Top 10 bài phân tích sâu sắc vẻ đẹp nhân cách Tú Xương qua thi phẩm 'Thương vợ' - Tinh hoa văn học dành riêng cho học sinh lớp 11

Trần Tế Xương, bút danh Tú Xương - ngôi sao sáng chói của văn học Việt Nam cuối thế kỷ XIX. Dù chỉ sống vỏn vẹn 37 năm và dừng lại ở học vị tú tài, nhưng di sản thơ ca đồ sộ gần 100 tác phẩm đã khắc tên ông vào lịch sử. 'Thương vợ' - viên ngọc quý trong kho tàng thơ Nôm, không chỉ ngợi ca phẩm chất cao đẹp của người vợ tảo tần mà còn thể hiện tấm lòng sâu nặng của thi nhân.

'Quanh năm buôn bán ở non sông
Nuôi đủ năm con với một chồng.
Lặn lội thân cò khi quãng vắng
Eo sèo mặt nước buổi đò đông.
Một duyên hai nợ, âu đành phận
Năm nắng mười mưa, dám quản công
Cha mẹ thói đời ăn ở bạc!
Có chồng hờ hững cũng như không!'

Bài thơ thất ngôn bát cú Đường luật được kiến tạo như bức tranh tứ bình: mỗi cặp câu là nét vẽ tinh tế khắc họa chân dung bà Tú - hiện thân của người phụ nữ Việt truyền thống.

Hai câu đề mở ra không gian mưu sinh 'mom sông' chênh vênh, nơi bà Tú 'quanh năm' vật lộn với gánh nặng 'nuôi đủ' cả gia đình. Cách ngắt nhịp 4/3 cùng phép đối 'năm con - một chồng' đặc tả gánh nặng đè lên đôi vai người vợ, đồng thời thể hiện nỗi tự trách thầm kín của người chồng.

Hình tượng 'thân cò' trong ca dao được tái sinh qua ngòi bút Tú Xương, trở thành biểu tượng xót xa cho thân phận lặn lội nơi 'quãng vắng'. Cảnh 'eo sèo mặt nước' được khắc họa bằng ngôn ngữ điện ảnh, tái hiện sinh động mưu sinh nhọc nhằn nơi bến nước.

Thành ngữ 'một duyên hai nợ' cùng phép đối 'năm nắng mười mưa' trở thành điểm sáng nghệ thuật, vừa nói lên sự cam chịu, vừa ngợi ca đức hi sinh thầm lặng. Đằng sau lời thơ là tiếng lòng tri ân sâu nặng của người chồng.

Hai câu kết như tiếng thở dài đầy phẫn uất trước 'thói đời' bạc bẽo. Cái 'hờ hững' của người chồng văn chương trở thành nỗi day dứt khôn nguôi, là lời tự vấn đầy tính nhân văn của kẻ sĩ trước thời cuộc.

Bằng sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trữ tình và hiện thực, Tú Xương đã tạo nên kiệt tác vượt thời gian. 'Thương vợ' không chỉ là bức chân dung người vợ tảo tần, mà còn là tấm gương phản chiếu nhân cách cao đẹp của chính thi nhân.

Thơ văn Tú Xương là bức tranh song đôi giữa hai sắc màu trào phúng và trữ tình. Dù nghiêng về phía nào, thơ ông vẫn luôn giữ được cái duyên riêng - khi thì tiếng cười chua chát đả kích thói đời, khi lại là lời thủ thỉ tâm tình đầy xúc động. 'Thương vợ' chính là viên ngọc quý nơi giao thoa của hai mạch nguồn ấy.

Bài thơ như tấm gương trong suốt phản chiếu hình ảnh bà Tú - người vợ tảo tần với đôi vai gánh cả gia đình, đồng thời bộc lộ tấm lòng tri ân sâu nặng của thi nhân dành cho người bạn đời.

Quanh năm buôn bán ở mom sông,
Nuôi đủ năm con với một chồng.

Chỉ bằng hai câu thơ giản dị, Tú Xương đã vẽ nên bức tranh sinh động về cuộc mưu sinh chênh vênh nơi 'mom sông' - mỏm đất ba bề sóng vỗ. Đó là không gian nhỏ bé chứa đựng cả thế giới lam lũ của bà Tú, nơi người phụ nữ ấy 'quanh năm' vật lộn với cơm áo. Cách đếm 'năm con với một chồng' như nhát dao cứa vào lòng người đọc, hé lộ gánh nặng đè nặng lên đôi vai người vợ.

Hình ảnh 'thân cò' trong ca dao được Tú Xương thổi hồn thành biểu tượng xót xa:

Lặn lội thân cò khi quãng vắng,
Eo sèo mặt nước buổi đò đông.

Đó không còn là ẩn dụ mà đã trở thành thân phận. Tấm thân mảnh mai ấy phải chống chọi với 'quãng vắng' đầy hiểm nguy, với cảnh 'eo sèo' nơi bến nước ồn ã. Nhịp thơ như tiếng thở dài, câu chữ như giọt nước mắt thầm lặng.

Đỉnh điểm của nỗi niềm được dồn nén trong hai câu luận:

Một duyên hai nợ âu đành phận,
Năm nắng mười mưa dám quản công.

Tú Xương khéo léo vận dụng thành ngữ dân gian để nói lên sự cam chịu đầy đức hy sinh. 'Một duyên hai nợ' là lời tự an ủi, 'năm nắng mười mưa' là thái độ chấp nhận. Nhưng ẩn sau lớp ngôn từ ấy là nỗi xót xa khôn nguôi.

Bài thơ khép lại bằng tiếng chửi đời đầy phẫn uất:

Cha mẹ thói đời ăn ở bạc!
Có chồng hờ hững cũng như không!

Đó không chỉ là lời tự trách, mà còn là bản án nghiêm khắc dành cho xã hội đương thời. Cái 'hờ hững' của người chồng văn chương trở thành nỗi day dứt khôn nguôi, là minh chứng cho nhân cách cao đẹp của một trí thức biết xót xa trước nỗi khổ đời thường.

Qua 'Thương vợ', Tú Xương không chỉ dựng lên tượng đài về người phụ nữ Việt Nam tảo tần, mà còn để lại bài học sâu sắc về tình yêu thương và trách nhiệm. Đó chính là giá trị nhân văn vượt thời gian của kiệt tác này.

Tú Xương - bậc thầy của thơ trào phúng với ngòi bút sắc như gươm, nhưng ẩn sau tiếng cười chua chát ấy là trái tim đa cảm đầy trắc ẩn. Như Chế Lan Viên từng nhận xét: 'Tú Xương cười như mảnh vỡ thủy tinh' - mỗi vết cắt đều làm chảy máu tâm hồn. Bài thơ 'Thương vợ' chính là minh chứng cho sự giao thoa tuyệt vời giữa chất trào phúng sắc sảo và tấm lòng trữ tình sâu lắng.

Hai câu mở đầu như bức tranh thủy mặc vẽ nên cuộc mưu sinh chênh vênh:

'Quanh năm buôn bán ở mom sông
Nuôi đủ năm con với một chồng.'

Chữ 'mom sông' gợi lên không gian làm ăn bấp bênh, nơi người phụ nữ phải vật lộn với sóng nước để kiếm miếng cơm manh áo. Cách đếm 'năm con với một chồng' đầy ám ảnh, như nhát dao cứa vào lòng người đọc về gánh nặng đè nặng lên đôi vai người vợ.

Hình ảnh 'thân cò' trong ca dao được Tú Xương thổi hồn thành biểu tượng xót xa:

'Lặn lội thân cò khi quãng vắng
Eo sèo mặt nước buổi đò đông.'

Đó không còn là ẩn dụ mà đã trở thành thân phận. Tấm thân mảnh mai ấy phải chống chọi với 'quãng vắng' đầy hiểm nguy, với cảnh 'eo sèo' nơi bến nước ồn ã. Nhịp thơ như tiếng thở dài, câu chữ như giọt nước mắt thầm lặng.

Đỉnh điểm của nỗi niềm được dồn nén trong hai câu luận:

'Một duyên hai nợ âu đành phận
Năm nắng mười mưa dám quản công.'

Tú Xương khéo léo vận dụng thành ngữ dân gian để nói lên sự cam chịu đầy đức hy sinh. 'Một duyên hai nợ' là lời tự an ủi, 'năm nắng mười mưa' là thái độ chấp nhận. Nhưng ẩn sau lớp ngôn từ ấy là nỗi xót xa khôn nguôi.

Bài thơ khép lại bằng tiếng chửi đời đầy phẫn uất:

'Cha mẹ thói đời ăn ở bạc!
Có chồng hờ hững cũng như không!'

Đó không chỉ là lời tự trách, mà còn là bản án nghiêm khắc dành cho xã hội đương thời. Cái 'hờ hững' của người chồng văn chương trở thành nỗi day dứt khôn nguôi, là minh chứng cho nhân cách cao đẹp của một trí thức biết xót xa trước nỗi khổ đời thường.

Qua 'Thương vợ', Tú Xương không chỉ dựng lên tượng đài về người phụ nữ Việt Nam tảo tần, mà còn để lại bài học sâu sắc về tình yêu thương và trách nhiệm. Đó chính là giá trị nhân văn vượt thời gian của kiệt tác này.

Tú Xương - bậc thầy thơ ca với ngòi bút sắc sảo đan xen giữa tiếng cười trào phúng và nỗi niềm trữ tình. 'Thương vợ' là viên ngọc quý trong kho tàng thơ ca Việt, không chỉ phác họa chân dung người vợ tảo tần mà còn bộc lộ tấm lòng tri ân sâu sắc của thi nhân.

Hai câu đề mở ra không gian mưu sinh chênh vênh:

'Quanh năm buôn bán ở mom sông
Nuôi đủ năm con với một chồng'

Chữ 'mom sông' như bức tranh thủy mặc vẽ nên cuộc sống bấp bênh, nơi người phụ nữ gánh trên vai cả gia đình. Cách đếm 'năm con với một chồng' đầy ám ảnh, phơi bày gánh nặng đè nặng lên đôi vai người vợ.

Hình ảnh 'thân cò' được nâng tầm thành biểu tượng:

'Lặn lội thân cò nơi quãng vắng
Eo sèo mặt nước buổi đò đông'

Không còn là ẩn dụ mà đã hóa thân thành thân phận. Tấm thân mảnh mai ấy vật lộn với 'quãng vắng' hiểm nguy, cảnh 'eo sèo' nơi bến nước. Nhịp thơ như tiếng thở dài não nuột.

Hai câu luận chứa đựng triết lý nhân sinh:

'Một duyên hai nợ âu đành phận
Năm nắng mười mưa dám quản công'

Tú Xương khéo vận dụng thành ngữ dân gian để nói lên sự cam chịu đầy đức hy sinh. 'Một duyên hai nợ' là lời tự an ủi, 'năm nắng mười mưa' là thái độ chấp nhận, ẩn sau là nỗi xót xa khôn nguôi.

Bài thơ khép lại bằng tiếng chửi đời đầy phẫn uất:

'Cha mẹ thói đời ăn ở bạc!
Có chồng hờ hững cũng như không!'

Đó không chỉ là lời tự trách mà còn là bản án nghiêm khắc cho xã hội đương thời. Cái 'hờ hững' của người chồng văn chương trở thành nỗi day dứt khôn nguôi, minh chứng cho nhân cách cao đẹp của một trí thức đa cảm.

Qua 'Thương vợ', Tú Xương không chỉ dựng lên tượng đài người phụ nữ Việt mà còn để lại bài học sâu sắc về tình yêu thương và trách nhiệm. Đó chính là giá trị nhân văn vượt thời gian của kiệt tác này.

Trong dòng chảy văn học trung đại, hiếm có thi phẩm nào viết về người vợ khi còn tại thế như 'Thương vợ' của Tú Xương. Bài thơ như đóa hoa lạ giữa vườn thơ xưa, nơi người vợ thường chỉ xuất hiện khi đã về cõi vĩnh hằng.

Bằng ngòi bút tinh tế, Tú Xương đã khắc họa hình ảnh bà Tú với tất cả sự trân trọng:

'Quanh năm buôn bán ở mom sông'

Hai chữ 'mom sông' gợi lên không gian mưu sinh chênh vênh, nơi người phụ nữ phải đối mặt với bao hiểm nguy. Câu thơ tiếp theo:

'Nuôi đủ năm con với một chồng'

đã phơi bày gánh nặng gia đình đè nặng lên đôi vai người vợ. Cách đếm 'năm con với một chồng' như nhát dao cứa vào lòng người đọc.

Hình ảnh 'thân cò' được nâng tầm thành biểu tượng:

'Lặn lội thân cò khi quãng vắng'

Không còn là ẩn dụ mà đã trở thành thân phận. Tấm thân mảnh mai ấy phải vật lộn với 'quãng vắng' đầy hiểm nguy, với cảnh 'eo sèo' nơi bến nước:

'Eo sèo mặt nước buổi đò đông'

Nhịp thơ như tiếng thở dài não nuột.

Hai câu luận chứa đựng triết lý nhân sinh:

'Một duyên hai nợ âu đành phận
Năm nắng mười mưa dám quản công'

Tú Xương khéo vận dụng thành ngữ dân gian để nói lên sự cam chịu đầy đức hy sinh.

Bài thơ khép lại bằng tiếng chửi đời đầy phẫn uất:

'Cha mẹ thói đời ăn ở bạc!
Có chồng hờ hững cũng như không!'

Đó không chỉ là lời tự trách mà còn là bản án nghiêm khắc cho xã hội đương thời. Cái 'hờ hững' của người chồng văn chương trở thành nỗi day dứt khôn nguôi.

Qua 'Thương vợ', Tú Xương không chỉ dựng lên tượng đài người phụ nữ Việt mà còn để lại bài học sâu sắc về tình yêu thương và trách nhiệm. Đó chính là giá trị nhân văn vượt thời gian của kiệt tác này.

Tú Xương - ngôi sao sáng của thơ trào phúng Việt Nam, nhưng ẩn sau tiếng cười sắc bén ấy là trái tim đa cảm. 'Thương vợ' chính là viên ngọc quý trong kho tàng thơ trữ tình của ông, nơi tình yêu thương vợ được bộc lộ một cách chân thành và sâu sắc.

Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh bà Tú lam lũ:

'Quanh năm buôn bán ở mom sông'

Chữ 'mom sông' thật đắt giá, vừa gợi không gian chênh vênh, vừa thể hiện sự thấu hiểu của nhà thơ về nỗi vất vả của vợ. Câu thơ tiếp:

'Nuôi đủ năm con với một chồng'

đã phơi bày gánh nặng gia đình đè nặng lên đôi vai người vợ. Cách đếm 'năm con với một chồng' như nhát dao cứa vào lòng người đọc.

Hình ảnh 'thân cò' được nâng tầm thành biểu tượng:

'Lặn lội thân cò khi quãng vắng'

Không còn là ẩn dụ mà đã trở thành thân phận. Tấm thân mảnh mai ấy phải vật lộn với 'quãng vắng' đầy hiểm nguy, với cảnh 'eo sèo' nơi bến nước:

'Eo sèo mặt nước buổi đò đông'

Nhịp thơ như tiếng thở dài não nuột.

Hai câu luận chứa đựng triết lý nhân sinh:

'Một duyên hai nợ âu đành phận
Năm nắng mười mưa dám quản công'

Tú Xương khéo vận dụng thành ngữ dân gian để nói lên sự cam chịu đầy đức hy sinh.

Bài thơ khép lại bằng tiếng chửi đời đầy phẫn uất:

'Cha mẹ thói đời ăn ở bạc!
Có chồng hờ hững cũng như không!'

Đó không chỉ là lời tự trách mà còn là bản án nghiêm khắc cho xã hội đương thời. Cái 'hờ hững' của người chồng văn chương trở thành nỗi day dứt khôn nguôi.

Qua 'Thương vợ', Tú Xương không chỉ dựng lên tượng đài người phụ nữ Việt mà còn để lại bài học sâu sắc về tình yêu thương và trách nhiệm. Đó chính là giá trị nhân văn vượt thời gian của kiệt tác này.

Tú Xương - nhà thơ trào phúng xuất sắc nhưng cũng là người đàn ông đa cảm với trái tim tràn đầy yêu thương. 'Thương vợ' không chỉ là tiếng lòng tri ân người vợ tảo tần mà còn là bức chân dung tự họa đầy chân thực của chính thi nhân.

Hai câu mở đầu khắc họa hình ảnh bà Tú:

'Quanh năm buôn bán ở mom sông
Nuôi đủ năm con với một chồng'

Chữ 'mom sông' gợi lên không gian mưu sinh chênh vênh, ba bề sóng nước. Cách đếm 'năm con với một chồng' đầy ám ảnh, phơi bày gánh nặng gia đình đè nặng lên đôi vai người vợ.

Hình ảnh 'thân cò' trở thành biểu tượng xót xa:

'Lặn lội thân cò khi quãng vắng
Eo sèo mặt nước buổi đò đông'

Nhịp thơ như tiếng thở dài não nuột trước cảnh người phụ nữ vật lộn với cuộc mưu sinh.

Hai câu luận chứa đựng triết lý nhân sinh sâu sắc:

'Một duyên hai nợ âu đành phận
Năm nắng mười mưa dám quản công'

Tú Xương khéo vận dụng thành ngữ dân gian để nói lên sự cam chịu đầy đức hy sinh của người vợ.

Bài thơ khép lại bằng tiếng chửi đời đầy phẫn uất:

'Cha mẹ thói đời ăn ở bạc!
Có chồng hờ hững cũng như không!'

Đó không chỉ là lời tự trách mà còn là bản án nghiêm khắc cho xã hội đương thời. Cái 'hờ hững' của người chồng văn chương trở thành nỗi day dứt khôn nguôi.

Qua 'Thương vợ', Tú Xương đã dựng lên tượng đài người phụ nữ Việt với đức tính tảo tần, đồng thời để lại bài học sâu sắc về tình yêu thương và trách nhiệm. Đó chính là giá trị nhân văn vượt thời gian của kiệt tác này.

Trong dòng chảy văn học trung đại, hiếm có tác phẩm nào viết về người vợ khi còn tại thế như 'Thương vợ' của Tú Xương. Bài thơ như bức chân dung chân thực về người vợ tảo tần, đồng thời là lời tri ân sâu sắc của người chồng đa cảm.

Hai câu thơ mở đầu khắc họa hình ảnh bà Tú:

'Nuôi đủ năm con với một chồng'

Cách đếm 'năm con với một chồng' đầy ám ảnh, phơi bày gánh nặng gia đình đè nặng lên đôi vai người vợ. Tú Xương không chỉ thương vợ mà còn tự trách mình:

'Có chồng hờ hững cũng như không!'

Đó là lời tự phán xét nghiêm khắc của một trí thức biết nhìn thẳng vào sự thật. Bài thơ không chỉ là tình yêu thương vợ mà còn là bài học về trách nhiệm và sự tri ân.

Trong kho tàng thơ ca Việt Nam, 'Thương vợ' của Tú Xương nổi bật như viên ngọc quý hiếm viết về người vợ khi còn tại thế. Bài thơ là bức chân dung chân thực về bà Tú - người phụ nữ 'con nhà dòng lấy chồng kẻ chợ', tần tảo nuôi chồng con bằng nghề buôn bán nhỏ.

Hai câu đề khắc họa hình ảnh lam lũ:

'Quanh năm buôn bán ở mom sông
Nuôi đủ năm con với một chồng'

Chữ 'mom sông' gợi lên không gian mưu sinh chênh vênh, ba bề sóng nước. Cách đếm 'năm con với một chồng' đầy ám ảnh, phơi bày gánh nặng gia đình.

Hình ảnh 'thân cò' trở thành biểu tượng xót xa:

'Lặn lội thân cò khi quãng vắng
Eo sèo mặt nước buổi đò đông'

Nhịp thơ như tiếng thở dài não nuột trước cảnh người phụ nữ vật lộn với cuộc mưu sinh.

Bài thơ không chỉ là lời tri ân người vợ tảo tần mà còn là bức chân dung tự họa đầy chân thực của chính thi nhân - một trí thức biết nhìn thẳng vào sự thật và tự vấn lương tâm.

Tú Xương - bậc thầy thơ trào phúng với ngòi bút sắc như gươm, nhưng ẩn sau tiếng cười châm biếm là trái tim đa cảm đầy trắc ẩn. Bài thơ 'Thương vợ' như viên ngọc quý trong kho tàng thơ trữ tình, nơi tình yêu thương vợ được bộc lộ chân thành qua từng câu chữ.

Hai câu mở đầu khắc họa hình ảnh lam lũ:

'Quanh năm buôn bán ở mom sông
Nuôi đủ năm con với một chồng'

Chữ 'mom sông' gợi lên không gian mưu sinh chênh vênh, ba bề sóng nước. Cách đếm 'năm con với một chồng' đầy ám ảnh, phơi bày gánh nặng gia đình.

Hình ảnh 'thân cò' trở thành biểu tượng xót xa:

'Lặn lội thân cò khi quãng vắng
Eo sèo mặt nước buổi đò đông'

Nhịp thơ như tiếng thở dài não nuột trước cảnh người phụ nữ vật lộn với cuộc mưu sinh.

Hai câu luận chứa đựng triết lý nhân sinh:

'Một duyên hai nợ âu đành phận
Năm nắng mười mưa dám quản công'

Tú Xương khéo vận dụng thành ngữ dân gian để nói lên sự cam chịu đầy đức hy sinh.

Bài thơ khép lại bằng tiếng chửi đời đầy phẫn uất:

'Cha mẹ thói đời ăn ở bạc!
Có chồng hờ hững cũng như không!'

Đó không chỉ là lời tự trách mà còn là bản án nghiêm khắc cho xã hội đương thời. Cái 'hờ hững' của người chồng văn chương trở thành nỗi day dứt khôn nguôi.

Qua 'Thương vợ', Tú Xương không chỉ dựng lên tượng đài người phụ nữ Việt mà còn để lại bài học sâu sắc về tình yêu thương và trách nhiệm. Đó chính là giá trị nhân văn vượt thời gian của kiệt tác này.