Top 10 sự kiện ấn tượng nhất của bóng đá thế giới trong năm 2022

Cúp FA (The Football Association Challenge Cup) là giải đấu bóng đá loại trực tiếp danh giá hàng năm dành cho các đội nam tại Anh, được tổ chức lần đầu tiên vào mùa giải 1871 - 1872. Đây là giải đấu lâu đời nhất trên thế giới, lấy tên từ Liên đoàn Bóng đá Anh (FA). Kể từ năm 2015, giải đấu này mang tên The Emirates FA Cup do sự tài trợ của hãng hàng không Emirates.

Giải đấu mở rộng cho tất cả các câu lạc bộ đủ điều kiện tham gia từ cấp độ 10 của hệ thống bóng đá Anh. Mùa giải 2011 - 2012, kỷ lục 763 đội bóng tham gia. Đội vô địch sẽ nhận cúp FA và có cơ hội tham dự UEFA Europa League cũng như tranh siêu cúp Anh. Tính đến 2020, Arsenal là đội giành nhiều cúp FA nhất với 14 lần đăng quang. Đội bóng đang giữ cúp là Liverpool, sau chiến thắng 6-5 trên chấm luân lưu (hoà 0 - 0 sau 120 phút thi đấu) trước Chelsea trong trận chung kết FA Cup 2022 vào ngày 14/5/2022. Trận đấu kết thúc với tỉ số hoà sau 120 phút, và Liverpool giành chiến thắng 6-5 trong loạt sút luân lưu để lên ngôi vô địch.

UEFA Europa League, trước đây còn được biết đến với tên gọi Cúp UEFA, là một giải đấu bóng đá cấp câu lạc bộ danh giá, được tổ chức hàng năm từ năm 1971 dưới sự quản lý của Liên đoàn Bóng đá châu Âu (UEFA). Đây là giải đấu hạng hai của bóng đá châu Âu, xếp sau UEFA Champions League và trên UEFA Europa Conference League. Trước năm 1999, giải đấu này được gọi là Cúp UEFA, và được tổ chức trước khi Cúp Các đội vô địch quốc gia (Cup Winners’ Cup) ngừng hoạt động. Các câu lạc bộ tham dự giải đấu này thường được chọn dựa trên thành tích của họ tại các giải vô địch quốc gia và cúp quốc gia.

Các câu lạc bộ Tây Ban Nha là những đội vô địch nhiều nhất với 13 lần đăng quang, tiếp theo là Anh và Ý với 9 lần mỗi quốc gia. Đến nay, có 29 câu lạc bộ đã giành được danh hiệu, trong đó có 13 đội đã vô địch ít nhất một lần. Đội bóng thành công nhất trong lịch sử giải đấu là Sevilla, với 6 lần vô địch. Nhà vô địch mới nhất là Eintracht Frankfurt, sau khi đánh bại Rangers 5-4 trên chấm luân lưu trong trận chung kết năm 2022.

UEFA Europa League 2022-2023 sẽ đánh dấu mùa giải thứ 52 của giải đấu này. Đây cũng là mùa giải thứ 14 kể từ khi giải đấu được đổi tên từ Cúp UEFA thành UEFA Europa League. Trận chung kết sẽ được tổ chức tại sân vận động Puskás ở Budapest, Hungary. Ban đầu, Budapest được chọn để đăng cai trận chung kết của mùa giải 2021-2022, nhưng do sự thay đổi về địa điểm do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, trận chung kết 2020 đã được dời đi.

UEFA Champions League (UCL), hay còn gọi là Cúp C1 châu Âu, là giải đấu bóng đá cấp câu lạc bộ danh giá bậc nhất châu Âu, được tổ chức hàng năm bởi Liên đoàn Bóng đá châu Âu (UEFA) dành cho các câu lạc bộ đứng đầu tại các giải vô địch quốc gia ở châu Âu. Đây là một trong những giải đấu thể thao hấp dẫn nhất thế giới, với sự tham gia của những câu lạc bộ mạnh nhất từ các giải đấu quốc gia hàng đầu, và là thước đo danh tiếng trong bóng đá châu Âu.

Đến nay, 22 câu lạc bộ đã giành được chức vô địch giải đấu này, trong đó có 12 đội từng đăng quang nhiều hơn một lần. Câu lạc bộ Tây Ban Nha là đội vô địch nhiều nhất, với 19 lần lên ngôi, tiếp theo là Anh với 14 lần, và Ý với 12 lần. Anh cũng là quốc gia có nhiều câu lạc bộ vô địch nhất, với 5 câu lạc bộ từng đăng quang tại UCL. Real Madrid là đội bóng thành công nhất trong lịch sử giải đấu với 14 lần vô địch. Bayern Munich là đội duy nhất giành chiến thắng tất cả các trận đấu trong một mùa giải, khi họ giành cúp vô địch UCL 2019 - 2020 mà không để thua trận nào. Đội bóng đương kim vô địch hiện tại là Real Madrid, sau chiến thắng 1-0 trước Liverpool trong trận chung kết 2022.

Với 14 lần vô địch, Real Madrid bỏ xa đội bóng thứ hai là Milan với gấp đôi thành tích. Huấn luyện viên Carlo Ancelotti cũng là chiến lược gia vĩ đại nhất trong lịch sử giải đấu, với 4 lần vô địch vào các năm 2003 và 2007 (cùng Milan), 2014 và 2022 (cùng Real). Ngay trong mùa giải đầu tiên trở lại, Ancelotti đã đưa Real Madrid lên đỉnh vinh quang khi giành cú đúp danh hiệu La Liga và Champions League.

UEFA Europa Conference League (UECL), hay còn gọi đơn giản là UEFA Conference League, là một giải đấu bóng đá cấp câu lạc bộ được tổ chức hàng năm bởi Liên đoàn Bóng đá châu Âu (UEFA), dành cho các câu lạc bộ đủ điều kiện tham gia. Các đội bóng có thể tham dự giải đấu này thông qua thành tích của mình tại các giải vô địch quốc gia và cúp quốc gia. Đây là giải đấu hạng ba của bóng đá câu lạc bộ châu Âu, xếp sau UEFA Champions League và UEFA Europa League.

Ra đời từ mùa giải 2021 - 2022, giải đấu này mang đến cơ hội cho các đội bóng từ các quốc gia có thứ hạng thấp hơn tranh tài. Thể thức của giải đấu đã được thay đổi, với số đội tham gia vòng bảng giảm xuống còn 32 đội. Giải đấu chủ yếu là sân chơi của những đội đến từ các quốc gia có thứ hạng thấp trong hệ thống của UEFA. Đặc biệt, các đội bóng bị loại từ vòng play-off UEFA Europa League cũng có cơ hội tham gia. Đội vô địch giải đấu sẽ nhận được một suất tham dự UEFA Europa League vào mùa giải tiếp theo, trừ khi họ có cơ hội vào vòng bảng UEFA Champions League.

Roma là đội bóng đầu tiên giành chức vô địch UEFA Europa Conference League, sau chiến thắng 1-0 trước Feyenoord trong trận chung kết năm 2022.

UEFA Nations League là một giải đấu bóng đá quốc tế tổ chức hai năm một lần, quy tụ các đội tuyển quốc gia nam của các quốc gia thành viên UEFA. Được khởi xướng nhằm thay thế các trận giao hữu quốc tế, giải đấu này tạo ra sân chơi đầy tính cạnh tranh giữa các đội bóng châu Âu, giúp họ đối đầu với những đối thủ ngang tầm hơn là tham gia những trận đấu không có tính chất quyết định.

Giải đấu ra mắt vào tháng 9 năm 2018, ngay sau kỳ World Cup 2018. 4 đội dẫn đầu từ League A sẽ giành quyền tham dự vòng chung kết, được tổ chức tại Bồ Đào Nha vào tháng 6 năm 2019. Giải đấu đã trở thành một phần quan trọng trong lịch thi đấu quốc tế của FIFA, với các trận đấu mang tính chất cạnh tranh hơn giữa các đội tuyển quốc gia hàng đầu của châu Âu.

Mùa giải 2022 - 2023 đánh dấu năm thứ 3 của UEFA Nations League. Với sự kiện World Cup 2022 diễn ra vào mùa đông, UEFA đã tận dụng giai đoạn FIFA Days vào tháng 6 để tổ chức vòng bảng của giải đấu. Đội tuyển Pháp hiện đang là đương kim vô địch của giải đấu. Nations League 2022 - 2023 sẽ bắt đầu từ tháng 6, với các trận đấu đầu tiên diễn ra từ ngày 1 đến 15/6, và kết thúc vào tháng 9 với 2 lượt trận cuối cùng.

Giải Ngoại hạng Anh (Premier League) là giải đấu bóng đá cao nhất của hệ thống các giải đấu ở Anh, quy tụ 20 câu lạc bộ hàng đầu trong nước. Được tổ chức theo hình thức thăng hạng và xuống hạng với các đội bóng ở các giải hạng thấp hơn, Premier League là nơi tranh tài khốc liệt với mỗi mùa giải kéo dài từ tháng 8 đến tháng 5, mỗi đội sẽ thi đấu 38 trận (đối đầu với tất cả 19 đội còn lại trên sân nhà và sân khách). Các trận đấu chủ yếu diễn ra vào cuối tuần, vào các buổi chiều thứ bảy và chủ nhật, nhưng cũng không thiếu những trận đấu hấp dẫn vào các buổi tối trong tuần.

Giải Ngoại hạng Anh chính thức được thành lập vào ngày 20 tháng 2 năm 1992, sau quyết định tách khỏi Liên đoàn bóng đá Anh (FA) của các câu lạc bộ tham gia giải hạng nhất, nhờ vào sự hợp tác với Sky để bán bản quyền truyền hình. Từ đó, giải đấu này đã phát triển mạnh mẽ, thu hút sự quan tâm của hàng triệu người hâm mộ trên toàn cầu.

Kể từ khi ra đời, đã có 50 câu lạc bộ tham gia Premier League, trong đó có 48 đội bóng đến từ Anh và 2 đội bóng xứ Wales. Sáu trong số đó đã từng giành được chức vô địch, gồm Manchester United, Manchester City, Chelsea, Arsenal, Blackburn Rovers, Leicester City và Liverpool.

FIFA World Cup 2022, hay còn gọi là giải vô địch bóng đá thế giới, sẽ là kỳ World Cup thứ 22 và được tổ chức tại Qatar. 32 đội tuyển quốc gia sẽ tham gia tranh tài, bao gồm cả đội chủ nhà Qatar. Đây là lần thứ hai giải đấu được tổ chức tại châu Á, sau kỳ World Cup 2002 tại Nhật Bản và Hàn Quốc. Đồng thời, đây cũng là kỳ World Cup cuối cùng có sự tham gia của 32 đội, trước khi con số này được nâng lên 48 đội vào giải đấu 2026.

Thông thường, giải đấu diễn ra vào mùa hè, nhưng với nhiệt độ tại Qatar vượt quá 40°C vào mùa này, FIFA đã quyết định chuyển giải đấu sang mùa đông để bảo vệ sức khỏe cầu thủ và người hâm mộ. Đặc biệt, lần đầu tiên trong lịch sử World Cup, giải đấu sẽ diễn ra từ ngày 20 tháng 11 và kết thúc vào ngày 18 tháng 12 năm 2022, trùng với ngày quốc khánh của Qatar. Thời gian thi đấu chỉ kéo dài 29 ngày, thay vì 32 ngày như các kỳ trước. Đương kim vô địch Pháp sẽ bảo vệ danh hiệu sau chiến thắng lần thứ hai vào năm 2018.

Siêu cúp bóng đá Tây Ban Nha ra đời vào năm 1982, là giải đấu siêu cúp nổi tiếng của bóng đá xứ sở bò tót. Kể từ mùa giải 2019 - 2020, thể thức giải đấu đã được thay đổi với sự tham gia của bốn đội: Đội vô địch và á quân La Liga, cùng đội vô địch và á quân Cúp Nhà vua Tây Ban Nha. Real Madrid là đội bóng đương kim vô địch của mùa giải 2021 - 2022.

Trận đấu tranh Siêu cúp Tây Ban Nha 2021 được tổ chức tại sân vận động King Fahd ở Riyadh, Saudi Arabia, mang lại nguồn thu lớn cho các đội bóng La Liga, đặc biệt trong bối cảnh ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Tại bán kết, Real Madrid đã đánh bại Barcelona, trong khi Athletic Bilbao giành chiến thắng trước Atletico Madrid. Được đánh giá cao hơn, “Kền kền trắng” đã tạo ra một thế trận vượt trội, giành chiến thắng 2 - 0 và lên ngôi vô địch Siêu cúp Tây Ban Nha lần thứ 12, chỉ kém Barcelona một danh hiệu.

Với huấn luyện viên Carlo Ancelotti, đây là lần đầu tiên ông giành danh hiệu Siêu cúp Tây Ban Nha cùng Real Madrid, đồng thời trở thành huấn luyện viên Italia đầu tiên có được danh hiệu này. Trước đó, trong giai đoạn dẫn dắt Real từ 2013 đến 2015, Ancelotti đã có trong tay Cúp Nhà vua Tây Ban Nha, Champions League, Siêu cúp châu Âu và FIFA Club World Cup.

Cúp EFL (hay còn gọi là League Cup, hiện nay được biết đến với tên gọi Carabao Cup vì lý do tài trợ) là một giải đấu bóng đá dạng loại trực tiếp, được tổ chức bởi Liên đoàn bóng đá Anh (EFL). Giải đấu này mở rộng cho các câu lạc bộ thuộc bốn hạng đấu cao nhất của hệ thống bóng đá Anh, bao gồm Premier League, Championship, League One và League Two, với tổng cộng 92 đội tham gia. Cúp EFL là một trong ba giải đấu lớn nhất của bóng đá Anh, bên cạnh Premier League và FA Cup.

Ra đời từ mùa giải 1960 - 1961 dưới tên gọi Football League Cup, giải đấu này không chỉ nổi tiếng với những trận cầu kịch tính mà còn là đấu trường mang lại nhiều bất ngờ. Trong trận chung kết Cúp Liên đoàn vào ngày 27/2, một kịch bản quen thuộc đã tái hiện tại sân Wembley khi Liverpool và Chelsea cống hiến một trận đấu vô cùng hấp dẫn. Tuy nhiên, trận đấu chỉ được quyết định qua loạt sút luân lưu căng thẳng, và một lần nữa Chelsea phải nhận thất bại đầy tiếc nuối trước Liverpool trên chấm 11m.

Đối với Liverpool, chiến thắng này đánh dấu lần thứ 8 họ giành được FA Cup, đồng thời mở ra cơ hội để họ trở thành đội bóng Anh đầu tiên hoàn thành cú ăn bốn (League Cup, FA Cup, Premier League và Champions League) trong một mùa giải.

Cúp nhà vua Tây Ban Nha là giải đấu bóng đá danh giá hàng năm dành cho các câu lạc bộ chuyên nghiệp tại Tây Ban Nha. Với tên gọi đầy đủ là Copa de S.M. El Rey Don Juan Carlos I, giải đấu này có lịch sử lâu dài và đã trải qua nhiều thay đổi tên gọi, từ Copa del Ayuntamiento de Madrid ban đầu cho đến các tên gọi như Copa de S.M. El Rey Alfonso XIII hay Copa del Generalísimo dưới thời Francisco Franco.

Real Betis đã vinh dự lần thứ ba lên ngôi vô địch cúp nhà vua, sau những chiến thắng năm 1977 và 2005. Họ đã xuất sắc đánh bại Barcelona và Real Madrid, hai đội bóng mạnh nhất trong lịch sử giải đấu, để giành lấy chiếc cúp này. Trái ngược với những đội bóng tên tuổi, như Atletico Madrid, những ứng viên nặng ký này đã sớm phải nói lời chia tay giải đấu từ những vòng đấu sớm.

Chiến thắng của Real Betis là kết quả của một hành trình đầy nỗ lực và chiến đấu không mệt mỏi. Dù không gặp quá nhiều thử thách lớn trong các vòng đấu trước, sự kiên cường và quyết tâm đã giúp đội bóng này xứng đáng giành được danh hiệu cao quý này trong mùa giải.