Bí quyết Nâng cao Chất lượng Giọng nói
25/02/2025
Nội dung bài viết
Khác với quan niệm thông thường, luyện tập không phải lúc nào cũng dẫn đến sự hoàn hảo; nhưng nếu bạn kiên trì, kết quả chắc chắn sẽ được cải thiện! Có nhiều phương pháp thực hành giúp bạn cải thiện chất giọng, từ việc học cách hít thở đúng kỹ thuật đến việc tránh một số loại thực phẩm và thực hiện các bài tập khởi động trước khi hát hoặc nói. Những giải pháp này không mang lại hiệu quả ngay lập tức, nhưng với thời gian và sự nỗ lực, bạn hoàn toàn có thể nâng cao chất lượng giọng của mình.
Các bước thực hiện
Hít thở và duy trì tư thế đúng
Học cách hít thở. Hít thở đúng cách là yếu tố quan trọng để có giọng nói khỏe khoắn. Điều cốt lõi là hít thở sâu:
- Khi hít vào và thở ra, hãy cố gắng làm phồng vùng bụng và thận (phía sau lưng). Để đảm bảo bạn đang hít thở đúng cách, hãy đặt hai tay lên eo, ngón cái đặt sau lưng, các ngón còn lại đặt phía trước, lòng bàn tay úp xuống. Bạn sẽ cảm nhận được bàn tay mở rộng và thu lại theo từng nhịp thở. Khi hơi thở của bạn trở nên mạnh mẽ hơn, độ mở rộng và thu hẹp của bàn tay sẽ tăng dần.
- Nếu gặp khó khăn khi hít thở sâu, hãy thử nằm ngửa trên sàn, đặt hai tay lên bụng. Khi hít vào, hai tay sẽ nâng lên; khi thở ra, tay sẽ hạ xuống.
- Lưu ý rằng vai không nên di chuyển lên xuống theo nhịp thở.
Sử dụng cơ bụng hiệu quả. Khi hít thở đúng cách, cơ hoành sẽ di chuyển ra ngoài, tạo không gian cho không khí tràn vào. Khi hát hoặc nói, hãy sử dụng các cơ này để điều khiển luồng khí một cách nhịp nhàng.
- Đặc biệt chú ý đến các cơ vùng thắt lưng, điều khiển chúng một cách linh hoạt trong quá trình hít vào và thở ra.
Học cách tạo dáng chuẩn. Hãy chú ý đến vị trí của từng bộ phận cơ thể:
- Đặt hai bàn chân cách nhau một khoảng nhỏ, chân trước chân sau một chút, trọng lượng dồn nhẹ về phía trước.
- Giữ đầu gối thả lỏng, tránh căng cứng.
- Thả lỏng hai tay hai bên sườn.
- Bụng thư giãn nhưng vẫn siết nhẹ. Để kiểm tra, đặt tay lên eo và ho nhẹ.
- Vai hơi đưa ra sau và hạ xuống, giữ lưng thẳng và đầu ngẩng cao.
- Ngực hơi vươn ra, tạo cảm giác tự nhiên và thoải mái.
- Cằm giữ song song với mặt sàn, không hất lên hay cúi xuống.
Thả lỏng cơ thể. Sau khi vào tư thế đúng, hãy kiểm tra để đảm bảo không có bộ phận nào bị căng cứng. Tư thế của bạn cần tự nhiên, không gượng ép. Đặc biệt thả lỏng mặt và cổ.
- Việc hát hoặc nói trong trạng thái căng thẳng sẽ làm giảm chất lượng âm thanh.
Duy trì khẩu hình chuẩn
Mở miệng thoải mái. Khi hát, hãy mở miệng vừa phải, tránh mở quá rộng gây căng cơ mặt và cổ. Đảm bảo môi, hàm và cổ luôn trong trạng thái thư giãn.
Nâng cao ngạc mềm. Một bí quyết từ các ca sĩ chuyên nghiệp là tạo không gian rộng trong miệng. Điều này bao gồm việc mở rộng miệng, hạ hàm và lưỡi xuống, đồng thời nâng ngạc mềm lên.
- Để thực hiện, hãy hít vào như khi chuẩn bị ngáp nhưng không ngáp thật. Chú ý cảm giác không gian mở rộng trong miệng và cổ họng. Lặp lại động tác này khi hát để duy trì không gian thoáng đãng.
Đặt lưỡi đúng vị trí. Khi tạo không gian trong miệng, đảm bảo lưỡi không cản trở luồng khí. Lưỡi nên nằm nhẹ nhàng dưới đáy miệng, đầu lưỡi chạm vào sau răng cửa dưới.
- Tránh thè lưỡi hoặc di chuyển lưỡi quá nhiều khi hát, vì điều này có thể làm giảm chất lượng âm thanh và ảnh hưởng đến âm sắc.
Nhớ nuốt nước bọt. Quá nhiều nước bọt trong miệng sẽ gây khó khăn khi hát. Hãy nhớ nuốt nhẹ nhàng trước khi bắt đầu cất giọng.
Áp dụng bài luyện thanh để có giọng khỏe mạnh
Khởi động giọng. Các bài tập khởi động đơn giản sau sẽ giúp bạn chuẩn bị tốt trước khi hát hoặc luyện thanh:
- Ngáp nhẹ để làm giãn miệng và cổ họng, giảm căng thẳng ở cổ và cơ hoành.
- Ho nhẹ để kích hoạt cơ bụng và ngực dưới, giúp kiểm soát hơi thở tốt hơn.
- Rung môi bằng cách thổi hơi nhẹ qua đôi môi khép hờ, tạo âm thanh brưm…brưm… Đảm bảo cổ họng thả lỏng và cơ bụng siết nhẹ.
- Ngâm nga nhẹ nhàng để khởi động giọng, có thể thực hiện khi làm việc nhà hoặc tắm.
Luyện thang âm. Bắt đầu từ nốt thấp nhất mà bạn có thể hát thoải mái, dần dần lên các nốt cao hơn với âm “mi” cho đến khi đạt đến nốt cao nhất. Sau đó, dùng âm “i” để hát từ nốt cao xuống nốt thấp.
- Không cố gắng quá sức, hãy thực hiện nhẹ nhàng và nâng cao dần khả năng của mình.
- Bạn cũng có thể thử luyện thang âm với âm “o”.
Luyện thang âm với âm “u”. Khi thực hiện, hãy tạo khẩu hình miệng như đang hút một sợi mì dài khi hít vào. Khi thở ra, phát ra âm “u” nghe như tiếng sáo cadu. Giữ âm thanh ổn định và lặp lại 2-3 lần.
- Sau đó, luyện thang âm từ thấp lên cao và ngược lại với âm “u”.
Luyện phát âm mượt mà. Nói các nhóm từ hoặc cụm từ liền mạch như một từ duy nhất, kéo dài và nhấn mạnh nguyên âm.
- Hình dung giọng của bạn làm rung động cả căn phòng.
- Tập trung vào sự chuyển tiếp nhẹ nhàng giữa các nốt cao, thấp, to, nhỏ, như lướt trên một con dốc thoải.
- Ví dụ: “mong manh mơn man mượt mà” hoặc “màn mưa mênh mông miên man”.
Đừng ngại trông ngớ ngẩn. Nhiều bài luyện thanh có vẻ hài hước, nhưng hãy thoải mái và tận hưởng.
- Hát âm “meoooo” chậm rãi, nhấn mạnh vào các âm “mi”, “a” và “ooo”.
- Thè lưỡi ra mọi hướng, kết hợp với việc hát hoặc tạo âm thanh kỳ lạ.
Thả lỏng sau luyện tập. Giống như thể dục, thả lỏng sau luyện thanh rất quan trọng.
- Thực hiện lại các bài khởi động đơn giản như ngáp, ho nhẹ, rung môi hoặc ngâm nga.
- Hoặc nhẹ nhàng lướt lên xuống với âm “m” để cảm nhận sự rung động nhẹ ở môi và mũi.
Hít thở sâu và thư giãn. Dù đang khởi động, hát hay phát biểu, hãy luôn hít thở sâu và thả lỏng cơ thể, cổ họng và mặt. Đây là chìa khóa để duy trì một giọng nói hay và khỏe mạnh.
Thay đổi lối sống để bảo vệ giọng nói
Uống đủ nước. Hãy đảm bảo uống ít nhất 6-8 ly nước (khoảng 240 ml mỗi ly) mỗi ngày. Nếu bạn vận động nhiều hoặc sống trong vùng khí hậu nóng, hãy uống nhiều hơn để bù đắp lượng nước mất đi qua mồ hôi.
Ăn thực phẩm tốt cho giọng. Ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau củ giúp duy trì lớp màng nhầy trong cổ họng khỏe mạnh, từ đó hỗ trợ một chất giọng tràn đầy sức sống.
Tránh các chất gây hại cho dây thanh. Khói thuốc lá (kể cả hút thuốc thụ động), đồ ăn cay, sản phẩm từ sữa, thực phẩm nhiều muối (như thịt xông khói hay đậu phộng mặn), trái cây có múi, đồ uống có cồn (kể cả nước súc miệng chứa cồn), thuốc cảm và thuốc dị ứng đều có thể gây kích ứng dây thanh quản.
Ngủ đủ giấc. Giấc ngủ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giọng nói. Người trưởng thành cần ngủ 7-9 tiếng mỗi đêm, trong khi thanh thiếu niên cần 8,5-9,5 tiếng.
- Nếu bạn ngủ đủ 7,5 tiếng nhưng vẫn cảm thấy mệt mỏi, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để loại trừ các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.
Thư giãn tinh thần. Căng thẳng có thể ảnh hưởng xấu đến giọng nói. Hãy dành thời gian mỗi ngày để thư giãn bằng các hoạt động như yoga, thiền, đi bộ, đọc sách, xem chương trình yêu thích hoặc chơi nhạc cụ.
Tránh la hét. Đặc biệt trước các buổi biểu diễn, việc la hét có thể làm tổn thương dây thanh quản, dẫn đến khàn giọng hoặc mất giọng kéo dài vài ngày.
Tìm kiếm sự giúp đỡ. Nếu giọng nói của bạn đột nhiên trở nên khàn, trầm hoặc mất tiếng, đó có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Kiên nhẫn luyện tập. Cải thiện chất lượng giọng nói là một quá trình dài. Kết quả không đến ngay lập tức, nhưng bạn sẽ nhận thấy sự khác biệt khi kết hợp kỹ thuật hít thở, tư thế đúng và các bài khởi động đơn giản.
- Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ như học cách hít thở sâu và giữ tư thế chuẩn. Sau đó, dần dần áp dụng các bài tập mở khẩu hình và khởi động giọng.
Học hỏi từ những người đi trước
Tìm kiếm người hướng dẫn chuyên nghiệp. Một huấn luyện viên giỏi sẽ cung cấp phản hồi chi tiết và hướng dẫn bạn cách cải thiện giọng nói. Ưu tiên tìm người có nền tảng nhạc cổ điển, vì họ thường có kinh nghiệm đa dạng về các phong cách âm nhạc.
- Nếu không có điều kiện thuê huấn luyện viên, bạn có thể tìm kiếm các bài học miễn phí trên YouTube bằng cách gõ từ khóa như “bài học hát” hoặc “luyện thanh cơ bản”.
Lắng nghe kỹ các ca sĩ và diễn giả chuyên nghiệp. Chú ý cách họ kiểm soát hơi thở, âm lượng, phát âm, giữ hơi, thói quen phát âm và độ vang của giọng nói. Nếu yêu thích phong cách của ai đó, hãy thử bắt chước để học hỏi.
- Bắt chước là cách tuyệt vời để khám phá những kỹ thuật mới mà bạn có thể chưa từng thử.
Quan sát cách biểu diễn của các ca sĩ và diễn giả chuyên nghiệp. Chú ý cách họ sử dụng hơi thở để hỗ trợ các nốt nhạc, tư thế đứng, ngôn ngữ cơ thể và cách cử động môi để tạo âm thanh và phát âm rõ ràng.
Đừng bỏ qua những người chuyên nghiệp bạn không thích. Hãy phân tích lý do tại sao bạn không thích phong cách của họ. Điều gì khiến họ khác biệt so với những người bạn yêu thích? Có phải do cách thể hiện của họ không phù hợp hay đơn giản là phong cách không hợp với sở thích của bạn?
So sánh giọng hát trực tiếp và bản thu âm của ca sĩ. Bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy sự khác biệt mà kỹ thuật chỉnh sửa âm thanh có thể tạo ra. Nếu yêu thích một bản thu âm, hãy thử phân tích xem đâu là giọng thật và đâu là phần được chỉnh sửa, đừng vội kết luận rằng mình không thể đạt được chất giọng như vậy.
Tham dự các buổi biểu diễn của ca sĩ không chuyên và sự kiện âm nhạc địa phương. Hãy hỏi những người có giọng hát ấn tượng về bí quyết của họ. Hầu hết họ sẽ rất vui lòng chia sẻ kinh nghiệm với bạn.
Lời khuyên hữu ích
- Để hát các nốt dài, hãy hít thở từ cơ hoành thay vì ngực. Điều này giúp âm thanh ổn định và dài hơi hơn.
- Thử hát “meooo” chậm rãi như một từ có ba âm: mi, a, và ooo. Điều này giúp mở cổ họng. Thè lưỡi ra các hướng cũng là một cách hiệu quả.
- Duy trì chế độ ăn cân bằng, tránh thực phẩm gây viêm họng hoặc đồ lạnh như kem, nước đá.
- Những nguyên tắc này cũng áp dụng khi nói.
- Hãy tìm kiếm lời khuyên từ những người có chuyên môn.
- Nhiệt độ có thể ảnh hưởng đến âm sắc giọng nói.
- Uống nước ấm pha mật ong vào buổi sáng khi bụng rỗng.
- Thử tạo các âm thanh ngẫu nhiên để thư giãn giọng.
- Giữ bình tĩnh vì sự hồi hộp có thể ảnh hưởng đến chất lượng giọng.
- Không nên bắt đầu bằng các nốt cao, hãy khởi đầu từ nốt thấp và dần chuyển lên cao.
Cảnh báo quan trọng
- Ca hát không nên gây đau đớn. Nếu bạn cảm thấy khó chịu, có thể do căng cơ, hít thở sai cách, tư thế không chuẩn, cố gắng hát nốt cao mà không mở cổ họng hoặc cơ thể đang bị căng thẳng. Hãy xác định nguyên nhân và thư giãn!
- Trái với suy nghĩ thông thường, đừng vắt chanh vào nước uống. Điều này có thể làm khô cổ họng và ảnh hưởng tiêu cực đến giọng nói của bạn.
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi
