Top 6 Bài soạn "Phương pháp thuyết minh" tinh tuyển nhất

Câu 1. (Bài tập 1, trang 128, SGK)

Văn bản "Ôn dịch, thuốc lá" đã khảo sát toàn diện về tác hại của thuốc lá. Hãy phân tích phạm vi nghiên cứu được thể hiện qua các khía cạnh:

• Tác động âm thầm, lâu dài khiến người dùng chủ quan
• Ảnh hưởng đến các cơ quan: phế quản, tế bào máu, tế bào thần kinh
• Nguy cơ bệnh lý: ung thư, tim mạch, huyết áp
• Phạm vi ảnh hưởng: từ cá nhân đến xã hội

I. Khám phá phương pháp thuyết minh hiệu quả

1. Nền tảng tri thức cho bài văn thuyết minh

a. Phân tích các văn bản mẫu như Cây dừa Bình Định, Tại sao lá cây có màu xanh lục cho thấy chúng vận dụng tri thức khoa học thực tiễn một cách khéo léo.

b. Con đường tích lũy tri thức:

• Quan sát tinh tế để phát hiện đặc trưng riêng biệt
• Phân tích đa chiều các khía cạnh của đối tượng
• Học hỏi và tích lũy làm nền tảng cho lập luận khoa học

c. Tưởng tượng đơn thuần không thể thay thế cho tri thức thực tế trong văn thuyết minh.

2. Hệ thống phương pháp thuyết minh

a. Định nghĩa, giải thích: Xác định bản chất đối tượng qua đặc điểm nổi bật (thường sử dụng từ "là").

b. Liệt kê: Trình bày chuỗi dẫn chứng tương đồng để làm rõ đặc điểm.

c. Ví dụ điển hình: Lựa chọn minh chứng khách quan, trình bày logic.

d. Số liệu cụ thể: Sử dụng dữ kiện định lượng cho sự vật có tính chất số lượng.

e. So sánh đối chiếu: Làm nổi bật sự khác biệt về đặc tính.

f. Phân loại hệ thống: Áp dụng cho đối tượng đa dạng, phức tạp.

II. Ứng dụng thực hành

1. Bài Ôn dịch, thuốc lá thể hiện nghiên cứu chuyên sâu về tác hại đa chiều của thuốc lá.

2. Đa dạng phương pháp: so sánh, số liệu, phân tích từng khía cạnh tác hại.

3. Văn bản Ngã Ba Đồng Lộc kết hợp nhuần nhuyễn định nghĩa và liệt kê sự kiện.

4. Phân loại học sinh yếu cần dựa trên nguyên nhân cụ thể để có giải pháp phù hợp.

1. Xây dựng nền tảng tri thức cho văn thuyết minh

a. Các văn bản mẫu đã khéo léo vận dụng tri thức đa ngành: khoa học tự nhiên (Địa lý, Sinh học) và xã hội (Văn hóa, Lịch sử).

b. Quá trình tích lũy tri thức đòi hỏi sự quan sát tinh tế, nghiên cứu nghiêm túc và học hỏi không ngừng.

c. Trí tưởng tượng đơn thuần không thể thay thế cho tri thức thực tế.

2. Hệ thống phương pháp thuyết minh chuyên nghiệp

a. Định nghĩa: Sử dụng từ "là" để chỉ rõ bản chất đối tượng.

b. Liệt kê: Trình bày thông tin theo hệ thống logic.

c. Ví dụ minh họa: Làm sáng tỏ vấn đề qua trường hợp cụ thể.

d. Số liệu: Tăng tính thuyết phục bằng dữ kiện định lượng.

e. So sánh: Làm nổi bật đặc điểm riêng biệt.

f. Phân loại: Hệ thống hóa thông tin đa chiều.

3. Ứng dụng thực tiễn

- Bài "Ôn dịch, thuốc lá" phân tích tác hại đa diện từ sức khỏe đến văn hóa.

- Văn bản "Ngã ba Đồng Lộc" kết hợp nhuần nhuyễn định nghĩa và số liệu.

- Phân loại học sinh cần dựa trên nguyên nhân cụ thể để có giải pháp phù hợp.

I. Nghệ thuật thuyết minh hiệu quả

1. Xây dựng nền tảng tri thức

a. Các văn bản mẫu kết hợp hài hòa tri thức khoa học tự nhiên và xã hội.

b. Quá trình tích lũy đòi hỏi:

• Quan sát tinh tế để nhận diện đặc trưng cốt lõi
• Phân tích đa chiều các khía cạnh sự vật
• Học hỏi không ngừng làm nền tảng vững chắc

c. Trí tưởng tượng không thể thay thế tri thức thực tế.

2. Hệ thống phương pháp chuyên nghiệp

a. Định nghĩa: Sử dụng từ "là" để chỉ rõ bản chất đối tượng.

b. Liệt kê: Trình bày chuỗi dẫn chứng có hệ thống.

c. Ví dụ: Minh họa sinh động bằng trường hợp cụ thể.

d. Số liệu: Tăng sức thuyết phục bằng dữ kiện định lượng.

e. So sánh: Làm nổi bật đặc điểm riêng biệt.

f. Phân loại: Hệ thống hóa thông tin đa chiều.

II. Thực hành ứng dụng

1. Bài "Ôn dịch, thuốc lá" thể hiện:

• Hiểu biết chuyên sâu về y học
• Nhận thức xã hội sâu sắc
• Sử dụng đa dạng phương pháp thuyết minh

2. Văn bản "Ngã ba Đồng Lộc":

• Kết hợp nhuần nhuyễn số liệu và ví dụ
• Liệt kê chi tiết hoạt động của 10 cô gái

3. Phân loại học sinh yếu cần căn cứ vào:

• Hoàn cảnh gia đình
• Thái độ học tập
• Năng lực tiếp thu

I. Nghệ thuật thuyết minh khoa học

1. Xây dựng nền tảng tri thức

a. Các văn bản mẫu đã vận dụng đa dạng tri thức:

• Cây dừa Bình Định: Tri thức địa lý
• Lá cây xanh lục: Tri thức sinh học
• Huế: Tri thức văn hóa
• Khởi nghĩa Nông Văn Vân: Tri thức lịch sử

b. Quá trình tích lũy tri thức đòi hỏi:

• Quan sát tinh tế để nhận diện đặc trưng cốt lõi
• Phân tích đa chiều các khía cạnh sự vật
• Học hỏi không ngừng làm nền tảng vững chắc

c. Trí tưởng tượng không thể thay thế tri thức thực tế.

2. Hệ thống phương pháp chuyên nghiệp

a. Định nghĩa: Sử dụng từ "là" để chỉ rõ bản chất đối tượng.

b. Liệt kê: Trình bày chuỗi dẫn chứng có hệ thống.

c. Ví dụ: Minh họa sinh động bằng trường hợp cụ thể.

d. Số liệu: Tăng sức thuyết phục bằng dữ kiện định lượng.

e. So sánh: Làm nổi bật đặc điểm riêng biệt.

f. Phân loại: Hệ thống hóa thông tin đa chiều.

II. Ứng dụng thực tiễn

1. Bài "Ôn dịch, thuốc lá" thể hiện:

• Hiểu biết chuyên sâu về y học và tác hại đa chiều
• Nhận thức xã hội sâu sắc
• Sử dụng đa dạng phương pháp thuyết minh

2. Văn bản "Ngã ba Đồng Lộc":

• Kết hợp nhuần nhuyễn số liệu và ví dụ
• Liệt kê chi tiết hoạt động anh hùng

3. Phân loại học sinh yếu cần căn cứ vào:

• Hoàn cảnh gia đình
• Thái độ học tập
• Năng lực tiếp thu

I. Nghệ thuật thuyết minh khoa học

1. Xây dựng nền tảng tri thức

a. Các văn bản mẫu đã vận dụng đa dạng tri thức:

• Cây dừa Bình Định: Tri thức địa lý
• Lá cây xanh lục: Tri thức sinh học
• Khởi nghĩa Nông Văn Vân: Tri thức lịch sử
• Huế: Tri thức văn hóa

b. Quá trình tích lũy đòi hỏi:

• Quan sát tinh tế để nhận diện đặc trưng cốt lõi
• Phân tích đa chiều các khía cạnh sự vật
• Học hỏi không ngừng làm nền tảng vững chắc

c. Trí tưởng tượng không thể thay thế tri thức thực tế.

2. Hệ thống phương pháp chuyên nghiệp

a. Định nghĩa: Sử dụng từ "là" để chỉ rõ bản chất đối tượng.

b. Liệt kê: Trình bày chuỗi dẫn chứng có hệ thống.

c. Ví dụ: Minh họa sinh động bằng trường hợp cụ thể.

d. Số liệu: Tăng sức thuyết phục bằng dữ kiện định lượng.

e. So sánh: Làm nổi bật đặc điểm riêng biệt.

f. Phân loại: Hệ thống hóa thông tin đa chiều.

II. Ứng dụng thực tiễn

1. Bài "Ôn dịch, thuốc lá" thể hiện:

• Hiểu biết chuyên sâu về y học
• Nhận thức xã hội sâu sắc
• Sử dụng đa dạng phương pháp thuyết minh

2. Văn bản "Ngã ba Đồng Lộc":

• Kết hợp nhuần nhuyễn số liệu và ví dụ
• Liệt kê chi tiết hoạt động anh hùng

3. Phân loại học sinh yếu cần căn cứ vào:

• Hoàn cảnh gia đình
• Thái độ học tập
• Năng lực tiếp thu