Cách để Sống chung với Khuyết tật

27/02/2025

Nội dung bài viết

Mang trong mình một khuyết tật, dù mới xuất hiện hay đã tồn tại lâu năm, có thể là một thử thách lớn lao. Xã hội hiện tại chủ yếu được thiết kế dành cho những người không khuyết tật, mặc dù có đến 20% dân số thế giới là người khuyết tật. Dù bạn đang ở đâu hay có lối sống như thế nào, bạn vẫn có thể thay đổi để sống chung với khuyết tật một cách dễ dàng hơn và tìm thấy hạnh phúc trong cuộc sống. Bằng cách điều chỉnh cả về tinh thần lẫn thể chất, bạn sẽ nhận ra rằng khuyết tật không định nghĩa con người bạn cũng như không giới hạn khả năng sống một cuộc đời trọn vẹn và hạnh phúc.

Các bước thực hiện

Điều chỉnh cảm xúc

Tìm hiểu về khuyết tật của bạn. Kiến thức chính là sức mạnh, và việc hiểu rõ về khuyết tật của mình sẽ giúp bạn có thêm năng lượng để sống chung với nó. Đặc biệt nếu khuyết tật này mới xảy đến, hãy trao đổi với bác sĩ về những điều bạn có thể gặp phải. Một số câu hỏi quan trọng bao gồm:

Khuyết tật này là tạm thời hay vĩnh viễn?
Có biến chứng hoặc bệnh lý nào đi kèm không?
Có nguồn lực hỗ trợ về thể chất, tinh thần hoặc nhóm hỗ trợ nào trong khu vực của bạn không?
Bạn có cần phương pháp điều trị hoặc vật lý trị liệu để kiểm soát khuyết tật không?
Có cần thay đổi lối sống, công việc hoặc hoạt động trước đây để thích nghi với khuyết tật mới hoặc đang tiến triển không?
Nếu khuyết tật của bạn đang tiến triển, tốc độ sẽ như thế nào? Có cách nào làm chậm quá trình này không?

Chấp nhận hoàn cảnh hiện tại. Một trong những thách thức lớn nhất khi thích nghi với khuyết tật về mặt cảm xúc là chấp nhận thực tế của bạn. Dù việc nuôi hy vọng và nỗ lực để cải thiện là điều đáng khích lệ, nhưng nếu bạn nhìn nhận tình trạng hiện tại với sự khinh thường, bạn có thể rơi vào trạng thái trầm cảm và thất bại. Hãy chấp nhận hiện tại và tương lai có thể xảy ra. Điều này giúp bạn tập trung vào việc nâng cao chất lượng cuộc sống thay vì đắm chìm trong nỗi buồn.

Chấp nhận không có nghĩa là từ bỏ. Bạn vẫn có thể nỗ lực để cải thiện tình hình.
Phủ nhận hoặc bỏ qua mức độ nghiêm trọng của khuyết tật có thể khiến các nhiệm vụ hàng ngày trở nên khó khăn hơn.

Tập trung vào hiện tại và tương lai thay vì quá khứ. Nếu khuyết tật của bạn là kết quả của một tai nạn hoặc bệnh lý tiến triển, việc so sánh hiện tại với quá khứ là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên, buông bỏ quá khứ là bước quan trọng để chấp nhận hiện tại. Bạn không cần phải quên đi những gì đã qua, nhưng đừng để quá khứ trở thành gánh nặng. Hãy trân trọng kỷ niệm, nhưng luôn hướng về phía trước và tìm cách cải thiện cuộc sống hiện tại.

Bạn có thể dành thời gian hồi tưởng, nhưng đừng để nó khiến bạn chìm đắm trong nỗi buồn.
Nếu bạn thường xuyên nghĩ về quá khứ, hãy tham gia các hoạt động giúp bạn lập kế hoạch cho tương lai.

Cho phép bản thân được đau buồn. Đối với những người vừa trải qua khuyết tật hoặc đang đối mặt với sự tiến triển của nó, việc đau buồn cho sự mất mát của “con người cũ” là điều hoàn toàn tự nhiên. Hãy dành thời gian để thừa nhận và trải nghiệm những cảm xúc này. Khi bạn chấp nhận rằng nỗi buồn và sự giận dữ là một phần của quá trình thay đổi, bạn sẽ có khả năng vượt qua chúng một cách mạnh mẽ hơn.

Duy trì sự lạc quan. Những người giữ được thái độ tích cực trong hoàn cảnh khó khăn thường có cuộc sống hạnh phúc và khỏe mạnh hơn. Bạn có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong cả thể chất lẫn tinh thần bằng cách luôn nhìn vào mặt tích cực của mọi tình huống. Hãy nhớ rằng hạnh phúc không phụ thuộc vào hoàn cảnh bên ngoài mà xuất phát từ chính cách bạn đối diện với chúng.

Tìm kiếm những điểm sáng dù nhỏ nhất trong mọi tình huống.
Nhận biết và thay thế những suy nghĩ tiêu cực bằng những ý nghĩ tích cực.

Đừng tự cô lập bản thân. Khi đối mặt với khuyết tật, bạn có thể có xu hướng tránh né các mối quan hệ và hoạt động xã hội. Tuy nhiên, điều này chỉ khiến bạn cảm thấy tồi tệ hơn. Đừng để khuyết tật trở thành rào cản ngăn cách bạn với bạn bè, gia đình và những điều bạn yêu thích. Hãy tận dụng mọi cơ hội để ra ngoài, khám phá những điều mới mẻ và tận hưởng cuộc sống.

Dành thời gian cho bản thân là cần thiết, nhưng đừng để nó trở thành sự cô lập.
Lên kế hoạch gặp gỡ bạn bè hoặc người thân hàng tuần để duy trì kết nối xã hội.

Tập trung vào điểm mạnh của bạn. Thích nghi với khuyết tật có thể khiến bạn quên đi những khả năng và ưu điểm vốn có. Thay vì chỉ chú ý đến những điều bạn không thể làm được nữa, hãy nhìn nhận và phát huy những gì bạn vẫn làm tốt. Khuyến khích bản thân phát triển những điểm mạnh này, và biết đâu bạn sẽ khám phá ra những khả năng mới từ chính trải nghiệm của mình.

Khi nói về khuyết tật, hãy bắt đầu bằng những gì bạn có thể làm thay vì những hạn chế.
Tham gia các lớp học để phát triển tài năng và kỹ năng của bản thân.

Tìm kiếm nguồn lực và sự hỗ trợ

Đừng ngần ngại nhờ sự giúp đỡ. Một trong những rào cản lớn nhất khi mới bị khuyết tật là cảm giác ngại ngùng khi cần sự hỗ trợ từ người khác. Dù điều này có thể khiến bạn cảm thấy khó chịu, nhưng việc nhờ giúp đỡ là cần thiết. Hãy hiểu rằng không phải lúc nào bạn cũng có thể tự làm mọi thứ một mình, và việc nhận sự giúp đỡ không phải là dấu hiệu của thất bại.

Luôn đảm bảo có người hỗ trợ bên cạnh khi cần thiết.

Tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia trị liệu. Dù ban đầu có thể cảm thấy e ngại khi chia sẻ với người lạ, nhưng chuyên gia trị liệu là người có thể giúp bạn vượt qua giai đoạn chuyển tiếp này một cách tốt nhất. Họ được đào tạo để hỗ trợ bạn đối mặt với những tổn thương tinh thần và cảm xúc liên quan đến khuyết tật. Hãy tìm một chuyên gia tư vấn chuyên về khuyết tật trong khu vực của bạn.

Nếu bạn đang đối mặt với các vấn đề tâm lý, chuyên gia trị liệu có thể đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.
Thường xuyên gặp chuyên gia trị liệu cũng giúp bạn giải quyết những vấn đề khác trong cuộc sống.

Tham gia liệu pháp nhóm. Liệu pháp nhóm không chỉ giúp bạn vượt qua những khó khăn cảm xúc mà còn là cơ hội để gặp gỡ những người có cùng hoàn cảnh. Những người tham gia liệu pháp nhóm thường cảm thấy hạnh phúc hơn và dễ dàng thích nghi với khuyết tật. Bạn có thể tìm kiếm các nhóm hỗ trợ trong khu vực hoặc tham gia các lớp học liên quan đến khuyết tật của mình.

Chuyên gia trị liệu của bạn có thể giới thiệu các nhóm phù hợp.

Khám phá các chương trình hỗ trợ từ chính phủ. Sống chung với khuyết tật không phải là hành trình đơn độc. Các chương trình hỗ trợ từ chính phủ và tổ chức từ thiện có thể giúp bạn vượt qua những khó khăn hàng ngày. Hãy liên hệ với nhân viên xã hội tại địa phương để tìm hiểu về các chương trình phù hợp và những lợi ích mà chúng mang lại.

Một số chương trình yêu cầu kiểm tra y tế để xác nhận khuyết tật, vì vậy hãy chuẩn bị tinh thần cho quy trình này.
Tìm kiếm các tổ chức từ thiện địa phương chuyên hỗ trợ người khuyết tật.

Cân nhắc nuôi chó hỗ trợ. Chó hỗ trợ không chỉ giúp bạn thực hiện các công việc hàng ngày mà còn là liệu pháp tinh thần tuyệt vời, giúp giảm nguy cơ trầm cảm và cảm giác cô đơn. Nếu khuyết tật của bạn gây khó khăn trong sinh hoạt, hãy tìm hiểu về việc nuôi một chú chó được huấn luyện đặc biệt. Chúng sẽ trở thành người bạn đồng hành đáng tin cậy, hỗ trợ bạn mọi lúc mọi nơi.

Một số chương trình của chính phủ hoặc tổ chức từ thiện cung cấp chó hỗ trợ miễn phí.
Hãy kiên nhẫn vì danh sách chờ đợi có thể khá dài.

Tìm kiếm các tổ chức hỗ trợ. Các tổ chức này có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về quyền lợi của mình tại nơi làm việc và nơi công cộng, đồng thời hỗ trợ bạn kiểm soát khuyết tật. Dưới đây là một số tổ chức uy tín:

Sống chung với khuyết tật

Duy trì đam mê và sở thích. Đừng từ bỏ những hoạt động yêu thích của bạn chỉ vì khuyết tật. Hãy tìm cách thích nghi hoặc khám phá những hình thức mới để tiếp tục theo đuổi đam mê. Ví dụ, nếu bạn yêu thích đọc sách nhưng gặp khó khăn, hãy thử nghe sách nói. Nếu bạn đam mê thể thao, hãy tìm hiểu về các đội thể thao dành cho người khuyết tật.

Khám phá sở thích mới cũng là cách tuyệt vời để làm phong phú cuộc sống.
Tham gia các lớp học hoặc câu lạc bộ để kết nối với những người có cùng đam mê.

Chăm sóc sức khỏe toàn diện. Dinh dưỡng hợp lý và tập luyện thường xuyên là yếu tố quan trọng với mọi người, đặc biệt là khi bạn đang thích nghi với cuộc sống cùng khuyết tật. Hãy đảm bảo ăn uống đầy đủ, bổ sung nhiều rau củ và trái cây. Duy trì hoạt động thể chất phù hợp với khả năng của bạn. Chế độ dinh dưỡng và tập luyện tốt không chỉ cải thiện sức khỏe mà còn giúp giảm nguy cơ trầm cảm và cô đơn, nhờ vào việc tăng cường dopamine và serotonin (hormone hạnh phúc) trong não.

Nếu cần, hãy kết hợp vật lý trị liệu vào thói quen hàng ngày.
Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thay đổi chế độ dinh dưỡng.
Tập thể dục đều đặn giúp duy trì cơ bắp và hỗ trợ khắc phục khiếm khuyết thể chất.

Tìm kiếm công việc phù hợp với khả năng. Khuyết tật có thể khiến bạn không thể tiếp tục công việc cũ, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn không thể tìm được việc làm mới. Hãy liệt kê những kỹ năng và sở trường của bạn, sau đó tìm kiếm các công việc liên quan trong khu vực sinh sống. Ở Mỹ, chủ lao động không được phép hỏi về khuyết tật của bạn, và nếu bạn có đủ khả năng hoàn thành công việc, khuyết tật không phải là rào cản.

Theo Đạo luật Người khuyết tật Mỹ, nơi làm việc phải tạo điều kiện phù hợp cho bạn.
Nếu không cần lo lắng về tài chính, hãy cân nhắc làm tình nguyện. Điều này không chỉ giúp bạn có mục đích sống mà còn mang lại niềm vui và hạnh phúc.