Top 12 Cách giúp duy trì sự tập trung hiệu quả trong học tập

Một trong những sai lầm phổ biến của học sinh, sinh viên hiện nay là chỉ học duy nhất một môn trong suốt thời gian dài. Dù phương pháp này phù hợp với một số người, nhưng thực tế lại dễ khiến đầu óc căng thẳng và mất tập trung. Khi áp lực tăng cao, tâm trí rất dễ bị cuốn theo những điều ngoài lề hấp dẫn hơn việc học.

Giải pháp hữu hiệu là đan xen nhiều môn học khác nhau nếu phải học liên tục trong thời gian dài (tốt nhất nên từ 3 đến 4 môn). Cách này giúp bộ não được thay đổi nhịp điệu, giữ được sự tỉnh táo và hứng thú. Ví dụ: trong 3 tiếng học, bạn có thể chia đều cho 3 môn, mỗi môn 1 tiếng. Điều quan trọng là giữa các môn nên dành vài phút thư giãn như nghe nhạc, xem video vui nhộn, trò chuyện nhẹ nhàng,… Tuy nhiên, cần kiểm soát tốt thời gian nghỉ (khoảng 5 phút) để tránh bị cuốn vào những hoạt động giải trí mà quên mất nhiệm vụ chính.

Đã bao giờ bạn cảm thấy chán nản, mất hứng thú khi phải đối diện với một vấn đề khó? Nguyên nhân thường đến từ việc bạn chưa có một mục tiêu rõ ràng để theo đuổi. Theo các nghiên cứu, mục tiêu chính là nguồn động lực mạnh mẽ nhất thôi thúc con người hành động. Khi không có đích đến, bạn sẽ dễ dàng bỏ cuộc giữa chừng.

Giải pháp hiệu quả là hãy đặt ra cho bản thân những câu hỏi trước khi bắt đầu bất cứ công việc gì: “Mục đích mình làm việc này là gì?”, “Khi hoàn thành mình sẽ đạt được điều gì?”. Việc xác định rõ ràng mục tiêu giúp bạn giữ vững tinh thần, không dễ dàng từ bỏ khi gặp khó khăn. Những mục tiêu ấy sẽ trở thành ngọn lửa thôi thúc bạn kiên trì, tập trung và hoàn thành công việc một cách tốt nhất.

Những lý do khách quan là các yếu tố bên ngoài tác động khiến bạn dễ sao nhãng, thiếu kiên nhẫn trong việc học như lời rủ rê tụ tập, người thân nhờ vả, hay những sự cố bất ngờ như mất điện… Nếu để những điều này chi phối, hiệu quả học tập sẽ giảm sút đáng kể. Vì vậy, bạn cần chủ động kiểm soát và khắc phục chúng.

Hãy thiết lập cho mình những nguyên tắc kỷ luật nghiêm túc. Khi đã xác định thời gian học, bạn phải loại bỏ mọi yếu tố gây xao nhãng, chỉ trừ các trường hợp thật sự cần thiết. Ví dụ, nếu bạn bè đến rủ đi chơi vào giờ học, hãy kiên quyết từ chối. Tự mình xây dựng kỷ luật và tuân thủ là cách tốt nhất để bảo vệ sự tập trung và duy trì kết quả học tập ổn định.

Tưởng chừng như đơn giản nhưng việc chuẩn bị bài trước khi đến lớp lại là thói quen quan trọng mà nhiều học sinh, sinh viên thường bỏ qua. Hậu quả là khi lên lớp, bạn sẽ rơi vào trạng thái mơ hồ, không nắm bắt được bài giảng và rất nhanh chóng rơi vào tâm lý chán nản.

Bởi nguyên tắc của bộ não là khi không hiểu, nó sẽ tự động mất hứng thú và chuyển sự chú ý sang việc khác. Để tránh tình trạng này, hãy dành thời gian đọc trước bài mới vào tối hôm trước. Chỉ cần đọc sơ lược các phần chính, tiêu đề và câu hỏi cuối bài để hình dung trước nội dung buổi học hôm sau.

Việc hiểu sơ qua bài học sẽ giúp bạn dễ dàng tiếp thu hơn, kích thích sự tò mò và chủ động đặt câu hỏi trên lớp. Không chỉ giúp nhớ bài lâu hơn, thói quen này còn khiến bạn tự tin hơn trong quá trình học tập và giao tiếp với thầy cô, bạn bè.

Có những thời điểm bộ não tiếp nhận thông tin vô cùng nhanh nhạy, nhưng cũng có lúc dù đọc đi đọc lại vẫn chẳng thể ghi nhớ. Bởi mỗi người đều sở hữu một khoảng thời gian vàng cho việc học khác nhau. Vì thế, bạn hãy dành thời gian thử nghiệm nhiều khung giờ khác nhau để tìm ra thời điểm học tập hiệu quả nhất của bản thân, từ đó tận dụng tối đa sự tập trung trong khoảng thời gian ấy.

Người thích học sáng sớm, người lại mê không khí yên tĩnh về đêm. Hãy lắng nghe cơ thể và lựa chọn cho mình một khoảng thời gian lý tưởng. Nếu cảm thấy đầu óc không thể tập trung, đừng cố gắng ép buộc, hãy thư giãn bằng một bản nhạc dịu nhẹ, ngắm cây xanh hay đọc một đoạn tin tức để lấy lại cân bằng rồi tiếp tục.

Giả sử bạn vừa hoàn thành 20 trang giáo trình, việc tiếp tục đọc thêm 20 trang khác sẽ khiến bạn nhanh chóng mệt mỏi và giảm hiệu quả. Thay vào đó, hãy thử giải một vài câu hỏi trắc nghiệm, ghi chú nhanh bằng giấy nhớ, vẽ sơ đồ tư duy cho các số liệu, nghe một bản tin tiếng Pháp hay tìm hiểu một chủ đề khác buộc bạn phải vận động những vùng não khác nhau. Cách làm này không chỉ giúp duy trì hứng thú mà còn khiến bộ não xử lý thông tin linh hoạt hơn.

Việc luân phiên các kỹ năng sẽ tạo điều kiện cho não bộ làm việc năng suất, ghi nhớ lâu và tư duy nhanh nhạy. Bạn sẽ bất ngờ nhận thấy thời gian học trôi qua nhẹ nhàng và kiến thức cũng thấm vào đầu một cách tự nhiên. Hãy thử áp dụng để cảm nhận sự khác biệt!

Đôi lúc, để tiếp thêm động lực trên con đường học tập, bạn hãy tự tạo cho mình những phần thưởng nho nhỏ xứng đáng với nỗ lực bỏ ra. Nếu điểm số cao chưa đủ làm bạn vui, hãy thử dành cho bản thân một món ăn yêu thích, một buổi xem phim, đi dạo phố, hay đơn giản là một giấc ngủ trưa thảnh thơi. Những điều tưởng chừng nhỏ bé này lại là liều thuốc tinh thần hữu hiệu, giúp bạn duy trì hứng thú học tập.

Hơn thế nữa, hãy thử rủ ba mẹ tham gia vào kế hoạch này. Biết đâu bạn sẽ nhận được sự “tài trợ” bất ngờ như được đổi việc nhà, tăng tiền tiêu vặt hay một món quà nhỏ cho thành tích học tập. Cứ mạnh dạn đề nghị, biết đâu sự cổ vũ từ gia đình sẽ khiến bạn càng thêm hăng hái.

Một bí mật mà hầu hết giáo viên đều hiểu nhưng hiếm khi chia sẻ: đọc giáo trình nhiều khi rất dễ gây nhàm chán, đặc biệt với những chủ đề không mấy hấp dẫn. Để giữ vững tinh thần và hiệu quả học tập, bạn hãy áp dụng những phương pháp đọc chủ động giúp tăng sự tập trung và khả năng ghi nhớ.

Chẳng hạn, hãy đặt câu hỏi cho bản thân trong lúc đọc tài liệu để kích thích sự tò mò và phân tích vấn đề. Thỉnh thoảng, đóng sách lại và thử nói to nội dung vừa đọc bằng lời của mình. Cách này giúp bạn hiểu sâu hơn, nhớ lâu hơn và dễ dàng kết nối các kiến thức với nhau.

Hãy lựa chọn những loại thực phẩm nhẹ nhàng, dễ ăn và tốt cho trí não như hạt hạnh nhân, quả việt quất, dâu tây, một góc nhỏ táo hoặc vài viên sô-cô-la đen. Đừng quên đặt cạnh đó một chai nước lọc mát lạnh, tránh lạm dụng cà phê, trà đặc hay nước tăng lực, bởi chúng dễ khiến bạn mệt mỏi và mất kiểm soát sau đó.

Nếu bạn đang tìm kiếm những thực phẩm bổ não, các nghiên cứu cho thấy việt quất, rau chân vịt, súp lơ xanh, bí hồ lô, cá hồi và sô-cô-la đen đều là lựa chọn tuyệt vời, vừa tốt cho sức khỏe, vừa giúp bạn học tập hiệu quả hơn.

Sức khỏe chính là yếu tố nền tảng và cũng là nguyên nhân phổ biến nhất khiến bạn dễ mất tập trung trong học tập và công việc. Tuy nhiên, nhiều bạn trẻ ngày nay, đặc biệt là sinh viên xa nhà, lại có vô số thói quen gây ảnh hưởng tiêu cực đến thể chất và tinh thần.

Để học tập hiệu quả và luôn duy trì sự tỉnh táo, bạn cần chăm sóc sức khỏe một cách nghiêm túc. Hãy cố gắng ngủ đủ 6 - 8 tiếng mỗi đêm, sắp xếp thời gian học và nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế thức khuya. Bên cạnh đó, đừng quên dành thời gian cho các hoạt động thể thao và giải trí, giúp đầu óc thư giãn, tăng khả năng tập trung và sự linh hoạt trong tư duy.

Chế độ ăn uống điều độ, đủ dinh dưỡng và nếu có thể hãy duy trì thói quen tập thể dục vào sáng sớm. Khi cơ thể khỏe mạnh, bạn sẽ nhận ra việc học trở nên nhẹ nhàng và hiệu quả hơn rất nhiều.

Một trong những nguyên nhân khiến bạn mất tập trung chính là do thiếu kế hoạch rõ ràng và không xác định được ưu tiên công việc. Điều đó dễ khiến bạn rơi vào trạng thái lơ đãng, suy nghĩ miên man và xao nhãng trong học tập. Hãy dành vài phút vào mỗi buổi tối để lập kế hoạch cho ngày hôm sau, phân chia thời gian hợp lý cho từng việc. Một cuốn sổ tay nhỏ hoặc lịch để bàn sẽ là trợ thủ đắc lực giúp bạn đánh dấu những nhiệm vụ quan trọng và theo dõi tiến trình. Nhờ đó, bạn không chỉ tránh được sự đãng trí mà còn tập trung xử lý công việc một cách hiệu quả và mạch lạc hơn.

Trong một ngày có thể phát sinh nhiều việc ngoài dự tính, vì thế bạn cũng cần học cách điều chỉnh kế hoạch linh hoạt mà vẫn đảm bảo hoàn thành những mục tiêu trọng yếu. Một người biết sắp xếp công việc khoa học luôn dễ dàng tập trung và thành công hơn.

Không gian học tập đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự tập trung và hiệu suất học tập. Hãy thiết kế một góc học tập thoáng đãng, ngăn nắp và đủ ánh sáng, loại bỏ hết những thiết bị dễ gây xao nhãng như điện thoại, máy tính bảng hay laptop nếu không cần thiết. Chuẩn bị sẵn tài liệu, sách vở trên bàn để khi cần có thể sử dụng ngay, tránh việc đứng lên tìm kiếm làm gián đoạn mạch suy nghĩ.

Bạn cũng nên tạo một vài điểm nhấn thú vị như chậu cây nhỏ, bức tranh, hoặc một chiếc lọ hoa để tạo cảm hứng. Mỗi người phù hợp với một kiểu không gian khác nhau: có người thích gọn gàng, có người lại thoải mái với sự bừa bộn hợp lý. Hãy sắp xếp sao cho bạn cảm thấy dễ chịu và hứng thú nhất khi ngồi vào bàn học.