Top 5 Bài soạn ấn tượng: Cách viết đoạn văn bày tỏ cảm xúc khi đọc thơ lục bát, thất ngôn (Ngữ văn 8 - SGK Cánh diều) xuất sắc nhất

I. Hướng dẫn viết cảm nhận thơ

Kỹ năng viết cảm nhận về thơ đã được hình thành từ lớp 6. Ở Ngữ văn 8, chúng ta sẽ nâng cao khả năng này qua việc bày tỏ những rung động sâu sắc trước các bài thơ lục bát hoặc thất ngôn tứ tuyệt yêu thích.

* Khám phá bài mẫu:

- Những hình ảnh nào trong bài Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan đã chạm đến trái tim Nguyên Hồng?

- Những khoảnh khắc thi ca ám ảnh:

+ Những vần thơ khắc sâu trong tâm trí

+ Đèo Ngang trong ánh chiều tà hiu hắt

+ Cảnh sắc thiên nhiên đượm nỗi cô liêu

+ Tiếng cuốc kêu khắc khoải não nùng

- Những câu chữ nào bộc lộ rõ nhất cảm xúc và sự đồng điệu của tác giả?

→ Những biểu hiện xúc động:

+ "...thuộc lòng, xúc động và nhớ mãi..."

+ Tưởng tượng sống động về Đèo Ngang chiều tà

+ Những rung động đầu đời

+ Tiếng cuốc vọng về trong miền ký ức

Khi viết cảm nhận về thơ, cần lưu ý:

- Đọc sâu để thấu hiểu hồn thơ. Phát hiện những giá trị nghệ thuật đặc sắc tạo nên dư vị cảm xúc.

- Trình bày mạch lạc: Cảm nhận về điều gì trong bài thơ? Cảm xúc cụ thể ra sao? Vì sao có cảm xúc đó? Chọn lọc những câu thơ đắt giá để minh chứng.

II. Thực hành sáng tạo

Quy trình viết bài

Bài tập: Viết đoạn văn bày tỏ cảm xúc về bài "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư.

a) Khởi động:

- Đọc lại và cảm nhận bài thơ

- Nhận diện những nét độc đáo về nội dung và nghệ thuật

b) Xây dựng ý tưởng:

- Định hướng bằng các câu hỏi:

+ Đoạn thơ/khổ thơ gây ấn tượng nhất?

→ Toàn bộ bài thơ

+ Điểm nhấn nghệ thuật/nội dung?

→ Bài thơ khắc họa tình mẫu tử thiêng liêng qua nỗi nhớ mẹ trong ký ức tuổi thơ. Thành công nghệ thuật nhờ thể thơ bảy chữ truyền thống, hình ảnh giản dị mà sâu lắng, ngôn từ giàu sức gợi.

+ Cảm xúc và bài học rút ra?

→ Thấu hiểu giá trị vô giá của tình mẫu tử, từ đó biết trân trọng và thể hiện tình cảm với mẹ.

- Lập dàn ý ba phần:

Mở đoạn: Giới thiệu ấn tượng chung

Thân đoạn: Phân tích những yếu tố gây xúc động

Kết đoạn: Tổng kết giá trị tác phẩm

c) Viết bài:

- Triển khai theo dàn ý, sử dụng ngôn ngữ giàu cảm xúc

- Đảm bảo cấu trúc đoạn văn hoàn chỉnh

d) Hoàn thiện:

- Rà soát và chỉnh sửa

- Đối chiếu với dàn ý ban đầu

Nâng cao kỹ năng biểu đạt

a) Phương pháp:

- Bộc lộ trực tiếp qua ngôn ngữ biểu cảm

- Thể hiện gián tiếp qua liên tưởng, hình ảnh

b) Bài tập ứng dụng:

- Đoạn trực tiếp: "Năm nào, cuối xuân..."

- Đoạn gián tiếp: "Trong thước phim ký ức..."

Hướng dẫn phương pháp

1.1. Kỹ thuật viết cảm nhận thơ

Kỹ năng viết cảm nhận thơ đã được rèn luyện từ lớp 6. Ở chương trình Ngữ văn 8, chúng ta sẽ nâng cao khả năng diễn đạt những rung động trước các bài thơ sáu chữ hoặc bảy chữ yêu thích.

Phân tích đoạn văn mẫu để nhận diện các yếu tố nội dung và hình thức khi bày tỏ cảm xúc về tác phẩm thơ:

(Tham khảo đoạn văn trong SGK Ngữ văn 8 Cánh Diều trang 50)

=> Xem hướng dẫn chi tiết

Những hình ảnh gây ấn tượng với Nguyên Hồng:

+ Khắc sâu những câu thơ trong bài Qua Đèo Ngang

+ Đèo Ngang trong ánh chiều tà hiu hắt

+ Cảnh sắc thiên nhiên hoang vắng

+ Âm thanh tiếng cuốc kêu não nùng

Những biểu hiện cảm xúc và liên tưởng:

+ "...thuộc lòng, xúc động và nhớ mãi..."

+ Tưởng tượng sống động về khung cảnh Đèo Ngang

+ Những rung động thuở ấu thơ

+ Tiếng cuốc vang vọng trong tâm trí

Thực hành sáng tạo

2.1. Quy trình viết bài

Đề bài: Viết đoạn văn bày tỏ cảm xúc về bài "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư.

=> Xem hướng dẫn chi tiết

Giữa muôn vàn tác phẩm viết về mẹ, "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư (trích "Tiếng thu") tỏa sáng như một viên ngọc quý. Bài thơ là tiếng lòng thổn thức của người con chỉ còn gặp mẹ trong giấc mơ. Ngôn từ giản dị nhưng đầy sức gợi, tác phẩm đã khắc họa thành công hình ảnh người mẹ Việt Nam dịu dàng, tảo tần, đồng thời gửi gắm thông điệp sâu sắc: "Hãy trân quý mẹ khi còn có thể".

2.2. Rèn kỹ năng biểu đạt

Bài tập: Nhận diện cách thức bộc lộ cảm xúc trong các đoạn văn về bài "Nắng mới"

=> Xem hướng dẫn chi tiết

- Đoạn trực tiếp: "Mỗi độ xuân về, nắng mới lại trở thành..."

- Đoạn gián tiếp: "Trong thước phim ký ức chậm rãi, bóng hình người mẹ hiện lên..."

Hướng dẫn cảm thụ thơ

1.1. Nghệ thuật viết cảm nhận thơ

Kỹ năng viết cảm nhận thơ đã được xây dựng từ lớp 6. Ở Ngữ văn 8, chúng ta sẽ nâng tầm khả năng diễn đạt những rung động trước các bài thơ lục bát hoặc thất ngôn yêu thích.

* Khám phá bài mẫu: trang 50 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1 - Cánh diều:

- Những hình ảnh nào trong Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan đã chạm đến trái tim Nguyên Hồng?

→ Những khoảnh khắc thi ca ám ảnh:

+ Những vần thơ khắc sâu trong tâm khảm

+ Đèo Ngang trong ánh chiều tà hiu hắt

+ Cảnh sắc thiên nhiên đượm nỗi cô liêu

+ Tiếng cuốc kêu khắc khoải não nùng

- Những câu chữ nào bộc lộ rõ nhất cảm xúc và sự đồng điệu?

→ Những biểu hiện xúc động:

+ "...thuộc lòng, xúc động và nhớ mãi..."

+ Tưởng tượng sống động về Đèo Ngang chiều tà

+ Những rung động đầu đời

+ Tiếng cuốc vọng về trong miền ký ức

1.2. Bí quyết viết cảm nhận thơ

- Đọc sâu để thấu hiểu hồn thơ. Phát hiện những giá trị nghệ thuật đặc sắc tạo nên dư vị cảm xúc.

- Trình bày mạch lạc: Cảm nhận về điều gì trong bài thơ? Cảm xúc cụ thể ra sao? Vì sao có cảm xúc đó? Chọn lọc những câu thơ đắt giá để minh chứng.

Thực hành sáng tạo

2.1. Hành trình viết bài

Bài tập: Viết đoạn văn bày tỏ cảm xúc về "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư

a) Khởi động

- Đọc lại và cảm nhận bài thơ

- Nhận diện những nét độc đáo về nội dung và nghệ thuật

b) Xây dựng ý tưởng

- Định hướng bằng các câu hỏi:

+ Đoạn thơ/khổ thơ gây ấn tượng nhất?

→ Toàn bộ bài thơ

+ Điểm nhấn nghệ thuật/nội dung?

→ Bài thơ khắc họa tình mẫu tử thiêng liêng qua nỗi nhớ mẹ trong ký ức tuổi thơ. Thành công nghệ thuật nhờ thể thơ bảy chữ truyền thống, hình ảnh giản dị mà sâu lắng, ngôn từ giàu sức gợi.

+ Cảm xúc và bài học rút ra?

→ Thấu hiểu giá trị vô giá của tình mẫu tử, từ đó biết trân trọng và thể hiện tình cảm với mẹ.

- Lập dàn ý ba phần:

Mở đoạn

Giới thiệu ấn tượng chung

Thân đoạn

Phân tích những yếu tố gây xúc động

Kết đoạn

Tổng kết giá trị tác phẩm

c) Viết bài

- Triển khai theo dàn ý, sử dụng ngôn ngữ giàu cảm xúc

- Đảm bảo cấu trúc đoạn văn hoàn chỉnh

* Bài viết tham khảo

"Nắng mới" của Lưu Trọng Lư như một bản tình ca về mẹ, đánh thức trong em những rung động sâu sắc. Bài thơ không chỉ là nỗi nhớ mẹ da diết của tác giả, mà còn là tấm gương phản chiếu tình cảm thiêng liêng của mỗi người con. Ngôn từ giản dị nhưng đầy sức gợi, nhịp điệu nhẹ nhàng mà thấm thía, tác phẩm đã khắc họa thành công hình ảnh người mẹ Việt - dịu dàng, tảo tần. Như Hoài Thanh từng nói: "Mỗi khi buồn, tôi lại tìm về với Lưu Trọng Lư". Quả thực, thơ ông chạm đến những góc khuất sâu thẳm nhất trong tâm hồn, nhắc nhở chúng ta về giá trị của tình mẫu tử và trách nhiệm hiếu đạo.

d) Hoàn thiện

- Rà soát và chỉnh sửa

- Đối chiếu với dàn ý ban đầu

2.2. Nâng cao kỹ năng biểu đạt

a) Phương pháp

- Bộc lộ trực tiếp qua ngôn ngữ biểu cảm

- Thể hiện gián tiếp qua liên tưởng, hình ảnh

b) Bài tập ứng dụng

- Đoạn trực tiếp: "Mỗi độ xuân về, nắng mới lại..."

- Đoạn gián tiếp: "Trong thước phim ký ức chậm rãi..."

Phương pháp viết cảm nhận

Để viết đoạn văn ghi lại cảm xúc về bài thơ sáu chữ, bảy chữ, cần lưu ý:

- Đọc kỹ để thấu hiểu tinh hoa nội dung và nghệ thuật của bài thơ. Nhận diện những yếu tố đặc sắc tạo nên dư vị cảm xúc.

- Trình bày mạch lạc: Cảm nhận về khía cạnh nào của bài thơ (nội dung/nghệ thuật)? Cảm xúc cụ thể ra sao (xúc động, vui, buồn, đồng cảm...)? Lý do dẫn đến cảm xúc đó?

- Chọn lọc những câu thơ đắt giá để minh họa cho cảm nhận.

Thực hành sáng tạo

(trang 51, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Viết đoạn văn bày tỏ cảm xúc về bài thơ Nắng mới của Lưu Trọng Lư.

Gợi ý thực hiện:

Đọc kỹ và cảm nhận sâu sắc bài thơ trước khi viết.

Bài viết tham khảo:

"Nắng mới" của Lưu Trọng Lư là khúc tình ca về mẹ, chạm đến những rung động sâu thẳm nhất trong tâm hồn người đọc. Ngôn từ giản dị mà đầy sức gợi đã tái hiện thành công hình ảnh người mẹ Việt - dịu dàng, tảo tần, cùng nỗi nhớ da diết của người con. Qua khung cảnh buổi sáng trong hoài niệm, tác giả gửi gắm thông điệp sâu sắc: hãy trân quý từng khoảnh khắc bên mẹ khi còn có thể. Bài thơ như tấm gương phản chiếu tình mẫu tử thiêng liêng, lay động trái tim mỗi độc giả.

Phương pháp viết cảm nhận

Để viết đoạn văn ghi lại cảm xúc về bài thơ sáu chữ, bảy chữ, cần:

- Đọc sâu để thấu hiểu tinh túy nội dung và nghệ thuật của bài thơ. Phát hiện những điểm nhấn đặc sắc tạo nên dư vị cảm xúc.

- Trình bày mạch lạc: Cảm nhận về khía cạnh nào của bài thơ (nội dung/nghệ thuật)? Cảm xúc cụ thể ra sao (xúc động, vui, buồn, đồng cảm...)? Nguyên nhân dẫn đến cảm xúc đó?

- Chọn lọc những câu thơ tiêu biểu để minh họa cho cảm nhận.

Thực hành sáng tạo (trang 51, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Viết đoạn văn bày tỏ cảm xúc về bài thơ Nắng mới của Lưu Trọng Lư.

Gợi ý thực hiện:

Giữa muôn vàn tác phẩm về mẹ, "Nắng mới" từ tập "Tiếng thu" của Lưu Trọng Lư tỏa sáng như viên ngọc quý. Bài thơ là nỗi nhớ mẹ da diết của người con chỉ còn gặp mẹ trong giấc mơ. Hình ảnh mẹ hiện lên qua chiếc áo đỏ phơi giậu, "nét cười đen nhánh" dịu dàng - đó là tất cả những gì đẹp đẽ nhất đọng lại trong ký ức tuổi thơ. Ngôn từ giản dị mà đầy sức gợi đã khắc họa thành công hình ảnh người phụ nữ Việt truyền thống: tảo tần, dịu hiền và giàu yêu thương.