Bí quyết đun sôi nước hiệu quả

22/02/2025

Nội dung bài viết

Đun sôi nước là kỹ năng cơ bản nhưng vô cùng hữu ích trong mọi tình huống. Bạn đang chuẩn bị bữa tối? Hãy khám phá thời điểm lý tưởng để chần trứng hay liệu muối có thực sự làm tăng hương vị món ăn. Bạn đang dã ngoại? Tìm hiểu lý do tại sao thức ăn lâu chín ở độ cao và cách biến nước sông thành nước uống an toàn. Đọc tiếp để khám phá thêm nhiều thông tin thú vị.

Các bước thực hiện

Đun sôi nước phục vụ nấu ăn

Chọn nồi có nắp đậy. Nắp nồi giúp giữ nhiệt, giúp nước sôi nhanh hơn. Nồi lớn sẽ làm nước lâu sôi hơn, nhưng hình dáng nồi không ảnh hưởng đáng kể.

Sử dụng nước lạnh. Nước nóng từ vòi có thể chứa chì do ống dẫn, không an toàn để uống hoặc nấu ăn. Vì vậy, hãy luôn dùng nước lạnh. Đừng đổ nước đầy nồi – nước sôi có thể trào ra và bạn cần chừa không gian để thêm nguyên liệu khi nấu.

Một lưu ý nhỏ: nước lạnh không sôi nhanh hơn nước nóng. Dù an toàn hơn, nó sẽ cần thêm chút thời gian để đạt đến nhiệt độ sôi.

Thêm muối để tăng hương vị (tùy chọn). Muối hầu như không ảnh hưởng đến nhiệt độ sôi, dù bạn có thêm bao nhiêu đi chăng nữa. Muối chỉ giúp tăng hương vị, đặc biệt là với món mì, vì nó thấm vào sợi mì.

Bạn có thể thấy bong bóng nổi lên khi thêm muối – một hiệu ứng thú vị nhưng không làm thay đổi nhiệt độ.
Thêm muối khi luộc trứng. Nếu vỏ trứng nứt, muối giúp lòng trắng đông lại và bịt kín vết nứt.

Đun nước ở nhiệt độ cao. Đặt nồi lên bếp và bật lửa lớn. Đậy nắp để nước sôi nhanh hơn.

Khám phá các giai đoạn sôi của nước. Hầu hết công thức nấu ăn yêu cầu nước sủi lăn tăn hoặc sôi mạnh. Hãy nhận biết các giai đoạn này và một số tùy chọn ít phổ biến hơn để tìm nhiệt độ phù hợp:

Sủi bong bóng nhỏ: Bong bóng li ti xuất hiện dưới đáy nồi, mặt nước rung nhẹ. Nhiệt độ 60–75ºC (140–170ºF), lý tưởng để chần trứng, hoa quả hoặc cá.
Sủi tăm: Bong bóng nổi lên nhưng nước vẫn tĩnh. Nhiệt độ 75–90ºC (170–195ºF), phù hợp để hầm hoặc om thịt.
Sôi lăn tăn: Bong bóng nhỏ và trung bình nổi khắp nồi. Nhiệt độ 90–100ºC (195–212ºF), thích hợp để hấp rau củ hoặc làm tan chảy chocolate.
Sôi hoàn toàn: Hơi nước và dòng nước chuyển động mạnh. Nhiệt độ 100ºC (212ºF), lý tưởng để nấu mì.

Thêm nguyên liệu vào nước. Nếu bạn muốn luộc gì đó, đây là thời điểm thích hợp. Nguyên liệu lạnh sẽ làm giảm nhiệt độ nước, nhưng không sao – chỉ cần điều chỉnh lửa để nhiệt độ trở lại mức phù hợp.

Trừ khi công thức yêu cầu, đừng cho nguyên liệu vào khi nước còn lạnh. Điều này có thể ảnh hưởng đến thời gian nấu và chất lượng món ăn, chẳng hạn làm thịt dai hoặc nhạt vị.

Điều chỉnh lửa. Lửa lớn giúp nước nhanh chóng đạt đến nhiệt độ sôi. Khi đã đạt mức nhiệt mong muốn, hãy giảm lửa xuống mức trung bình (luộc) hoặc thấp vừa (hầm). Nhiệt độ cao hơn chỉ làm nước bay hơi nhanh hơn.

Trong vài phút đầu, thỉnh thoảng kiểm tra nồi để đảm bảo nhiệt độ ổn định.
Khi nấu súp hoặc hầm, đậy hờ nắp để tránh nhiệt độ quá cao.

Làm sạch nước uống

Đun sôi nước để tiêu diệt vi khuẩn và mầm bệnh. Hầu hết vi sinh vật gây hại sẽ bị tiêu diệt khi nước đạt nhiệt độ cao. Tuy nhiên, đun sôi không loại bỏ được hóa chất ô nhiễm.

Nếu nước đục, hãy lọc trước để loại bỏ cặn bẩn.

Đun nước đến khi sôi mạnh. Nhiệt độ cao là yếu tố tiêu diệt vi sinh vật, nhưng nếu không có nhiệt kế, hiện tượng sôi mạnh là dấu hiệu đáng tin cậy. Chờ đến khi nước sôi sùng sục để đảm bảo mọi mầm bệnh đều bị tiêu diệt.

Để nước sôi từ 1-3 phút (tùy chọn). Để an toàn hơn, hãy đun sôi nước trong 1 phút (đếm chậm đến 60). Nếu ở độ cao trên 2.000 m, đun sôi trong 3 phút (đếm chậm đến 180).

Ở độ cao lớn, nước sôi ở nhiệt độ thấp hơn và cần thêm thời gian để tiêu diệt vi sinh vật.

Làm nguội và bảo quản nước trong vật chứa kín. Nước đã đun sôi vẫn an toàn để uống ngay cả khi để nguội. Bạn có thể bảo quản nước trong vật chứa kín.

Nước có thể có vị "nhạt" do một phần không khí đã thoát ra. Để cải thiện hương vị, hãy rót nước qua lại giữa hai vật chứa để không khí hòa trộn vào.

Mang theo thiết bị đun nước cầm tay khi đi xa. Nếu có điện, hãy mang theo ấm điện. Nếu không có điện, hãy chuẩn bị bếp cắm trại hoặc ấm nước dùng nhiên liệu hoặc pin.

Phơi vật chứa nước nhựa dưới nắng là giải pháp cuối cùng. Nếu không có cách nào khác, hãy đổ nước vào vật chứa nhựa trong suốt và phơi dưới ánh nắng trực tiếp ít nhất 6 giờ. Phương pháp này có thể tiêu diệt một số vi khuẩn, nhưng không an toàn bằng đun sôi.

Đun sôi nước bằng lò vi sóng

Cho nước vào ly hoặc bát an toàn dùng trong lò vi sóng. Nếu không có vật chứa ghi "an toàn cho lò vi sóng", hãy chọn đồ sứ không có sơn kim loại. Để kiểm tra, đặt vật chứa trống vào lò vi sóng cùng một ly nước, bật lò trong 1 phút. Nếu vật chứa nóng lên, nó không an toàn.

Để tránh hiện tượng "siêu nóng", hãy dùng vật chứa có vết xước hoặc sứt mẻ bên trong để kích thích hình thành bong bóng.

Thêm một vật dụng an toàn vào nước khi dùng lò vi sóng. Vật dụng này giúp kích thích hình thành bong bóng. Bạn có thể dùng thìa gỗ, đũa, hoặc que kem. Nếu không ngại ảnh hưởng đến hương vị, một chút muối hoặc đường cũng đủ để tạo hiệu ứng.

Tránh dùng vật dụng bằng nhựa vì chúng có thể quá mềm, khó tạo bong bóng.

Đặt ly nước vào lò vi sóng. Ở hầu hết lò vi sóng, vùng rìa đĩa quay thường nóng nhanh hơn so với trung tâm.

Đun nước trong khoảng thời gian ngắn và khuấy đều. Để đảm bảo an toàn, hãy tham khảo thời gian đun được khuyến nghị trong sách hướng dẫn. Nếu không có, thử đun trong 1 phút, sau đó khuấy và kiểm tra nhiệt độ. Nước đã sẵn sàng khi bốc hơi và không quá nóng để chạm vào.

Nếu nước vẫn nguội sau vài phút, tăng thời gian đun lên 1,5–2 phút. Tổng thời gian phụ thuộc vào công suất lò và lượng nước.
Đừng đợi nước "sôi sùng sục" trong lò vi sóng. Nước vẫn đạt nhiệt độ sôi nhưng không hiển thị rõ ràng.

Đun sôi nước ở độ cao lớn

Hiểu rõ hiệu ứng độ cao. Ở độ cao lớn, không khí loãng hơn, làm giảm áp suất lên nước. Điều này khiến các phân tử nước dễ dàng thoát ra, làm giảm nhiệt độ sôi. Nước sôi nhanh hơn nhưng nhiệt độ thấp hơn khiến thức ăn khó chín hơn.

Hiệu ứng này chỉ đáng kể khi bạn ở độ cao từ 610 m trở lên.

Sử dụng nhiều nước hơn khi nấu ở độ cao. Ở độ cao lớn, chất lỏng bay hơi nhanh hơn, vì vậy hãy thêm nước để bù lại lượng bị mất. Nếu nấu thức ăn trong nước, cần thêm nhiều nước hơn nữa do thời gian nấu lâu hơn và lượng nước bay hơi nhiều hơn.

Kéo dài thời gian nấu. Để bù đắp cho nhiệt độ sôi thấp, hãy nấu thức ăn lâu hơn. Dưới đây là một số nguyên tắc đơn giản:

Nếu công thức nấu dưới 20 phút ở mực nước biển, thêm 1 phút cho mỗi 305 m độ cao.
Nếu công thức nấu trên 20 phút, thêm 2 phút cho mỗi 305 m độ cao.

Lời khuyên

Khi đun sôi các chất lỏng khác như nước sốt, hãy giảm lửa khi sôi để tránh cháy đáy nồi.
Thông thường, mì được nấu trong nồi lớn với 8.4–12.5 lít nước cho mỗi kilogram mì. Tuy nhiên, một số đầu bếp hiện đại sử dụng nồi nhỏ hơn và thậm chí bắt đầu nấu khi nước còn lạnh, giúp tiết kiệm thời gian.

Cảnh báo

Hơi nước có thể gây bỏng nghiêm trọng hơn nước sôi do mang nhiều năng lượng nhiệt hơn.
Nước cất dễ trở nên "siêu nóng" trong lò vi sóng vì thiếu tạp chất để kích thích hình thành bong bóng. Hiện tượng này hiếm gặp, nhưng tốt nhất nên dùng nước máy để tránh rủi ro.
Nước sôi và hơi nước có thể gây bỏng nặng. Luôn sử dụng miếng lót tay và thao tác cẩn thận để đảm bảo an toàn.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi