Top 6 Bài Soạn Xuất Sắc về "Giới Thiệu, Đánh Giá Nội Dung và Nghệ Thuật của Một Bài Thơ" (Ngữ Văn 10 - SGK Chân Trời Sáng Tạo)

* Hướng Dẫn:

Bước 1: Chuẩn Bị Nói

- Xác Định Đề Tài: Đề tài của bài nói là bài thơ mà bạn chọn để giới thiệu. Bạn có thể chọn bài thơ đã thực hiện trong bài viết trước. Nếu chọn bài thơ khác, hãy áp dụng các tiêu chí chọn lựa tương tự như khi viết bài.

- Xác Định Mục Đích, Đối Tượng và Thời Gian Nói: Cần xác định rõ mục đích nói, người nghe và thời gian. Sau đó, lập dàn ý và luyện tập như khi giới thiệu một câu chuyện.

Bước 2: Trình Bày Bài Nói

Bạn trình bày bài nói của mình như khi giới thiệu và đánh giá về một bài thơ. Lưu ý:

• Thể hiện cảm nhận của mình về bài thơ.
• Giọng nói cần truyền cảm, đặc biệt khi đọc bài thơ và các trích dẫn.

* Mẫu Bài Nói Tham Khảo:

Kính thưa cô và các bạn, em tên là... học sinh lớp...

Em xin trình bày bài nói của mình về đánh giá nội dung và nghệ thuật bài thơ “Rằm tháng Giêng”. Mời cô và các bạn lắng nghe.

Hồ Chí Minh là vị lãnh tụ vĩ đại, đồng thời là một nhà thơ xuất sắc với nhiều tác phẩm để lại dấu ấn trong lòng nhân dân. Một trong số đó là bài thơ “Rằm tháng Giêng”, miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên và chân dung người chiến sĩ kiên cường trong đêm trăng xuân.

Đầu tiên, tác giả miêu tả cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp:

“Rằm xuân lồng lộng trăng soi,

Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân”

Ánh trăng tròn đầy chiếu sáng không gian, từ mặt sông lên bầu trời, tạo nên một bức tranh thiên nhiên bao la và hùng vĩ. Một khoảnh khắc hoàn mỹ, tràn ngập sắc xuân.

Tiếp theo là những câu thơ đầy ý nghĩa:

“Giữa dòng bàn bạc việc quân

Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền”

Trăng vẫn tiếp tục chiếu sáng, mang đến sự bình yên, đầy lãng mạn. Từ trong sự tĩnh lặng của thiên nhiên, hình ảnh người chiến sĩ vẫn miệt mài với công việc của đất nước. Thuyền lặng lẽ trôi trong đêm, ánh trăng như người bạn đồng hành trung thành.

Thể thơ lục bát, sự kết hợp giữa hình ảnh thiên nhiên và tình yêu nước, phong thái ung dung của lãnh tụ càng làm nổi bật tình cảm thiêng liêng mà Bác dành cho đất nước và dân tộc.

Bài nói kết thúc với lời cảm ơn cô và các bạn đã lắng nghe.

Bước 3: Trao Đổi, Đánh Giá

Trao Đổi: Cần lắng nghe ý kiến từ người nghe và ghi chép các ý tưởng quan trọng để cải thiện bài nói.

Đánh Giá: Đánh giá các tiêu chí trong bảng kiểm tra dưới đây để cải thiện bài trình bày.

Nói

- Chuẩn bị dàn ý thật kỹ trước khi bắt đầu trình bày.

- Nói với tốc độ vừa phải, rõ ràng và rành mạch, dễ hiểu.

- Giữ mắt luôn hướng về người nghe để tạo sự kết nối.

- Tôn trọng ý kiến người khác, lắng nghe và tiếp thu với thái độ cầu thị.

Dàn Ý

Mở Đầu

- Chào hỏi và giới thiệu về bản thân.

- Giới thiệu vấn đề chính trong bài nói: Thiên nhiên và con người trong bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí Minh.

Nội Dung

Giới thiệu và phân tích từng câu thơ, đánh giá về nội dung và nghệ thuật.

- Hai câu thơ đầu: miêu tả bức tranh thiên nhiên tươi đẹp qua hình ảnh “tiếng suối”.

- Biện pháp tu từ: so sánh, nhân hóa, làm bừng sáng không gian chiến khu Việt Bắc.

- Câu thứ ba: Khắc họa hình ảnh nhân vật trữ tình, làm nổi bật vẻ đẹp của nhân vật này.

- Câu thơ thứ tư: kết thúc bài thơ với một lời giải thích ngắn gọn nhưng rất sâu sắc.

Kết Luận

- Tóm tắt các vấn đề chính trong bài nói.

- Cảm ơn và lời chúc tốt đẹp.

Bài Tham Khảo

Bài thơ “Rằm tháng giêng” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Chủ tịch Hồ Chí Minh, sáng tác trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp. Bài thơ miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên đêm rằm tháng giêng và thể hiện tình yêu nước sâu sắc của Bác Hồ. Qua đó, người đọc cảm nhận được sự giao hòa giữa thiên nhiên và con người, cũng như tâm hồn cao đẹp của người chiến sĩ cách mạng.

Nghe

Bước 1: Tìm hiểu các kiến thức cần thiết về tác phẩm sẽ nghe.

Bước 2: Lắng nghe cẩn thận và ghi chép những ý quan trọng.

Bước 3: Trao đổi, nhận xét và đánh giá với thái độ tôn trọng, nhẹ nhàng.

Câu 1. 

Đề tài trong bài nói là bài thơ mà bạn đã lựa chọn để giới thiệu. Bạn có thể sử dụng bài thơ đã hoàn thành trong bài viết trước. Nếu chọn bài thơ mới, hãy áp dụng những tiêu chí chọn lựa giống như trong bài viết.

Phương Pháp:

- Chuẩn bị dàn ý chi tiết trước khi trình bày.

- Nói với tốc độ vừa phải, rõ ràng và mạch lạc.

- Đảm bảo mắt luôn hướng về người nghe để tạo sự kết nối.

- Lắng nghe và tôn trọng ý kiến đóng góp từ người khác.

Trả Lời:

Chủ tịch Hồ Chí Minh là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, nhưng Người cũng là một thi sĩ tài hoa. Một trong những bài thơ nổi tiếng của Bác là bài “Ngắm trăng” trong tập “Nhật kí trong tù”.

Bài thơ mở đầu bằng khung cảnh tù giam thiếu thốn:

“Trong tù không rượu cũng không hoa”

Với bức tranh tả thực này, Bác muốn nhấn mạnh sự thiếu thốn của cuộc sống trong tù. Dù trong hoàn cảnh ấy, tâm hồn Người vẫn mở rộng, rung động trước vẻ đẹp của thiên nhiên:

“Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ”

Dù thiếu thốn vật chất, nhưng trước cảnh đêm khuya vắng lặng, ánh trăng đã làm cho trái tim thi sĩ trong Bác xao xuyến, không thể thờ ơ. Trăng trở thành người bạn tri kỷ trong những ngày tháng tù đầy.

“Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ”
“Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ”

Bác hướng về ánh sáng của trăng, cảm nhận sự thanh thản, mặc dù nhà tù tăm tối không thể ngăn cách giữa con người và thiên nhiên. Trăng trở thành một người bạn đồng hành, thấu hiểu tâm hồn Bác. Cấu trúc câu thơ đối xứng như sự hòa hợp giữa người và trăng, giữa tâm hồn thi sĩ và thiên nhiên.

Bài thơ “Ngắm trăng” không chỉ thể hiện tài năng thi ca của Bác, mà còn bộc lộ tâm hồn bay bổng, yêu thiên nhiên, dù trong hoàn cảnh khắc nghiệt nhất. Tác phẩm đã để lại ấn tượng sâu sắc, và mãi mãi giữ nguyên giá trị của mình qua thời gian.

Trên đây là bài cảm nhận của em về bài thơ “Ngắm trăng”. Cảm ơn cô và các bạn đã lắng nghe!

Chọn câu để xem lời giải nhanh chóng hơn

• Nói
• Nghe

Nói

- Chuẩn bị dàn ý kỹ càng trước khi thuyết trình.

- Nói với tốc độ vừa phải, rõ ràng và mạch lạc.

- Mắt luôn hướng về người nghe để tạo sự kết nối.

- Tôn trọng và lắng nghe ý kiến từ người khác.

Dàn Ý

Mở Đầu

- Lời chào và giới thiệu bản thân.

- Giới thiệu về vấn đề chính trong bài nói: Thiên nhiên và con người trong Cảnh khuya của Hồ Chí Minh.

Nội Dung

Trích dẫn và phân tích từng câu thơ trong bài để đánh giá nội dung và nghệ thuật.

- Hai câu thơ đầu: mô tả một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp.

+ Hình ảnh “tiếng suối”.

+ Biện pháp tu từ so sánh, nhân hóa.

→ Hình ảnh ánh trăng làm bừng sáng cảnh sắc nơi chiến khu Việt Bắc.

- Câu thơ thứ ba: khắc họa hình ảnh nhân vật trữ tình.

+ Biện pháp tu từ so sánh làm nổi bật vẻ đẹp của nhân vật.

- Câu thơ thứ tư: kết thúc bài thơ bằng một lời giải thích ngắn gọn, nhưng vô cùng quý giá và chân thành.

Kết Luận

- Tổng kết lại vấn đề đã nói.

- Gửi lời cảm ơn.

Bài Nói Chi Tiết

Chào thầy/cô và các bạn. Em tên là Nguyễn Văn A. Hôm nay em sẽ trình bày về chủ đề thiên nhiên và con người trong bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí Minh.

Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là lãnh tụ vĩ đại, mà còn là một nhà thơ, nhà văn tài năng. Bài thơ Cảnh khuya là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Bác, được viết trong những năm tháng kháng chiến chống thực dân Pháp. Bài thơ không chỉ miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn thể hiện tâm hồn của người chiến sĩ cách mạng yêu nước, luôn lo lắng cho dân tộc.

Bài thơ mở đầu với bức tranh thiên nhiên đêm trăng thật đẹp:

“Tiếng suối trong như tiếng hát xa”

“Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa”

Với giọng thơ bình dị, thiên nhiên hiện lên trong thơ Hồ Chí Minh không chỉ có ánh sáng mà còn có âm thanh. Núi rừng Việt Bắc, vắng vẻ nhưng vô cùng huyền ảo, thơ mộng. Ánh trăng lấp lánh trên cây cổ thụ và suối chảy trong vắt tạo nên một cảnh tượng bình yên, thanh tịnh.

Sau đó, nhân vật trữ tình xuất hiện qua câu thơ thứ ba:

“Cảnh khuya như vẽ, người chưa ngủ,”

Cảnh đẹp đến mức nào mà khiến người chiến sĩ không thể ngủ được. Đêm trăng sáng, núi rừng tĩnh mịch, nhưng tâm hồn Bác vẫn thức tỉnh, thao thức vì đất nước.

“Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà”

Như vậy, bài thơ không chỉ mô tả thiên nhiên mà còn khắc họa tâm hồn của một con người luôn lo lắng cho sự nghiệp cách mạng. Kết thúc bài thơ, Hồ Chí Minh đã dùng một câu thơ ngắn gọn nhưng chứa đựng ý nghĩa sâu sắc, thể hiện tâm trạng của một chiến sĩ cách mạng luôn đặt lợi ích của đất nước lên trên hết.

Nghe

Bước 1: Chuẩn bị nghe

- Tìm hiểu các kiến thức liên quan đến bài đánh giá sẽ được nghe.

- Chuẩn bị giấy và bút để ghi chép.

Bước 2: Lắng nghe và ghi chép

- Tập trung lắng nghe bài đánh giá.

- Ghi chép những câu hỏi hoặc thắc mắc cần trao đổi với người nói.

Bước 3: Trao đổi, nhận xét, đánh giá

- Cảm ơn người nói trước khi trao đổi ý kiến.

- Đưa ra những nhận xét, thắc mắc một cách nhẹ nhàng và tôn trọng.

- Lưu ý không áp đặt quan điểm cá nhân lên bài đánh giá của người nói.

* Hướng dẫn:

Bước 1: Chuẩn bị cho bài thuyết trình

Xác định chủ đề: Chủ đề của bài thuyết trình là bài thơ mà bạn sẽ giới thiệu. Bạn có thể sử dụng bài thơ đã được thực hiện từ trước hoặc chọn bài thơ mới nhưng cần có tiêu chí rõ ràng khi lựa chọn, tương tự như khi bạn viết bài trước đó.

Việc xác định mục đích thuyết trình, đối tượng nghe, không gian và thời gian thuyết trình, tìm ý tưởng, lập dàn ý và luyện tập: Các bước này có thể thực hiện giống như khi bạn chuẩn bị giới thiệu một câu chuyện kể.

Bước 2: Trình bày bài thuyết trình

Bạn thực hiện bước này giống như khi giới thiệu một tác phẩm văn học, nhưng cần chú ý:

– Thể hiện cảm nhận cá nhân về bài thơ.

– Giọng đọc cần rõ ràng, truyền cảm, đặc biệt là khi trích dẫn thơ.

* Bài mẫu tham khảo:

Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc mà còn là một nhà thơ, nhà văn hóa với những tác phẩm đầy giá trị. Một trong những bài thơ nổi tiếng của Bác là “Ngắm trăng” trích từ “Nhật ký trong tù”.

Bài thơ bắt đầu với cảnh tù giam, nơi mà Bác vẽ lên bức tranh về cuộc sống thiếu thốn:

“Trong tù không rượu cũng không hoa”

Những hình ảnh khắc họa rõ ràng về sự thiếu thốn vật chất, thiếu rượu, hoa và chỉ còn lại những con côn trùng và mùi hôi của nhà tù. Tuy nhiên, dù hoàn cảnh éo le, tâm hồn thi sĩ của Bác vẫn thăng hoa trước cảnh sắc thiên nhiên.

Chính cảnh đẹp đêm khuya đã khiến Bác không thể làm ngơ:

“Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ”

Dù trong hoàn cảnh thiếu thốn, nhưng vẻ đẹp của đêm khuya đã khiến tâm hồn Bác phải xao xuyến. Không rượu, không hoa nhưng tâm hồn Bác vẫn hòa mình vào vẻ đẹp của thiên nhiên.

“Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ
Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ”

Với ánh sáng trăng từ ngoài song sắt, Bác cảm nhận được sự thư thái. Trăng như một người bạn tri kỷ, vượt qua mọi giới hạn, thăm Bác qua những khe cửa tăm tối.

Bài thơ không chỉ thể hiện tình yêu thiên nhiên mà còn phản ánh một tâm hồn thi sĩ sâu sắc trong lòng một vị lãnh tụ vĩ đại, bất chấp hoàn cảnh khắc nghiệt. Bài thơ vẫn mãi giữ nguyên giá trị lâu dài.

Cảm ơn cô và các bạn đã lắng nghe bài thuyết trình của em!

Bước 3: Trao đổi và đánh giá

Trao đổi: Khi trao đổi với người nghe, bạn cần:

– Lắng nghe ý kiến với thái độ cầu thị, ghi lại những vấn đề cần trao đổi thêm.

– Dành thời gian thích hợp để trao đổi về những nội dung quan trọng.

Bước 1: Chuẩn bị cho bài thuyết trình

Xác định chủ đề: Chủ đề bài thuyết trình là bài thơ bạn lựa chọn để giới thiệu. Có thể sử dụng bài thơ đã viết trước đó hoặc chọn một bài thơ mới, nhưng cần căn cứ vào các tiêu chí chọn bài cụ thể, giống như khi viết bài.

Việc xác định mục đích thuyết trình, đối tượng nghe, không gian và thời gian, tìm ý tưởng, lập dàn ý và luyện tập: Bạn có thể áp dụng những bước này như khi giới thiệu một câu chuyện kể (Bài 1).

Bước 2: Thực hiện bài thuyết trình

Bạn trình bày giống như khi thuyết trình về một tác phẩm văn học, tuy nhiên, cần chú ý:

• Thể hiện cảm nhận sâu sắc của bản thân về bài thơ.
• Giọng đọc và cách diễn đạt cần truyền cảm, đặc biệt khi trích dẫn các câu thơ.

Bước 3: Trao đổi, đánh giá

Trao đổi: Khi trao đổi với người nghe, bạn cần:

• Lắng nghe với thái độ cởi mở và ghi chép lại các ý kiến cần trao đổi thêm.
• Dành thời gian hợp lý để trao đổi các nội dung quan trọng.

Đánh giá: Cả vai trò người thuyết trình và người nghe đều cần đánh giá chất lượng bài thuyết trình qua các tiêu chí dưới đây.

Bài viết tham khảo

Bài thơ “Mộ” của Hồ Chí Minh được sáng tác năm 1942 trong hoàn cảnh đặc biệt, khi người lính cách mạng Nguyễn Tất Thành bị đày ải từ nhà lao này sang nhà lao khác. Trong thời gian khó khăn ấy, với tinh thần kiên cường, Bác đã nhìn thấy vẻ đẹp của thiên nhiên và con người qua từng khung cảnh.

Mở đầu bài thơ, Hồ Chí Minh miêu tả cảnh vật buổi chiều tối:

“Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ”

Cô vân mạn mạn độ thiên không”

Bức tranh ấy như dần khép lại, màn đêm buông xuống, vạn vật nghỉ ngơi. Hình ảnh chim mỏi cánh tìm về chốn yên bình và mây cô đơn trôi nhẹ trên bầu trời như phản ánh tâm trạng của người tù, cô đơn và khát khao quay về với quê hương.

Hai câu thơ này được xây dựng trên thủ pháp đối, tạo nên một bức tranh thiên nhiên hòa hợp, thanh thoát.

Hai câu tiếp theo, hình ảnh con người hiện lên qua nét vẽ mạnh mẽ, khỏe khoắn:

Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc

Bao túc ma hoàn lô dĩ hồng

Cảnh cô gái xóm núi đang xay ngô hiện lên mạnh mẽ và tươi tắn, thể hiện sự kiên cường, bền bỉ của con người lao động. Phép lặp từ “bao túc ma” nhấn mạnh sự đều đặn, nhịp nhàng trong lao động, đồng thời thể hiện sự trân trọng của thi sĩ đối với những người lao động bình dị.

Bài thơ khép lại một cách bất ngờ nhưng đầy trọn vẹn, để lại ấn tượng về tinh thần kiên cường và nghị lực phi thường của Hồ Chí Minh.