Top 6 Bài soạn "So sánh" lớp 6 tinh tuyển

Hệ thống bài tập thực hành

1. Bài tập 1 (SGK trang 25-26): Khám phá phép so sánh

2. Bài tập 2 (SGK trang 26): Điền thành ngữ so sánh

3. Bài tập 3 (SGK trang 26): Săn tìm hình ảnh so sánh

4. Phân tích phép so sánh trong ca dao:

- "Qua cầu ngả nón trông cầu/Cầu bao nhiêu nhịp dạ em sầu bấy nhiêu"

- "Qua đình ngả nón trông đình/Đình bao nhiêu ngói thương mình bấy nhiêu"

→ Nhận diện từ ngữ so sánh đặc biệt

5. Sáng tạo đoạn văn miêu tả Dế Mèn có sử dụng phép so sánh

Hướng dẫn chi tiết

Câu 1: Mở rộng kho tàng so sánh theo các dạng:
- So sánh đồng loại (người-người, vật-vật)
- So sánh khác loại (vật-người, cụ thể-trừu tượng)

Câu 2: Khám phá thành ngữ so sánh qua từ điển, lưu ý tính đa dạng:
Ví dụ: "khoẻ như voi/hùm/trâu/Trương Phi"

Câu 3: Truy tìm hình ảnh so sánh trong:
- Bài học đường đời đầu tiên
- Sông nước Cà Mau

Câu 4: Phân tích cấu trúc so sánh độc đáo "bao nhiêu...bấy nhiêu" trong ca dao

Câu 5: Vận dụng linh hoạt phép so sánh khi miêu tả nhân vật Dế Mèn

I. Bản chất của phép so sánh

Câu 1: Những hình ảnh so sánh đặc sắc:
- "Búp trên cành" - biểu tượng của sự non tơ
- "Hai dãy trường thành vô tận" - hình ảnh kỳ vĩ

Câu 2: Nghệ thuật đối chiếu:
- Trẻ em ≈ búp non: sự tinh khôi, đầy tiềm năng
- Rừng đước ≈ thành luỹ: sự hùng vĩ, bất tận
→ Làm nổi bật đặc tính sự vật qua lăng kính nghệ thuật

II. Cấu trúc nghệ thuật so sánh

Câu 1: Mô hình chuẩn:
Vế A (chủ thể) - Đặc điểm - Từ so sánh - Vế B (chuẩn so sánh)
→ Tạo thành hệ thống hình ảnh có tính biểu cảm cao

Câu 2: Kho từ ngữ so sánh phong phú:
"Tựa như", "giống như", "bao nhiêu... bấy nhiêu"

III. Thực hành sáng tạo

Bài tập 1: Phân loại so sánh:
- Đồng loại: "Lương y như từ mẫu"
- Khác loại: "Cánh buồm như mảnh hồn làng"
→ Mỗi loại mang sắc thái biểu đạt riêng

Bài tập 2: Thành ngữ so sánh sinh động:
"Khoẻ như voi", "đen như than", "trắng như tuyết"

Bài tập 3: Phân tích ví dụ trong tác phẩm:
- Bài học đường đời: "Hai cái răng như lưỡi liềm máy"
- Sông nước Cà Mau: "Sông ngòi như mạng nhện"
→ Nghệ thuật so sánh làm sống động thiên nhiên

I. Khám phá bản chất phép so sánh

Những hình ảnh so sánh tiêu biểu:
- "Trẻ em - búp trên cành": Biểu tượng cho sự non tơ đầy tiềm năng
- "Rừng đước - trường thành vô tận": Hình ảnh kỳ vĩ của thiên nhiên

→ Phân tích giá trị nghệ thuật: Tăng sức gợi hình, gợi cảm, làm nổi bật đặc điểm sự vật

II. Giải mã cấu trúc so sánh

Mô hình cơ bản:
Vế A - Đặc điểm - Từ so sánh - Vế B
Kho từ ngữ đa dạng: "như", "tựa", "hơn", "bao nhiêu... bấy nhiêu"

Biến thể nghệ thuật:
- Lược bỏ thành tố
- Đảo ngữ cấu trúc

III. Thực hành ứng dụng

Phân loại so sánh:
- Đồng loại: "Cô giáo hiền như cô Tấm"
- Khác loại: "Cá nước như người bơi ếch"

Thành ngữ sinh động:
"Khỏe như voi", "Đen như than", "Trắng như tuyết"

Phân tích tác phẩm:
- Bài học đường đời: "Hai cái răng như lưỡi liềm"
- Sông nước Cà Mau: "Sông ngòi như mạng nhện"

I. Nghệ thuật so sánh - Cánh cửa mở vào thế giới hình tượng

So sánh là phép đối chiếu kỳ diệu, biến sự vật vô tri thành những hình ảnh sống động đầy cảm xúc. Qua lăng kính so sánh, trẻ em trở thành "búp trên cành" non tơ đầy tiềm năng, rừng đước hiện lên như "trường thành vô tận" kỳ vĩ.

II. Giải mã cấu trúc so sánh

Mô hình vàng:
Vế A - Đặc điểm - Từ so sánh - Vế B
Kho từ ngữ đa dạng: từ "như", "tựa" đơn giản đến cấu trúc "bao nhiêu... bấy nhiêu" đầy nhạc tính

Biến thể nghệ thuật:
- So sánh ngầm qua dấu hai chấm
- Đảo ngữ tạo điểm nhấn bất ngờ

III. Thực hành sáng tạo

Phân loại tinh tế:
- Đồng loại: "Cô giáo như mẹ hiền"
- Khác loại: "Ngôi nhà như trẻ nhỏ"

Thành ngữ sinh động:
"Khỏe như voi", "Trắng như tuyết" - những so sánh đã trở thành điển cố

Ứng dụng kiệt tác:
Phân tích các ví dụ xuất sắc trong "Bài học đường đời đầu tiên" và "Sông nước Cà Mau"

Tinh hoa nghệ thuật

So sánh không chỉ là công cụ tu từ mà còn là nghệ thuật kết nối tâm hồn, biến ngôn ngữ thành bức tranh đa sắc màu. Từ cấu trúc cơ bản đến biến thể sáng tạo, mỗi phép so sánh đều mang dấu ấn riêng của người nghệ sĩ ngôn từ.

I. TINH HOA NGHỆ THUẬT SO SÁNH

So sánh - phép tu từ kỳ diệu biến ngôn ngữ thành tranh vẽ sống động. Qua nghệ thuật đối chiếu:

- Trăng trở thành "liềm vàng" lấp lánh

- Rừng đước hiện lên như "trường thành" hùng vĩ

- Ngọn cỏ gãy rạp gợi hình ảnh "nhát dao lia"

II. CẤU TRÚC BIẾN HÓA

Mô hình vàng:

Vế A - Đặc điểm - Từ so sánh - Vế B

Biến thể nghệ thuật:

- Lược bỏ thành tố, chỉ giữ tinh túy

- Đảo ngữ tạo điểm nhấn bất ngờ

III. KHO TÀNG ỨNG DỤNG

So sánh đồng loại:

- "Dượng Hương Thư như hiệp sĩ Trường Sơn"

- "Đường mềm như dải lụa"

So sánh khác loại:

- "Cây vạn tuế như hàng quân danh dự"

- "Tiếng trong như hạc bay qua"

Thành ngữ sinh động:

"Khỏe như voi", "Đen như cột nhà cháy"

IV. KIỆT TÁC VĂN CHƯƠNG

Phân tích những so sánh xuất sắc trong:

- Bài học đường đời đầu tiên

- Sông nước Cà Mau

→ Mỗi phép so sánh là một nét vẽ tài hoa làm sống động trang văn