6 Bài soạn "Câu cầu khiến" lớp 8 xuất sắc nhất

Câu 1. Nhận diện câu cầu khiến (Bài tập 1, SGK Ngữ Văn 8, trang 31)

Phân tích đặc điểm hình thức:
- Câu (a): Vắng chủ ngữ, ngữ cảnh truyền thuyết giúp xác định đối tượng
- Câu (b): Chủ ngữ "ông giáo" - ngôi thứ hai số ít
- Câu (c): Chủ ngữ "chúng ta" - ngôi thứ nhất số nhiều (gộp cả người nghe)

Thử nghiệm thay đổi chủ ngữ:
- "Hãy lấy gạo..." → "Con hãy lấy gạo...": Tăng tính tình cảm
- "Ông giáo hút..." → "Hút...": Giảm tính lịch sự
- "Nay chúng ta..." → "Nay các anh...": Thay đổi ý nghĩa cơ bản

Câu 2. Phân tích hình thức biểu đạt (Bài tập 2, trang 32)
a) "Thôi im... đi": Từ cầu khiến "đi", vắng chủ ngữ
b) "Các em đừng khóc": Từ "đừng", có chủ ngữ ngôi 2 số nhiều
c) "Đưa tay...", "Cầm lấy...": Ngữ điệu cầu khiến, không từ đặc trưng

Câu 3. So sánh sắc thái (Bài tập 3)
- Câu vắng chủ ngữ: Ý cầu khiến mạnh
- Câu có chủ ngữ: Tình cảm rõ hơn, nhẹ nhàng hơn

Câu 4. Ngôn ngữ nhân vật (Bài tập 4)
Lời Dế Choắt phản ánh:
- Tính cách nhút nhát
- Vị thế thấp hơn Dế Mèn
- Hoàn cảnh khó khăn

Câu 5. Phân tích ngữ nghĩa (Bài tập 5)
"Đi đi con!" → Hành động của con
"Đi thôi con" → Cả mẹ và con cùng đi

Câu 6. Nhận diện trong văn bản
a) "Hãy...", "Đừng..." (Tắt đèn)
b) "Hãy yên lòng...", "Đừng lo..." (Lão Hạc)
c) "...đi", "Chia ra" (Cuộc chia tay...)

Câu 7. Ứng dụng thực tế
Nên chọn câu:
- "Có thể cho mình mượn...?" (lịch sự)
Tránh câu:
- "Hãy đưa...", "Đưa...nào!" (sỗ sàng)

Câu 8. Chuyển đổi câu
Ví dụ:
- "Cậu nên về nhà lúc 4 giờ"
- "4 giờ cậu nhớ về nhà nhé!"

Câu 9. Đặc điểm ngữ pháp
Rút gọn chủ ngữ vì:
- Luôn hướng tới người nghe
- Ngữ cảnh cho phép hiểu ngầm

Câu 10. Trường hợp đặc biệt
- "Mày đánh tao đi!" (thách thức)
- "Cứ chơi game suốt ngày đi!" (mỉa mai)