Khám Phá 10 Làng Nghề Đặc Sắc tại Thái Bình

Làng Thêu xã Minh Lãng, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình là nơi nổi tiếng với nghề thêu truyền thống. Tại đây, không chỉ người lớn mà cả trẻ em cũng thành thạo kỹ thuật thêu, và gần như mỗi gia đình đều có người theo nghề. Hiện nay, khoảng 70% các hộ dân trong làng tham gia vào công việc thêu thùa. Nghề thêu ở Minh Lãng không chỉ là nghệ thuật tạo ra những sản phẩm tinh tế mà còn là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người dân nơi đây. Các sản phẩm như Kimono Nhật Bản hay Hàn Phục đều được thêu bằng tay vô cùng tinh xảo, thể hiện sự tỉ mỉ và sáng tạo của người thợ, với chi phí gia công lên tới gần 1.000 USD cho mỗi sản phẩm.

Làng Nguyễn, xã Nguyên Xá, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình, nổi tiếng với nghề làm bánh Cáy truyền thống. Làng Nguyên Xá không chỉ được biết đến với những nét văn hóa đặc sắc, như rối nước, mà còn với món bánh Cáy độc đáo. Theo truyền thuyết, bánh Cáy được tạo ra bởi bà Nguyễn Thị Tần, con gái thứ sáu của dòng họ Nguyễn Công, vào thế kỷ 18. Bánh Cáy là món ăn không thể thiếu trong dịp Tết, là sự kết hợp giữa gạo nếp cái hoa vàng, mạch nha, mứt dừa, vừng và lạc rang. Việc làm ra một chiếc bánh Cáy không hề đơn giản; từ quá trình nấu nếp, trộn nguyên liệu đến tạo hình đều đòi hỏi sự tỉ mỉ, tinh tế. Ngày nay, bánh Cáy làng Nguyễn đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực của người dân quê lúa, là món quà quê đầy ý nghĩa, được yêu thích rộng rãi.

Làng nghề đan mũ tại xã Tây An, huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình là một trong những làng nghề truyền thống nổi bật với hơn 1.500 công nhân. Với những người có chút sáng tạo, họ có thể tạo ra những chiếc mũ đội đầu độc đáo từ nhiều chất liệu khác nhau. Tuy nhiên, để sản xuất những chiếc mũ đẹp, chất lượng, và được thị trường ưa chuộng không phải là điều đơn giản. Nghề đan mũ tại Tây An đã phát triển rộng khắp, lan tỏa đến hơn 20 xã trong huyện Tiền Hải, tạo công ăn việc làm cho hơn 1.500 lao động. Nhờ nghề này, đời sống của người dân địa phương đã có nhiều thay đổi tích cực. Trẻ em không còn lêu lổng, người lớn ít uống rượu chè, và nhiều gia đình trước đây gặp khó khăn đã có thể tiết kiệm, xây dựng được những ngôi nhà mới, cuộc sống trở nên ấm no hơn.

Làng nghề dệt đũi tại xã Nam Cao, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình, ra đời cách đây gần 400 năm và đã trở thành một phần không thể thiếu trong lịch sử văn hóa của vùng đất này. Ban đầu, vải đũi được sản xuất chủ yếu để may trang phục phục vụ nhu cầu trong nước và cho các lễ hội. Sau đó, vải đũi đã vươn ra thế giới, trở thành sản phẩm xuất khẩu có tiếng. Hiện nay, nghề dệt đũi tại đây đã có hơn 2.700 khung dệt và cung cấp việc làm cho gần 10.000 lao động ở các xã xung quanh. Hầu hết các khung dệt thủ công đã được cơ giới hóa và điện khí hóa, giúp nâng cao năng suất và giảm bớt sức lao động. Làng nghề này còn hình thành 13 doanh nghiệp tư nhân, 30 tổ hợp dệt và gần 780 hộ gia đình chuyên sản xuất vải đũi.

Xã Thượng Hiền, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình, từ lâu đã nổi danh với nghề mây tre đan, một nghề thủ công truyền thống đã phát triển không chỉ trong nước mà còn ra thế giới. Với nguồn gốc từ thế kỷ 18, nghề này đã được người dân Thượng Hiền duy trì và gìn giữ qua bao thế hệ, từ thời triều Nguyễn đến nay. Nhiều gia đình ở đây đã có từ 5 đến 6 thế hệ nối tiếp làm nghề, tạo dựng một làng nghề lâu đời và bền vững. Mây và tre, với tính dẻo dai và độ bền cao, là nguyên liệu lý tưởng cho các sản phẩm từ nội thất đến trang trí, từ vật dụng đời sống đến thiết kế công trình. Nếu biết cách bảo quản, sản phẩm mây tre có thể tồn tại lâu dài hơn cả tuổi thọ của con người.

Nghề đúc đồng ở thôn An Lộng, xã Quỳnh Hoàng, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình, đã trải qua bao thăng trầm của lịch sử nhưng vẫn kiên cường giữ gìn những bí quyết và kỹ thuật đúc đồng tinh xảo truyền thống. Theo lời kể của những bậc cao niên trong làng, nghề này bắt nguồn từ thế kỷ 18, được du nhập từ làng đúc đồng Chè Đông ở tỉnh Thanh Hóa. Ngày xưa, các sản phẩm của làng chủ yếu phục vụ nhu cầu sinh hoạt, như xoong, nồi, chày, chảo, và các vật dụng thờ cúng như chuông, tượng, lư hương. Mặc dù thời gian đã qua đi, nhưng nghề đúc đồng nơi đây vẫn tiếp tục sống động và mang đậm dấu ấn văn hóa dân tộc.

Thảm len Đại Đồng, một nghề truyền thống lâu đời của xã Đông Sơn, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình, nổi bật nhờ chất liệu tự nhiên, chủ yếu là len lông cừu New Zealand nhập khẩu trực tiếp. Những sợi len này, sau khi được thu hoạch và xử lý, sẽ được kéo thành sợi và dệt thành những tấm thảm đầy màu sắc và tinh xảo. Quá trình làm thảm len không đơn giản, từ khâu vẽ mẫu, phối màu đến lắp ráp khung dệt, mỗi bước đều đòi hỏi sự khéo léo và tỉ mỉ. Nghề thảm len không chỉ là một nghề thủ công truyền thống mà còn mang lại nguồn thu nhập ổn định và cao cho người dân nơi đây.

Làng Hới (nay là Hải Triều), thuộc xã Tân Lễ, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình, là một làng nghề lâu đời nổi tiếng với nghề làm chiếu Hới. Đây là loại chiếu dệt thủ công được sản xuất bởi người dân Làng Hới, từ lâu đã trở thành một sản phẩm đặc trưng không chỉ của vùng quê mà còn của cả tỉnh Thái Bình.

Chiếu Hới có nhiều loại khác nhau như chiếu cài hoa, chiếu đậu, chiếu trơn, chiếu cạp điều, chiếu đót, chiếu sợi xe... với đủ các kích cỡ. Không chỉ nổi bật vì độ bền, chiếu Hới còn có thể thay thế chăn đắp vào mùa lạnh, tạo cảm giác ấm áp. Đặc biệt, làng Hới chỉ trồng đay mà không trồng cói, tạo nên sự khác biệt độc đáo cho sản phẩm chiếu nơi đây.

Làng Phương La, còn được gọi là Làng Mẹo, là ngôi làng duy nhất trong năm thôn của xã Thái Phương, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình nổi tiếng với nghề dệt lụa truyền thống. Từ lâu, Phương La đã là trung tâm sản xuất lụa với nghề dệt đã thịnh hành từ thời xa xưa. Trong khi xã Thái Phương gồm các thôn như Hà Nguyên, Nhân Xá, Xuân La, Trắc Dương, thì Phương La là nơi duy nhất duy trì nghề dệt. Dù dân số xã đạt hơn 9.450 người, nhưng làng Phương La vẫn giữ vững nghề truyền thống này.

Khung cửi dệt lụa ở Phương La đã được cải tiến, với máy dệt chạy bằng mô tơ điện và máy dệt đạp chân, giúp mỗi ngày có thể sản xuất hàng chục mét lụa tơ tằm, đũi, sa tanh. Nhờ nghề dệt, Phương La đã trở thành một trong những làng giàu có nhất của Thái Bình, góp phần nâng cao đời sống người dân.

Làng chạm bạc Đồng Xâm tọa lạc tại xã Hồng Thái, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình, nổi tiếng với nghề chạm bạc đã có từ 300 năm trước. Cách thành phố Thái Bình khoảng 20km, làng nghề này nằm bên dòng Đồng Giang thanh bình, với không gian yên ả của vùng quê. Đến gần làng, du khách sẽ được nghe những âm thanh lách cách từ các công đoạn chạm khắc bạc, tạo nên không khí đặc trưng của nghề truyền thống.

Sản phẩm chạm bạc Đồng Xâm mang vẻ đẹp độc đáo, khác biệt với các sản phẩm bạc ở nơi khác nhờ vào kiểu dáng, hình khối sáng tạo và các họa tiết trang trí tỉ mỉ, cân đối. Mỗi sản phẩm là một tác phẩm nghệ thuật hoàn hảo, phản ánh sự khéo léo và tinh tế của những người thợ bạc nơi đây.