10 đặc sản Hà Tĩnh làm say lòng thực khách

Hến sông La không chỉ là món ăn dân dã mà còn là niềm tự hào của người dân vùng sông nước Hà Tĩnh. Những con hến nhỏ bé được chế biến thành đa dạng món ngon: từ hến xào giòn tan ăn kèm bánh đa, canh hến nấu với rau tập tàng đến món hến trộn thơm phức. Vị ngọt thanh, béo ngậy của hến hòa quyện cùng hương vị đồng quê, tạo nên trải nghiệm ẩm thực khó quên.

Đằng sau mỗi con hến là cả câu chuyện về nghề truyền thống hơn 300 năm của làng Bến Hến (Đức Thọ). Người dân nơi đây vẫn miệt mài với công việc cào hến, nhặt hến - nghề cha truyền con nối. Từ sáng sớm, những chiếc thuyền nan đã lướt nhẹ trên dòng sông La để thu hoạch hến. Sau đó, cả gia đình quây quần nhặt hến, nấu hến, tách vỏ... Mồ hôi và công sức của họ đã góp phần lưu giữ một nét văn hóa ẩm thực độc đáo, đồng thời nuôi dưỡng bao thế hệ trưởng thành từ nghề hến.

Bưởi Phúc Trạch - loại quả vàng của vùng đất Hương Khê, Hà Tĩnh, nổi tiếng với vị chua thanh chuyển dần sang ngọt dịu, để lại dư vị khó quên nơi đầu lưỡi. Mỗi múi bưởi với sắc hồng phớt hoặc trắng ngần như ngọc không chỉ đẹp mắt mà còn chứa đựng giá trị đặc biệt - từng được xếp vào danh sách 7 giống cây ăn quả quý hiếm cấm xuất khẩu. Với mức giá bình dân từ 50.000 - 100.000 đồng, đây là món quà ý nghĩa từ miền Trung đầy nắng gió.

Nghệ thuật bảo quản bưởi Phúc Trạch là cả một quá trình tinh tế đòi hỏi sự tỉ mỉ. Sau mùa Trung thu, khi bưởi đạt độ chín lý tưởng, người trồng khéo léo hái từng quả, bôi vôi vào cuống rồi đặt nơi thoáng mát trên lớp cát mịn. Cách làm truyền thống này giúp bưởi giữ nguyên hương vị đặc trưng, vỏ khô tự nhiên nhưng ruột vẫn mọng nước, ngọt thanh, có thể thưởng thức đến tận tháng 3 năm sau - minh chứng cho sự khéo léo và am hiểu thiên nhiên của người dân Phúc Trạch.

Trong bộ sưu tập đặc sản Hà Tĩnh, cam bù Hương Sơn nổi bật như viên ngọt lấp lánh. Loại trái cây đặc sản này không chỉ chiếm lòng người tiêu dùng bởi vị ngọt thanh đặc trưng mà còn ghi danh trong top 50 loại trái cây nổi tiếng nhất Việt Nam. Được trồng chủ yếu tại 12 xã thuộc huyện Hương Sơn - Vũ Quang, mỗi trái cam chín đỏ với lớp vỏ xốp mỏng, từng múi cam căng mọng nước tỏa hương thơm quyến rũ.

Điều làm nên sự khác biệt của cam bù chính là hương vị đậm đà khó lẫn - ngọt dịu không chua, mang theo hương thơm đặc trưng của đất và người Hà Tĩnh. Dù được nhân giống trồng ở nhiều nơi, nhưng chỉ trên mảnh đất Hương Sơn, cam bù mới đạt được chất lượng tuyệt hảo. Không chỉ là món quà biếu ý nghĩa, cam bù còn trở thành cây trồng chủ lực, mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân địa phương.

Hồng Đông Lộ với dáng vuông vức độc đáo, sắc xanh ngả cam quyến rũ, ruột vàng nhạt ngọt lịm. Trong khi đó, Hồng Tiến Nghi Xuân khoác lên mình màu đỏ sẫm kiêu sa, thịt quả mọng nước, vỏ mỏng manh, vị thanh mát dịu dàng. Cả hai đều chín rộ từ cuối hè sang thu, tạo nên bữa tiệc hương vị độc đáo cho du khách phương xa.

Thưởng thức hồng dưới tán cây rợp bóng, nghe những điệu hò ví dặm, câu chuyện dân gian về những cây hồng tổ tiến vua - đó là trải nghiệm đong đầy tinh hoa văn hóa Hà Tĩnh. Không chỉ là thức quà ngon, hồng Đông Lộ - Hồng Tiến còn là món quà sức khỏe, mang lại cảm giác sảng khoái lạ thường. Đừng quên chọn những trái hồng căng mọng nhất làm quà - món quà chứa đựng cả hương vị và tình người xứ Nghệ.

Bánh bèo Hà Tĩnh - món quà vặt giản dị mà tinh tế, mang đậm hương vị quê nhà khó lẫn. Từng chiếc bánh trắng ngần làm từ bột gạo pha bột năng, điểm xuyến nhân tôm non hay thịt xào hành thơm phức. Điều làm nên linh hồn món ăn chính là chén nước mắm pha chế công phu: nước luộc tôm hòa quyện với nước mắm ngon, tỏi ớt băm nhuyễn, vị chua dịu từ chanh tạo nên sự cân bằng hoàn hảo giữa chua - cay - mặn - ngọt.

Thưởng thức bánh bèo là cả một nghệ thuật - nóng hổi trong ngày se lạnh hay mát dịu khi trời oi bức đều mang lại trải nghiệm khác biệt. Lớp bánh mềm mịn hòa cùng vị ngọt của tôm, bùi của thịt, thơm của hành phi, cay nồng của ớt tươi và hương thơm đặc trưng từ rau mùi. Mỗi miếng bánh là sự hòa quyện tinh tế của những hương vị đồng quê, khiến thực khách nhớ mãi không quên.

Gỏi cá đục - món quà biển cả đậm đà hương vị xứ Nghệ, được chế biến từ loài cá nhỏ thân trắng, thịt chắc ngọt ven bờ biển Xuân Nghi. Mỗi miếng gỏi là sự hòa quyện tinh tế giữa vị béo ngậy của cá tươi, bùi bùi của cùi dừa, giòn giòn của lạc rang cùng vị chua thanh từ xoài xanh, khế chua. Đặc biệt hơn khi được cuốn trong bánh đa nem cùng các loại rau thơm đặc trưng như lá sung, đinh lăng, xoài non, tất cả chấm cùng nước lèo đậm đà tạo nên trải nghiệm vị giác khó quên.

Bí quyết làm nên món gỏi cá đục truyền thống nằm ở khâu chọn lọc nguyên liệu tươi ngon và cách pha chế nước lèo đặc biệt từ nước dừa tươi, tỏi, ớt tạo nên hương vị độc đáo. Người dân Hà Tĩnh đã gìn giữ bí quyết chế biến qua nhiều thế hệ, khiến món ăn dân dã này trở thành đặc sản nức tiếng, mang đậm bản sắc ẩm thực miền biển không thể bỏ qua khi đến với vùng đất này.

Bánh gai Đức Thọ - món quà quê thấm đẫm tình đất tình người xứ Nghệ. Từng chiếc bánh đen bóng được làm từ lá gai phù sa sông La, hòa quyện cùng gạo nếp dẻo thơm và nhân đậu xanh bùi ngậy. Quy trình chế biến công phu qua nhiều công đoạn tỉ mỉ: từ khâu chọn lá gai tươi tốt, phơi khô, luộc kỹ đến giã nhuyễn thành thứ bột mịn màng. Mật mía nguyên chất làm nên vị ngọt thanh đặc trưng, tạo nên sự cân bằng hoàn hảo giữa vị bánh và nhân.

Đặc sản này không chỉ là món ăn mà còn là cả một nghệ thuật - nghệ thuật của sự kiên nhẫn khi người thợ phải giã lá gai hàng giờ liền để đạt độ mịn hoàn hảo. Những chiếc bánh được gói khéo léo trong lá chuối xanh, khi bóc ra tỏa hương thơm ngào ngạt của lá gai, mật mía và gạo nếp. Mỗi miếng bánh là sự kết tinh của tinh hoa đất trời và bàn tay tài hoa của người dân Đức Thọ.

Kẹo cu đơ - món quà ngọt ngào như chính tình cảm của người Hà Tĩnh, được chế biến từ những nguyên liệu giản dị: mật mía thơm nồng, đậu phộng bùi béo, gừng tươi cay ấm và lớp bánh tráng giòn tan. Mỗi viên kẹo tròn trịa là sự hòa quyện tinh tế giữa vị ngọt dịu của mật, vị cay nồng của gừng và độ giòn bùi của đậu phộng rang, tất cả được bao bọc bởi lớp bánh tráng vàng ruộm đặc trưng.

Nghệ thuật làm kẹo cu đơ đòi hỏi sự tỉ mỉ từ khâu chọn nguyên liệu - chỉ những hạt lạc chắc mẩy, mật mía nguyên chất mới tạo nên hương vị đặc biệt. Người sành ăn thường thưởng thức kẹo cùng chén trà xanh, để vị chát của trà cân bằng với vị ngọt của kẹo, tạo nên trải nghiệm vị giác độc đáo. Không chỉ là đặc sản, cu đơ còn là món quà tinh thần mà người xa quê luôn mang theo như một phần hương vị quê nhà.

Bánh đa vừng - niềm tự hào ẩm thực của người Hà Tĩnh, được làm từ gạo ngon tuyển chọn, không pha tạp chất. Mỗi chiếc bánh là sự kết hợp hoàn hảo giữa lớp bánh giòn tan và những hạt vừng đen bóng mượt. Khi nướng lên, hương thơm của vừng quyện với vị cay nồng của tỏi, tiêu tạo nên trải nghiệm vị giác độc đáo - vừa béo ngậy lại vừa đậm đà khó quên.

Không chỉ là món ăn vặt, bánh đa vừng còn chứa nhiều dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Bánh có thể dùng kèm với các món ngon Hà Tĩnh như lươn bằm, hến xào... mỗi sự kết hợp đều mang đến hương vị mới lạ. Đặc biệt, bánh đa vừng Chợ Tỉnh, Chợ Cầy đã trở thành thương hiệu nổi tiếng, là món quà lý tưởng cho những ai muốn mang hương vị Hà Tĩnh về nhà.

Ram bánh mướt - sự kết hợp tinh tế giữa món nem rán giòn tan và bánh cuốn mềm mại, tạo nên nét độc đáo trong văn hóa ẩm thực Hà Tĩnh. Khác biệt với ram thông thường, ram Hà Tĩnh mang hương vị đặc trưng khó lẫn - vị giòn của lớp vỏ ram vàng ruộm hòa quyện cùng độ dẻo mát của bánh mướt, tất cả được cuốn trong rau sống tươi ngon, chấm cùng nước mắm tỏi ớt cay nồng.

Điểm làm nên sự khác biệt của ram bánh mướt chính là cách chế biến thanh đạm mà tinh tế: bánh mướt không dùng mỡ khi tráng, nhân bánh thường là chả hoặc canh gà tạo nên vị ngọt tự nhiên. Sự kết hợp hài hòa này mang đến trải nghiệm vị giác độc đáo - vừa béo ngậy lại thanh mát, vừa giòn tan lại mềm dẻo, khiến bất kỳ thực khách nào cũng phải xuýt xoa khi thưởng thức.