Bí quyết Ghi chép Bài học Hiệu quả
23/02/2025
Nội dung bài viết
Ghi chép hiệu quả không chỉ dừng lại ở việc ghi âm hay sao chép thụ động. Đó là một quá trình chủ động trong học tập, yêu cầu sự nhanh nhạy trong tiếp thu kiến thức và khả năng tóm tắt những ý chính theo cách phù hợp với phong cách học của bạn. Khi đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho buổi học, hãy tối ưu hóa cách ghi chép của bạn. Những bước này, kết hợp với việc chỉnh sửa và sắp xếp thông tin, sẽ giúp bạn trở thành một người ghi chép bài xuất sắc.
Các bước thực hiện
Chuẩn bị trước khi đến lớp
Hoàn thành bài đọc trước khi đến lớp. Giáo viên giao bài đọc để bạn làm quen với chủ đề sẽ thảo luận trong buổi học. Nếu hoàn thành bài đọc trước, bạn sẽ nắm được tổng quan và có thể tập trung ghi chép những ý chính quan trọng.
- Đừng quên xem lại ghi chép từ buổi học trước. Điều này giúp bạn nắm bắt được tiến trình và chuẩn bị tốt hơn cho buổi học tiếp theo.
Tận dụng tài liệu học tập và đề cương trực tuyến. Nếu giáo viên cung cấp đề cương, bài giảng PowerPoint hoặc tóm tắt buổi học, hãy sử dụng chúng như bộ khung để xây dựng ghi chép của bạn. Đây là cách hiệu quả để xử lý thông tin và tạo nên một bản ghi chép hoàn chỉnh.
- Tránh chỉ in tài liệu và bỏ qua việc ghi chép. Thay vào đó, hãy sử dụng chúng để phát triển ý tưởng và ghi lại thông tin quan trọng theo cách riêng của bạn.
Cân nhắc ưu nhược điểm của việc đánh máy ghi chép. Dù đánh máy tiện lợi, việc ghi tay giúp bạn hiểu và nhớ bài tốt hơn. Đánh máy dễ khiến bạn sa vào việc chép lại mọi thứ thay vì chắt lọc thông tin.
- Các công cụ ghi chép kỹ thuật số như định dạng sổ ghi chép, phần mềm kết nối ghi âm và ghi chép, hay nền tảng chia sẻ ghi chép có thể hữu ích nhưng cũng dễ gây phân tâm. Hãy chọn phương pháp phù hợp nhất với bạn.
- Lưu ý rằng một số lớp học cấm sử dụng laptop, vì vậy kỹ năng ghi chép truyền thống vẫn rất cần thiết.
Chọn vị trí ngồi thuận lợi trong lớp. Ngồi gần phía trên và chọn nơi ít bị phân tâm để tập trung tốt hơn. Đảm bảo bạn có thể nhìn và nghe rõ giảng viên, cũng như nhìn rõ bảng. Đến lớp sớm để chọn được chỗ ngồi lý tưởng.
- Nếu bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn hoặc ánh sáng, hãy chuyển chỗ một cách kín đáo hoặc cố gắng tập trung tối đa trong buổi học đó.
Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ ghi chép. Nếu ghi tay, hãy mang theo bút, giấy dự phòng. Nếu dùng laptop hoặc thiết bị điện tử, đảm bảo chúng đủ pin và sẵn sàng khi lớp học bắt đầu.
- Một số người thích dùng giấy rời để dễ dàng sắp xếp, trong khi số khác ưa chuộng vở ghi chép gọn gàng.
Ghi ngày tháng và chủ đề bài giảng. Đảm bảo mỗi trang ghi chép được ghi rõ ngày và chủ đề để dễ tham khảo sau này.
- Đánh số trang nếu có nhiều trang ghi chép để sắp xếp chúng theo thứ tự dễ dàng.
Lựa chọn định dạng phù hợp cho ghi chép. Ghi chép ngay từ đầu càng rõ ràng, ngăn nắp thì càng dễ hiểu và chỉnh sửa sau này. Định dạng dàn ý là một lựa chọn tuyệt vời, đặc biệt khi bài giảng có cấu trúc rõ ràng. Bạn có thể ghi đề mục chính, sau đó thêm các ý phụ bằng gạch đầu dòng nhỏ hơn. Điều này giúp thông tin được sắp xếp logic và dễ theo dõi hơn.
- Lưu ý rằng giảng viên không phải lúc nào cũng trình bày bài giảng một cách có hệ thống. Bạn có thể cần sắp xếp lại ghi chép sau buổi học.
Tối ưu hóa cách ghi chép của bạn
Tập trung ghi chú thay vì chép lại nguyên văn. Để ghi chép hiệu quả, hãy trở thành một người nghe chủ động. Đừng chỉ ghi lại mọi thứ bạn nghe được, mà hãy chắt lọc thông tin quan trọng và ghi lại theo cách của bạn.
- Ví dụ, thay vì ghi chi tiết từng hành động trong chính sách đối ngoại của Theodore Roosevelt, hãy tập trung vào các khái niệm chính và ví dụ minh họa. Điều này giúp bạn hiểu sâu hơn và ghi nhớ lâu hơn.
- Việc tương tác chủ động này là lý do nhiều chuyên gia không khuyến khích ghi âm bài giảng. Nếu cần ghi âm, hãy xin phép giảng viên trước vì bài giảng là tài sản trí tuệ của họ.
Chú ý phần mở đầu bài giảng. Hãy sẵn sàng ghi chép ngay từ đầu buổi học. Phần giới thiệu thường chứa những gợi ý quan trọng về nội dung sẽ được trình bày.
- Lắng nghe kỹ phần mở đầu giúp bạn nắm bắt được hướng đi của bài giảng và xác định đâu là thông tin cần ghi lại.
- Đừng để bị phân tâm bởi những người đi học trễ hoặc chưa sẵn sàng ghi chép.
Ghi lại những gì được viết trên bảng. Giảng viên thường sắp xếp bài giảng theo một cấu trúc nhất định, dù không luôn rõ ràng. Thông tin trên bảng hoặc slide sẽ giúp bạn có được bản ghi chép đáng tin cậy và dễ theo dõi.
Nhận biết tín hiệu và gợi ý từ giảng viên. Giảng viên thường sử dụng ngôn ngữ cơ thể, cử chỉ và cách diễn đạt đặc biệt để nhấn mạnh thông tin quan trọng. Hãy quan sát kỹ để nhận ra những dấu hiệu này.
- Chú ý đến các từ khóa hoặc cụm từ như "có ba lý do", "thứ nhất, thứ hai, thứ ba", "sự quan trọng của", hoặc "ảnh hưởng của". Những cụm từ này thường báo hiệu ý chính. Ngoài ra, giảng viên có thể nói chậm hơn, lặp lại từ ngữ, hoặc dừng lại lâu hơn để nhấn mạnh.
Phát triển hệ thống tốc ký cá nhân. Để ghi chép nhanh và hiệu quả, hãy tạo ra các ký hiệu, viết tắt và lối tắt riêng. Bạn không cần phải viết đầy đủ mọi từ, chỉ cần ghi lại những từ khóa quan trọng.
- Sử dụng ký hiệu như mũi tên để thể hiện sự tăng/giảm hoặc nguyên nhân-kết quả. Viết tắt các thuật ngữ lặp lại nhiều lần. Gạch chân, khoanh tròn hoặc đánh dấu những thông tin quan trọng. Vẽ sơ đồ hoặc hình minh họa để diễn đạt ý tưởng phức tạp.
Viết rõ ràng và dễ đọc. Đảm bảo chữ viết của bạn đủ rõ và có khoảng cách hợp lý để dễ dàng đọc lại sau này. Không gì khó chịu hơn việc không thể đọc được ghi chép của chính mình, đặc biệt khi ôn tập cho kỳ thi.
Để lại khoảng trống trên trang giấy. Đừng cố gắng nhồi nhét quá nhiều thông tin vào một trang. Hãy để lại khoảng trống để bạn có thể thêm chú thích hoặc chỉnh sửa sau này. Điều này giúp ghi chép của bạn trở nên dễ đọc và có tổ chức hơn.
Chú ý phần kết bài giảng. Đừng để bị phân tâm bởi việc chuẩn bị rời lớp. Phần kết thúc thường chứa tóm tắt quan trọng và những điểm chính cần ghi nhớ.
- Nếu giảng viên tóm tắt bài giảng, hãy tập trung cao độ. Sử dụng phần này để kiểm tra và hoàn thiện ghi chép của bạn. Nếu cần, hãy ghi lại những ý chính được nhắc lại trong phần tóm tắt.
Đặt câu hỏi trong và sau giờ học. Đừng ngần ngại đặt câu hỏi về những điểm chưa rõ. Khi người khác đặt câu hỏi, hãy ghi lại cả câu hỏi và câu trả lời của giảng viên, vì thông tin này có thể hữu ích cho bạn.
- Nếu lo lắng về việc làm chậm tiến độ lớp học, hãy hỏi giảng viên sau giờ hoặc trong giờ hành chính. Bạn có thể gặp những sinh viên khác cũng có cùng thắc mắc và cùng tham khảo thông tin.
Chỉnh sửa và hoàn thiện ghi chép
Xem lại ghi chép ngay sau giờ học. Hãy xem lại ghi chép trong vòng 24 giờ để củng cố kiến thức. Sau khoảng thời gian này, bạn có thể quên đến 80% nội dung bài giảng. Việc xem lại sớm giúp bạn học sâu hơn thay vì phải học lại từ đầu.
Chỉnh sửa thay vì chép lại. Xem ghi chép trên lớp như bản nháp và bản chỉnh sửa như phiên bản hoàn thiện. Tạo một bản ghi chép mới có hệ thống và dễ hiểu hơn.
- Sử dụng các đầu mối và khái niệm chính từ bài giảng để sắp xếp lại thông tin. Bổ sung những phần thiếu sót bằng cách tham khảo giáo trình.
Đánh dấu những phần quan trọng. Khi chỉnh sửa ghi chép, hãy dùng bút màu hoặc ký hiệu để đánh dấu những khái niệm và thông tin quan trọng. Việc này giúp bạn dễ dàng ôn tập và nắm bắt nội dung chính khi chuẩn bị cho kỳ thi.
Bổ sung ghi chép khi vắng mặt. Nếu không thể tham dự buổi học vì lý do bệnh tật hoặc khác, hãy mượn ghi chép từ bạn bè và trao đổi với giảng viên để hiểu rõ nội dung bài.
- Tránh sử dụng dịch vụ mua ghi chép sẵn, vì điều này không chỉ vi phạm quy định của nhiều trường mà còn không giúp bạn học tập chủ động. Nếu gặp khó khăn về thể chất, hãy liên hệ với giảng viên và dịch vụ hỗ trợ sinh viên để được giúp đỡ.
Khám phá phương pháp ghi chép Cornell
Chia trang giấy thành ba phần. Phương pháp Cornell yêu cầu chia trang giấy bằng một đường dọc cách lề trái khoảng 8 cm, tạo ra hai cột: một cột nhỏ bên trái và một cột lớn bên phải. Phần cuối trang để trống khoảng 5 cm cho tóm tắt.
- Người dùng laptop có thể sử dụng phần mềm để định dạng ghi chép theo phương pháp này.
Ghi lại ý chính của bài giảng. Sử dụng cột lớn bên phải để ghi chép những ý chính, ví dụ, biểu đồ và thông tin quan trọng khác từ bài giảng. Để lại khoảng trống để chỉnh sửa sau này.
Tự đặt câu hỏi sau giờ học. Sử dụng cột nhỏ bên trái để viết các câu hỏi liên quan đến nội dung ghi chép. Những câu hỏi này giúp bạn hiểu sâu hơn và chuẩn bị tốt cho bài kiểm tra.
- Khi ôn tập, hãy che phần ghi chép bên phải và thử trả lời câu hỏi từ cột bên trái.
Tóm tắt ghi chép ở cuối trang. Sử dụng phần chân trang để viết tóm tắt ngắn gọn những điểm chính của bài giảng. Điều này giúp bạn dễ dàng ôn tập và ghi nhớ thông tin quan trọng.
Lời khuyên hữu ích
- Nếu vắng mặt trong buổi học, hãy ghi chú lại để nhớ mượn ghi chép từ bạn bè. Đừng bỏ qua nội dung buổi học.
- Giữ thái độ tích cực và tập trung. Sự chú ý là chìa khóa để lắng nghe hiệu quả. Hãy sẵn sàng tiếp nhận thông tin, ngay cả khi bạn không đồng ý với nội dung.
- Sắp xếp ghi chép của từng môn học một cách khoa học. Sử dụng vở riêng hoặc phần riêng trong vở, và đảm bảo ghi chép có tiêu đề rõ ràng. Cân nhắc dùng sổ rời để dễ dàng sắp xếp lại khi ôn tập.
Những điều cần lưu ý
- Tránh những hành động gây sao nhãng như vẽ nguệch ngoạc hay xoay bút. Những thói quen này không chỉ làm giảm sự tập trung mà còn ảnh hưởng đến người xung quanh. Nếu cần, hãy tìm vị trí ngồi phù hợp hoặc ngồi gần người có cùng thói quen.
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi
