6 bài phân tích xuất sắc nhất về hai khổ đầu thi phẩm 'Sang thu' của Hữu Thỉnh

Khoảnh khắc giao mùa luôn mang vẻ đẹp diệu kỳ của tạo hóa, khơi gợi những rung cảm tinh tế nhất trong tâm hồn thi nhân. Nếu Xuân Diệu khiến ta ngẩn ngơ với dáng 'tựa cửa nhìn xa', thì Hữu Thỉnh lại lay động lòng người bằng những cảm nhận vô cùng sâu lắng trong 'Sang thu'.

Hai khổ thơ đầu là bản giao hưởng tinh vi của những giác quan nghệ sĩ, nơi mùa thu không đến bằng hình ảnh ước lệ mà hiện lên qua hương ổi nồng nàn quen thuộc:

Bỗng nhận ra hương ổi

Phả vào trong gió se

Hương vị dân dã ấy 'phả' trong làn gió chớm lạnh, gợi cả màu sắc, hương thơm và vị giác về trái ổi quê nhà. Cảm giác 'bỗng nhận ra' ấy chính là khoảnh khắc thăng hoa của người nghệ sĩ trước điều giản dị mà thi vị.

Bức tranh thu càng trở nên mơ màng với:

Sương chùng chình qua ngõ

Hình như thu đã về

Nhân hóa 'chùng chình' khiến sương thu mang dáng vẻ duyên dáng, chậm rãi. Từ ngỡ ngàng 'bỗng nhận ra' đến nghi vấn 'hình như' đã khắc họa trọn vẹn quá trình cảm nhận tinh tế của thi sĩ.

Không gian mở ra với dòng sông 'dềnh dàng' lững lờ, cánh chim 'vội vã' bay đi và đặc biệt là hình ảnh đầy chất tạo hình:

Có đám mây mùa hạ

Vắt nửa mình sang thu

Đám mây trở thành nhịp cầu giao mùa độc đáo, vừa gợi hình khối không gian vừa diễn tả sự vận động tinh vi của thời gian. Cả đất trời như đang trong khoảnh khắc giao thoa đẹp đẽ nhất.

Trong vũ trụ bốn mùa luân chuyển, mùa thu luôn giữ vị trí đặc biệt trong trái tim thi nhân. 'Sang thu' của Hữu Thỉnh chính là bản tình ca dịu dàng ghi lại khoảnh khắc giao mùa đầy ma mị qua hai khổ thơ đầu đầy ám ảnh.

"Bỗng nhận ra hương ổi

Phả vào trong gió se"

Hương ổi - tín hiệu mùa thu dân dã mà đầy thi vị, 'phả' trong gió chớm lạnh như tiếng thì thầm của đất trời. Từ 'bỗng' bật lên niềm ngạc nhiên thích thú, trong khi 'hình như' lại thể hiện sự mơ hồ đầy chất thơ của khoảnh khắc chuyển mùa.

Bức tranh thu hiện lên sống động với:

"Sông được lúc dềnh dàng

Chim bắt đầu vội vã"

Dòng sông 'dềnh dàng' như đang lắng nghe nhịp thu, trong khi cánh chim 'vội vã' mang theo hơi thở của mùa mới. Và đặc biệt nhất là hình ảnh:

"Có đám mây mùa hạ

Vắt nửa mình sang thu"

Áng mây trở thành nhịp cầu diệu kỳ nối liền hai mùa, vừa gợi hình khối không gian vừa diễn tả sự vận động tinh vi của thời gian. Nếu Nguyễn Khuyến tả thu bằng 'trời thu xanh ngắt', Xuân Diệu bằng 'áo mơ phai' thì Hữu Thỉnh đã tìm ra chất thu riêng trong hương ổi, trong dáng mây 'vắt nửa mình' đầy gợi cảm.

Hai khổ thơ ngắn gọn mà chứa đựng cả vũ trụ cảm xúc, cho thấy tài năng quan sát tinh tế và ngòi bút đầy chất tạo hình của Hữu Thỉnh.

Thiên nhiên luôn là nguồn thi hứng vô tận, nhưng hiếm ai nắm bắt được cái hồn của đất trời giao mùa tinh tế như Hữu Thỉnh trong 'Sang thu'. Hai khổ thơ đầu là bản hòa tấu của những giác quan nghệ sĩ, nơi mùa thu không đến bằng hình ảnh ước lệ mà hiện lên qua hương ổi nồng nàn quen thuộc:

"Bỗng nhận ra hương ổi

Phả vào trong gió se"

Cái 'bỗng' đầy ngỡ ngàng ấy chính là khoảnh khắc thăng hoa khi thi nhân chạm vào hồn thu qua mùi hương dân dã nhất. Động từ 'phả' mạnh mẽ gợi sự xâm chiếm của thu vào không gian và tâm hồn.

Bức tranh thu càng trở nên mơ màng với:

"Sương chùng chình qua ngõ

Hình như thu đã về"

Nhân hóa 'chùng chình' khiến sương thu mang dáng vẻ thiếu nữ e ấp. Từ ngỡ ngàng 'bỗng' đến nghi vấn 'hình như' đã khắc họa trọn vẹn quá trình cảm nhận tinh vi của thi sĩ.

Không gian mở ra với dòng sông 'dềnh dàng' lững lờ, cánh chim 'vội vã' bay đi và tuyệt bút:

"Có đám mây mùa hạ

Vắt nửa mình sang thu"

Đám mây trở thành nhịp cầu giao mùa độc đáo, 'vắt' mình duyên dáng như tà áo lụa mềm mại. Nếu Xuân Diệu có 'áo mơ phai', Nguyễn Khuyến có 'trời thu xanh ngắt', thì Hữu Thỉnh tìm thấy chất thu riêng trong hương ổi, trong dáng mây 'nửa hạ nửa thu' đầy gợi cảm.

Qua ngòi bút tài hoa, mùa thu hiện lên như thiếu nữ đồng bằng Bắc Bộ dịu dàng mà đằm thắm, khiến lòng người vấn vương khôn nguôi.

Trong bức tranh tứ bình về thu, nếu Nguyễn Khuyến điểm xuyết bằng 'trời thu xanh ngắt', Xuân Diệu phả hồn vào 'áo mơ phai', thì Hữu Thỉnh đem đến một góc thu quê mộc mạc mà đầy thi vị qua 'Sang thu'. Chỉ hai khổ thơ ngắn ngủi, thi nhân đã thổi hồn vào những điều giản dị nhất:

'Bỗng nhận ra hương ổi

Phả vào trong gió se'

Cái 'bỗng' đầy ngỡ ngàng khi thu về không bằng sắc vàng ước lệ mà bằng hương ổi nồng nàn - thứ quà quê dân dã nhất. Động từ 'phả' như bức mành the phất phơ giữa hai mùa, để hương thu thấm đẫm vào từng giác quan.

Không gian thu càng trở nên huyền ảo với:

'Sương chùng chình qua ngõ

Hình như thu đã về'

Nhân hóa 'chùng chình' khiến sương thu mang dáng vẻ thiếu nữ e lệ. Từ 'hình như' chứa đựng cả nỗi ngỡ ngàng lẫn niềm hân hoan khó tả.

Bức tranh thu mở ra đa chiều:

'Sông được lúc dềnh dàng

Chim bắt đầu vội vã'

Dòng sông 'dềnh dàng' như đang lắng nghe nhịp thu, trong khi cánh chim 'vội vã' mang theo hơi thở mùa mới. Và đặc biệt nhất là hình ảnh:

'Có đám mây mùa hạ

Vắt nửa mình sang thu'

Áng mây trở thành nhịp cầu diệu kỳ nối liền hai mùa, 'vắt' mình duyên dáng như tà áo lụa mềm mại. Qua ngòi bút tài hoa, mùa thu hiện lên như cô thôn nữ Bắc Bộ dịu dàng mà đằm thắm, khiến lòng người vấn vương khôn nguôi.

Trong bản giao hưởng bốn mùa, mùa thu luôn là khúc nhạc dịu dàng nhất đi vào thi ca. 'Sang thu' của Hữu Thỉnh chính là bản tình ca mộc mạc mà tinh tế về khoảnh khắc giao mùa đầy ma mị.

'Bỗng nhận ra hương ổi

Phả vào trong gió se'

Khác với những ước lệ cổ điển, Hữu Thỉnh tìm thấy hồn thu trong hương ổi nồng nàn - thứ quà quê giản dị nhất. Từ 'bỗng' bật lên niềm ngạc nhiên thích thú, còn 'phả' gợi sự lan tỏa đầy quyến rũ của hương thu.

Bức tranh thu càng thêm huyền ảo với:

'Sương chùng chình qua ngõ

Hình như thu đã về'

Nhân hóa 'chùng chình' khiến sương thu mang dáng vẻ e ấp của thiếu nữ. Cụm 'hình như' chứa đựng cả nỗi ngỡ ngàng lẫn niềm hân hoan khó tả.

Không gian mở ra đa chiều:

'Sông được lúc dềnh dàng

Chim bắt đầu vội vã'

Dòng sông 'dềnh dàng' như đang lắng nghe nhịp thu, trong khi cánh chim 'vội vã' mang theo hơi thở mùa mới. Và đặc biệt nhất là hình ảnh:

'Có đám mây mùa hạ

Vắt nửa mình sang thu'

Áng mây trở thành nhịp cầu diệu kỳ nối liền hai mùa, 'vắt' mình duyên dáng như tà áo lụa mềm mại. Qua ngòi bút tài hoa, mùa thu hiện lên như cô thôn nữ Bắc Bộ dịu dàng mà đằm thắm, khiến lòng người vấn vương khôn nguôi.

Trong bản giao hưởng bốn mùa, mùa thu của Hữu Thỉnh hiện lên như một bức tranh thủy mặc với những nét chấm phá tinh tế. Hai khổ thơ đầu 'Sang thu' là sự giao thoa giữa cái bất ngờ và cái đã chờ đợi từ lâu:

'Bỗng nhận ra hương ổi

Phả vào trong gió se'

Hương ổi - tín hiệu mùa thu giản dị mà đầy thi vị, 'phả' trong gió chớm lạnh như tiếng thì thầm của đất trời. Cái 'bỗng' bật lên niềm ngạc nhiên thích thú, trong khi 'hình như' lại thể hiện sự mơ hồ đầy chất thơ của khoảnh khắc chuyển mùa.

Không gian thu càng trở nên huyền ảo với:

'Sương chùng chình qua ngõ

Hình như thu đã về'

Nhân hóa 'chùng chình' khiến sương thu mang dáng vẻ e ấp của thiếu nữ. Cảnh vật như đang chuyển mình trong sự ngập ngừng đầy duyên dáng.

Bức tranh thu mở ra đa chiều:

'Sông được lúc dềnh dàng

Chim bắt đầu vội vã'

Dòng sông 'dềnh dàng' như đang lắng nghe nhịp thu, trong khi cánh chim 'vội vã' mang theo hơi thở mùa mới. Và đặc biệt nhất là hình ảnh:

'Có đám mây mùa hạ

Vắt nửa mình sang thu'

Áng mây trở thành nhịp cầu diệu kỳ nối liền hai mùa, 'vắt' mình duyên dáng như tà áo lụa mềm mại. Qua ngòi bút tài hoa, mùa thu hiện lên như cô thôn nữ Bắc Bộ dịu dàng mà đằm thắm, khiến lòng người vấn vương khôn nguôi.