Hướng dẫn chi tiết cách trích dẫn tài liệu theo chuẩn APA
Nội dung bài viết
Trích dẫn trực tiếp cho phép bạn sử dụng nguyên văn từ ngữ từ nguồn khác. APA (viết tắt của American Psychological Association – Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ) đưa ra các quy tắc riêng biệt cho việc trích dẫn trong văn bản và danh mục tham khảo. Định dạng này không chỉ giúp văn bản trở nên chuyên nghiệp mà còn tăng tính minh bạch và dễ theo dõi cho người đọc. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn cách trích dẫn tài liệu theo chuẩn APA một cách chính xác.
1. Những điều cơ bản về trích dẫn APA: Danh sách tham khảo
Danh sách tài liệu tham khảo là một phần không thể thiếu trong văn bản, bao gồm đầy đủ thông tin về các nguồn được trích dẫn như tên tác giả, năm xuất bản, tiêu đề và nhiều chi tiết khác. Một danh sách tham khảo theo chuẩn APA cần đảm bảo:
- Danh sách tham khảo cần được trình bày trên một trang riêng biệt, đặt ở phần cuối của tài liệu.
- Căn giữa trang để tạo sự cân đối và chuyên nghiệp cho danh sách tham khảo.
- Sắp xếp các mục tham khảo theo thứ tự bảng chữ cái dựa trên họ của tác giả (hoặc theo tiêu đề nếu tác giả không xác định).
- Đối với nhiều tác phẩm của cùng một tác giả, hãy sắp xếp chúng theo năm xuất bản. Nếu các tác phẩm được xuất bản trong cùng một năm, hãy sắp xếp chúng theo thứ tự bảng chữ cái dựa trên tiêu đề và thêm một chữ cái (a, b, c, …) ngay sau năm để phân biệt.
- Đảm bảo danh sách tham khảo bao gồm đầy đủ thông tin chi tiết cho tất cả các nguồn đã được trích dẫn trong văn bản.
2. Những điều cơ bản về trích dẫn APA: Trích dẫn trong văn bản
Trích dẫn trong văn bản cần được thêm vào ngay sau khi sử dụng một đoạn trích hoặc diễn giải từ một tác phẩm khác.
Nếu bạn diễn giải ý tưởng từ một nguồn khác mà không trích dẫn trực tiếp hoặc tham chiếu đến toàn bộ tác phẩm, bạn chỉ cần đề cập đến tên tác giả và năm xuất bản, không cần thêm số trang.
Ngược lại, nếu bạn trích dẫn trực tiếp từ một tác phẩm, hãy bao gồm số trang ở cuối trích dẫn trong ngoặc đơn. Sử dụng dấu gạch ngang để chỉ ra phạm vi trang nếu cần.
Ví dụ minh họa:
| - Theo Jones (1998), kiểu APA là một định dạng trích dẫn khó khăn cho những người học lần đầu. - "Kiểu APA là một định dạng trích dẫn khó khăn cho những người học lần đầu" (Jones, 1998, tr.199). |
Dù được trích dẫn theo cách nào, tất cả các nguồn tham khảo trong văn bản đều phải xuất hiện trong danh sách tham khảo ở phần cuối tài liệu.
Trường hợp có hai tác giả
Liệt kê họ của cả hai tác giả, ngăn cách bằng từ "và" hoặc ký tự "&". Ví dụ cụ thể:
| - Mitchell và Smith (2017) cho biết… - … (Mitchell & Smith, 2017). |
Trường hợp có ba, bốn hoặc năm tác giả
Ở lần trích dẫn đầu tiên, hãy liệt kê đầy đủ tên của tất cả các tác giả:
| - Mitchell, Smith, và Thomson (2017) cho biết… - … (Mitchell, Smith, & Thomson, 2017). |
Các lần trích dẫn sau có thể rút gọn, chỉ cần ghi tên tác giả đầu tiên kèm theo cụm từ "và những người khác":
| - Mitchell và những người khác (2017) cho biết… - … (Mitchell và những người khác, 2017). |
Trường hợp có sáu tác giả trở lên
Chỉ cần ghi họ của tác giả đầu tiên, kèm theo cụm từ "và những người khác" (tham khảo ví dụ trên).
Khi không xác định được tác giả
Nếu tác giả không rõ, hãy sử dụng tiêu đề của tài liệu để thay thế trong trích dẫn.
Nếu tiêu đề thuộc về sách, báo, ấn phẩm hoặc báo cáo, hãy in nghiêng tiêu đề đó. Ví dụ minh họa:
| (Cách để trích dẫn tài liệu, 2017). |
Nếu tiêu đề là một bài viết, chương sách hoặc trang web, hãy đặt trong dấu ngoặc kép. Ví dụ:
("Trích dẫn APA", 2017).
Cách trích dẫn tác giả có nhiều tác phẩm trong cùng một năm
Các tác phẩm nên được phân biệt bằng cách thêm các chữ cái a, b, c, … ngay sau năm. Những chữ cái này được xác định trong danh sách tham khảo, sắp xếp theo thứ tự bảng chữ cái dựa trên họ của tác giả đầu tiên. Ví dụ cụ thể:
- Trích dẫn trực tiếp trong văn bản:
| …in his work on rock art (Bednarik, 2001, 2003a). He also has interest in the watercraft during the Pleistocene (Bednarik, 2003c) and the figurines of Africa (Bednarik, 2003b). |
- Danh mục tham khảo cuối tài liệu:
| Bednarik, R. G. (2001). Rock art science: The scientific study of palaeoart. Turnhout, Belgium: Brepols Publishers. Bednarik, R. G. (2003a). Concerns in rock art science. Aura Newsletter, 1-4. Bednarik, R. G. (2003b). A figurine from the African Acheulian. Current Anthropology, 405-413. Bednarik, R. G. (2003c). Seafaring in the Pleistocene. Cambridge Archaeological Journal, 41-66. |
Cách trích dẫn nhiều tác phẩm trong cùng một cặp ngoặc đơn
Nếu các tác phẩm thuộc cùng một tác giả, hãy liệt kê tên tác giả một lần, kèm theo các năm xuất bản theo thứ tự thời gian. Ví dụ minh họa:
| - Mitchell (2007, 2013, 2017) … - … (Mitchell, 2007, 2013, 2017). |
Nếu các tác phẩm thuộc nhiều tác giả khác nhau, hãy sắp xếp chúng theo thứ tự bảng chữ cái dựa trên họ của tác giả đầu tiên và phân tách bằng dấu chấm phẩy. Ví dụ minh họa:
| (Mitchell & Smith, 2017; Thomson, Coyne, & Davis, 2015). |
Cách trích dẫn một nhóm hoặc tổ chức
Ở lần trích dẫn đầu tiên, sử dụng tên đầy đủ của nhóm hoặc tổ chức. Các lần sau có thể rút gọn. Ví dụ:
- Lần đầu: (International Citation Association, 2015)
- Các lần sau: (Citation Association, 2015)
3. Hướng dẫn trích dẫn các loại nguồn khác nhau
Trích dẫn trong văn bản không thay đổi dựa trên loại nguồn, trừ trường hợp không rõ tác giả. Tuy nhiên, cách trình bày danh sách tham khảo lại khác biệt tùy thuộc vào từng loại nguồn.
Hướng dẫn trích dẫn một cuốn sách (toàn bộ tiêu đề, không phải chương riêng lẻ)
Tham chiếu sách là dạng tham chiếu cơ bản nhất, tuân theo mẫu chung như đã nêu, ngoại trừ phần URL. Định dạng cơ bản của một tham chiếu sách như sau:
| Họ tác giả, Tên viết tắt. (Năm xuất bản). Tiêu đề (lần tái bản). Vị trí nhà xuất bản: Tên nhà xuất bản. |
* Lưu ý về cách viết tiêu đề:
- Tiêu đề cần được viết in nghiêng.
- Chữ cái đầu tiên của từ đầu tiên, chữ cái đầu tiên sau dấu ":" hoặc "-", và chữ cái đầu tiên của danh từ riêng phải được viết hoa.
Ví dụ minh họa tham chiếu sách:
| - Mitchell, J.A., Thomson, M., & Coyne, R.P. (2017). A guide to citation. London, England: My Publisher - Jones, A.F & Wang, L. (2011). Spectacular creatures: The Amazon rainforest (tái bản lần 2). San Jose, Costa Rica: My Publisher |
Hướng dẫn trích dẫn một cuốn sách đã được biên soạn
Định dạng tham chiếu này tương tự như tham chiếu sách thông thường, nhưng có thêm yếu tố Ed(s) để chỉ người biên soạn. Định dạng cơ bản như sau:
| Họ tác giả, Tên viết tắt. (Ed(s).). (Năm). Tiêu đề (lần tái bản). Vị trí nhà xuất bản: Tên nhà xuất bản. |
Trong đó Ed(s) đại diện cho người biên soạn. Sử dụng Ed nếu có một người và Eds nếu có nhiều người.
Ví dụ minh họa:
| Williams, S.T. (Ed.). (2015). Referencing: A guide to citation rules (tái bản lần 3). New York, NY: My Publisher |
Hướng dẫn trích dẫn một chương trong cuốn sách đã được biên soạn
Sách biên soạn là tập hợp các chương được viết bởi nhiều tác giả khác nhau. Để trích dẫn một chương cụ thể, cần tuân theo định dạng riêng. Cấu trúc cơ bản như sau:
| Họ của tác giả chương, Tên viết tắt. (Năm). Tiêu đề chương. Trong + Tên viết tắt của người biên soạn Trong + Tên viết tắt của người biên soạn, Họ của người biên soạn (Ed.). Tiêu đề sách (lần tái bản, phạm vi trang của chương). Vị trí nhà xuất bản: Tên nhà xuất bản. |
Trong đó:
- Tiêu đề chương không cần in nghiêng nhưng vẫn tuân thủ quy tắc viết hoa giống như tiêu đề sách.
- Tên viết tắt của người biên soạn được đặt sau họ.
Ví dụ minh họa: (trong ví dụ này, B.N. Troy là tác giả của chương và S.T. Williams là người biên soạn)
| Troy, B.N. (2015). APA citation rules. Trong S.T, Williams (Ed.). A guide to citation rules (tái bản lần 2, tr.50-95). New York, NY: Publishers. |
Hướng dẫn trích dẫn sách điện tử
Tham chiếu sách điện tử tương tự như sách in, nhưng thay thế nhà xuất bản bằng URL. Cấu trúc cơ bản như sau:
| Họ của tác giả, Tên viết tắt (Ed(s).*). (Năm). Tiêu đề (lần tái bản*). Truy xuất từ URL |
(* không bắt buộc)
Ví dụ minh họa về tham khảo sách điện tử:
| Mitchell, J.A., Thomson, M., & Coyne, R.P. (2017). A guide to citation. Truy xuất từ https://www.mendeley.com/reference-manloyment/reference-manager |
Hướng dẫn trích dẫn một chương sách điện tử
Tương tự như trích dẫn chương sách in, nhưng thay thế nhà xuất bản bằng URL. Cấu trúc như sau:
| Họ của tác giả chương, Tên viết tắt. (Năm). Tiêu đề chương. Trong + Tên viết tắt của người biên soạn, Họ của người biên soạn (Ed.). Tiêu đề (lần tái bản, phạm vi trang của chương). Truy xuất từ URL |
Ví dụ minh họa:
| Troy, B.N. (2015). APA citation rules. Trong S.T, Williams (Ed.). A guide to citation rules(tái bản lần 2, tr. 50-95). Truy xuất từ https://www.mendeley.com/reference-manloyment/reference-manager |
Hướng dẫn trích dẫn bài đăng trong tạp chí in hoặc trực tuyến
Trích dẫn bài đăng tạp chí khác biệt so với sách ở chỗ không bao gồm thông tin nhà xuất bản và địa điểm. Thay vào đó, cần cung cấp tiêu đề tạp chí, số tập, số phát hành và số trang. Cấu trúc cơ bản như sau:
| Họ của tác giả, Tên viết tắt. (Năm). Tiêu đề bài viết. Tiêu đề tạp chí, Số tập (Kỳ hay Số phát hành), số trang. DOI hoặc Truy xuất từ URL |
Trong đó:
- Tiêu đề bài viết không cần in nghiêng, trong khi tiêu đề tạp chí và số tập phải được in nghiêng.
- Viết hoa chữ cái đầu tiên của tất cả các từ trong tiêu đề tạp chí.
- Chỉ thêm DOI hoặc Truy xuất từ URL nếu bài viết được xuất bản trực tuyến.
Ví dụ minh họa:
| - Mitchell, J.A. (2017). Citation: Why is it so important. Tạp chí Mendeley, 67(2), 81-95 - Mitchell, J.A. (2017). Citation: Why is it so important. Tạp chí Mendeley, 67(2), 81-95. Truy xuất từ https://www.mendeley.com/reference-manloyment/reference-manager |
Hướng dẫn trích dẫn bài đăng trong báo in hoặc trực tuyến
Cấu trúc cơ bản để trích dẫn:
| Họ của tác giả, Tên viết tắt. (Năm). Tiêu đề bài viết. Tiêu đề tờ báo, cột / phần, số trang. DOI hoặc Truy xuất từ URL |
Trong đó:
- Quy tắc viết tiêu đề bài viết và tiêu đề tờ báo tương tự như quy định đối với tạp chí.
- Chỉ thêm DOI hoặc Truy xuất từ URL nếu bài viết được xuất bản trực tuyến.
Ví dụ minh họa:
| Mitchell, J.A. (2017). Changes to citation formats shake the research world. The Mendeley Telegraph, Research News, tr.9. Truy xuất từ https://www.mendeley.com/reference-management/reference-manager |
Hướng dẫn trích dẫn tài liệu không phải ấn phẩm in
Trích dẫn hình ảnh
Cấu trúc cơ bản để trích dẫn:
| Họ của tác giả, Tên viết tắt. (Năm). Tiêu đề ảnh [Loại ảnh]. Truy xuất từ URL |
Trong đó, loại ảnh có thể bao gồm ảnh chụp, tranh vẽ, đồ họa thông tin, và các dạng hình ảnh khác.
Ví dụ minh họa:
| Millais, J.E. (1851-1852). Ophelia [tranh]. Truy xuất từ https://www.mendeley.com/reference-management/reference-manager |
Trích dẫn phim
Cấu trúc cơ bản để trích dẫn:
| Họ của nhà sản xuất, Tên viết tắt của nhà sản xuất (Nhà sản xuất), & Họ của đạo diễn, Tên viết tắt của đạo diễn (Đạo diễn). (Năm). Tiêu đề phim [Phim]. Quốc gia xuất xứ: Tên studio |
Ví dụ minh họa:
| Hitchcock, A. (Nhà sản xuất), & Hitchcock, A. (Đạo diễn). (1954). Rear window [Phim]. Hoa Kỳ: Paramount Pictures |
Trích dẫn chương trình truyền hình
Cấu trúc cơ bản để trích dẫn:
| Họ của tác giả kịch bản, Tên viết tắt của tác giả kịch bản (Kịch bản), & Họ của đạo diễn, Tên viết tắt của đạo diễn (Đạo diễn). (Năm phát hành). Tiêu đề tập [Tập chương trình truyền hình]. Trong + Họ của giám đốc sản xuất, Tên viết tắt của giám đốc sản xuất (Giám đốc sản xuất), Tên chương trình truyền hình. Nơi sản xuất: Tên studio hoặc hãng truyền hình. |
Ví dụ minh họa:
| Catlin, M., và Walley-Beckett, Moire (Kịch bản), & Johnson, R (Đạo diễn). (2010). Fly [Tập chương trình truyền hình]. Trong Schnauz, T. (Giám đốc sản xuất). Breaking bad. Thành phố Culver, CA: Sony Pictures Television |
Trích dẫn bài hát
Cấu trúc cơ bản để trích dẫn:
| Họ của tác giả, Tên viết tắt của tác giả. (Năm bản quyền). Tiêu đề bài hát [Ghi âm bởi + Tên ca sĩ]. Trong + Tiêu đề album [phương tiện ghi âm]. Nơi thu âm: Hãng thu âm. (Ngày thu âm) |
Trong đó, phương tiện ghi âm có thể là CD, MP3, visual album, hoặc các định dạng khác.
Ví dụ minh họa:
| Beyonce, Diplo, MNEK, Koenig, E., Haynie, E., Tillman, J., và Rhoden, S.M. (2016). Hold up [Ghi âm bởi Beyonce]. Trong Lemonade [visual album]. New York, NY: Parkwood Records. (16 tháng Tám) |
Trích dẫn trang web
Cấu trúc cơ bản để trích dẫn:
| Họ của tác giả, Tên viết tắt của tác giả. (Ngày). Tiêu đề. Truy xuất từ URL |
Ví dụ minh họa:
| Mitchell, J.A. (2017, 21 tháng Năm). How and when to reference. Truy xuất từ https://www.howandwhentoreference.com |
Qua bài viết này, chúng tôi đã hướng dẫn bạn cách trích dẫn tài liệu theo định dạng APA trong hầu hết các trường hợp phổ biến. Định dạng APA có thể gây khó khăn ban đầu, nhưng với sự luyện tập thường xuyên, bạn sẽ dần thành thạo. Hy vọng những thông tin trên sẽ là nguồn tham khảo hữu ích, giúp bạn tự tin hơn trong việc trích dẫn tài liệu một cách chuyên nghiệp!
Có thể bạn quan tâm
Khắc phục những lỗi phổ biến khi Unikey không hoạt động hoặc không gõ được tiếng Việt
Hướng dẫn chi tiết cách cài đặt và sử dụng Unikey dành cho người mới bắt đầu
Hướng dẫn chi tiết cách cài đặt và sử dụng Google Docs Offline
Nghệ thuật gõ tiếng Việt: Khám phá kiểu Telex và VNI
Hướng dẫn chi tiết cách cài đặt máy in Canon 2900 trên Windows 10
