Những món ăn truyền thống không thể thiếu trong dịp Tết Đoan Ngọ

Tết Đoan Ngọ, hay còn được gọi là ngày “giết sâu bọ”, là một trong những ngày lễ cổ truyền đặc sắc của người Việt, diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch. Theo quan niệm dân gian, hệ tiêu hóa của con người thường chứa nhiều sâu bọ và mầm bệnh, chúng phát triển mạnh nhất vào ngày này. Vì vậy, người xưa đã dùng các món ăn đặc trưng để tiêu diệt chúng. Vậy những món ăn nào không thể thiếu trong Tết Đoan Ngọ? Hãy cùng khám phá qua bài viết sau.

1. Rượu nếp

Theo truyền thống, các món ăn có vị chua, cay, ngọt và nóng được cho là có khả năng tiêu diệt sâu bọ trong cơ thể như giun, sán, vi khuẩn… Rượu nếp là món ăn hội tụ đầy đủ những yếu tố này. Vị nồng ấm của cơm nếp kết hợp với men rượu cay nồng sẽ khiến sâu bọ bị say và tiêu diệt. Đây là món ăn không thể thiếu trong Tết Đoan Ngọ, được ưa chuộng khắp ba miền Bắc, Trung, Nam.

2. Hoa quả

Trong bất kỳ nghi lễ truyền thống của người Việt, mâm quả dâng lên bàn thờ tổ tiên luôn là phần không thể thiếu. Vào dịp Tết Đoan Ngọ, người ta thường chọn những loại trái cây đầu mùa như mận, vải, xoài, chôm chôm, dưa hấu… không chỉ để tiêu diệt mầm bệnh mà còn thể hiện ước nguyện về sự sung túc, sinh sôi nảy nở.
Ở miền Bắc, đây là thời điểm mận, vải, đào chín rộ, trong khi miền Nam lại nổi bật với các loại quả như mận, xoài, chôm chôm, dưa hấu, sầu riêng, măng cụt… Bạn có thể dựa vào đặc điểm này để lựa chọn hoa quả phù hợp cho ngày lễ.

3. Bánh tro

Bánh tro là loại bánh truyền thống có màu vàng đậm, được làm từ gạo nếp ngâm trong nước tro đốt từ các loại cây khô. Sau khi ngâm, gạo chuyển màu và được gói trong lá chuối rồi đem luộc chín. Bánh có thể có nhân mặn, nhân ngọt hoặc không nhân, thường được thưởng thức cùng đường hoặc mật, mang hương vị thanh mát, đậm đà bản sắc dân tộc.

Theo quan niệm dân gian, mùa hè nóng nực dễ khiến cơ thể sinh bệnh. Việc sử dụng các món ăn làm từ nguyên liệu thiên nhiên như bánh tro không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn giúp tiêu diệt sâu bọ, mang lại sự thanh lọc cho cơ thể.

4. Chè trôi nước

Đối với người dân miền Nam, chè trôi nước là món ăn truyền thống không thể thiếu trong dịp Tết Đoan Ngọ. Cũng giống như bánh tro, chè trôi nước được làm từ nguyên liệu tự nhiên, giúp điều hòa cơ thể và loại bỏ những vi khuẩn có hại, mang lại sự thanh mát và khỏe khoắn.

Chè trôi nước gồm những viên bột nếp tròn mềm, bên trong là nhân đậu xanh thơm bùi, được thưởng thức cùng nước cốt dừa béo ngậy và vị ấm nóng của gừng. Hương vị hài hòa giữa ngọt dịu và thanh mát, tạo nên một món ăn vừa ngon miệng vừa tốt cho sức khỏe.

5. Thịt vịt

Đối với người dân miền Trung, thịt vịt là món ăn không thể thiếu trong ngày Tết Đoan Ngọ. Với tính hàn tự nhiên, thịt vịt giúp thanh nhiệt, làm mát cơ thể, phù hợp với tiết trời oi bức của tháng 5 âm lịch. Không chỉ cân bằng âm dương, phong huyết, thịt vịt còn được đông y đánh giá cao với công dụng bồi bổ sức khỏe, hỗ trợ hạ nhiệt, giảm mụn nhọt và phục hồi cơ thể sau ốm.

6. Các loại chè

Chè là món ăn thanh mát được ưa chuộng quanh năm, đặc biệt trong dịp Tết Đoan Ngọ. Mỗi vùng miền lại có những loại chè đặc trưng riêng: miền Bắc nổi tiếng với chè đậu xanh, chè mật gạo nếp; miền Trung có chè hạt sen, chè kê (đặc sản Huế); còn miền Nam lại chuộng chè trôi nước. Dù khác biệt trong hương vị, tất cả đều mang đến trải nghiệm khó quên, góp phần làm nên nét đẹp ẩm thực truyền thống.

Trên đây là những món ăn truyền thống không thể thiếu trong dịp Tết Đoan Ngọ của người Việt. Hy vọng những thông tin hữu ích từ bài viết sẽ giúp bạn có sự chuẩn bị chu đáo và ý nghĩa cho ngày Tết Đoan Ngọ sắp tới, để cùng gia đình đón một mùa lễ trọn vẹn và ấm cúng.