Cách để Cân bằng Cuộc sống

Xác định mục tiêu. Tìm một không gian yên tĩnh, không bị làm phiền trong ít nhất 30 phút. Chuẩn bị giấy trắng và bút chì. Nếu bạn đang ở nhà cùng người khác, hãy nhẹ nhàng yêu cầu họ không làm phiền bạn trong khoảng thời gian này. Tắt nhạc, tivi hoặc các thiết bị điện tử có thể gây xao nhãng. Đặt điện thoại ở chế độ im lặng để tập trung hoàn toàn.

Suy ngẫm về ý nghĩa của việc ‘điều chỉnh cuộc sống’ đối với bạn. Hãy tưởng tượng cuộc sống của bạn sẽ thay đổi như thế nào khi được điều chỉnh. Ai sẽ là người đầu tiên nhận ra sự thay đổi đó? Hãy cân nhắc những điều này khi bạn xác định khía cạnh nào trong cuộc sống cần được cải thiện.

• Bắt đầu với một phạm vi rộng là điều hoàn toàn bình thường. Hãy hướng tới những gì bạn mong muốn từ cuộc sống.
• Ví dụ, bạn có thể tự hỏi: "Tôi muốn đóng góp điều gì cho thế giới?" hoặc "Tôi muốn phát triển bản thân như thế nào?"

Viết ra mục tiêu ngắn gọn, rõ ràng để có định hướng cụ thể. Những mục tiêu mơ hồ như ‘Tôi muốn hạnh phúc’ hoặc ‘Tôi muốn giảm cân’ thường khó đạt được. Hãy đặt mục tiêu theo tiêu chí SMART: Cụ thể (Specific), Đo lường được (Measurable), Khả thi (Attainable), Thực tế (Realistic), và Có thời hạn (Time-based).

• Mục tiêu như vậy giúp bạn theo dõi tiến độ và đảm bảo bạn đang đi đúng hướng. Thay vì nói ‘Tôi muốn giảm cân’, hãy viết: ‘Tôi muốn giảm 0.5 kg mỗi tuần cho đến khi đạt được cân nặng x kg’. Bạn sẽ tự quyết định điều gì là quan trọng với mình.
• Việc viết đi viết lại mục tiêu nhiều lần là bình thường. Hãy ghi chép lại suy nghĩ của bạn nếu điều đó giúp bạn xử lý chúng tốt hơn. Viết ra giấy giúp bạn tách biệt khỏi suy nghĩ và trở nên khách quan hơn.

Lập kế hoạch chi tiết. Chia nhỏ mục tiêu thành các bước nhỏ, dễ quản lý để đạt được từng mục tiêu cụ thể hoặc đồng thời, nếu cần. Đảm bảo mỗi mục tiêu đều cụ thể, có thời hạn và đo lường được. Ví dụ, nếu mục tiêu là ‘đạt được công việc với mức lương x trong vòng một tháng’, bạn có thể chia nhỏ thành:

• Nghiên cứu danh sách việc làm trên các trang web công ty và LinkedIn (Ngày 1: 2 giờ)
• Viết hồ sơ cá nhân (Ngày 2: 1 giờ)
• Nhờ bạn bè xem xét hồ sơ (Ngày 3-4)
• Gửi hồ sơ (Ngày 5)
• Theo dõi đơn xin việc sau một tuần (Ngày 12)

Đặt tờ giấy ghi mục tiêu ở nơi dễ nhìn thấy. Giữ mục tiêu và kế hoạch trong tầm mắt sẽ giúp bạn duy trì động lực. Dán chúng lên gương, tủ lạnh, hoặc đặt làm hình nền điện thoại; bất cứ nơi nào bạn thường xuyên nhìn thấy.

• Đọc lại mục tiêu mỗi sáng. Điều này giúp làm mới tinh thần và củng cố mong muốn đạt được chúng. Đừng chỉ lướt qua, hãy đọc kỹ và bắt đầu ngày mới với ý thức rõ ràng về mục tiêu. Đây là bước quan trọng để thành công.

Chịu trách nhiệm với bản thân. Hãy thừa nhận vai trò của bạn trong việc đạt được vị trí hiện tại, dù là do cố ý hay vô tình. Chịu trách nhiệm không có nghĩa là đổ lỗi cho bản thân, mà là nhận thức rằng bạn có quyền kiểm soát cuộc sống của mình. Khi nhận ra rằng bạn có thể tạo ra chất lượng cuộc sống, bạn sẽ thấy mình có khả năng điều chỉnh nó. Hãy nhớ rằng bạn chỉ có thể kiểm soát chính mình: hành động của bạn và cách bạn ảnh hưởng đến người khác, nhưng không thể kiểm soát họ hoặc kết quả từ những việc bạn làm.

Phân tích vấn đề. Hiểu rõ hơn về cách bạn rơi vào tình huống khó khăn sẽ giúp bạn tránh lặp lại những lựa chọn tương tự trong tương lai. Hãy suy ngẫm về những bài học từ sai lầm trong quá khứ. Xem xét các mối quan hệ xã hội, hoàn cảnh gia đình, những lời nói và hành động đã qua. Đồng thời, lắng nghe cảm xúc của bạn về sự việc hoặc những điều bạn muốn tránh né. Những điều này sẽ là nền tảng cho bước đi tiếp theo của bạn.

Xác định những rào cản có thể gặp phải. Liệt kê tất cả những khó khăn có thể cản trở bạn đạt được mục tiêu. Hãy nghĩ về hành vi của chính bạn, những người bạn cần trò chuyện, nỗ lực hàn gắn cần thực hiện, những thứ bạn cần mua sắm hoặc từ bỏ. Đồng thời, xem xét những người bạn đang giao thiệp và những hoạt động bạn tham gia cùng họ. Các rào cản sẽ thay đổi tùy thuộc vào hoàn cảnh cụ thể của bạn.

Tìm kiếm giải pháp. Đối với mỗi rào cản, hãy lập danh sách các giải pháp khả thi. Cách tiếp cận tốt nhất là gì? Bạn có cần thay đổi lịch trình? Có cần nhờ sự giúp đỡ từ người khác? Hãy suy nghĩ về nhiều cách khác nhau để vượt qua từng chướng ngại. Cân nhắc ưu và nhược điểm của mỗi phương án.

Xác định hành vi cản trở mục tiêu của bạn. Hiểu rõ những hành vi này sẽ giúp bạn tìm ra và áp dụng các thói quen thay thế, từ đó dễ dàng đạt được mục tiêu hơn. Hành động của bạn chính là chìa khóa để điều chỉnh cuộc sống.

• Trên một tờ giấy, liệt kê tất cả những việc làm đang ngăn cản bạn đạt được mục tiêu và cân bằng cuộc sống. Đó có thể là những thói quen hàng ngày, chẳng hạn như thức khuya xem TV khiến bạn đi làm trễ, hoặc ăn quá nhiều đồ ngọt ảnh hưởng đến sức khỏe.

Nhận diện nguyên nhân của hành vi. Tìm hiểu thời điểm và hoàn cảnh khiến bạn thường xuyên thực hiện những hành vi tiêu cực. Ví dụ, nếu mục tiêu là giảm cân nhưng bạn lại ăn đồ ngọt khi căng thẳng, thì căng thẳng chính là yếu tố kích hoạt cần được giải quyết.

• Hãy tự hỏi điều gì đã thúc đẩy bạn hành động theo cách đó. Nếu bạn có thói quen chi tiêu quá mức, liệu có cảm xúc hoặc suy nghĩ nào đứng sau hành vi này? Đôi khi nguyên nhân nằm sâu trong tiềm thức, nhưng cũng có khi nó hiển hiện ngay trước mắt. Dành thời gian để tự vấn và tìm hiểu bản thân. Hãy hỏi chính mình khi nào vấn đề xảy ra — câu trả lời có thể nằm ở đó. Bạn đang cố gắng trốn tránh cảm xúc nào? Bạn đã từng chứng kiến ai đó có hành vi tương tự trong quá khứ chưa?

Liệt kê các hành vi thay thế tích cực. Khi đã hiểu rõ những hành vi đang ảnh hưởng đến cuộc sống, hãy nghĩ đến những việc bạn có thể làm để hỗ trợ mục tiêu và điều chỉnh cuộc sống. Ví dụ, thay vì ăn đồ ngọt khi căng thẳng, bạn có thể thực hành bài tập thở hoặc các phương pháp thư giãn khác. Hoặc thay vì dành hàng giờ lướt mạng xã hội, hãy dành thời gian cho những hoạt động giúp bạn tiến gần hơn đến thành công.

• Hành vi thay thế không cần phải hoàn toàn khác biệt. Bạn có thể giảm thời gian dành cho một việc và phân bổ thời gian còn lại cho việc khác.

Thay thế hành vi tiêu cực bằng hành vi tích cực. Lần tới khi bạn cảm thấy muốn thực hiện một hành vi có hại, hãy chọn làm điều gì đó giúp bạn tiến gần hơn đến mục tiêu. Điều này đòi hỏi sự chủ động và tự kiểm soát.

• Hãy cân nhắc nhờ sự hỗ trợ từ bạn bè để thay đổi hành vi.
• Nhớ rằng bạn không cần phải ghét bỏ một thói quen để từ bỏ nó. Chỉ cần bạn muốn làm điều gì đó tốt hơn nhiều hơn.

Hãy bắt đầu ngay lập tức. Đừng trì hoãn bằng cách nghĩ rằng bạn sẽ làm vào ngày mai hoặc khi một điều kiện nào đó xảy ra. Sự chần chừ thường bắt nguồn từ nỗi sợ thất bại. Càng trì hoãn thay đổi, bạn càng mất nhiều thời gian để điều chỉnh cuộc sống của mình.

Kết nối với những người tích cực. Những người xung quanh có ảnh hưởng lớn đến việc bạn đạt được mục tiêu. Hãy tìm kiếm những người có thể động viên và giúp bạn trở nên tốt hơn. Chia sẻ kế hoạch của bạn với người đáng tin cậy và nhờ họ hỗ trợ bạn trong quá trình điều chỉnh cuộc sống. Họ có thể mang đến những lời khuyên và nguồn lực quý giá mà bạn chưa từng nghĩ đến.

Đánh giá tiến độ của bạn. Kế hoạch bạn đã lập sẽ giúp bạn theo dõi xem mình có đang đi đúng hướng hay không. Vì mục tiêu có thời hạn, bạn cần tuân thủ lịch trình đã đề ra. Đôi khi, những vấn đề phát sinh ngoài dự kiến có thể làm chậm tiến độ, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn không tiến bộ. Hãy xem đó là một thử thách cần vượt qua, không phải lý do để từ bỏ. Nhắc nhở bản thân về lý do ban đầu bạn muốn thay đổi.

Kiên trì và tiếp tục nỗ lực. Điều chỉnh cuộc sống không phải là việc có thể hoàn thành trong một sớm một chiều. Bạn cần thời gian để từ bỏ thói quen cũ và xây dựng những hành vi mới. Đừng tự trách mình nếu bạn vấp ngã hoặc quay lại thói quen cũ. Hãy nhớ rằng suy nghĩ tiêu cực chỉ dẫn đến hành vi tiêu cực. Nếu lỡ sa ngã, hãy nhắc nhở bản thân về mục tiêu và lý do bạn bắt đầu hành trình này.