Bí quyết huấn luyện mèo sử dụng hộp cát đúng cách
27/02/2025
Nội dung bài viết
Nếu mèo cưng của bạn đột nhiên từ chối sử dụng hộp cát, việc tìm hiểu nguyên nhân là bước quan trọng để điều chỉnh hành vi. Căng thẳng, chẳng hạn như những thay đổi trong môi trường sống, có thể là nguyên nhân chính. Ngoài ra, các vấn đề sức khỏe, đặc biệt ở mèo già, cũng là lý do phổ biến khiến mèo ngừng dùng hộp cát.
Các bước thực hiện
Huấn luyện lại mèo sau khi chuyển nhà, thay đổi loại cát hoặc sau sự kiện gây căng thẳng

Đặt hộp cát ở vị trí phù hợp. Mèo có thể ngừng sử dụng hộp cát sau khi trải qua sự kiện gây sợ hãi, như tiếng ồn lớn hoặc bị quấy rối bởi động vật khác. Vị trí hộp cát cũng ảnh hưởng lớn đến thói quen của mèo. Hãy đặt hộp cát ở nơi yên tĩnh, ít người qua lại nhưng vẫn đảm bảo mèo có thể quan sát xung quanh. Chọn phòng có ít nhất hai lối ra để mèo không cảm thấy bị mắc kẹt.
- Tránh đặt hộp cát gần bát ăn và nước uống. Mèo không thích kết hợp ăn uống và đi vệ sinh cùng một chỗ.
- Nếu mèo vội vã ra vào hộp cát hoặc đi vệ sinh gần đó, đó là dấu hiệu cho thấy chúng không thoải mái. Hãy thử di chuyển hộp cát đến phòng khác.
- Đảm bảo mỗi tầng nhà có ít nhất một hộp cát nếu nhà bạn có nhiều tầng.

Tạo sự liên kết tích cực với hộp cát thông qua trò chơi. Hãy dành thời gian chơi đùa với mèo gần khu vực hộp cát. Để lại đồ chơi (không phải thức ăn) trong phòng để mèo có thể khám phá và hình thành mối liên hệ tích cực với hộp cát.
- Bạn có thể bế mèo đến gần hộp cát để nó tự do khám phá, nhưng tránh đặt mèo vào trong hộp cát hoặc thưởng cho nó khi sử dụng hộp cát. Những hành động này có thể gây phản tác dụng, khiến mèo cảm thấy không thoải mái hoặc sợ hãi. Khác với chó, mèo thường tự chọn hộp cát, đặc biệt nếu chúng đã từng sử dụng trước đây.

Đảm bảo hộp cát luôn sạch sẽ. Nếu mèo ngồi trên thành hộp cát hoặc đi vệ sinh gần đó, có thể hộp cát đã quá bẩn. Hãy dọn sạch các viên vón cục và thêm lớp cát mới ít nhất mỗi ngày một lần, tốt nhất là hai lần. Mỗi tuần, rửa hộp cát bằng muối nở hoặc xà phòng không mùi.
- Nếu sử dụng loại cát không vón cục, hãy thay toàn bộ cát hai ngày một lần để ngăn mùi hôi tích tụ.
- Tránh sử dụng các sản phẩm có hương thơm hoặc thuốc sát trùng không dành riêng cho mèo, vì chúng có thể chứa hóa chất độc hại.

Chuyển đổi loại cát mới một cách từ từ. Khi thay đổi loại cát, hãy trộn một ít cát mới với cát cũ và tăng dần tỷ lệ cát mới qua mỗi lần thay. Mèo thường dễ thích nghi với loại cát không mùi và có kết cấu tương tự cát cũ.
- Nếu không tìm được cát cũ, hãy thử mua hai đến ba loại cát mới và đổ vào các hộp riêng để mèo tự chọn.
- Điều chỉnh độ sâu của cát, đặc biệt nếu cát mới có kết cấu khác. Nhiều mèo thích lớp cát nông dưới 5 cm, trong khi mèo lông dài thích lớp cát mỏng để dễ đào.

Điều chỉnh hộp cát mới để phù hợp với mèo. Nếu mèo không thích hộp cát mới, hãy thử các điều chỉnh sau:
- Một số mèo thích hộp cát có mái che, số khác lại ưa hộp mở. Hãy thử thêm hoặc bỏ mái che.
- Tháo lớp lót nhựa nếu mèo cảm thấy khó chịu vì móng bị vướng.
- Mèo lo lắng có thể sợ tiếng động từ hộp cát tự làm sạch. Nếu không chắc chắn, hãy sử dụng hộp cát thông thường.
- Chọn hộp cát lớn hơn nếu hộp hiện tại quá nhỏ. Hộp cát lớn với thành thấp thường được ưa chuộng.

Làm sạch khu vực bẩn bằng chất tẩy rửa enzyme. Khi mèo không sử dụng hộp cát, hãy dùng chất tẩy rửa enzyme chuyên dụng để loại bỏ mùi nước tiểu. Pha dung dịch enzyme với nước theo tỷ lệ 10% và xả lại bằng nước lạnh.
- Để đạt hiệu quả tốt nhất, xịt cồn tẩy rửa lên khu vực đã làm sạch và để khô tự nhiên.

Biến khu vực không mong muốn trở nên kém hấp dẫn với mèo. Nếu mèo có thói quen đi vệ sinh ở những nơi nhất định, hãy ngăn chặn hoặc làm cho khu vực đó trở nên khó chịu:
- Lắp đèn sáng, đặc biệt là đèn cảm ứng chuyển động, ở những nơi tối và khuất.
- Phủ giấy thiếc hoặc băng dính hai mặt lên thảm hoặc khu vực mèo thường lui tới.
- Kẹp rèm cửa lên cao nếu mèo thích đi tiểu vào đó.
- Dùng tấm nhựa hoặc rèm phòng tắm để che chắn đồ đạc.
- Để một ít nước trong bồn tắm hoặc bồn rửa khi không sử dụng.

Đặt hộp cát tại những khu vực có vấn đề. Một giải pháp khác là đặt thêm hộp cát ở những nơi mèo thường đi vệ sinh. Dù không lý tưởng nếu đó là giữa phòng khách, nhưng đây là cách hiệu quả nếu mèo thường làm bẩn ở các góc xa.
- Bạn cũng có thể đặt bát thức ăn của mèo ở khu vực đó, vì hầu hết mèo không thích ăn và đi vệ sinh cùng một chỗ.

Lợi dụng sở thích của mèo. Nếu các biện pháp trên không hiệu quả, hãy thử phương pháp chuyển đổi từ từ. Ví dụ, nếu mèo thích đi tiểu trên thảm, hãy đặt một miếng thảm tương tự vào hộp cát. Sau đó, rải dần cát lên thảm và thay thế khi cần.
- Nhốt mèo ở khu vực không có thảm hoặc cuộn thảm lên tạm thời để hỗ trợ quá trình này.
- Nếu mèo vừa ở trong nhà vừa ra ngoài, hãy thêm đất vườn hoặc cát vào hộp cát và chuyển dần sang cát vệ sinh.
Giải quyết các nguyên nhân khác

Triệt sản mèo để giảm hành vi không mong muốn. Dù không bắt buộc, việc triệt sản giúp giảm khả năng mèo đi tiểu bên ngoài hộp cát. Mèo đực không thiến thường xịt nước tiểu khi căng thẳng hoặc để thể hiện bản lĩnh.
- Triệt sản sớm giúp ngăn chặn hành vi này hiệu quả hơn. Nếu để lâu, thói quen có thể khó thay đổi ngay cả sau phẫu thuật.

Giảm căng thẳng cho mèo. Mèo cũng như con người, có thể bị căng thẳng do thay đổi môi trường hoặc lịch sinh hoạt. Mèo có thể ngừng sử dụng hộp cát khi có người hoặc vật nuôi khác rời khỏi nhà hoặc khi có thành viên mới chuyển đến. Thậm chí, việc trang trí lại nhà cửa cũng có thể ảnh hưởng đến tâm lý của mèo. Dưới đây là một số cách giúp giảm căng thẳng cho mèo:
- Tạo không gian yên tĩnh để mèo có thể nghỉ ngơi một mình, bao gồm cả những nơi kín đáo và trên cao.
- Nếu mèo được phép ra ngoài, hãy để nó tự do khám phá và chọn nơi yêu thích.
- Cho mèo chủ động tiếp xúc, luôn bình tĩnh và nhất quán trong cách ứng xử. Một số mèo cần nhiều thời gian chơi đùa, trong khi số khác không thích bị bế hay vuốt ve bất cứ lúc nào.
- Nếu hành vi của mèo không cải thiện, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y hoặc chuyên gia hành vi động vật.

Xử lý tình trạng mèo tiểu lên bề mặt thẳng đứng. Nếu mèo dựa vào tường, vẫy đuôi và xịt nước tiểu, đó là hành vi đánh dấu lãnh thổ. Nếu không chứng kiến trực tiếp, hãy tìm các vết tròn có mùi nước tiểu ở độ cao ngang mông mèo và vệt nước chảy xuống sàn. Hành vi này thường gặp ở mèo đực chưa thiến. Dưới đây là cách xử lý:
- Hành vi đánh dấu thường là phản ứng với căng thẳng hoặc sự xuất hiện của mèo khác. Áp dụng các biện pháp giảm căng thẳng như đã đề cập.
- Mèo có thể xịt nước tiểu khi nhìn thấy mèo lạ qua cửa sổ hoặc lỗ thông gió. Hãy kéo rèm cửa hoặc ngăn mèo tiếp xúc với mèo lạ.
- Khoảng 30% mèo có hành vi này có vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Đưa mèo đi khám nếu các biện pháp khác không hiệu quả.

Thay hộp cát phù hợp khi mèo con trưởng thành. Nếu nuôi mèo từ nhỏ, hãy thay hộp cát lớn hơn khi mèo lớn lên. Hộp cát cần đủ rộng để mèo xoay người thoải mái và tìm được chỗ sạch sẽ.
- Mèo thường không thích thay đổi, vì vậy hãy kiên nhẫn và làm theo hướng dẫn nếu mèo gặp khó khăn khi làm quen với hộp cát mới.

Cắt tỉa lông cho mèo lông dài. Mèo lông dài dễ bị bẩn lông vùng gần đuôi khi đi vệ sinh, gây khó chịu hoặc đau đớn. Điều này có thể khiến mèo liên hệ tiêu cực với hộp cát. Hãy cắt tỉa lông bị rối ở vùng này để giúp mèo thoải mái hơn.

Giảm thiểu hư hại khi chủ vắng nhà. Một số mèo phản ứng tiêu cực khi chủ đi vắng, thường bằng cách đi tiểu lên đồ đạc có mùi của chủ, như giường ngủ. Hãy nhờ người chăm sóc đóng cửa phòng ngủ và đặt thêm hộp cát để mèo có thể tự tìm chỗ đi vệ sinh.
- Nếu có thể, hãy chọn người chăm sóc mà mèo đã quen hoặc giới thiệu trước khi bạn rời đi.

Giải quyết hành vi của mèo trong gia đình có nhiều thú cưng. Mèo thường đánh dấu lãnh thổ bằng nước tiểu khi xung đột với chó hoặc mèo khác, ngay cả khi trước đây chúng sống hòa thuận. Để giảm thiểu tranh chấp, hãy đảm bảo mỗi thú cưng có không gian riêng:
- Mỗi con mèo cần một hộp cát riêng, cộng thêm một hộp dự phòng. Đặt hộp cát ở nơi có ít nhất hai lối ra.
- Mỗi thú cưng nên có giường ngủ và bát ăn riêng, đặt xa nhau và xa hộp cát.
- Tạo không gian riêng trên cao và kín đáo cho từng con mèo.

Tách riêng thú cưng nếu hành vi xấu tiếp diễn. Nếu mèo vẫn không sử dụng hộp cát hoặc tiếp tục xung đột, hãy thử cách ly chúng triệt để hơn. Điều này đặc biệt cần thiết khi bạn mang một chú mèo mới về nhà:
- Tách từng con mèo vào phòng riêng, đóng cửa nhưng để chúng ngửi được mùi của nhau. Cho chúng làm quen bằng cách ăn ở hai bên cửa hoặc đổi phòng hàng ngày.
- Sau vài ngày, mở hé cửa. Nếu không có phản ứng tiêu cực, cho chúng tiếp xúc trực tiếp.
- Nếu thú cưng hung hăng, buộc chúng ở khoảng cách an toàn trong cùng phòng, dần dần cho chúng lại gần nhau.
- Khi mèo bình tĩnh, thử xoa nước cá ngừ lên đầu để khuyến khích chúng thư giãn và liếm láp cho nhau.
Loại trừ các vấn đề sức khỏe

Kiểm tra xem mèo có khó khăn khi đi tiểu không. Nếu mèo có biểu hiện căng thẳng khi đi tiểu hoặc không thể tiểu được, hãy đưa đến bác sĩ thú y ngay. Mèo đực dễ bị tắc niệu đạo, một tình trạng nguy hiểm đe dọa tính mạng.
- Mèo bị nhiễm trùng đường tiểu hoặc tắc nghẽn thường liếm bộ phận sinh dục hoặc kêu la khi đi tiểu.

Đánh giá tình trạng đại tiện của mèo. Táo bón mãn tính hoặc tiêu chảy có thể khiến mèo sợ hộp cát hoặc không kịp sử dụng hộp cát. Các bệnh viêm ruột cũng gây khó chịu và ảnh hưởng đến hành vi của mèo.
- Mèo bị viêm ruột có thể chán ăn, lờ đờ, nôn hoặc có nhiều búi lông trong dạ dày.

Giúp mèo dễ dàng tiếp cận hộp cát. Mèo già hoặc bị thương có thể gặp khó khăn khi sử dụng hộp cát. Nếu mèo đi khập khiễng, cần hỗ trợ để nhảy lên ghế, hoặc có dấu hiệu đau xương sống, hãy đưa mèo đến bác sĩ thú y ngay. Bạn có thể sử dụng hộp cát có thành thấp hoặc lối vào cắt sẵn để giúp mèo dễ dàng hơn.
- Mèo thừa cân có thể cần hộp cát lớn hơn và chế độ ăn kiêng. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y về cách giảm cân an toàn cho mèo.

Tham khảo ý kiến bác sĩ thú y để loại trừ các vấn đề sức khỏe. Mèo đi tiểu bên ngoài hộp cát thường liên quan đến các bệnh như viêm đường tiểu, tiểu đường, suy thận mãn tính, cường giáp, hoặc viêm bàng quang. Hãy đưa mèo đi khám nếu bạn nghi ngờ.
- Quan sát hành vi của mèo để cung cấp thông tin chi tiết cho bác sĩ. Các câu hỏi có thể bao gồm: Mèo đi tiểu gần hay xa hộp cát? Nước tiểu có nhiều không? Mèo có kêu khi đi tiểu không? Nước tiểu có màu sắc bất thường không?
- Bác sĩ có thể kê thuốc chống lo âu để giảm hành vi đánh dấu lãnh thổ, nhưng hãy thảo luận kỹ về lợi ích và rủi ro trước khi quyết định.
Lời khuyên hữu ích
- Để phát hiện vết nước tiểu khó thấy, hãy sử dụng đèn cực tím trong bóng tối. Vết nước tiểu sẽ phát sáng dưới ánh đèn.
- Nếu nhà có nhiều mèo và không xác định được con nào đi tiểu bừa bãi, hãy tham khảo bác sĩ thú y về việc sử dụng fluorescein – một loại thuốc nhuộm vô hại giúp nước tiểu phát sáng màu xanh dưới đèn cực tím.
- Nếu chó quấy rối mèo khi đi vệ sinh, hãy sử dụng cửa ngăn em bé để chặn chó tiếp cận hộp cát, đảm bảo chỉ mèo có thể vào.
Lưu ý quan trọng
- Tránh trừng phạt mèo vì không sử dụng hộp cát, chẳng hạn như dí mũi vào nước tiểu hoặc phân. Điều này không giúp cải thiện hành vi của mèo mà chỉ gây thêm căng thẳng.
- Không sử dụng chất tẩy rửa chứa amoniac để lau nước tiểu mèo. Mùi amoniac có thể thu hút mèo quay lại chỗ cũ.
- Hành vi đánh dấu lãnh thổ bằng nước tiểu thường xảy ra trong không gian chật hẹp với nhiều mèo. Theo nghiên cứu, điều này gần như không thể tránh khỏi khi nuôi từ mười con mèo trở lên.
- Mèo đánh dấu lãnh thổ do căng thẳng có thể lặp lại hành vi này khi gặp nguồn lo âu mới. Hãy đưa mèo đến bác sĩ thú y sớm để tìm giải pháp phù hợp.
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi