PowerShell là gì? Khám phá các lệnh cơ bản trong PowerShell

Nếu bạn đã từng sử dụng Command Prompt (CMD) trên máy tính, hẳn bạn sẽ tò mò về PowerShell. PowerShell không chỉ là một giao diện dòng lệnh tương tự CMD mà còn vượt trội hơn nhiều. Được tích hợp sẵn trên Windows 10, PowerShell đang dần thay thế CMD cổ điển. Tuy nhiên, đối với nhiều người dùng phổ thông, PowerShell vẫn còn là một khái niệm mới mẻ. Trong bài viết này, Tripi sẽ giải đáp câu hỏi "PowerShell là gì?" và giới thiệu một số lệnh cơ bản giúp bạn làm chủ công cụ này.

1. PowerShell là gì?

Để hiểu sâu hơn về PowerShell, trước hết cần nắm được khái niệm về Shell. Trong lĩnh vực khoa học máy tính, Shell là giao diện người dùng cho phép tương tác với các dịch vụ của hệ điều hành. Shell có thể hoạt động dựa trên dòng lệnh (CLI) hoặc giao diện đồ họa (GUI). PowerShell là một phiên bản Shell hiện đại, kết hợp sức mạnh của dòng lệnh với khả năng tự động hóa mạnh mẽ.

Windows PowerShell là một công cụ shell do Microsoft phát triển, được thiết kế để tự động hóa và quản lý các tác vụ cấu hình hệ thống. Được xây dựng trên nền tảng .NET và .NET Framework, PowerShell tích hợp sẵn các câu lệnh và ngôn ngữ lập trình, mang lại sức mạnh vượt trội cho người dùng.

Bên cạnh PowerShell, Microsoft còn giới thiệu Windows PowerShell ISE, một môi trường tích hợp dành cho lập trình viên. ISE cung cấp giao diện đồ họa thân thiện, hỗ trợ viết script nâng cao và tích hợp nhiều công cụ tiện ích, giúp người dùng không cần phải nhập lệnh thủ công trên dòng lệnh.

Windows PowerShell đã được Microsoft phát triển từ lâu, nhưng phải đến phiên bản Windows 8.1 và Windows Server 2012, công cụ này mới được hoàn thiện và trở thành một phần không thể thiếu trong hệ sinh thái Windows.

Trên Windows 10, bạn có thể dễ dàng mở PowerShell bằng cách nhấp chuột phải vào biểu tượng Windows và chọn Windows PowerShell hoặc Windows PowerShell (Admin) để khởi chạy với quyền quản trị viên.

Giao diện của PowerShell: Một thiết kế tối giản nhưng đầy sức mạnh

2. Các lệnh cơ bản trong PowerShell

- Get Help

Lệnh này là chìa khóa để người dùng khám phá cú pháp và thông tin chi tiết về các lệnh trong Windows PowerShell, giúp bạn làm chủ công cụ một cách dễ dàng.

Ví dụ: Để tìm hiểu về lệnh Get-Process và cú pháp của nó, bạn chỉ cần nhập lệnh sau:

Get-Help -Name Get-Process

Tương tự, nếu bạn muốn liệt kê tất cả các lệnh liên quan đến Get, hãy sử dụng lệnh sau:

Get-Help -Name Get-*

- Get-Service

Lệnh này giúp liệt kê toàn bộ các dịch vụ đang hoạt động hoặc được cài đặt trên hệ thống, mang đến cái nhìn tổng quan về các tiến trình đang chạy.

Để tìm hiểu chi tiết về một dịch vụ cụ thể, bạn chỉ cần thêm tên của dịch vụ đó vào sau lệnh Get-Service.

- ConvertTo-HTML

Để hiển thị thông tin hệ thống một cách trực quan và dễ dàng phân tích, bạn có thể sử dụng lệnh ConvertTo-HTML để xuất dữ liệu ra file HTML và lưu trữ trên ổ cứng.

Dưới đây là mẫu câu lệnh để thực hiện việc này:

Get-Service | ConvertTo-HTML -Property Name, Status > C:\filename.htm

Lệnh Get-Service giúp xuất thông tin các dịch vụ đang chạy dưới dạng HTML. Bạn cũng có thể thay thế thông tin dịch vụ bằng bất kỳ dữ liệu nào khác, tương tự như các mẫu lệnh được liệt kê trong phần Get Help phía trên.

C: Đây là ký hiệu phân vùng ổ cứng nơi bạn muốn lưu trữ file.

Filename: Tên file do bạn tự đặt, giúp dễ dàng nhận biết và quản lý.

Ví dụ: Để xuất thông tin các dịch vụ đang chạy vào file TTPM-service.htm và lưu tại thư mục D:\Tripi, bạn hãy sử dụng lệnh sau:

Get-Service | ConvertTo-HTML -Property Name, Status > D:\Tripi\TTPM-service.htm

Kết quả sẽ là một file HTML với thông tin được trình bày rõ ràng và dễ theo dõi như hình minh họa:

Dưới đây là nội dung của file HTML được tạo ra:

- Export-CSV

Tương tự như việc xuất thông tin ra file HTML, PowerShell còn cho phép bạn trích xuất dữ liệu ra file Excel một cách dễ dàng. Dưới đây là câu lệnh mẫu:

Get-Service | Export-CSV X:\filename.csv

Lệnh Get-Service giúp xuất thông tin các dịch vụ đang chạy ra file CSV. Bạn cũng có thể thay thế thông tin dịch vụ bằng bất kỳ dữ liệu nào khác, tương tự như các mẫu lệnh được liệt kê trong phần Get Help phía trên.

X: Ký hiệu phân vùng ổ cứng nơi bạn muốn lưu trữ file.

Filename: Tên file do bạn tự đặt, giúp dễ dàng nhận biết và quản lý.

- Get-EventLog

Lệnh này cho phép người dùng tra cứu các thay đổi trong hệ thống thông qua việc đọc file log, giúp theo dõi và phân tích sự cố một cách hiệu quả.

Get-EventLog -Log "Application"

Sử dụng lệnh này để tra cứu log thay đổi của ứng dụng (Application), giúp bạn nắm bắt thông tin chi tiết về các sự kiện liên quan.

- Get-Process

Lệnh này cho phép bạn liệt kê tất cả các tiến trình đang chạy trên hệ thống. Bạn có thể áp dụng các thao tác như xuất thông tin ra file HTML, CSV hoặc tra cứu log tương tự như với các lệnh khác.

- Stop-Process:

Khi một tiến trình bị treo hoặc hoạt động không mong muốn, bạn có thể sử dụng lệnh Get-Process để xác định tên hoặc ID của tiến trình đó, sau đó dùng Stop-Process để dừng nó lại. Ví dụ, để tắt tiến trình NotePad, hãy sử dụng lệnh sau:

Stop-Process -Name notepad

Trên đây là những kiến thức cơ bản về PowerShell và các lệnh thường dùng. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về giao diện dòng lệnh PowerShell và cách ứng dụng nó vào công việc hàng ngày. Cảm ơn bạn đã đồng hành cùng chúng tôi!