Top 6 Bài soạn Thực hành Tiếng Việt bài 1 (Ngữ văn 6 - SGK Chân trời sáng tạo) ấn tượng và chất lượng nhất

Khám phá vẻ đẹp Tiếng Việt

a. Từ đơn và từ phức (từ ghép, từ láy)

Từ đơn - tinh hoa ngôn ngữ thuần khiết nhất, từ phức - sự kết hợp hài hòa của nhiều tiếng tạo nên sắc thái biểu cảm phong phú.

• Từ ghép là bức tranh ghép từ những mảnh nghĩa tương đồng, trong khi từ láy là điệu nhạc ngôn từ với sự hòa âm của các thanh âm.
• Ví dụ minh họa: Trong câu "Chàng hăng hái, gan dạ, không nề nguy hiểm" ta thấy:
  • Từ đơn như những nốt nhạc riêng lẻ: chàng, không, nề.
  • Từ phức như bản hòa ca:
    • Từ ghép: gan dạ, nguy hiểm - sự kết hợp ý nghĩa.
    • Từ láy: hăng hái - điệu nhạc ngôn từ.

I. Tinh hoa ngôn ngữ Việt

a. Khám phá từ đơn và từ phức

Từ đơn - viên ngọc ngôn ngữ nguyên khối, từ phức - bức tranh ghép từ nhiều mảnh nghĩa.

Ví dụ điển hình: Câu "Chàng hăng hái, gan dạ, không nề nguy hiểm" chứa đựng:

• Từ đơn: chàng, không, nề - những nốt nhạc riêng lẻ
• Từ phức:
  • Từ ghép: gan dạ, nguy hiểm - sự kết hợp ý nghĩa
  • Từ láy: hăng hái - giai điệu ngôn từ

I. HƯỚNG DẪN THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT BÀI 1

Khám phá vẻ đẹp ngôn ngữ:

1. Phân tích từ đơn, từ phức trong đoạn văn Thánh Gióng:
- Từ đơn: những viên ngọc ngôn ngữ nguyên khối (vùng, dậy, bỗng...)
- Từ phức: bức tranh ghép từ nhiều mảnh nghĩa (tráng sĩ, oai phong...)

2. Nhận diện từ ghép, từ láy trong văn bản Hội thổi cơm thi:
- Từ ghép: sự kết hợp ý nghĩa (giã thóc, dây lưng...)
- Từ láy: giai điệu ngôn từ (nho nhỏ, khéo léo)

II. LUYỆN TẬP VẬN DỤNG

1. Thực hành tạo từ ghép, từ láy
2. Phân tích sắc thái biểu cảm:
- So sánh "thoăn thoắt" và "nhanh chóng"
- Đánh giá "khéo léo" so với "khéo"

III. MỞ RỘNG KIẾN THỨC

1. Thành ngữ: "chết như rạ" - hình ảnh ấn tượng về chiến thắng
2. Viết sáng tạo: Cảm nhận lịch sử qua Thánh Gióng và Hồ Gươm

IV. TRẮC NGHIỆM ĐÁNH GIÁ
5 câu hỏi trắc nghiệm kiểm tra hiểu biết về Sự tích Hồ Gươm

I. Phân tích ngôn ngữ văn học

1. Nhận diện từ đơn, từ phức:
Phân tích đoạn văn Thánh Gióng:
- Từ đơn: chàng, không, nề - những viên ngọc ngôn ngữ nguyên khối
- Từ phức: gan dạ, nguy hiểm (từ ghép); hăng hái (từ láy)

2. Khám phá từ ghép, từ láy:
Trích đoạn Hội thổi cơm thi:
- Từ ghép: giã thóc, dây lưng - sự kết hợp ý nghĩa
- Từ láy: nho nhỏ - giai điệu ngôn từ

II. Thực hành sáng tạo từ
1. Tạo từ ghép từ: ngựa → ngựa chiến, ngựa sắt
2. Tạo từ láy từ: nhỏ → nho nhỏ, nhỏ nhắn

III. Phân tích sắc thái biểu cảm
- So sánh "thoăn thoắt" và "nhanh chóng"
- Đánh giá "khéo léo" so với "khéo"

Khám phá vẻ đẹp ngôn ngữ qua Thực hành Tiếng Việt

1. Phân tích từ đơn và từ phức:
Trích đoạn Thánh Gióng:
- Từ đơn: chàng, không, nề - những viên ngọc ngôn ngữ nguyên khối
- Từ phức: vươn vai, tráng sĩ - bức tranh ghép từ nhiều mảnh nghĩa

2. Nhận diện từ ghép và từ láy:
Trích đoạn Hội thổi cơm thi:
- Từ ghép: giần sàng, dây lưng - sự kết hợp ý nghĩa
- Từ láy: nho nhỏ - giai điệu ngôn từ

3. Sáng tạo từ ngữ:
- Tạo từ ghép từ tiếng gốc
- Tạo từ láy với sắc thái biểu cảm

4. Phân tích sắc thái biểu cảm:
- So sánh "thoăn thoắt" và "nhanh chóng"
- Đánh giá "khéo léo" so với "khéo"

5. Thành ngữ và văn hóa:
- Ghép thành ngữ với nghĩa tương ứng
- Vận dụng thành ngữ trong văn cảnh

6. Viết sáng tạo:
Cảm nhận lịch sử qua các tác phẩm văn học dân gian, sử dụng thành ngữ phù hợp để làm nổi bật giá trị truyền thống.

A. Khám phá ngôn ngữ

1. Phân tích từ đơn và từ phức:
- Từ đơn: những viên ngọc ngôn ngữ nguyên khối (chú, bé, một...)
- Từ phức: bức tranh ghép từ nhiều mảnh nghĩa (tráng sĩ, oai phong...)

2. Nhận diện từ ghép và từ láy:
- Từ ghép: sự kết hợp ý nghĩa (giần sàng, dây lưng...)
- Từ láy: giai điệu ngôn từ (nho nhỏ, khéo léo)

3. Sáng tạo từ ngữ:
- Từ ghép: ngựa vằn, sắt thép
- Từ láy: nhỏ nhắn, óng ả

4. Phân tích sắc thái biểu cảm:
- So sánh "thoăn thoắt" và "nhanh chóng"
- Đánh giá "khéo léo" so với "khéo"

5. Thành ngữ và văn hóa:
- Ghép thành ngữ với nghĩa tương ứng
- Vận dụng thành ngữ trong văn cảnh