Top 10 bí quyết chăm sóc bé sơ sinh 1 tuần tuổi

Tã dán và miếng lót là lựa chọn lý tưởng cho trẻ sơ sinh tuần đầu. Trên thị trường có nhiều dòng tã bỉm dành riêng cho trẻ sơ sinh từ nhiều thương hiệu khác nhau. Điều quan trọng là bạn chọn được loại tã mềm mại, thấm hút tốt và an toàn cho làn da bé. Khi tã ướt, bé thường báo hiệu bằng tiếng khóc hoặc cử động tay chân. Lúc này, bạn cần thay tã ngay, lau sạch nhẹ nhàng bằng khăn mềm hoặc giấy ướt rồi mặc tã mới. Hãy đảm bảo nhiệt độ phòng phù hợp để tránh bé bị lạnh. Sau khi thay tã, mẹ nhớ rửa tay sạch sẽ để phòng tránh vi khuẩn, đồng thời cho bé bú ngay vì bé thường đói sau khi thay tã.

Trong tuần đầu tiên, khi rốn bé chưa rụng, việc tắm cần được thực hiện thật cẩn trọng. Bạn có thể nhờ người thân hoặc y tá hỗ trợ để đảm bảo an toàn. Sau sinh, cơ thể bé còn nhiều cặn bẩn cần làm sạch đúng cách để tránh cảm lạnh. Không nên tắm bé hàng ngày vì dễ làm da khô. Trước khi tắm, chuẩn bị đầy đủ nước ấm, khăn mềm, chậu, sữa tắm và quần áo phù hợp. Bắt đầu bằng việc gội đầu nhẹ nhàng, sau đó dùng khăn khô lau tóc. Đặt bé nằm ngang khi tắm để giữ cho cuống rốn khô ráo. Lau sạch từng vùng như tay, chân và các bộ phận khác bằng khăn mềm. Dù dùng sữa tắm hay lá cây, việc tráng lại bằng nước sạch giúp da bé sạch sâu và lỗ chân lông thông thoáng. Mỗi lần tắm chỉ nên kéo dài tối đa 5 phút để tránh bé bị lạnh. Sau khi tắm, nhanh chóng quấn khăn ủ, mặc quần áo ấm và cho bé bú.

Việc vệ sinh hàng ngày cho bé đòi hỏi sự cẩn thận và tỉ mỉ tuyệt đối. Cơ thể bé còn non nớt nên các thao tác mạnh tay có thể gây tổn thương. Các mẹ nên dùng khăn mềm ấm để lau nhẹ nhàng các kẽ tay, chân, nách và bẹn – những vùng dễ tích tụ bụi bẩn và vi khuẩn. Nên sử dụng dung dịch nước muối sinh lí để rửa mắt, mũi cho bé. Theo kinh nghiệm dân gian, nhiều mẹ dùng mật ong hoặc nước rau ngót để rơ lưỡi cho con, nhưng đây là quan niệm sai lầm bởi những chất này có thể gây hại cho dạ dày non nớt của bé. Các bác sĩ khuyên rằng trong giai đoạn này, bé chỉ nên hấp thu sữa mẹ hoặc sữa công thức.

Bế bé tuy đơn giản nhưng đòi hỏi sự tinh tế và kỹ năng từ cha mẹ. Nhiều trẻ sơ sinh bị cong vẹo cột sống hay "méo đầu" do những thói quen bế không đúng cách. Với bé sơ sinh một tuần tuổi, hãy đặt một tay vòng qua mông bé và tay kia nhẹ nhàng nâng đỡ phần gáy, tránh làm cong hoặc gập lưng bé. Khi cho bé bú, áp phần má bé sát vào đầu ti, giữ lưng bé thẳng. Khi đặt bé vào nôi hay bế lên, hãy nhẹ nhàng và nâng niu để bảo vệ giấc ngủ cũng như sự phát triển toàn diện của bé.

Trẻ sơ sinh cần được tiêm mũi viêm gan B đầu tiên ngay khi còn ở bệnh viện. Đặc biệt, nếu mẹ mắc viêm gan B, bé sẽ được tiêm vaccin viêm gan B kèm liều Globulin miễn dịch trong vòng 7 ngày đầu sau sinh. Việc này cần được thông báo kỹ lưỡng đến các nhân viên y tế chăm sóc trẻ. Trước khi tiêm chủng, trẻ sẽ được khám sàng lọc kỹ càng để phát hiện những trường hợp cần hoãn tiêm như bé bị nhiễm khuẩn, suy hô hấp, sinh non, cân nặng thấp, hoặc các tình trạng sức khỏe khác. Với trẻ sinh thường khỏe mạnh, bác sĩ sẽ theo dõi sát sao trong 2 giờ đầu sau sinh, chỉ tiêm khi bé ổn định và bú tốt. Mẹ nên cho bé bú đủ trước tiêm để tránh hạ đường huyết. Sau tiêm, bé tiếp tục được quan sát kỹ các dấu hiệu sinh tồn, và gia đình cần báo ngay nếu có biểu hiện bất thường.

Bé sơ sinh vừa rời khỏi sự bao bọc ấm áp trong bụng mẹ nên luôn khao khát được ôm ấp nhẹ nhàng và liên tục.

Để giúp bé thích nghi, đừng ngại việc bế ẵm thường xuyên vì điều đó không khiến bé hư. Khi bạn tạo cho bé cảm giác an toàn như trong tử cung, bé sẽ cảm thấy bình yên và bớt khóc hơn. Bạn có thể quấn bé trong chăn, nhẹ nhàng đung đưa, dỗ dành, ôm bé vào lòng và cho bé mút ngón tay để giúp bé tự làm dịu chính mình.

Tip cho mẹ: Hãy thử nhiều cách dỗ bé để tìm ra phương pháp phù hợp nhất, vì mỗi bé có thể thích được bế ra ngoài hay vuốt ve nhẹ nhàng khác nhau.

Thông thường, trẻ sơ sinh có thể giảm hoặc không tăng cân trong những ngày đầu sau khi chào đời, nhưng rất hiếm khi trẻ giảm quá 7% trọng lượng lúc sinh. Nếu được bú đầy đủ, bé thường sẽ phục hồi cân nặng sau từ 7 đến 14 ngày và tăng trung bình 20-30 gram mỗi ngày trong vài tháng đầu đời.

Nhiều mẹ bỉm sữa băn khoăn liệu con có được cung cấp đủ dinh dưỡng vì không thể đo chính xác lượng sữa bé bú. Dấu hiệu cho thấy bé đủ năng lượng là bú đều đặn mỗi 2-3 tiếng, có vẻ thỏa mãn sau mỗi cữ bú và có thể bú cả hai bên vú. Thêm vào đó, bé sẽ đi tiểu ít nhất 6 lần và đại tiện hơn 3 lần mỗi ngày qua tã.

Khi bạn lo ngại về cân nặng của bé, hãy sắp xếp gặp bác sĩ để kiểm tra. Việc phát hiện sớm các vấn đề về cho bú sẽ giúp xử lý nhanh hơn thay vì để bé chậm tăng cân kéo dài. Bạn nên kiểm tra cân nặng cho bé khi bé được 1 tuần tuổi.

Trẻ sơ sinh một tuần tuổi đang từng bước hòa nhập với thế giới bên ngoài, bắt đầu bằng việc bú mẹ. Dù bạn cho bé ti mẹ trực tiếp hay sử dụng sữa công thức, việc nắm rõ cách cho bé bú chuẩn xác là rất quan trọng, bởi bé cần thời gian vài tuần để hoàn thiện kỹ năng hít thở, mút và nuốt khi bú. Trong vòng 6 giờ đầu sau sinh, hãy cho bé bú những giọt sữa non quý giá, chứa nhiều kháng thể giúp bảo vệ sức khỏe bé trước các tác nhân gây bệnh. Tiếp đó, hãy cho bé bú theo nhu cầu.

Các chuyên gia khuyên mẹ nên duy trì cữ bú cách nhau khoảng 1,5 đến 2 tiếng để bé luôn nhận đủ dinh dưỡng. Trong tuần đầu tiên, khi cơ thể mẹ còn yếu và nhạy cảm, việc ăn uống đủ chất và cho bé bú thường xuyên sẽ kích thích sữa về đều. Mỗi lần bú, hãy để bé bú hết từng bên vú, khoảng 10-15 phút. Với bé dùng sữa công thức, mẹ cần tuân thủ đúng tỷ lệ pha sữa, đảm bảo vệ sinh dụng cụ để bảo vệ bé khỏi vi khuẩn gây hại. Một bí quyết nhỏ nhưng hiệu quả dành cho các mẹ, đặc biệt là mẹ mới, đó là hãy nhẹ nhàng vuốt ve bé mỗi khi gọi bé dậy bú, điều này không chỉ giúp bé dễ chịu mà còn tăng cường sự gắn kết thiêng liêng giữa mẹ và con, đồng thời hình thành thói quen bú đều đặn cho bé.

Trong những tuần đầu đời, bé có xu hướng ngủ rất nhiều, đây cũng là khoảng thời gian quý báu để mẹ nghỉ ngơi và hồi phục sức khỏe. Tuy nhiên, không nên để bé ngủ quá bất thường. Ở tuần tuổi này, trẻ chưa phân biệt rõ ngày và đêm, nên mẹ cần giúp bé dần làm quen bằng cách giữ ánh sáng nhẹ nhàng khi bé ngủ, giảm tiếng ồn để tránh bé giật mình, và vỗ về bé nhẹ nhàng để nhanh chóng vào giấc. Đồng thời, cần đảm bảo bé luôn được giữ ấm và tã bỉm sạch sẽ để giấc ngủ sâu và bền hơn. Vào ban ngày, hãy mở cửa để ánh sáng tự nhiên lan tỏa khắp phòng.

Bạn có thể mở những âm thanh êm dịu, vui tươi hoặc những tiếng quen thuộc như tiếng xe cộ, tiếng mẹ nói chuyện để bé dần hình thành phản xạ có điều kiện, giúp bé dễ đi vào giấc ngủ hơn. Lưu ý, không nên để bé nằm một mình trong phòng trong tuần đầu tiên; giường chiếu, chăn màn phải luôn sạch sẽ, ấm áp và an toàn. Tránh cho bé nằm nôi rung lắc vì hệ thần kinh và cơ thể bé còn non yếu, dễ tổn thương. Dù bé có thói quen "ngủ ngày cày đêm" hay ngược lại, hãy luôn đảm bảo bé có những giấc ngủ êm ái, đủ đầy và ấm áp nhất.

Trước khi sinh, các mẹ thường chuẩn bị kỹ lưỡng danh sách những món đồ cần thiết cho bé, trong đó trang phục luôn là mối quan tâm hàng đầu. Làm sao để bé vừa đủ ấm, thoải mái mà không ảnh hưởng đến làn da và sự phát triển? Đối với trẻ sơ sinh một tuần tuổi, làn da cực kỳ nhạy cảm, vì thế nên lựa chọn trang phục từ chất liệu cotton mềm mại, ưu tiên màu trắng để giảm thiểu tiếp xúc với hóa chất và phẩm nhuộm. Mẹ cũng cần điều chỉnh nhiệt độ phòng hợp lý bằng nhiệt kế để đảm bảo môi trường luôn dễ chịu cho bé.

Khi mặc đồ, hãy ưu tiên những chiếc áo rộng rãi, mềm mại, quấn tã đúng cách, đội mũ che kín hoặc che thóp, đeo bao tay và bao chân nhằm tránh mất nhiệt. Một bí quyết đơn giản để kiểm tra nhiệt độ cơ thể bé là dùng tay chạm vào gáy: nếu thấy nóng và đổ mồ hôi, bé có thể đang bị nóng; nếu lạnh và chân tay nổi gân xanh, bạn nên nhanh chóng giữ ấm cho bé.