không đơn thuần là cảnh tượng văn học mà là bức tranh nhân văn đa tầng ý nghĩa, nơi cái đẹp tỏa sáng giữa chốn ngục tù tăm tối.
- Một cảnh tượng 'độc nhất vô nhị' trong lịch sử văn học Việt Nam.
- Huấn Cao - nghệ sĩ tài hoa với nguyên tắc 'bất di bất dịch': chỉ trao chữ cho những tâm hồn tri kỷ. Chữ của ông là tinh hoa của đạo đức và nghệ thuật.
- Quản ngục - kẻ 'đứng giữa hai làn nước', bị giằng xé giữa công việc và niềm khao khát cái đẹp thuần khiết.
- Không gian nghệ thuật đầy nghịch lý: nơi tăm tối nhất lại trở thành sân khấu lý tưởng nhất cho sự tỏa sáng của chân-thiện-mỹ.
- Thời khắc lịch sử: đêm trước ngày hành quyết trở thành khoảnh khắc bất tử hóa nghệ thuật.
- Không gian đầy ma lực: mùi ẩm mốc, phân chuột trở thành phông nền hoàn hảo làm bật lên vẻ đẹp thiêng liêng của nghệ thuật thư pháp.
- Sự đảo ngược quyền lực: người tù trở thành bậc thầy, kẻ cai ngục thành học trò.
- Cái đẹp có sức mạnh siêu việt, có thể chiến thắng mọi hoàn cảnh nghiệt ngã.
- Nghệ thuật chân chính là sự kết tinh của nhân cách cao đẹp.
- Khoảnh khắc giao thoa giữa sống-chết trở thành thời khắc vĩnh hằng của cái đẹp.
Cảnh cho chữ mãi mãi là áng văn bất hủ, nơi Nguyễn Tuân gửi gắm trọn vẹn quan niệm nghệ thuật và triết lý nhân sinh của mình.
5. Dàn ý khám phá: Huấn Cao - Hội tụ tinh hoa của một thời vang bóng
- Nguyễn Tuân - người nghệ sĩ đắm say truy tìm cái đẹp, để lại dấu ấn bất hủ qua 'Vang bóng một thời'.
- Huấn Cao hiện lên như viên ngọc sáng nhất trong bộ tác phẩm, kết tinh vẻ đẹp của nhân cách và tài hoa.
- Tài thư pháp được tôn vinh như 'báu vật trần gian', nét chữ vuông vức chứa đựng cả khí phách.
- Cảnh cho chữ trong xiềng xích trở thành biểu tượng cho sự thăng hoa của nghệ thuật.
- Thái độ 'dọc ngang nào biết trên đầu có ai' - tuyên ngôn của kẻ sĩ bất khuất.
- Phong thái ung dung trước cái chết, coi nhẹ uy quyền thế tục.
- Hình ảnh rũ rệp trên thang gông trở thành biểu tượng của khí tiết.
- Chỉ trao chữ cho người tri kỷ, khinh thường vàng bạc quyền lực.
- Câu nói bất hủ: 'Thiếu chút nữa ta phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ'.
- Cảnh cho chữ là đỉnh cao kết tinh tài hoa - khí phách - thiên lương.
- Nguyễn Tuân sử dụng nghệ thuật tương phản đầy ma lực: xiềng xích/thanh cao, ngục tối/ánh sáng nghệ thuật.
- Huấn Cao trở thành biểu tượng vĩnh cửu cho mẫu hình 'nghệ sĩ - anh hùng'.
- Tác phẩm là tuyên ngôn nghệ thuật: Cái đẹp phải song hành cùng nhân cách.
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi
Có thể bạn quan tâm
Top 5 Shop thời trang nữ đẹp nhất phố Hội Vũ, Hà Nội
Top 8 dịch vụ thiết kế nội thất uy tín nhất tại quận Hoàn Kiếm, Hà Nội
Top 10 cửa hàng thời trang thiết kế hàng đầu hiện nay
Top 5 cửa hàng cho thuê trang phục biểu diễn đẹp và chất lượng nhất TP. Vinh, Nghệ An
Cách sử dụng máy lạnh vừa hiệu quả vừa tiết kiệm điện trong mùa hè nóng bức
