Top 15 bài văn xuất sắc phân tích nhân vật Hồng trong trích đoạn "Trong lòng mẹ" (Ngữ văn 6 - Cánh diều)

Chú bé Hồng trong "Trong lòng mẹ" chính là hình ảnh thu nhỏ của nhà văn Nguyên Hồng thời thơ ấu, mang trong mình nỗi cay đắng của tuổi nghèo và cảnh mồ côi. Tập hồi ký "Những ngày thơ ấu" là tác phẩm đậm chất nhân văn. Dù chỉ là một đoạn nhỏ, câu văn đã khắc họa sâu sắc nỗi đau xa mẹ và niềm hạnh phúc ngập tràn khi được gặp lại người mẹ thân yêu, người mà Hồng đã mong đợi và trân trọng suốt thời gian dài.

Bé Hồng dành trọn tấm lòng yêu thương cho mẹ. Dù sống gần một năm trong sự hắt hủi, đói nghèo dưới ánh mắt khắt khe và lời nói cay nghiệt của người cô, tình cảm ấy không hề phai nhạt mà còn trở nên sâu sắc hơn. Hồng sớm nhận ra sự bất công trong tập tục khiến mẹ mình bị tổn thương, đến mức muốn “vồ ngay lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiền cho kỳ nát vụn” cái sự áp bức ấy nếu nó là vật thể cụ thể. Lòng yêu thương và kính trọng mẹ giúp Hồng luôn tin rằng mẹ xứng đáng được bảo vệ và sống một cuộc đời tử tế. Trong mắt bé, mẹ vẫn là người dịu dàng, tươi sáng với “gương mặt vẫn tươi sáng, đôi mắt trong và nước da mịn tươi đẹp như thuở còn sung túc”. Cảm giác ấm áp vẫn lan tỏa “mơn man khắp da thịt”, “hơi quần áo hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra thơm tho lạ thường” khi được ngồi trong lòng mẹ là khoảnh khắc thiêng liêng và xúc động vô cùng.

Vì quá yêu mẹ và chỉ cảm nhận được sự gần gũi, thương xót duy nhất từ mẹ, bé Hồng luôn mang trong lòng nỗi buồn tủi khi phải sống dựa vào người khác. Trước sự khinh miệt của cô, Hồng “im lặng, cúi đầu xuống đất, lòng thắt lại, khóe mắt cay cay”, nhiều lúc “nước mắt tôi đã ròng ròng...”. Ngay cả khi bất ngờ gặp mẹ, niềm vui cũng hòa lẫn nỗi buồn khiến chú “òa lên khóc, rồi cứ thế nức nở” trong lòng mẹ.

Chuỗi ngày nén giữ yêu thương và tủi hờn cũng là chuỗi ngày khao khát gặp mẹ da diết. Nỗi khao khát ấy hiện rõ qua bước chạy “ríu cả chân lại” của chú bé. Hình ảnh so sánh người đi qua sa mạc gặp ảo ảnh dòng nước nếu nhầm lẫn bóng mẹ càng khiến cảm xúc chân thật và thấm đẫm hơn. Cảm giác ấm áp và hạnh phúc “đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt” khi được ngồi trong lòng mẹ khiến ta chạm đến tận cùng nỗi khao khát ấy. Chỉ khi bé Hồng được “bàn tay mẹ vuốt ve và gãi rôm ở sống lưng cho” mới thấu hiểu được sự dịu dàng mà chỉ mẹ mới trao được.

Phần lớn chúng ta may mắn được lớn lên trong vòng tay mẹ hiền, được chăm sóc và yêu thương. Vì vậy, em càng thấu hiểu nỗi đau của Nguyên Hồng thuở nhỏ – một tuổi thơ cay đắng, đầy tủi nhục và khao khát tình thương. Qua những cảm xúc của bé Hồng, ta thêm cảm thông cho các bạn nhỏ mất mẹ vì chiến tranh, thiên tai. Dù xã hội có giúp đỡ, không gì có thể khỏa lấp được nỗi cô đơn, khắc khoải trong lòng những đứa trẻ thiếu vắng tình mẹ. Nỗi đau ấy theo suốt cuộc đời và không gì thay thế được bàn tay, lời nói dịu dàng chỉ có ở mẹ. Hình ảnh và tâm trạng của bé Hồng đã làm em trân trọng hơn hạnh phúc khi còn mẹ bên cạnh.

Nguyên Hồng là nhà văn có nhiều đóng góp quan trọng trong văn học Việt Nam, trong đó trích đoạn "Trong lòng mẹ" thể hiện sâu sắc hình ảnh bé Hồng - nhân vật trung tâm đầy cảm động.

Tác phẩm khắc họa rõ nét tình yêu thương mãnh liệt của cậu bé dành cho người mẹ, qua những chi tiết sống động và đầy xúc cảm. Hồng, một cậu bé đáng thương mồ côi cha từ sớm, phải sống trong hoàn cảnh éo le khi mẹ bị xã hội ruồng bỏ và phải rời xa con. Nỗi đau mất mẹ khiến Hồng khắc khoải và thấu hiểu sâu sắc những thử thách mà mẹ phải gánh chịu.

Dưới sự đối xử lạnh lùng và lời nói cay nghiệt của bà cô, tình thương trong lòng Hồng không hề phai nhạt mà ngày càng sâu đậm hơn. Những lời cay nghiệt không làm lung lay lòng yêu mẹ, trái lại càng khiến cậu thấu cảm và thêm tôn trọng mẹ hơn. Qua đó, tác phẩm khắc họa rõ tâm hồn nhạy cảm, trái tim dũng cảm của bé Hồng giữa những sóng gió cuộc đời.

Mỗi câu hỏi, mỗi lời trêu chọc của bà cô lại càng khiến Hồng thêm đau đớn và thương mẹ, những nỗi niềm ấy đọng lại thành hình ảnh trái tim sắt đá nhưng giàu tình yêu thương và bao dung. Cậu bé hiểu được nguyên nhân khiến mẹ phải rời xa, nỗi đau ấy đè nặng tâm hồn, tạo nên một bức chân dung nhân vật vừa thương tâm vừa đáng trân quý.

Niềm tin và tình thương dành cho mẹ luôn cháy bỏng trong lòng Hồng, khiến cậu luôn hy vọng mẹ sẽ trở về. Khi nhìn thấy bóng mẹ mờ ảo từ xa, cảm xúc trong cậu trào dâng: vừa thương cảm vừa vui sướng nghẹn ngào. Tình cảm chân thành và sâu sắc ấy vang vọng trong từng cử chỉ, từng hành động của cậu bé.

"Trong lòng mẹ" không chỉ là câu chuyện về tình mẫu tử mà còn là bản giao hưởng cảm xúc dạt dào của tấm lòng hiếu thảo, bao dung và kiên cường của bé Hồng giữa những thử thách nghiệt ngã.

Suốt cuộc đời sáng tác, nhà văn Nguyên Hồng đã gặt hái nhiều thành tựu lớn, nhưng chính tác phẩm "Những ngày thơ ấu" - viết khi ông mới 18 tuổi - đã mở ra cánh cửa làng văn một cách đầy chín chắn và quả quyết. Đây là tập hồi ký sâu sắc kể về cuộc đời đầy khổ đau, thử thách của ông.

Bằng nghệ thuật dẫn chuyện tài tình, tác giả dẫn ta vào thế giới gia đình bé Hồng - một gia đình giàu sang một thời với những buổi tiệc sinh nhật rộn ràng, nhưng rồi cuộc sống em lại chìm trong bi thương, bởi cha mẹ sống không hạnh phúc, chỉ gắn bó vì bổn phận. Ngay từ tuổi lên bảy, lên tám, Hồng đã thấm thía sự trái ngược cay đắng ấy, khi thấy người mẹ dịu dàng với nụ cười êm ấm nhưng lòng luôn đau buốt, phiền muộn.

Gia đình ấy mang trong mình sự gượng ép, thiếu vắng tình cảm thật sự, và những lời đồn đại không hay về mẹ khiến tâm hồn bé Hồng dằn vặt, phân vân trong suốt thời gian dài. Khi gia đình sa sút, phải bán nhà, cậu bé ngây thơ vẫn ấp ủ lời hứa xây lại nhà cho bà, phần nào xua tan bầu không khí u ám.

Khó khăn càng chồng chất khi mẹ buôn bán thua lỗ, cha nghiện thuốc phiện, sống bám vợ, thậm chí cướp tiền của con để mua thuốc. Sự đau lòng này khiến cuộc sống tưởng chừng nhàn hạ của bé Hồng trở nên thiếu thốn và cô đơn, mất đi chỗ dựa ấm áp tuổi thơ. Cha em qua đời trong cảnh nghèo nàn và nghiện ngập, để lại nỗi buồn sâu sắc.

Mẹ Hồng đã dũng cảm vùng lên, bỏ lại cậu bé giữa sự ghẻ lạnh của họ hàng giàu có, khiến em chịu nhiều lời cay nghiệt và phải sống trong thiếu thốn, khao khát yêu thương. Trong cảnh ngộ ấy, Hồng cảm nhận rõ sự bất công của xã hội, nơi em không tìm thấy chỗ đứng, dù cố gắng đến đâu cũng bị vùi dập.

Song trong bóng tối ấy, tâm hồn Hồng vẫn rạng ngời như vì sao sáng giữa bầu trời bao la. Hình ảnh cha dịu dàng, mẹ bị xã hội đánh giá khắt khe vẫn luôn sáng rõ trong lòng em. Sự thông minh, tinh tế của Hồng thể hiện qua những suy nghĩ, lời nói đầy cân nhắc, dù còn rất nhỏ tuổi.

Câu chuyện giữa Hồng và bà cô - người hay nói xấu mẹ - cho thấy trái tim em chất chứa niềm thương yêu vô bờ bến, dù bên ngoài có vẻ cứng cỏi, ngỡ như không bận tâm. Tiếng cười chua xót pha lẫn nước mắt của Hồng trong hoàn cảnh đó vang vọng lòng người đọc.

Khoảnh khắc mẹ trở về là đỉnh điểm cảm xúc, khi trực giác nhạy bén và tình cảm chân thành khiến Hồng nhận ra mẹ mình qua bóng dáng mờ ảo. Tiếng gọi bối rối, tiếng khóc nghẹn ngào khi gặp lại mẹ khiến ta cảm nhận được sự hồi sinh và an ủi lớn lao trong tâm hồn em.

Qua tác phẩm, hình ảnh bé Hồng dù lớn lên trong gian khó vẫn kiên cường đấu tranh cho cuộc sống và lẽ phải mãi là biểu tượng sáng ngời trong tâm hồn người đọc, dạy ta nhiều bài học về lòng kiên nhẫn, yêu thương và sự dũng cảm đối mặt với số phận.

Bóng dáng mẹ tôi mờ dần trong ký ức
Hãy giữ hình dung ấy khi lòng còn nhớ
Nụ cười nho nhỏ sau tay áo mẹ giấu
Dưới ánh nắng hè trải dài trước giậu hoa.

Tình mẫu tử là một thứ tình cảm thiêng liêng, bất diệt trong tâm hồn mỗi người. Trong văn học, biết bao người phụ nữ đã hy sinh tất cả cho con, đồng thời cũng có những đứa con yêu thương, bảo vệ mẹ hết lòng. Người con hiếu thảo và giàu tình thương ấy chính là chú bé Hồng trong đoạn trích "Trong lòng mẹ" của nhà văn Nguyên Hồng.

Để thấu hiểu tình cảm sâu sắc Hồng dành cho mẹ, ta cần nhìn vào hoàn cảnh sống đầy thử thách của cậu. Hồng từng sống trong một gia đình trung lưu đủ đầy vật chất nhưng thiếu vắng tình yêu thương. Cha nghiện thuốc phiện, tiêu tốn tài sản rồi qua đời, mẹ bỏ đi để lại Hồng một mình sống cùng bà cô nghiệt ngã, luôn gieo rắc những lời ác độc vào tâm hồn non nớt của cậu.

Tình yêu thương của bé Hồng dành cho mẹ được khắc họa qua sự kiên định trước những lời nói gai góc, đầy ác ý của bà cô. Mỗi lời nói như nhát dao đâm thấu tim non yếu của Hồng. Khi bà cô hỏi: “Hồng! Mày có muốn vào Thanh Hóa chơi với mẹ mày không?”, rồi mắng nhiếc: “Vào đi, tao chạy tiền tàu cho, vào thăm mẹ và em bé chứ”, lời nói tưởng như quan tâm nhưng lại làm lòng Hồng nhói đau. Cậu cố nén những cảm xúc để không để bà cô thắng, thậm chí quả quyết rằng: “Cuối năm mẹ cháu cũng về”. Đó là minh chứng cho niềm tin và tình yêu không gì lay chuyển của Hồng với mẹ.

Hồng thương mẹ rất nhiều nhưng cũng giận mẹ khi mẹ bỏ đi để lại cậu phải chịu đựng người cô độc ác. Tình yêu chân thành ấy được thể hiện sâu sắc trong lời ước: “Giá những cổ tục đầy đọa mẹ tôi là một vật như hòn đá, cục thủy tinh hay đầu mẩu gỗ, tôi quyết vồ lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiền nát vụn mới thôi”. Hình ảnh so sánh đầy sức mạnh, tượng trưng cho sự căm giận những ràng buộc phong kiến và khát khao bảo vệ mẹ hết lòng của Hồng.

Khi gặp lại mẹ, tình yêu thương của Hồng bùng lên mãnh liệt. Cậu từng than thở: “Mợ ơi! Con khổ quá, giá ai cho con một xu để mua một năm xôi hay một chiếc bánh khúc ăn cho đỡ đói”. Những lời tâm sự đẫm nước mắt của một đứa trẻ sớm phải trưởng thành. Giây phút gặp lại, hai mẹ con ôm nhau, mừng rỡ và hạnh phúc, ánh mắt và trái tim Hồng tràn ngập niềm vui tột cùng. Hình ảnh người mẹ như dòng suối mát lành, xoa dịu bao nỗi cay đắng trong cuộc đời con.

Ngồi bên mẹ, Hồng khóc nức nở, cảm nhận sự ấm áp, dịu dàng của vòng tay mẹ. Em áp mặt vào bầu sữa nóng ấm, để bàn tay mẹ vuốt ve, gãi rôm ở sống lưng mới thấy trọn vẹn niềm hạnh phúc êm đềm mà một đứa trẻ khao khát được chở che.

Đoạn trích "Trong lòng mẹ" với ngôn từ giản dị, hình ảnh so sánh độc đáo và giọng văn trữ tình sâu lắng chính là minh chứng sống động cho tình mẫu tử thiêng liêng. Tình cảm cao cả ấy rung động hàng triệu trái tim, nhắc nhở mỗi người con hãy luôn trân trọng, yêu thương cha mẹ mình.

Trong số các tác giả quan tâm đến đề tài phụ nữ và trẻ em, Nguyên Hồng là một cây bút tiêu biểu với nhiều tác phẩm sâu sắc, trong đó có hồi ký "Những ngày thơ ấu". Đặc biệt, đoạn trích "Trong lòng mẹ" đã phác họa rõ nét bi kịch và tình cảm mãnh liệt của Hồng dành cho người mẹ thân yêu.

Hoàn cảnh của Hồng vô cùng thương tâm. Sinh ra trong gia đình không hạnh phúc, khi cha qua đời, mẹ đi xa lập nghiệp, để lại Hồng đơn độc dưới sự lạnh lùng của những người xung quanh. Bà cô ruột, dù cùng huyết thống, lại không yêu thương mà còn âm thầm chia cắt tình cảm mẹ con.

Một lần trong cuộc trò chuyện với bà cô, Hồng đã trải qua nỗi đau sâu sắc khi nghe những lời nói ác ý về mẹ. Dù bà cô nói như quan tâm, khi hỏi Hồng có muốn về Thanh Hóa thăm mẹ không, cậu chỉ bật khóc, nhớ thương gương mặt hiền hậu của mẹ. Hồng kiên quyết đáp: “Không! Cháu không muốn vào. Cuối năm thế nào mẹ cháu cũng về”. Lời nói ấy là sự phản kháng mạnh mẽ trước sự xảo trá của bà cô. Khi nghe bà cô ngọt ngào nói mẹ đã khá giả hơn, lòng Hồng thắt lại, nước mắt chảy dài. Những lời cay nghiệt về “em bé” làm cậu vừa cười vừa khóc, cổ họng nghẹn ngào không thốt nên lời. Hình ảnh so sánh mong muốn nghiền nát những cổ tục đày đọa mẹ đã thể hiện sâu sắc tình yêu và sự bảo vệ của Hồng.

Tình cảm của Hồng càng bộc lộ rõ khi cậu gặp lại mẹ. Buổi tan học, thấy bóng dáng người phụ nữ trên chiếc xích lô, Hồng vội chạy theo gọi: “Mợ ơi! Mợ ơi!”. Trán ướt đẫm mồ hôi, chân rụt lại, cậu nhảy lên ôm mẹ, khóc nức nở. Trong vòng tay mẹ, Hồng ngắm nhìn gương mặt tươi sáng, đôi mắt trong veo và làn da mịn màng với gò má hồng hào, cảm nhận được hơi ấm dịu dàng bấy lâu cậu thiếu thốn. Niềm hạnh phúc ấy làm cậu quên hết những lời cay độc của bà cô.

Nguyên Hồng đã xây dựng hình ảnh chú bé Hồng, một tâm hồn chịu nhiều đau thương, xen lẫn hạnh phúc ngọt ngào khi được ngồi trong lòng mẹ. Hình tượng này gợi lên sự cảm phục và đồng cảm sâu sắc, khi cậu bé vượt qua định kiến để tận hưởng trọn vẹn niềm vui sum họp thiêng liêng.

"Trong lòng mẹ" là chương IV trong tập hồi ký "Những ngày thơ ấu" của Nguyên Hồng, thể hiện sâu sắc tình yêu thương mẹ tha thiết, hồn nhiên và mãnh liệt của bé Hồng trong đoạn trích.

Chương này tái hiện sinh động "những rung động đỉnh điểm của một tâm hồn trẻ thơ" (Thạch Lam) trước hình ảnh người mẹ – người phụ nữ sống trong xã hội phong kiến với những ràng buộc khắt khe, đau khổ và bất hạnh kéo dài.

Người mẹ trong tác phẩm hiện lên là hình mẫu người phụ nữ bất hạnh, bị ép buộc lấy chồng theo ý cha mẹ mà không được lựa chọn. Đau đớn hơn khi chồng nghiện ngập, bệnh tật, gia đình bên chồng thì ích kỷ và cổ hủ, ruồng bỏ bà. Sau khi góa chồng, bà phải gửi con lại bên họ hàng và lên đường tha hương kiếm sống.

Bà mẹ tái giá, nhưng xã hội phong kiến coi đó là tội lỗi, khiến bà luôn bị gièm pha, mỉa mai. Dù vậy, bà vẫn kiên quyết trở về gặp con trong những khoảnh khắc ngọt ngào hiếm hoi, thể hiện cá tính mạnh mẽ vượt lên mọi định kiến để tìm hạnh phúc mới cho cuộc đời mình.

Dù xa con, bà luôn đau đáu nhớ thương và chấp nhận mọi lời dị nghị để về thăm trong ngày giỗ chồng. Điều đó phản ánh tình mẫu tử thiêng liêng, sâu sắc của người phụ nữ Việt Nam thời xưa giữa những khó khăn, thử thách.

Hồi ký của Nguyên Hồng cho ta hiểu thêm về phẩm chất cao quý, lòng thương con tha thiết và những ước mơ giản dị nhưng chân thành của người phụ nữ trong hoàn cảnh éo le của xã hội phong kiến. Đoạn trích còn ghi lại hai sự kiện đậm nét: cuộc trò chuyện với bà cô và cuộc gặp mặt đầy nước mắt, niềm vui của mẹ con bé Hồng, qua đó khắc họa nỗi đau uất nghẹn cùng tình thương vô bờ của bé Hồng đối với mẹ.

Tình cảm mãnh liệt ấy như dòng suối mát lành xua tan cay đắng, là minh chứng cho "rung động đỉnh điểm của một linh hồn trẻ thơ" trong sáng và đầy sức sống.

"Trong lòng mẹ" trích từ tập hồi ký "Những ngày thơ ấu" là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Nguyên Hồng, thể hiện sâu sắc số phận bất hạnh của bé Hồng và tình thương vô bờ bến cậu dành cho mẹ. Đoạn trích phản ánh rõ nét những cung bậc cảm xúc cùng hoàn cảnh éo le của nhân vật.

Bé Hồng là một đứa trẻ chịu nhiều thiệt thòi khi cha mất, mẹ phải tha phương cầu thực, để lại cậu sống trong sự ghẻ lạnh của họ hàng. Đau lòng hơn, cậu còn phải chịu những lời lẽ cay nghiệt của bà cô, người luôn dùng những lời nói sắc lạnh để hạ thấp mẹ cậu. Dẫu vậy, tình yêu thương của bé Hồng dành cho mẹ vẫn mãnh liệt và kiên định, thể hiện rõ qua cuộc đối thoại căng thẳng với bà cô.

Cuộc đối thoại này như một cuộc chiến không cân sức, nơi bé Hồng yếu ớt phải chống chọi trước những đòn tâm lý sắc bén. Cậu nhận ra rõ sự giả dối và ác ý trong giọng nói và nét mặt người cô, nhưng tình yêu dành cho mẹ vẫn bất khuất, không cho phép những lời cay nghiệt đó làm lu mờ hình ảnh mẹ trong lòng.

Tình cảm đó càng thêm mãnh liệt khi bé Hồng căm ghét những định kiến xã hội đã đày đọa mẹ mình, thể hiện qua hình ảnh so sánh đặc sắc với các vật thể như hòn đá, mẩu thủy tinh, những thứ cậu muốn cắn nát để bảo vệ mẹ khỏi đau khổ.

Khoảnh khắc gặp lại mẹ là lúc cảm xúc dâng trào tột đỉnh, khi bé Hồng vừa nghi ngờ vừa khao khát, để rồi vỡ òa trong niềm vui hạnh phúc khi được mẹ ôm ấp, vuốt ve. Mùi thơm dịu dàng, hơi thở quen thuộc của mẹ làm cậu cảm nhận được tình mẫu tử thiêng liêng sâu sắc, quên đi mọi cay đắng và tổn thương.

Tác phẩm không chỉ đặc sắc về nội dung mà còn tinh tế trong nghệ thuật khi sử dụng linh hoạt các biện pháp so sánh, liệt kê, tăng tiến, đồng thời khắc họa rõ nét tính cách nhân vật qua suy nghĩ và hành động. Đoạn trích ngập tràn chất trữ tình với những xúc cảm chân thật, làm say lòng người đọc.

Bằng lối kể chuyện đong đầy cảm xúc, Nguyên Hồng đã thành công trong việc truyền tải tình yêu thương mẹ sâu sắc của bé Hồng, minh chứng cho sức mạnh vĩnh hằng của tình mẫu tử vượt qua mọi thử thách của cuộc sống.

Năm 1937, Tố Hữu đã thốt lên trong bài thơ “Mồ côi” hình ảnh đượm buồn của chú chim non rũ cánh, lang thang tìm tổ bơ vơ giữa rừng vắng và mưa lạnh. Một năm sau, hồi ký “Những ngày thơ ấu” của Nguyên Hồng ra mắt, kể lại cuộc đời của bé Hồng - một cánh chim nhỏ bé lạc lõng giữa cuộc đời nghiệt ngã. Cha nghiện ngập qua đời, mẹ phải tha phương cầu thực trong cảnh túng quẫn, bé Hồng mồ côi, sống lẻ loi trong sự ghẻ lạnh của họ hàng bên nội. Đến trường, em bị phạt oan uổng, và cả đêm Giáng sinh cũng không được chào đón mà bị xua đuổi, lẻ loi dưới làn mưa lạnh buốt.

Đọc “Trong lòng mẹ”, ta bắt gặp hình ảnh bé Hồng đáng thương, vừa ngây thơ vừa sâu sắc trong tình yêu thương mẹ đằm thắm. Mồ côi cha, bé vẫn giữ tấm lòng son sắt với mẹ dù mẹ xa cách, không một lời thăm hỏi, không món quà nào gửi về. Bé phải chịu sự cay nghiệt của bà cô độc ác, nhưng dù vậy, trái tim trong sáng của bé vẫn giữ vững lòng tin yêu mẹ, không để những lời mỉa mai, ác ý làm phai nhạt tình mẫu tử thiêng liêng.

Những lời cay độc của bà cô - “Mợ mày phút lài lắm”, “vào mà thăm em bé chứ”, miêu tả mẹ em ăn vận rách rưới, xanh xao, gầy gò - làm bé Hồng đớn đau đến rơi nước mắt, lúc cúi đầu, lúc nghẹn ngào không thành tiếng. Em thương mẹ, vừa cảm thông cho nỗi khổ của mẹ, vừa căm ghét những định kiến xã hội tàn nhẫn đã đẩy mẹ vào cảnh khốn cùng. Em thậm chí ước ao được “cắn, nhai, nghiến nát” những hủ tục ấy để giải thoát mẹ khỏi đau đớn.

Phần cuối chương, khi mẹ bé Hồng trở về sau một năm xa cách, là khoảnh khắc đẹp đẽ nhất. Bé nhận ra mẹ, gọi réo trong niềm hạnh phúc cháy bỏng như người lữ hành khát nước giữa sa mạc tìm thấy dòng suối mát lành. Những cử chỉ ân cần, những giọt nước mắt hòa quyện trong vòng tay mẹ làm dịu đi mọi nỗi đau, làm bừng sáng lên tình mẫu tử thiêng liêng bất diệt. Mẹ không còm cõi, xơ xác như lời người cô độc ác, mà vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và làn da mịn màng hồng hào.

Qua những chi tiết tỉ mỉ và cảm xúc chân thật ấy, ta thấy được niềm hạnh phúc giản dị nhưng sâu sắc khi bé Hồng được sống lại trong vòng tay mẹ, cảm nhận hơi ấm và tình yêu thương dạt dào, vỗ về tâm hồn bé thơ. “Trong lòng mẹ” là khúc ca cảm động về tình mẫu tử, về niềm tin và lòng kiên cường của một đứa trẻ trong bi kịch gia đình, là minh chứng cho tình yêu thương luôn chiến thắng mọi định kiến và khó khăn của cuộc đời.

Bên cạnh hình ảnh người mẹ thấm đẫm tình yêu thương, nhân vật bé Hồng hiện lên đầy ắp suy tư và cảm xúc chân thật, khiến ta cảm phục và trân quý. Qua nhân vật ấy, ta không chỉ nhận thấy từng cung bậc tâm trạng ngây thơ nhưng sâu sắc của một đứa trẻ tin yêu mẹ vô bờ mà còn thấu hiểu rõ nét đặc trưng của thể loại hồi kí đậm chất trữ tình. Tình cảm ấy được khắc họa qua lời kể mộc mạc, tự nhiên của nhân vật “tôi” (chính là bé Hồng), với những diễn biến tâm trạng theo dòng thời gian qua hai mối quan hệ quan trọng: với bà cô và với mẹ mình.

Khi trò chuyện với bà cô, bé Hồng phải chịu đựng bao đau đớn và uất ức nhưng vẫn giữ trọn lòng tin và tình yêu dành cho mẹ. Ngay lời nói đầu tiên của bà cô, trong kí ức bé đã hiện lên hình ảnh người mẹ lam lũ, vất vả ở nơi xa. Từ cử chỉ cúi đầu im lặng đến khi cười nhẹ và trả lời: “Năm nay thế nào mợ cháu cũng về”, tất cả là biểu hiện nhạy cảm, khôn ngoan của một đứa trẻ đầy yêu thương. Bé nhanh chóng nhận ra sự cay độc trong lời nói của bà cô, quyết tâm bảo vệ tình mẫu tử thiêng liêng. Nhưng khi bà cô càng nói lời cay nghiệt hơn, bé Hồng không cầm được nước mắt, lòng thắt lại, tràn đầy nỗi đau tận sâu trong tâm hồn non nớt. Mâu thuẫn giằng xé tâm hồn em được thể hiện rõ nét: vừa yêu thương mẹ vừa căm giận vì mẹ phải chịu đựng xã hội khắt khe, phải giấu diếm, trốn tránh đứa con thơ.

Lời văn của Nguyên Hồng giàu sức biểu cảm với hình ảnh so sánh mạnh mẽ: “Giá những cổ tục đã đày đọa mẹ tôi là một vật như hòn đá hay cục thủy tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết vồ ngay lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi.” Đó là sự bùng nổ của tình thương, niềm tin yêu và cả sự phẫn nộ sâu sắc. Từ hoàn cảnh riêng của mẹ, qua những lời cay độc của bà cô, bé Hồng đã mường tượng tới những định kiến phong kiến đầy nghiệt ngã, thể hiện quan điểm nhân đạo sâu sắc của tác giả. Qua đoạn đối thoại này, ta cảm nhận được nỗi đau thấm thía và tấm lòng kiên cường, tha thiết của một đứa trẻ luôn kính yêu mẹ.

Chính tình thương và niềm tin ấy đã mang lại cho bé Hồng niềm vui lớn lao khi gặp lại mẹ. Người mẹ trở về đúng lúc, xua tan bao đau đớn trong lòng em. Chỉ một thoáng nhìn thấy bóng dáng quen thuộc, bé đã vội vã gọi mẹ, vừa chạy vừa gọi trong bối rối. Được ngồi cùng xe với mẹ, bé òa khóc nức nở, tiếng khóc ấy cũng làm mẹ bật khóc theo. Ba từ “òa”, “nức nở”, “sụt sùi” cùng nhau vẽ nên âm thanh, hình ảnh của những giọt lệ chan chứa bao nỗi niềm: tủi hờn, tự hào, xúc động và hạnh phúc ngập tràn. Từng phút giây bên mẹ là giây phút tuyệt vời của đứa con khao khát tình mẹ tha thiết.

Bé được tận mắt chứng kiến mẹ không hề xơ xác, tàn tạ như lời bà cô, mà gương mặt mẹ vẫn tươi sáng, đôi mắt trong và làn da mịn màng hồng hào. Niềm tự hào, vui sướng của bé Hồng, một đứa trẻ bất hạnh từng phải chống đỡ lời gièm pha, được hội tụ trong khoảnh khắc ấy. Được mẹ âu yếm, chở che, bé cảm nhận rõ hơi ấm, hơi thở của mẹ, từng chi tiết nhỏ nhất như gương mặt, đôi mắt, làn da, cánh tay, khuôn miệng đều hiện lên sống động, đầy sức sống và tình thương vô bờ bến.

Nguyên Hồng đã khắc họa một bức tranh ấm áp, tràn ngập ánh sáng và sắc màu dịu dàng, hương thơm thoang thoảng của tình mẹ con. Trong thế giới ấy, bé Hồng như được vỗ về, rạo rực, sống trong cảm giác an yên, hạnh phúc cùng tình mẫu tử thiêng liêng. Cảm giác được bé lại, được làm nũng mẹ, được tận hưởng sự chiều chuộng và che chở như một giấc mơ ngọt ngào kéo dài. Mọi lời cay nghiệt, mọi bóng đen của cuộc đời dần tan biến, chỉ còn lại ánh sáng rực rỡ của tình yêu và niềm hạnh phúc giản đơn mà sâu sắc.

Về cuối câu chuyện, ngôn từ của tác giả ngày càng linh hoạt, sống động, chan chứa cảm xúc dạt dào. Đó là những kỷ niệm tuổi thơ được nhà văn chia sẻ chân thành, đưa người đọc cảm nhận sâu sắc những khúc nhạc ngọt ngào, cay đắng của tình mẫu tử vĩnh cửu.

Bé Hồng trong tác phẩm 'Trong lòng mẹ' phải gánh chịu sự ghẻ lạnh, cay nghiệt của bà cô nhưng trong lòng em vẫn cháy bỏng tình yêu thương mẹ mãnh liệt.

Thật xót xa và cảm động khi nghĩ đến số phận bất hạnh của cậu bé. Sinh ra từ một cuộc hôn nhân không trọn vẹn, lớn lên trong bầu không khí gia đình lạnh lẽo, bị bà cô xa lánh, cậu bé còn phải chịu đựng nỗi mất mát lớn lao khi cha nghiện ngập và mất sớm, còn mẹ phải bỏ đi tha phương cầu thực.

Bé Hồng là đứa trẻ thông minh, ngoan ngoãn, giàu tình cảm với mẹ và biết cách ứng xử khéo léo trước những âm mưu cay độc của bà cô. Từ khi mẹ đi, bà cô không những không giúp đỡ mà còn đối xử khắt khe, xa cách với em. Cuộc đối thoại giữa bé và bà cô phơi bày rõ nét sự độc ác của bà cũng như tình yêu sâu sắc của cậu bé dành cho mẹ.

Bà cô vừa cười vừa hỏi: "Mày có muốn vào Thanh Hóa chơi với mẹ mày không?" với ánh mắt và giọng điệu đầy mỉa mai, giả dối. Bé Hồng cúi đầu im lặng – một phản ứng thông minh và thể hiện lòng yêu mẹ tha thiết.

Khi bà cô tiếp tục nói những lời cay nghiệt, ánh mắt sắc lạnh làm bé đau đớn, em chỉ biết im lặng, lòng thắt lại và nước mắt rưng rưng. Nỗi đau của em được thể hiện rõ qua từng nét mặt hốc hác, tội nghiệp.

Cao trào của nỗi uất hận xuất hiện khi bà cô gọi em là "em bé" với giọng điệu đầy mỉa mai. Nước mắt bé rơi đầm đìa, em quyết không để những lời độc ác làm tổn thương tình yêu thương mãnh liệt dành cho mẹ. Cảm thông nỗi khổ của mẹ, cậu bé căm ghét những định kiến xã hội tàn nhẫn đã đày đọa mẹ con em.

Bé Hồng nghẹn ngào đến mức không nói lên lời khi bà cô kể lại cảnh khốn khó của mẹ. Em ước giá mà có thể nghiền nát những định kiến ấy để bảo vệ mẹ khỏi đau khổ. Dù trải qua bao gian nan, tình yêu thương của bé dành cho mẹ vẫn vẹn nguyên và sâu sắc. Qua đó, ta cũng nhận thấy sự thờ ơ, thiếu quan tâm của người lớn với trẻ thơ.

Không gì hạnh phúc bằng khi một đứa trẻ được gặp lại mẹ sau bao năm xa cách. Thoáng thấy bóng dáng quen thuộc, bé Hồng bối rối chạy theo gọi, ngọn lửa khát khao tình mẹ bùng cháy mãnh liệt trong lòng. Khi được gặp mẹ, em sà vào lòng và òa khóc nức nở – khoảnh khắc thiêng liêng, tràn đầy hạnh phúc và tình mẫu tử ấm áp, xua tan hết mọi đau thương, tủi cực.

Bé Hồng – cậu bé giàu tình yêu thương, thông minh, ngoan ngoãn và dũng cảm, đã kiên cường vượt lên những định kiến tàn nhẫn để giữ vững niềm tin và tình mẫu tử thiêng liêng.

Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra

Câu ca dao ấy như lời nhắc nhở sâu sắc về bổn phận biết ơn cha mẹ, được khắc họa rõ nét qua hình ảnh bé Hồng – biểu tượng của tình yêu thương và lòng hiếu thảo cao đẹp.

Vũ trụ có biết bao kỳ quan, nhưng kỳ quan vĩ đại và thiêng liêng nhất vẫn là trái tim người mẹ. Không có tình cảm nào trên đời cao quý bằng tình mẫu tử. Nguyên Hồng, bằng tấm lòng con sâu sắc, đã dệt nên những trang hồi ký đong đầy xúc cảm về tình mẫu tử qua đoạn trích "Trong lòng mẹ". Ở đó, ta được cảm nhận tình yêu nồng nàn và da diết của bé Hồng dành cho mẹ.

Bé Hồng thương mẹ vô hạn. Dù cha nghiện ngập rồi mất sớm, mẹ phải tha phương cầu thực, sống cùng bà cô đầy cay nghiệt, tình yêu và sự khao khát của em dành cho mẹ ngày càng lớn hơn. Trong lòng em, tình thương mẹ luôn chan chứa và sự cảm thông sâu sắc trước những định kiến khắc nghiệt của xã hội: “Giá những cổ tục đã đày đọa mẹ tôi như một hòn đá hay mẩu thủy tinh, đầu mẩu gỗ tôi quyết vồ lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi.”

Nỗi đau mà bé Hồng gánh chịu không chỉ là sự mất mát, mà còn là sự căm hờn cái ác, cái xấu chà đạp lên tình mẫu tử thiêng liêng. Tình yêu mãnh liệt ấy bùng lên trong khoảnh khắc bé gặp lại mẹ. Hình ảnh mẹ hiện lên qua đôi mắt nhớ thương của em thật tươi sáng và thân thương: “gương mặt vẫn tươi sáng, đôi mắt trong và nước da mịn làm nổi bật màu hồng của hai gò má. Hơi quần áo mẹ tôi và hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường.”

Niềm khát khao gặp mẹ thể hiện qua tiếng gọi bối rối: “Mợ ơi, mợ ơi” và bước chân ríu rít. Khi nhận ra đó thật sự là mẹ, bé khóc nức nở vì niềm vui và hạnh phúc vỡ òa. Khoảnh khắc được ở trong vòng tay mẹ đã xóa nhòa bao nỗi đau, bé cảm nhận được sự ấm áp lan tỏa khắp da thịt, không còn nhớ lời mẹ hỏi hay mình trả lời.

Đó là cảm giác ngập tràn hạnh phúc mà chỉ những đứa trẻ từng thiếu vắng tình mẹ mới thấu hiểu. Được mẹ vuốt ve từ trán đến cằm, gãi rôm ở sống lưng, bé lại hóa thành đứa trẻ ngây thơ, trong trắng, luôn mơ về vòng tay yêu thương. Lúc ấy, mọi cay đắng, tủi hờn và lời đàm tiếu đều tan biến.

Bé Hồng được sống những giây phút thần tiên, giản dị mà tràn đầy sự thiêng liêng, đẹp đẽ. Chúng ta – những người may mắn có mẹ bên cạnh – càng thêm trân trọng, đồng cảm với những mảnh đời thiếu vắng mẹ như bé Hồng.

Qua cảm xúc và niềm khát khao tình mẫu tử của bé Hồng, ta phần nào hiểu được nỗi cô đơn, mất mát của những đứa trẻ thiếu mẹ. Dù xã hội có quan tâm đến đâu, tình thương của mẹ vẫn là khoảng trống không gì bù đắp nổi, là vết sẹo khó lành trong lòng mỗi đứa trẻ. Chính vì thế, mỗi phút giây được gần mẹ là điều quý giá và đáng trân trọng vô cùng.

Tình cảm thiêng liêng giữa bé Hồng và mẹ đã vẽ nên bức tranh tuyệt đẹp về mẫu tử, đánh thức trong lòng mỗi người lòng yêu thương và sự biết ơn vô hạn dành cho mẹ, qua cuộc đời và ngòi bút đong đầy nhân ái của Nguyên Hồng.

Đoạn trích "Trong lòng mẹ" trong tập "Những ngày thơ ấu" của nhà văn Nguyên Hồng đã khắc họa chân thực cuộc sống gian truân và tình yêu mẫu tử sâu sắc của bé Hồng khi mẹ đi xa làm ăn. Đối mặt với bà cô cay nghiệt, Hồng thể hiện sự trưởng thành trong suy nghĩ, kiên quyết bác bỏ những lời nói xấu về mẹ, giữ vững niềm tin và tình thương dành cho mẹ bất chấp mọi thử thách.

Tình yêu thương mãnh liệt ấy khiến Hồng bảo vệ mẹ bằng lòng kiên định và sự bình tĩnh, không để những lời cay độc làm tổn thương hay thay đổi tình cảm trong lòng. Dù nước mắt lăn dài vì đau đớn và tủi hổ, em vẫn không chịu khuất phục, luôn khao khát gặp lại mẹ và dõi theo hình bóng thân quen đầy nhớ thương.

Khi được ôm trong vòng tay mẹ, bé Hồng chìm đắm trong niềm hạnh phúc vô bờ bến, quên đi mọi đắng cay, tủi hờn của ngày xa cách. Tuổi thơ của nhà văn được tái hiện qua nhân vật bé Hồng với tất cả những cay đắng nhưng cũng đầy ắp tình mẫu tử thiêng liêng và trong sáng.

Ngòi bút của Nguyên Hồng chân thực và sắc sảo khi khắc họa tâm lý nhân vật, thể hiện những rung động tinh tế và sâu sắc của bé Hồng trước những biến cố trong cuộc đời. Nhân vật này không chỉ để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bạn đọc nhỏ tuổi mà còn chạm đến trái tim những ai thấu hiểu và trân trọng tình yêu thương giữa con và mẹ.

Tình mẫu tử luôn là mạch nguồn thiêng liêng, ấm áp nhất trong cuộc đời mỗi người. Dù là đứa con hiền lành hay ngang bướng, dù ở tầng lớp nào, trái tim ai cũng chứa chan tình yêu sâu sắc dành cho mẹ – người đã sinh thành, dưỡng dục và luôn trao gửi những điều quý giá nhất. Tôi đã đọc biết bao câu chuyện, những vần thơ ca ngợi tình mẹ, nhưng chính hồi ký "Những ngày thơ ấu" của Nguyên Hồng mới thực sự để lại trong tôi ấn tượng sâu đậm, nhất là hình ảnh cậu bé Hồng trong đoạn trích "Trong lòng mẹ".

.

Ngay từ những câu chữ đầu tiên, tôi đã cảm nhận được nỗi thương xót cho số phận bé nhỏ của Hồng: “Chú bé Hồng ra đời trong một cuộc hôn nhân không tình yêu, lớn lên trong bầu không khí giả tạo, lạnh lẽo của gia đình bất hạnh.” Từ giây phút chào đời, Hồng đã mang trên mình nhiều nỗi đau. Lẽ ra, cậu bé phải được sống trong vòng tay ấm áp của bố mẹ và gia đình, thế nhưng, mẹ đi xa, cha qua đời, cậu sống giữa họ hàng mà như trẻ mồ côi, chịu sự hắt hủi, chua cay nhất là từ bà cô độc ác.

Nguyên Hồng thật tinh tế khi khắc họa tâm trạng Hồng từ đau đớn vì lời cay nghiệt của bà cô đến niềm vui vỡ òa khi được gặp mẹ, xuyên suốt là tình yêu thương vô bờ của cậu dành cho mẹ. Mặc dù còn nhỏ, Hồng đã sớm phải đối diện với sự nhẫn tâm của người thân, nỗi đau ấy không hề được thể hiện bằng bạo lực mà là qua từng lời mỉa mai, đay nghiến sắc lạnh, làm trái tim bé nhỏ đau đớn gấp ngàn lần.

“Hồng! Mày có muốn vào Thanh Hóa chơi với mẹ mày không?” – tưởng chừng là lời quan tâm, nhưng thực chất là lời nói đầy mỉa mai: “Tôi nhận ra sự cay độc trong giọng nói và nụ cười giả tạo của cô tôi, tôi cúi đầu không đáp. Vì tôi biết, cô chỉ cố tình gieo rắc nghi ngờ để tôi khinh ghét mẹ mình.”

Trước sự đay nghiến ấy, tình yêu mẹ trong lòng Hồng càng mãnh liệt: “Dù thế nào đi nữa, tình thương và lòng kính trọng mẹ tôi không thể bị xâm phạm.” Cậu bé cố gắng giữ vững niềm tin, đáp lại bà cô bằng nụ cười dù lòng đau đớn: “Cuối năm thế nào mợ cũng về.” Niềm tin vào mẹ chưa từng phai nhạt, mặc cho bà cô tiếp tục cay nghiệt khiến cậu bé không kìm được nước mắt.

Cao trào xuất hiện khi bà cô nói: “Mày dại quá, cứ vào đi, tao chạy tiền tàu cho. Vào mà bắt mẹ mày may vá, sắm sửa và thăm em bé chứ.” Từng lời như dao cứa vào trái tim non nớt, khiến Hồng khóc ròng, không phải vì ghen tỵ mà vì thương mẹ, vì sự oan nghiệt đẩy mẹ con xa lìa nhau.

Tình yêu mẹ còn gắn liền với sự căm hờn những định kiến xã hội, bởi chính chúng đày đọa mẹ cậu, khiến mẹ phải sống tha hương. Trong cơn uất nghẹn, Hồng ước: “Giá như những cổ tục đày đọa mẹ tôi là hòn đá hay mảnh thủy tinh, tôi sẽ vồ lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiến nát vụn.” Những hình ảnh biểu cảm mạnh mẽ thể hiện niềm căm tức sâu sắc và tình yêu cháy bỏng dành cho mẹ.

Đọc đoạn trích, người đọc trải qua cảm xúc đối lập: ban đầu là sa mạc khô cằn của sự nhẫn tâm và đay nghiệt, cuối cùng là dòng suối mát lành của tình mẫu tử ngọt ngào. Niềm tin của Hồng đã trở thành hiện thực: “Đến ngày giỗ đầu thầy tôi, tôi không gọi mẹ về, mẹ vẫn đến.”

Nhà văn tả lại khoảnh khắc hạnh phúc khi Hồng nhìn thấy mẹ: “Chiều hôm đó, tan học tôi thoáng thấy bóng mẹ trên xe kéo, tôi chạy theo gọi bối rối: ‘Mợ ơi! Mợ ơi!’” Sự vội vàng, hồi hộp thể hiện khát khao cháy bỏng được gặp mẹ của cậu bé. Nhưng cũng đầy lo lắng, sợ đó chỉ là ảo ảnh, là trò cười của bạn bè.

So sánh hình ảnh cậu bé như người bộ hành ngã gục giữa sa mạc thể hiện tâm trạng tuyệt vọng nếu mẹ không trở về. Cuối cùng, khi mẹ đến, cậu bé òa khóc, những giọt nước mắt không còn cay đắng mà tràn đầy hạnh phúc, ấm áp mà trước đó chưa từng có.

Bên mẹ, Hồng như được trở về tổ ấm, những vết thương lòng được chữa lành, lời đay nghiến của bà cô không còn ý nghĩa. Tình mẫu tử trở nên bao la, xua tan mọi đau thương, mang lại niềm hạnh phúc vô bờ.

Nguyên Hồng – người nghệ sĩ có trái tim ấm áp và đầy nhân đạo – đã khắc họa thành công hình ảnh bé Hồng, nhân vật đầy thương cảm, để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng bạn đọc. Đoạn trích kết thúc nhưng gợi lên biết bao suy ngẫm: Làm thế nào để bảo vệ, giữ gìn những tâm hồn ngây thơ, để không còn giọt nước mắt đau đớn nào nữa trên khuôn mặt thơ ngây ấy?

Nếu hỏi tôi tình cảm nào cao quý và thiêng liêng nhất, câu trả lời không gì khác chính là tình mẫu tử. Và nếu hỏi nhà văn Việt Nam nào khắc họa tình mẫu tử một cách sâu sắc và chân thực nhất, thì Nguyên Hồng chính là người xứng đáng. Bởi lẽ, chính tình yêu thương tha thiết dành cho mẹ đã làm nên dấu ấn đặc biệt trong tác phẩm "Những ngày thơ ấu" - một tập hồi ký được ông hoàn thành khi mới mười tám tuổi, đưa ông bước vào văn đàn một cách vững vàng và sâu sắc, ghi lại hành trình đời đầy đắng cay và sóng gió.

Chúng ta sẽ tập trung phân tích đoạn trích "Trong lòng mẹ" - nơi Nguyên Hồng dẫn dắt người đọc bước vào cuộc sống gia đình bé Hồng, một gia đình tuy khá giả nhưng ẩn chứa bao bi kịch. Ngày bé Hồng chào đời, nhiều người quý tộc đã đến chúc mừng với lễ vật đầy nhà, tưởng chừng em sẽ sống trong sung túc, nhưng thực tế lại là chuỗi ngày đớn đau. Cuộc hôn nhân không hạnh phúc của cha mẹ đã tạo nên khoảng cách lạnh lùng, những nụ cười êm dịu che đậy nỗi lòng giá buốt, khiến bé Hồng phải sống trong sự ngờ vực và nghi kị, không biết ai đúng ai sai.

Khi gia đình rơi vào cảnh bần hàn, cha nghiện ngập, mẹ thất bại trong buôn bán, Hồng không chỉ mất đi sự sung túc mà còn mất đi mái ấm thực sự, nơi chốn để cậy dựa tuổi thơ. Cha em thậm chí cướp tiền của con để mua thuốc, khiến bao nhục nhã và đau đớn đè nặng tâm hồn em. Cha Hồng cuối cùng đã chết trong nghèo khó và nghiện ngập.

Mẹ Hồng, sau quãng thời gian cam chịu, đã vùng lên thoát khỏi xiềng xích phong kiến, bỏ lại con trai giữa sự ghẻ lạnh của họ hàng giàu có. Bé Hồng phải chịu đựng cay đắng, phải sống cô độc và đói rách, khao khát một tình yêu thương chân thật nhưng mãi không với tới. Hình ảnh em nhỏ lọt thỏm giữa nhà thờ Noel chỉ dành cho tầng lớp quyền quý, phản chiếu sự tàn nhẫn của xã hội và sự cô đơn của em.

Trong tâm hồn bé Hồng, tình thương dành cho mẹ luôn sáng ngời, như vì sao lấp lánh giữa bầu trời u tối. Cuộc trò chuyện với bà cô, dù cay nghiệt, cũng không thể làm em lung lay tình cảm ấy. Em sớm trưởng thành hơn tuổi, biết suy nghĩ và dè chừng trước lời nói ác độc, nhưng vẫn giữ trọn niềm tin và tình yêu dành cho mẹ.

Sự ngây thơ dần được thay thế bằng sự tỉnh táo và khôn ngoan, thành vũ khí để bảo vệ danh dự người mẹ thân yêu giữa một xã hội đầy giả dối và cay nghiệt. Câu trả lời lạnh lùng "Cháu không muốn vào" của bé Hồng khiến người đọc vừa cảm phục sự kiên cường, vừa xót xa cho trái tim đang dày vò yêu thương nhưng phải giấu kín ấy.