Cách cứu cây trồng bị ngập úng hiệu quả

26/02/2025

Nội dung bài viết

Trong quá trình chăm sóc cây trồng, việc tưới nước quá mức là sai lầm phổ biến, đặc biệt với cây trồng trong chậu. Nước dư thừa đọng lại quanh rễ không thoát được, dẫn đến tình trạng ngập úng. Mặc dù điều này có thể khiến cây chết, nhưng nếu phát hiện sớm, bạn vẫn có thể cứu cây bằng cách làm khô rễ kịp thời.

Hướng dẫn chi tiết

Nhận biết dấu hiệu cây bị ngập úng

Kiểm tra sự thay đổi màu sắc của lá. Khi cây bị úng nước, lá thường chuyển sang màu xanh nhạt hoặc vàng. Hãy quan sát kỹ để phát hiện những vùng lá nhợt nhạt, vàng úa hoặc xuất hiện các đốm vàng loang lổ.

Lưu ý: Hiện tượng này xảy ra do quá trình quang hợp bị gián đoạn khi cây bị úng nước. Điều này đồng nghĩa với việc cây không thể hấp thụ chất dinh dưỡng một cách bình thường.

Quan sát nếu cây ngừng phát triển hoặc xuất hiện đốm nâu. Khi cây bị ngập nước, rễ không thể vận chuyển nước và chất dinh dưỡng lên các bộ phận khác. Hậu quả là cây sẽ héo dần và chết. Hãy kiểm tra xem cây có ngừng ra lá non hoặc các cành có đang khô héo không.

Cây cũng có thể chết do thiếu nước, vì vậy nếu bạn thường xuyên tưới mà cây vẫn héo, nguyên nhân có thể là do thừa nước.

Kiểm tra sự xuất hiện của rêu hoặc nấm mốc ở gốc cây hoặc bề mặt đất. Khi đất quá ẩm ướt, bạn có thể thấy rêu xanh hoặc nấm mốc trắng, đen phát triển trên bề mặt đất hoặc gốc cây. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy cây đang bị úng nước.

Nấm mốc hoặc rêu có thể xuất hiện thành từng mảng nhỏ hoặc lan rộng, đều là những dấu hiệu đáng lo ngại.

Ngửi xem có mùi hôi thối từ đất không. Nếu nước đọng lâu ngày, rễ cây sẽ bắt đầu thối rữa và bốc mùi khó chịu. Hãy ghé sát mũi xuống đất để kiểm tra xem có mùi thối không.

Nếu rễ mới bắt đầu thối hoặc nằm quá sâu, bạn có thể không phát hiện được mùi ngay lập tức.

Kiểm tra lỗ thoát nước ở đáy chậu. Nếu chậu không có lỗ thoát nước, cây rất dễ bị úng do nước không thoát được. Hãy nhẹ nhàng lấy cây ra khỏi chậu để kiểm tra rễ và đảm bảo chậu có lỗ thoát nước.

Với chậu nhựa, bạn có thể dùng dao hoặc tua vít để đục lỗ thoát nước. Hãy thực hiện cẩn thận để tránh làm hỏng chậu.
Với chậu gốm hoặc đất sét, việc đục lỗ có thể làm vỡ chậu, vì vậy tốt nhất nên chuyển cây sang chậu khác.

Làm khô rễ cây để cứu cây bị ngập úng

Ngừng tưới nước ngay lập tức. Nếu nghi ngờ cây bị úng nước, hãy dừng tưới để tránh tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Chỉ tưới lại khi đất và rễ cây đã khô hoàn toàn.

Quá trình này có thể kéo dài vài ngày, nhưng đừng lo lắng vì cây sẽ không bị ảnh hưởng nếu thiếu nước trong thời gian ngắn.

Di chuyển cây vào bóng râm để bảo vệ lá. Khi bị úng, cây khó vận chuyển nước lên các lá phía trên. Đặt cây trong bóng râm sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng lá khô héo do thiếu nước.

Bạn có thể đưa cây trở lại vị trí có nắng khi cây đã hồi phục.

Gõ nhẹ vào thành chậu để tách đất khỏi rễ. Dùng tay hoặc dụng cụ nhỏ gõ nhẹ xung quanh thành chậu để đất tơi ra, tạo khoảng trống giúp rễ cây thông thoáng và khô nhanh hơn.

Việc này cũng giúp bạn dễ dàng lấy cây ra khỏi chậu khi cần thiết.

Nhẹ nhàng lấy cây ra khỏi chậu để kiểm tra rễ. Mặc dù không bắt buộc, nhưng việc lấy cây ra khỏi chậu sẽ giúp rễ khô nhanh hơn và cho phép bạn thay chậu mới có khả năng thoát nước tốt hơn. Để thực hiện, một tay giữ gốc cây, tay kia nghiêng chậu và lắc nhẹ cho đến khi bầu rễ trượt ra ngoài.

Khi lấy cây ra, bạn sẽ thấy cây được giữ ngược trong tay.

Nhẹ nhàng loại bỏ đất cũ để kiểm tra bộ rễ. Dùng tay tách lớp đất xung quanh rễ một cách cẩn thận, tránh làm tổn thương rễ. Phủi sạch đất nhẹ nhàng để quan sát rõ hơn tình trạng của rễ.

Nếu đất có dấu hiệu mốc, rêu hoặc mùi thối, hãy loại bỏ ngay vì chúng có thể gây hại cho cây. Nếu đất sạch, bạn có thể tái sử dụng, nhưng tốt nhất nên thay bằng đất mới để đảm bảo an toàn.

Cắt tỉa rễ mục bằng kéo hoặc kìm chuyên dụng. Rễ khỏe mạnh thường có màu trắng và chắc chắn, trong khi rễ mục sẽ mềm, có màu nâu hoặc đen. Hãy cắt bỏ tất cả phần rễ hư hỏng và giữ lại những rễ còn khỏe mạnh.

Nếu phần lớn rễ đã bị mục, khả năng cứu cây sẽ thấp. Tuy nhiên, bạn có thể thử cắt tỉa sát gốc và trồng lại để xem cây có hồi phục không.

Bạn có biết? Rễ cây bị thối sẽ có mùi hôi thối rõ rệt. Nếu không loại bỏ kịp thời, cây sẽ tiếp tục héo úa và chết dần.

Tỉa bỏ lá và cành chết bằng kéo hoặc kìm tỉa. Bắt đầu với những cành khô, lá nâu. Nếu đã cắt bỏ nhiều rễ, hãy tỉa bớt một phần cành lá khỏe mạnh để cân bằng với bộ rễ. Tỉa từ ngọn xuống, đảm bảo phần còn lại không quá gấp đôi kích thước rễ.

Nếu không chắc nên tỉa bao nhiêu, hãy cắt bỏ lượng cành lá tương đương với phần rễ đã loại bỏ.

Chuẩn bị trồng lại cây vào chậu mới

Chuyển cây vào chậu mới có lỗ thoát nước và khay hứng. Chọn chậu có lỗ thoát nước ở đáy để ngăn nước đọng lại gây thối rễ. Đặt khay hứng nước bên dưới để giữ vệ sinh và tránh làm bẩn bề mặt đặt chậu.

Một số chậu đi kèm khay hứng nước không tháo rời. Hãy kiểm tra kỹ lỗ thoát nước trước khi sử dụng.

Lời khuyên: Nếu chậu cũ có lỗ thoát nước, bạn có thể tái sử dụng sau khi rửa sạch bằng xà phòng nhẹ để loại bỏ nấm mốc, rêu và các phần thối rữa.

Lót một lớp vật liệu thoát nước dày 2,5-5 cm dưới đáy chậu. Việc này không bắt buộc nhưng sẽ giúp ngăn ngừa ngập úng hiệu quả. Đặt một lớp vật liệu như sỏi nhỏ hoặc đá trân châu dưới đáy chậu, không cần nén chặt.

Lớp lót này giúp nước thoát nhanh hơn, bảo vệ rễ cây khỏi úng nước.

Thêm đất mới xung quanh rễ cây nếu cần. Nếu đã loại bỏ đất cũ nhiễm nấm hoặc chậu mới lớn hơn, hãy đổ đất mới vào xung quanh rễ và lấp đất đến gốc cây. Nhẹ nhàng nén đất để cây đứng vững.

Nếu cần, hãy rắc thêm đất sau khi nén và đảm bảo rễ không bị lộ ra ngoài.

Chỉ tưới nước khi bề mặt đất khô. Sau khi trồng lại, tưới nước nhẹ nhàng để làm ẩm đất. Trước mỗi lần tưới tiếp theo, hãy kiểm tra xem đất đã khô chưa. Tưới nước trực tiếp vào đất để nước thấm sâu đến rễ.

Tưới cây vào buổi sáng là lý tưởng nhất, vì ánh nắng sẽ giúp đất khô nhanh hơn.

Lời khuyên hữu ích

Tham khảo kỹ hướng dẫn chăm sóc cây để tưới nước đúng cách. Một số loại cây không cần nhiều nước, việc tưới quá mức dễ dẫn đến ngập úng và gây hại cho cây.