Bí quyết ngăn ngừa mụn nhọt hiệu quả

23/02/2025

Nội dung bài viết

Mụn nhọt là tình trạng nhiễm trùng da hoặc áp-xe, bắt nguồn từ sâu trong tuyến nhờn hoặc nang lông. Dù gây khó chịu, nhưng bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa! Ban đầu, nhọt thường xuất hiện dưới dạng những đốm đỏ trên da, sau đó phát triển thành khối cứng chứa mủ bên trong. Nguyên nhân chính là do vi khuẩn xâm nhập qua vết thương hoặc lỗ chân lông, đặc biệt phổ biến ở người bị tiểu đường, hệ miễn dịch yếu, mắc bệnh về da hoặc vệ sinh kém, chế độ ăn thiếu chất. Mụn trứng cá cũng có thể tiến triển thành nhọt, thường xuất hiện trên mặt, lưng và cổ, phổ biến ở tuổi dậy thì. Các biện pháp ngăn ngừa nhọt cũng đồng thời giúp kiểm soát mụn trứng cá.

Hướng dẫn chi tiết

Xây dựng thói quen vệ sinh cá nhân khoa học

Duy trì thói quen tắm rửa thường xuyên để làm sạch da và tóc. Điều này cực kỳ quan trọng ở những vùng có khí hậu nóng ẩm, nơi mụn nhọt dễ hình thành. Hãy tắm ít nhất một lần mỗi ngày và sau khi đổ mồ hôi để ngăn chặn vi khuẩn tụ cầu vàng xâm nhập qua lỗ chân lông, gây ra mụn nhọt.

Đặc biệt chú ý vệ sinh những vùng dễ bị nhọt như mặt, cổ, nách, vai và mông.

Sử dụng xà phòng kháng khuẩn dịu nhẹ hàng ngày để loại bỏ vi khuẩn trên da. Hãy chọn các sản phẩm như sữa tắm, sữa rửa mặt hoặc xà phòng có ghi "kháng khuẩn" trên bao bì. Hiện nay, nhiều sản phẩm như vậy được bán rộng rãi tại siêu thị và nhà thuốc.

Nếu da bạn bị khô do xà phòng kháng khuẩn, hãy chuyển sang dùng sản phẩm dịu nhẹ hơn như Cetaphil.
Hầu hết xà phòng kháng khuẩn đều chứa triclosan, nhưng nếu bạn ưa chuộng sản phẩm tự nhiên, hãy tìm loại có tinh dầu tràm trà - một chất kháng khuẩn tự nhiên hiệu quả.
Trong một số trường hợp, bạn cần dùng xà phòng kháng khuẩn theo chỉ định của bác sĩ, đặc biệt nếu bạn thường xuyên bị mụn nhọt hoặc nhiễm trùng da.
Bạn cũng có thể thử các sản phẩm rửa toàn thân chứa benzoyl peroxide để kiểm soát mụn.

Nhẹ nhàng tẩy tế bào chết bằng xơ mướp hoặc khăn mặt để ngăn ngừa tắc nghẽn lỗ chân lông. Lưu ý không chà xát mạnh để tránh gây tổn thương da.

Lau khô da kỹ lưỡng sau khi tắm. Vi khuẩn phát triển mạnh trong môi trường ẩm ướt, vì vậy việc giữ da khô ráo là rất quan trọng. Bạn có thể sử dụng phấn rôm trẻ em hoặc phấn có chứa thuốc như Gold Bond để giữ khô những vùng da dễ đổ mồ hôi.

Tắm bằng nước pha thuốc tẩy loãng. Phương pháp này thường được bác sĩ khuyên dùng cho người mắc bệnh chàm, nhưng cũng có tác dụng diệt khuẩn gây mụn nhọt. Pha nửa cốc thuốc tẩy vào bồn nước ấm và ngâm mình trong 10-15 phút.

Không nên tắm nước thuốc tẩy quá 3 lần/tuần.
Tránh để nước dính vào mắt, mũi hoặc miệng.
Mặc dù phương pháp này an toàn cho trẻ em, nhưng hãy tham khảo ý kiến bác sĩ nhi khoa trước khi áp dụng.

Mặc quần áo sạch sẽ và thoáng mát. Tránh mặc lại quần áo đã thấm mồ hôi, đồng thời chọn trang phục rộng rãi để giảm ma sát và kích ứng da. Quần áo bó sát tạo môi trường ẩm ướt, dễ dẫn đến kích ứng và hình thành mụn nhọt.

Cạo lông đúng cách để ngăn ngừa mụn nhọt

Không dùng chung dao cạo với người khác. Vi khuẩn tụ cầu có thể lây lan qua việc sử dụng chung vật dụng cá nhân như dao cạo. Mỗi thành viên trong gia đình nên có dao cạo riêng để đảm bảo vệ sinh và an toàn.

Sử dụng gel cạo lông trên da ướt để tránh lông mọc ngược. Cạo lông không đúng cách có thể dẫn đến tình trạng lông mọc ngược, gây nhiễm trùng và hình thành mụn nhọt. Gel cạo lông giúp bôi trơn da, giảm ma sát và ngăn lông bị đẩy ngược vào bên trong.

Luôn giữ dao cạo sạch sẽ và sử dụng lưỡi dao sắc. Rửa sạch dao cạo sau mỗi lần sử dụng và thay lưỡi dao thường xuyên. Lưỡi dao sắc giúp bạn không cần dùng lực mạnh, giảm nguy cơ tổn thương da và ngăn ngừa lông mọc ngược.

Cạo lông theo chiều mọc tự nhiên. Thay vì cạo ngược chiều lông mọc, hãy cạo theo chiều lông mọc để tránh tình trạng lông mọc ngược và hình thành mụn nhọt.

Nếu lông cong, hãy cạo theo hướng xuống dưới. Bạn có thể dùng tay vuốt nhẹ để xác định hướng lông mọc.

Cân nhắc kỹ trước khi cạo lông vùng kín. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng việc cạo lông vùng kín có thể dẫn đến nhiễm khuẩn MRSA (tụ cầu vàng kháng methicillin) nghiêm trọng, đặc biệt ở phụ nữ. Cạo lông vùng kín ở nam giới cũng tiềm ẩn nguy cơ tương tự. Tốt nhất, bạn nên hạn chế cạo lông ở những vùng nhạy cảm.

Cạo lông vùng kín có thể tạo ra các vết xước nhỏ, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng hoặc mụn nhọt. Đặc biệt, vùng này dễ đổ mồ hôi nên nguy cơ hình thành mụn nhọt cũng cao hơn.

Không cạo lông ở vùng da bị sưng hoặc có mụn nhọt. Nếu bạn nhận thấy dấu hiệu sưng tấy hoặc mụn nhọt, tuyệt đối không cạo lông ở khu vực đó để tránh lây lan vi khuẩn sang các vùng da khác.

Phòng ngừa lây nhiễm vi khuẩn từ người khác

Thực hiện các biện pháp phòng tránh lây nhiễm. Vi khuẩn tụ cầu vàng gây mụn nhọt rất dễ lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với da hoặc dịch mủ của người bệnh. Nếu bạn dễ bị nhiễm khuẩn hoặc thường xuyên tiếp xúc với người có mụn nhọt, hãy thận trọng để tránh lây nhiễm.

Tránh dùng chung giường, khăn tắm, khăn mặt hoặc quần áo với người có mụn nhọt. Mỗi thành viên trong gia đình nên có khăn tắm và khăn mặt riêng, giặt sạch thường xuyên và để riêng biệt.

Dịch mủ từ mụn nhọt rất dễ lây lan, và vi khuẩn có thể tồn tại trên các bề mặt trong thời gian dài.
Không dùng chung xà phòng cục nếu bạn hoặc người khác có mụn nhọt.
Tránh dùng chung dao cạo hoặc dụng cụ thể thao. Cả tụ cầu vàng thông thường và MRSA đều có thể lây qua việc chia sẻ đồ dùng cá nhân hoặc dụng cụ thể thao.

Vệ sinh giường chiếu và khăn tắm thường xuyên để loại bỏ vi khuẩn gây mụn nhọt. Khi giặt đồ, hãy sử dụng nước nóng nhất có thể theo hướng dẫn, và dùng thuốc tẩy cho vải trắng.

Để phòng ngừa, nên đeo găng tay khi giặt quần áo của người có mụn nhọt.
Nếu bạn dễ bị mụn nhọt trên mặt, hãy thay vỏ gối hàng ngày để ngăn ngừa vi khuẩn lây lan.

Giữ vết thương sạch sẽ, băng kín và thay băng thường xuyên. Dịch mủ từ mụn nhọt chứa nhiều vi khuẩn, nếu không được băng kín, nó có thể gây ra nhiều mụn nhọt hơn hoặc lây sang người khác khi tiếp xúc.

Không tự ý nặn hoặc mổ mụn nhọt. Việc này cần được thực hiện bởi nhân viên y tế để tránh tổn thương hoặc nhiễm trùng nặng hơn.

Xử lý vết thương đúng cách để ngăn ngừa nhiễm trùng

Làm sạch vết thương kỹ lưỡng để ngăn ngừa nhiễm trùng. Rửa sạch bụi bẩn và vi khuẩn bằng cách xả vết thương dưới vòi nước mát, hoặc sử dụng dung dịch rửa vết thương chứa muối có bán tại nhà thuốc hoặc trực tuyến.

Sử dụng xà phòng và khăn mềm sạch để lau sạch bụi bẩn và vi khuẩn xung quanh vết thương.

Nếu bụi bẩn vẫn còn sau khi rửa, hãy dùng nhíp đã tiệt trùng bằng cồn để loại bỏ chúng.
Nếu vết thương quá lớn hoặc sâu, hoặc bạn không thể loại bỏ hoàn toàn bụi bẩn, hãy đến bệnh viện để được chăm sóc y tế chuyên nghiệp.

Thoa dung dịch khử trùng hoặc thuốc mỡ kháng sinh lên vết thương theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Ngoài dung dịch khử trùng, bạn có thể sử dụng các sản phẩm tự nhiên như mật ong, tinh dầu oải hương, tinh dầu khuynh diệp hoặc tinh dầu tràm trà. Cách dùng là thoa trực tiếp lên vết thương 1-2 lần mỗi ngày.

Băng kín vết thương và thay băng thường xuyên. Vết thương sẽ lành nhanh hơn khi được băng kín, đồng thời ngăn chặn bụi bẩn và vi khuẩn từ bên ngoài xâm nhập.

Rửa tay sạch sẽ trước và sau khi xử lý vết thương, đồng thời vứt bỏ băng gạc đã dùng đúng cách. Rửa tay đúng cách bằng cách làm ướt tay dưới vòi nước, sau đó thoa xà phòng và chà xát ít nhất 20 giây, đảm bảo làm sạch cả mu bàn tay, kẽ ngón tay và dưới móng. Rửa sạch lại với nước và lau khô tay bằng khăn hoặc máy sấy.

Duy trì lối sống lành mạnh để tăng cường sức khỏe

Ăn uống đầy đủ và cân bằng dinh dưỡng. Thiếu hụt dinh dưỡng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến suy giảm miễn dịch và nhiễm trùng. Hãy đảm bảo chế độ ăn giàu vitamin và khoáng chất.

Hạn chế thực phẩm chứa nhiều đường, muối và chất bảo quản.
Có thể bổ sung thêm vitamin, đặc biệt là vitamin C, thông qua thực phẩm chức năng.

Uống đủ nước, đặc biệt trong thời tiết nóng bức. Uống nhiều nước giúp làm sạch lỗ chân lông, ngăn ngừa tắc nghẽn và hình thành mụn nhọt. Lượng nước cần thiết mỗi ngày là 30-60 ml cho mỗi kg cân nặng. Ví dụ, người nặng 60 kg nên uống từ 1,8 đến 3,6 lít nước mỗi ngày.

Trong thời tiết nóng hoặc khi vận động nhiều, hãy uống nước ở mức cao hơn trong khoảng này.

Sử dụng nghệ để hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa mụn nhọt. Nghệ có đặc tính kháng viêm và kháng khuẩn tự nhiên, giúp vết thương mau lành. Bạn có thể dùng kem hoặc dầu xoa chứa nghệ. Ngoài ra, nghệ còn chứa chất chống oxy hóa, có lợi cho sức khỏe tim mạch, vì vậy bạn có thể thoải mái thêm nghệ vào chế độ ăn.

Tập thể dục 20-30 phút mỗi ngày để tăng cường sức đề kháng. Tập luyện vừa phải giúp cải thiện hệ miễn dịch và duy trì làn da khỏe mạnh.

Bắt đầu với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ 10-20 phút mỗi ngày.
Kết hợp các hoạt động vui vẻ như khiêu vũ hoặc đi dạo cùng gia đình để việc tập luyện trở nên thú vị hơn.

Giảm căng thẳng để ngăn ngừa mụn nhọt và các vấn đề sức khỏe khác. Căng thẳng kéo dài có thể khiến da dễ nổi mụn. Hãy dành thời gian thư giãn mỗi ngày thông qua các hoạt động như yoga, thiền hoặc thái cực quyền.

Tiếng cười cũng là một cách giảm stress hiệu quả. Hãy xem các chương trình hài kịch hoặc trò chuyện cùng bạn bè.

Tránh tiếp xúc với hóa chất độc hại để bảo vệ da. Một số hóa chất như nhựa than hoặc dầu cắt gọt có thể gây kích ứng da và dẫn đến mụn nhọt. Luôn mặc đồ bảo hộ khi làm việc với hóa chất và rửa sạch da ngay sau khi tiếp xúc.

Tìm kiếm giải pháp y tế để ngăn ngừa mụn nhọt

Tham khảo ý kiến bác sĩ. Nếu bạn thường xuyên bị mụn nhọt hoặc tình trạng không cải thiện sau khi tự điều trị, hãy đi khám để loại trừ các nguyên nhân tiềm ẩn như tiểu đường, thiếu máu hoặc nhiễm trùng. Bác sĩ có thể kê thuốc kháng sinh, thuốc bôi tại chỗ hoặc bổ sung sắt để phòng ngừa.

Bạn cũng nên đi khám nếu mụn nhọt tái phát, kéo dài hơn hai tuần, xuất hiện trên mặt hoặc lưng, gây đau đớn nhiều hoặc kèm theo sốt.

Cân nhắc sử dụng kháng sinh theo chỉ định. Những người thường xuyên bị mụn nhọt hoặc mụn trứng cá có thể cần dùng kháng sinh để điều trị triệt để nhiễm trùng.

Các loại kháng sinh phổ biến bao gồm tetracycline, doxycycline hoặc erythromycin, với liệu trình kéo dài khoảng 6 tháng.

Tham khảo bác sĩ về thuốc kháng sinh dùng qua đường mũi. Đối với người có vi khuẩn tụ cầu vàng trong mũi, bác sĩ có thể chỉ định kem bôi hoặc thuốc xịt mũi kháng sinh hàng ngày để tiêu diệt vi khuẩn, ngăn ngừa lây lan sang da hoặc người khác qua hắt hơi, ho, v.v.

Hỏi về xà phòng kháng khuẩn và thuốc bôi theo toa. Nếu xà phòng kháng khuẩn thông thường không hiệu quả hoặc gây kích ứng da, bác sĩ có thể kê loại xà phòng mạnh hơn hoặc dịu nhẹ hơn. Thuốc kháng sinh bôi tại chỗ cũng có thể được chỉ định để thoa trực tiếp lên vùng da dễ bị mụn hoặc vết thương hở.

Tham khảo bác sĩ về vi khuẩn MRSA. MRSA (tụ cầu vàng kháng methicillin) là một chủng vi khuẩn kháng thuốc, rất khó điều trị. Thường xuất hiện ở bệnh viện và cơ sở y tế, nhưng cũng có thể lây lan qua tiếp xúc da kề da, chẳng hạn khi chơi thể thao.