Top 6 Bài phân tích siêu hay tác phẩm "Vọng Lư sơn bộc bố" (Lý Bạch) dành cho học sinh lớp 7

A. TINH HOA KIẾN THỨC

Thi tiên Lý Bạch (701-762) tự Thái Bạch, hiệu Thanh Liên cư sĩ, là ngôi sao sáng chói trong thi đàn Trung Hoa. Thơ ông như dòng suối mát tuôn trào từ tâm hồn phóng khoáng, ngôn ngữ điêu luyện mà tự nhiên như hơi thở. "Vọng Lư sơn bộc bố" là bức tranh thủy mặc tuyệt tác, khắc họa thác nước Hương Lô với vẻ đẹp tráng lệ, huyền ảo, qua đó bộc lộ tình yêu thiên nhiên nồng nàn và khí phách ngang tàng của bậc thi hào.

B. LUYỆN TẬP VÀ GỢI MỞ TRI THỨC

Câu 1: Vị trí "vọng" (ngắm từ xa) giúp thi nhân bao quát toàn cảnh, nắm bắt được cái hồn của thác nước trong tổng thể hài hòa với núi non, mây trời.

Câu 2: Ánh "tử yên" (khói tía) trên đỉnh Hương Lô không chỉ là bức phông nền lộng lẫy mà còn thổi hồn vào cảnh vật, khiến bức tranh thiên nhiên bừng lên sức sống kỳ diệu.

Câu 3: Ba câu thơ tiếp là bản giao hưởng của những tương phản: "quải" (treo) tĩnh tại đối lập với "phi lưu" (chảy xiết), "trực há" (đổ thẳng) mạnh mẽ, để rồi hòa quyện trong hình ảnh "Ngân Hà lạc cửu thiên" đầy mộng mơ.

Câu 4: Qua ngòi bút tài hoa, ta thấy một Lý Bạch với tâm hồn nghệ sĩ đắm say trước cái đẹp, cùng khí phách ngang tàng muốn ôm trọn vũ trụ vào lòng.

Câu 5: Cách hiểu "dòng sông treo" gợi lên hình tượng độc đáo, biến thác nước thành tác phẩm nghệ thuật của tạo hóa.

Góc cảm nhận mở rộng: Bài thơ như bức tranh thủy mặc với đường nét phóng khoáng mà tinh tế. Mỗi câu thơ là một nét bút tài hoa: từ ánh "tử yên" huyền ảo, đến dải lụa "quải tiền xuyên" duyên dáng, rồi dòng thác cuồn cuộn như "Ngân Hà" tuôn trào. Tất cả hòa quyện tạo nên kiệt tác bất hủ, chứng tỏ tài năng xuất chúng của "Thi tiên" Lý Bạch - người đã nâng tầm thơ ca lên độ cao chín tầng mây.

Câu 1. Điểm nhìn nghệ thuật của thi nhân:
Chữ "vọng" trong nhan đề và "dao" trong câu thứ hai đã xác lập vị trí quan sát đặc biệt - từ xa và thấp. Đây là góc nhìn lý tưởng để thu trọn vẻ hùng vĩ của thác nước đổ từ độ cao "ba nghìn thước". Nghệ thuật "tĩnh hóa cái động" qua chữ "quải" (treo) đã biến dòng thác thành bức tranh lụa trắng tinh khiết, tiếc thay bản dịch đã đánh rơi hình ảnh đắt giá này.

Câu 2. Nghệ thuật dựng cảnh:
"Nhật chiếu Hương Lô sinh tử yên" - câu thơ mở đầu như nét vẽ thần tình: ánh dương rọi vào đỉnh núi tạo làn khói tía huyền ảo, biến Hương Lô thành lò hương khổng lồ nghi ngút tỏa. Đây không chỉ là phông nền tráng lệ mà còn là sự chuẩn bị tinh tế cho màn trình diễn ngoạn mục của thác nước ở các câu sau.

Câu 3. Bản giao hưởng hình ảnh:
Ba câu tiếp là sự kết hợp tài tình giữa:
- "Quải": Nét vẽ tĩnh tại như dải lụa trắng treo lơ lửng
- "Phi lưu trực há": Đường nét động cuồn cuộn với tốc độ "bay" và độ dốc thẳng đứng
- "Ngân Hà lạc cửu thiên": Sự so sánh thần tình đưa cảnh vật lên tầm vũ trụ

Câu 4. Tâm hồn nghệ sĩ:
Qua ngòi bút phóng khoáng, ta thấy Lý Bạch - con người:
- Đắm say trước vẻ đẹp kỳ vĩ của tạo hóa
- Tâm hồn lãng mạn bay bổng tới chín tầng mây
- Khát vọng ôm trọn vũ trụ vào lòng

Câu 5. Tranh luận thi pháp:
Cách hiểu "dòng sông treo" trong chú thích mang tính sáng tạo cao hơn, biến thác nước thành tác phẩm nghệ thuật của thiên nhiên, phù hợp với phong cách "thi tiên" đầy mộng tưởng.

Khái quát tác phẩm

a. Thi tiên Lý Bạch (701-762):
Vị tiên thơ của đời Đường với hiệu Thanh Liêm Cư Sĩ, người đưa thơ ca lên đỉnh cao của sự phóng khoáng và lãng mạn.

b. Kiệt tác "Vọng Lư sơn bộc bố":
Bài thơ tứ tuyệt xuất sắc về thiên nhiên, nơi cái hùng vĩ của tạo hóa gặp cái bay bổng của thi ca.

c. Cấu trúc tác phẩm:
- Khổ đầu: Bức họa Hương Lô huyền ảo
- Ba khổ sau: Bản giao hưởng thác đổ

Câu 1: Nghệ thuật điểm nhìn
Vị trí "vọng" (xa) và "dao" (nhìn) tạo góc quan sát toàn cảnh, giúp thi nhân nắm bắt trọn vẹn cái hồn của thác nước trong tổng thể núi non, mây trời.

Câu 2: Nghệ thuật dựng cảnh
"Nhật chiếu Hương Lô sinh tử yên" - nét vẽ thần tình biến ngọn núi thành lò hương khổng lồ tỏa khói tía, vừa là phông nền tráng lệ vừa là khúc dạo đầu cho màn trình diễn của thác nước.

Câu 3: Bản giao hưởng hình ảnh
- "Quải": Nét vẽ tĩnh - dải lụa trắng treo lơ lửng
- "Phi lưu trực há": Nét động - thế nước chảy xiết thẳng đứng
- "Ngân Hà lạc": Sự so sánh thần tình đưa cảnh vật lên tầm vũ trụ

Câu 4: Tâm hồn nghệ sĩ
Qua ngòi bút tài hoa, ta thấy một Lý Bạch với:
- Tình yêu thiên nhiên say đắm
- Khí phách ngang tàng muốn ôm trọn vũ trụ
- Trí tưởng tượng phi thường vượt lên chín tầng mây

Câu 5: Tranh luận thi pháp
Cách hiểu "dòng sông treo" trong chú thích mang tính sáng tạo cao, biến thác nước thành tác phẩm nghệ thuật của tạo hóa, phù hợp với phong cách "thi tiên" đầy mộng tưởng.

I. Chân dung Thi Tiên Lý Bạch
- Bậc thầy thơ Đường (701-762), hiệu Thanh Liêm Cư Sĩ
- Tâm hồn phóng khoáng như mây trời, ngòi bút vẽ nên những bức tranh thiên nhiên kỳ vĩ
- Được tôn xưng là "Tiên thơ" với phong cách:
+ Ngôn ngữ tự nhiên mà điêu luyện
+ Hình ảnh thơ tươi sáng, bay bổng
+ Chủ đề đa dạng từ thiên nhiên đến tình yêu, chiến tranh

II. Tinh hoa tác phẩm
1. Xuất xứ: Kiệt tác về thiên nhiên trong dòng chảy thơ Đường
2. Cấu trúc:
- Khổ đầu: Bức tranh Hương Lô huyền ảo
- Ba khổ sau: Bản giao hưởng thác đổ
3. Giá trị:
- Vẻ đẹp tráng lệ của thác nước núi Lư
- Tình yêu thiên nhiên say đắm
- Tính cách hào phóng của thi nhân
4. Nghệ thuật:
- Thể thơ tứ tuyệt hàm súc
- Hình ảnh thơ kỳ vĩ, lãng mạn
- Ngôn ngữ gợi hình, gợi cảm

III. Giải mã tác phẩm

Câu 1: Nghệ thuật điểm nhìn "vọng" (xa) giúp bao quát toàn cảnh, nắm bắt cái hồn của thác nước trong tổng thể hùng vĩ.

Câu 2: "Nhật chiếu Hương Lô sinh tử yên" - nét vẽ thần tình biến ngọn núi thành lò hương khổng lồ tỏa khói tía, vừa là phông nền tráng lệ vừa là khúc dạo đầu cho màn trình diễn của thác nước.

Câu 3: Bản giao hưởng hình ảnh:
- "Quải": Nét tĩnh - dải lụa trắng treo lơ lửng
- "Phi lưu": Nét động - thế nước chảy xiết
- "Ngân Hà": Sự so sánh thần tình đưa cảnh vật lên tầm vũ trụ

Câu 4: Tâm hồn nghệ sĩ:
- Tình yêu thiên nhiên say đắm
- Khí phách ngang tàng
- Trí tưởng tượng phi thường

Câu 5: Cách hiểu "dòng sông treo" trong phần dịch nghĩa phù hợp với phong cách "thi tiên", biến thác nước thành kiệt tác của tạo hóa.

TÁC GIẢ VÀ KIỆT TÁC THI CA
1. Thi tiên Lý Bạch (701-762):
- Bậc thầy thơ Đường với tâm hồn phóng khoáng tựa mây trời
- Được tôn xưng "Tiên thơ" bởi ngôn ngữ điêu luyện mà tự nhiên
- Hình ảnh thơ tươi sáng, kỳ vĩ, chủ đề đa dạng từ thiên nhiên đến tình yêu
2. Tác phẩm:
- "Vọng Lư sơn bộc bố" - viên ngọc quý trong kho tàng thơ Đường
- Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt hàm súc
- Bố cục:
+ Khổ đầu: Bức họa Hương Lô huyền ảo
+ Ba khổ sau: Bản giao hưởng thác đổ
- Giá trị: Vẻ đẹp tráng lệ của thiên nhiên qua lăng kính tâm hồn lãng mạn

GIẢI MÃ THI PHẨM

Câu 1: Nghệ thuật điểm nhìn "vọng" giúp bao quát toàn cảnh, nắm bắt cái hồn của thác nước trong tổng thể hùng vĩ.

Câu 2: "Nhật chiếu Hương Lô sinh tử yên" - nét vẽ thần tình biến ngọn núi thành lò hương khổng lồ tỏa khói tía, tạo phông nền tráng lệ cho thác nước.

Câu 3: Bản giao hưởng hình ảnh:
- "Quải": Nét tĩnh - dải lụa trắng treo lơ lửng
- "Phi lưu": Nét động - thế nước chảy xiết
- "Ngân Hà": Sự so sánh thần tình đưa cảnh vật lên tầm vũ trụ

Câu 4: Tâm hồn nghệ sĩ:
- Tình yêu thiên nhiên say đắm
- Khí phách ngang tàng
- Trí tưởng tượng phi thường

Câu 5: Cách hiểu "dòng sông treo" trong chú thích phù hợp với phong cách "thi tiên", biến thác nước thành kiệt tác của tạo hóa.

I. CHÂN DUNG THI TIÊN LÝ BẠCH

- Bậc thầy thơ Đường (701-762) với hiệu Thanh Liêm Cư Sĩ
- Tâm hồn phóng khoáng tựa mây trời, ngòi bút vẽ nên những bức tranh thiên nhiên kỳ vĩ
- Được tôn xưng là "Tiên thơ" với phong cách:
+ Ngôn ngữ điêu luyện mà tự nhiên
+ Hình ảnh thơ tươi sáng, bay bổng
+ Chủ đề đa dạng từ thiên nhiên đến tình yêu
- Các tác phẩm tiêu biểu: Trường can hành, Hoàng Hạc lâu, Thương tiến tửu...

II. TINH HOA TÁC PHẨM

- "Vọng Lư sơn bộc bố" - viên ngọc quý trong kho tàng thơ Đường
- Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt hàm súc
- Bố cục:
+ Khổ đầu: Bức họa Hương Lô huyền ảo
+ Ba khổ sau: Bản giao hưởng thác đổ
- Giá trị: Vẻ đẹp tráng lệ của thiên nhiên qua lăng kính tâm hồn lãng mạn

III. GIẢI MÃ THI PHẨM

1. Câu mở đầu:
"Nhật chiếu Hương Lô sinh tử yên" - nét vẽ thần tình biến ngọn núi thành lò hương khổng lồ tỏa khói tía, tạo phông nền tráng lệ cho thác nước. Động từ "sinh" thổi hồn vào cảnh vật.

2. Ba câu tiếp:
- Nghệ thuật "quải" (treo): Biến cái động thành tĩnh - dải lụa trắng treo lơ lửng
- Nghệ thuật "phi lưu": Từ tĩnh sang động - thế nước chảy xiết
- So sánh "Ngân Hà": Đưa cảnh vật lên tầm vũ trụ

IV. TỔNG KẾT

- Nội dung: Bức tranh thiên nhiên hùng vĩ qua tâm hồn nghệ sĩ đa cảm
- Nghệ thuật: Hình ảnh kỳ vĩ, ngôn ngữ điêu luyện, thủ pháp tả cảnh ngụ tình

HƯỚNG DẪN PHÂN TÍCH

Câu 1: Nghệ thuật điểm nhìn "vọng" giúp bao quát toàn cảnh thác nước trong vẻ đẹp tổng thể.

Câu 2: Câu thơ đầu là bức phông nền tráng lệ, làm nổi bật vẻ đẹp thác nước ở các câu sau.

Câu 3: Bút pháp tương phản: từ tĩnh đến động, từ thực đến ảo, tạo nên bản giao hưởng hình ảnh độc đáo.

Câu 4: Qua tác phẩm, ta thấy tâm hồn nghệ sĩ:
- Tình yêu thiên nhiên say đắm
- Khí phách ngang tàng
- Trí tưởng tượng phi thường

Câu 5: Cách hiểu "dòng sông treo" trong bản dịch nghĩa phù hợp với phong cách "thi tiên", biến thác nước thành kiệt tác của tạo hóa.