Bí quyết Giải Khối Rubik Lập phương (Hướng dẫn từng bước chi tiết và dễ hiểu)

26/02/2025

Nội dung bài viết

Việc đưa Khối Rubik trở lại hình dạng ban đầu có vẻ là một thử thách đầy khó khăn và đôi khi tưởng chừng như không thể. Tuy nhiên, chỉ cần nắm vững một số thuật toán cơ bản, bạn sẽ thấy việc giải Khối Rubik trở nên đơn giản hơn bao giờ hết. Phương pháp được giới thiệu trong bài viết này là giải theo từng tầng: đầu tiên là hoàn thiện một mặt (tầng đầu tiên), tiếp theo là tầng giữa và cuối cùng là tầng cuối.

Các bước thực hiện

Tầng đầu tiên

Hãy làm quen với phần Chú giải ở cuối trang để hiểu rõ hơn.

Chọn một mặt để bắt đầu. Trong ví dụ minh họa dưới đây, màu sắc của tầng đầu tiên sẽ là màu trắng.

Tạo hình chữ thập.

Lật mặt chữ thập xuống đáy. Xoay khối Rubik 180° để hình chữ thập nằm ở mặt dưới cùng.

Giải quyết từng viên góc của tầng đầu tiên, một cách tuần tự.

Sau khi hoàn thành bước này, tầng đầu tiên sẽ được hoàn thiện, với một màu duy nhất (trong trường hợp này là màu trắng) nằm ở mặt đáy.

Đảm bảo rằng tầng đầu tiên đã được sắp xếp chính xác và nằm đúng vị trí.

Tầng giữa

Điều chỉnh bốn viên cạnh của tầng giữa để chúng về đúng vị trí mong muốn.Trường hợp viên cạnh nằm ở tầng cuối:

(1.a)

(1.b)
đối xứng với (1.a)

Nếu viên cạnh nằm ở tầng giữa nhưng sai vị trí hoặc hướng, hãy áp dụng thuật toán tương tự để đưa một viên cạnh khác vào đúng vị trí. Viên cạnh đó sẽ di chuyển xuống tầng cuối, và bạn chỉ cần dùng thuật toán một lần nữa để đặt nó vào đúng vị trí trong tầng giữa.

Kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo mọi thứ đã được sắp xếp chính xác.

Tầng cuối

Thực hiện hoán đổi vị trí của các viên góc.

Xác định hai viên góc liền kề có màu khác với màu của tầng trên cùng (trong trường hợp này là màu khác màu vàng).

Hoán đổi vị trí 1 và 2:

(2.a)

Lặp lại quy trình tương tự với hai viên góc ở phía sau. Xoay khối Rubik để đưa mặt bên kia (màu cam) ra phía trước. Nếu cần, hoán đổi vị trí hai viên góc phía trước.

Hoán đổi vị trí 1 với 2 và 3 với 4:

(2.b) Định hướng viên góc.

(3.a)

(3.b)
Đối xứng với (3.a)

Lưu ý: thực hiện giải một trong các thuật toán này hai lần tương đương với việc giải thuật toán còn lại. Trong nhiều trường hợp, bạn cần phải tiến hành giải thuật toán nhiều hơn một lần:

Bằng

Cộng

Bằng

Cộng

Bằng

Cộng

Bằng

Cộng

Bằng

Cộng

Hai viên góc đã được định hướng chính xác:

Không có viên góc nào được định hướng đúng:

Thực hiện hoán vị các viên cạnh.

Nếu tất cả viên cạnh đã nằm đúng vị trí, bạn đã hoàn thành bước này một cách xuất sắc.

Trường hợp chỉ có một viên cạnh nằm đúng vị trí:

(4.a)

(4.b)
Đối xứng với (4.a)Lưu ý: Thực hiện một trong các thuật toán này hai lần sẽ tương đương với việc thực hiện thuật toán còn lại.

Nếu cả bốn viên cạnh đã nằm đúng vị trí, bạn có thể áp dụng một trong hai thuật toán một lần từ bất kỳ mặt nào. Kết quả sẽ là một viên cạnh duy nhất được định vị chính xác.

Định hướng các viên cạnh.

Dạng Dedmore hình chữ "H"

(5)

Dạng Dedmore hình "Con cá"

(6)(6) =

+ (5) +

Nếu cả bốn viên cạnh đều bị lật ngược, hãy áp dụng thuật toán hình chữ "H" từ bất kỳ mặt nào, sau đó thực hiện lại thuật toán này một lần nữa để hoàn thành khối Rubik.

Chú giải

Đây là chìa khóa cho mọi chú giải trong bài viết.

Các mảnh ghép của khối Rubik được gọi là Viên, và các mảng màu trên viên được gọi là ô màu.
Rubik có ba loại viên:
Viên giữa (hoặc viên trung tâm), nằm ở trung tâm mỗi mặt. Có sáu viên, mỗi viên mang một ô màu.
- Viên góc, nằm tại các góc của khối Rubik. Có tám viên, mỗi viên có ba ô màu.
Viên cạnh, nằm giữa các cặp viên góc liền kề. Có 12 viên, mỗi viên có hai ô màu.
Màu sắc của khối Rubik có thể khác nhau. Trong bài viết này, màu sắc được minh họa theo quy ước BOY (Xanh dương – Blue, Cam – Orange, Vàng – Yellow theo chiều kim đồng hồ).
- Trắng đối diện với vàng;
- Xanh dương đối diện với xanh lá cây;
- Cam đối diện với đỏ;

Bài viết này sử dụng hai góc nhìn khác nhau để quan sát khối Rubik:Góc nhìn 3D

Góc nhìn từ trên xuống

Trong góc nhìn từ trên xuống, các thanh nhỏ biểu thị vị trí của các ô màu quan trọng.

Nếu ô màu có màu xám, điều đó có nghĩa là màu sắc của nó không quan trọng tại thời điểm đó.

Mũi tên (màu xanh dương hoặc đỏ) thể hiện tác động của thuật toán.

Trục của vòng quay là đường chéo chính của khối Rubik (từ góc này đến góc đối diện).
Mũi tên xanh dương biểu thị hướng xoay theo chiều kim đồng hồ (thuật toán (3.a)).
Mũi tên đỏ biểu thị hướng xoay ngược chiều kim đồng hồ (thuật toán (3.b), đối xứng với (3.a)).

Khi nhìn từ trên xuống, ô màu xanh dương nhạt cho biết một viên cạnh đang bị định hướng sai.

Trong các bước thực hiện, luôn quan sát khối Rubik từ mặt trước để đảm bảo chính xác.

BẮT ĐẦU

Lời khuyên

Luyện tập thường xuyên. Dành thời gian làm quen với khối Rubik để hiểu rõ cách xoay các viên theo nhiều hướng khác nhau, đặc biệt quan trọng khi bạn đang học cách giải tầng đầu tiên.
Nắm rõ màu sắc của khối Rubik. Bạn cần biết màu nào đối diện với màu nào và thứ tự các màu xung quanh. Ví dụ, nếu màu trắng ở trên cùng và màu đỏ ở mặt trước, bạn cần biết màu xanh dương ở bên phải, cam ở phía sau, xanh lá cây ở bên trái, và vàng ở dưới đáy.
Dành cho người thích xoay Rubik nhanh, hoặc những ai không thích cảm giác khó khăn khi xoay, hãy cân nhắc mua bộ Rubik Tự Lắp ráp (DIY). Các viên Rubik có góc trong tròn hơn, và bộ dụng cụ DIY cho phép bạn điều chỉnh độ chặt, giúp việc xoay dễ dàng hơn. Bạn cũng nên bôi trơn khối Rubik bằng chất bôi trơn gốc silicon.
Bắt đầu với màu sắc giống như trong bài viết để hiểu rõ vị trí của từng màu, hoặc chọn màu sắc giúp bạn dễ dàng tạo mặt chữ thập hơn.
Định vị bốn viên cạnh và cố gắng hình dung cách di chuyển chúng vào đúng vị trí mà không cần thực hiện ngay. Với luyện tập, bạn sẽ có thể giải quyết chúng chỉ trong vài bước. Trong thi đấu, người chơi có 15 giây để quan sát khối Rubik trước khi bắt đầu đếm thời gian.
Hiểu rõ cách thuật toán hoạt động. Khi thực hiện thuật toán, hãy theo dõi các viên then chốt để xem chúng di chuyển đến đâu. Tìm kiếm khuôn mẫu trong thuật toán. Ví dụ:
- Trong thuật toán (2.a) và (2.b) để hoán vị viên góc của tầng trên cùng, bạn thực hiện bốn bước, sau đó lật mặt trên xuống và thực hiện ngược lại bốn bước đầu tiên. Thuật toán này không ảnh hưởng đến tầng đầu tiên và tầng giữa.
- Với thuật toán (4.a) và (4.b), hãy nhớ rằng bạn đang xoay tầng trên cùng theo hướng tương tự như hướng xoay ba viên cạnh.
- Với thuật toán (5), dạng Dedmore hình chữ "H", hãy theo dõi viên cạnh bị lật ngược ở mặt trên cùng bên phải và cặp viên góc xung quanh nó trong nửa đầu của thuật toán. Trong nửa sau, theo dõi viên cạnh bị lật ngược và cặp viên góc còn lại. Bạn sẽ nhận thấy rằng bạn thực hiện năm bước, xoay một nửa mặt trên cùng, đảo ngược năm bước đầu tiên, và xoay một nửa mặt trên cùng lần nữa.
Tiến xa hơn. Khi đã nắm vững các thuật toán, bạn có thể tìm cách giải khối Rubik nhanh hơn:
- Giải viên góc của tầng đầu tiên cùng với viên cạnh ở tầng giữa trong một bước.
- Tìm hiểu thuật toán để định hướng viên góc của tầng cuối trong năm trường hợp cần hai thuật toán (3.a/b).
- Học thuật toán để hoán vị viên góc của tầng cuối khi không có viên cạnh nào nằm đúng vị trí.
- Tìm hiểu thuật toán cho trường hợp mọi viên cạnh của tầng cuối bị đảo ngược.
Phương pháp giải từng tầng chỉ là một trong nhiều phương pháp giải Rubik. Ví dụ, phương pháp Petrus giúp giải Rubik với ít bước hơn, bao gồm hoàn thành khối 2×2×2, mở rộng thành khối 2×2×3, điều chỉnh hướng viên cạnh, xếp thành khối 2×3×3 (hai tầng đã giải), xếp các viên góc còn lại, định hướng chúng, và cuối cùng sắp xếp các viên cạnh.
Tiến xa hơn. Đối với tầng cuối, nếu muốn giải Rubik nhanh, hãy chia bốn bước cuối thành hai bước: hoán vị và định hướng viên góc trong một bước, sau đó hoán vị và định hướng các cạnh trong một bước. Hoặc định hướng tất cả viên góc và cạnh trong một bước, và hoán vị chúng trong một bước.