15 Tác Phẩm Thơ Đặc Sắc Nhất Của Nhà Thơ Lưu Quang Vũ

Tôi ngồi bên lề phố
Lắng nghe nhịp xe qua
Nắng hè như thiêu đốt

Ánh vàng chói chang xóa

Người qua kẻ lại dập dìu
Tiếng cười vang tiếng nói
Rơi rớt như mưa rào

Những tâm tư chất chứa

Những ước mơ cháy bỏng
Kẻ vội vã hối hả
Người đứng lặng trầm tư

Bao gương mặt hiện qua
Ánh mắt mang nỗi niềm
Kẻ mộng mơ xa vắng
Người chờ đợi mỏi mòn

Tôi ngồi bên lề phố
Cảm nhận nhịp sống trôi
Từng con người, câu chuyện

Hòa thành bản nhạc đời

Chẳng hiểu mình đang đâu
Chỉ biết rằng đang sống
Trên lề đường cuộc đời
Nghe khúc nhạc thời gian

"Khúc Nhạc Lề Đường" đưa người đọc vào một góc phố đầy sống động, nơi mỗi con người là một nốt nhạc trong bản giao hưởng đô thị. Lưu Quang Vũ đã khắc họa tinh tế sự đa dạng của đời sống qua góc nhìn đầy chiêm nghiệm.

Tác giả: Lưu Quang Vũ

Áo cũ rồi, ngắn dần theo năm tháng
Chỉ đứt sờn, màu phai nhạt hai vai
Thương áo cũ như thương bao kỷ niệm
Chất trong hồn cho mắt cứ cay cay.

Mẹ vá áo mới hay con lớn khôn
Đôi mắt mờ khó xỏ được cây kim
Đường kim mẹ vá còn nguyên dấu tích
Thương mẹ nhiều nên quý chiếc áo xưa.

Áo đã cùng con qua bao mùa gió
Cũ rồi mà vẫn ấm áp tình thương
Chẳng nỡ thay khi khoác áo mới
Áo dài thêm, mẹ cũng bạc tóc hơn.

Hãy biết trân trọng những manh áo cũ
Để thêm yêu người mẹ của ta
Hãy biết nâng niu những gì đã cùng ta sống
Những ký ức theo năm tháng trôi qua...

Tác giả: Lưu Quang Vũ
Phố tôi đó
Hoa táo trắng ngần khoe sắc
Thu về rồi
Thân cây bong lớp áo xưa
Con đường đá
Chìm trong làn sương chiều mộng.
Cà chua năm nay chín sớm
Như những trái tim hồng trên quầy
Chị thợ may đi về nhà chồng
Chị thợ may giờ đơn côi
Tôi khoác lên mình màu tang.
Bác đưa thư ơi, có thư ai gửi?
Tiếng chuông ngân vang
Những bông ti-gôn bé nhỏ
Rụng đầy hiên nhà.
Bác thợ mộc già ngồi ủ rũ
Thả khói thuốc lên trời
Anh thợ điện mải mắc dây
Bà giáo già dịch sách
Dạy con trai tiếng Pháp
Suốt ngày chào: bonjour.
Phố tôi đó
Con phố nghèo thân thương
Giọt nước long lanh
Rơi trên cành thánh thót
Lũ trẻ leo gác thượng
Thổi bong bóng lên trời.
Em đợi anh trước ngõ
Chú chim sẻ nhỏ của anh
Chú chim tóc bù xù
Chú chim của phố ta
Đừng buồn nữa nhé
Bác thợ mộc nói không đúng đâu
Nếu đời chỉ toàn điều xấu xa
Sao táo vẫn nở hoa?
Sao nước rãnh trong vắt thế?
Chú chim sẻ bé bỏng ơi
Bác thợ mộc đã lầm rồi.

Tác giả: Lưu Quang Vũ

Anh chỉ sợ một ngày mưa sẽ tới
Xóa nhòa đi những lời hứa em trao
Mây đen kéo, trời xanh nào còn nữa
Nắng không trong như buổi mới yêu nhau.

Cơn mưa rào rồi trận mưa ngâu
Cuốn theo dấu chân em ngày ấy
Gối phai nhạt hương tình bối rối
Lá khô xào xạc gió thu bay.

Mưa cướp đi ánh sáng ban ngày
Lối về tối mờ trăm mối lo
Giấc ngủ chẳng tròn đêm thao thức
Hạnh phúc mong manh tựa giọt mưa rơi.

Khúc nhạc xưa, điệu hát ngày xưa
Tuổi thơ ta là bến bờ yên ả
Dẫu đường đời nhiều đổi thay mỏi mệt
Tựa đầu nhau nghe tiếng hát ngày xưa.

Riêng trái tim anh chẳng phai mờ
Chỉ sợ mưa về theo mùa gió đổi
Cây lá đổi thay, người kia cũng khác
Mắt em nào còn màu thuở ban đầu.

Anh chỉ sợ một ngày mưa tới
Vườn xưa tan tác cành gãy trái rơi
Áo em ướt lòng anh đau đớn
Ngày mai chúng mình sẽ về đâu em ơi.

Tác giả: Lưu Quang Vũ
Em bước đi trong mưa phố dài
Suốt đường xa lặng thinh
Cánh cửa chiều khép lại
Hoa ướt đẫm mưa rơi chói chang
Ga tàu ngổn ngang gạch vỡ, toa xe
Như năm tháng nặng trĩu nỗi niềm
Ta lê bước giữa cỏ hoang đá gỗ
Giữ trong tim ngọn thác trắng cuộn trào
Một tình yêu không thể thốt thành lời
Đến điên cuồng đến nghẹn ngào đau đớn
Gương mặt anh vỡ tan trong gương thất vọng
Em ơi ngày ấy em nơi đâu?
Hoa cúc xanh tuổi nhỏ đã lâu rồi tàn
Những thùng xiểng chất đầy phố chật
Những bãi rác những xác xe hoen gỉ
Những bạn xưa giờ tóc đã điểm sương
Đêm chiến tranh thành phố tối mù sương
Không ánh đèn không lời ru bếp ấm
Ghế công viên hóa thú rừng im lặng
Nằm bất động dưới vầng trăng đen
Xác người trôi trên biển sóng điên cuồng
Hố bom tối gào lên trong gió hú
Ta đi suốt một đời đau khổ
Chân lạc lối giữa ảo ảnh mơ màng
Anh vẫn ấp ngọn lửa nồng nàn
Hình bóng em chập chờn trong lửa ấy
(Ai chưa từng mơ trong đời say đắm
Xin đừng vội phán xét những vần thơ)
Sóng khát khao đập cửa đêm ngày
Nên chói chang đời anh, em đến
Mắt em mở ra chân trời xa thẳm
Nhưng hơi ấm anh nắm là ấm bàn tay
Em bằng xương bằng thịt đây rồi
Anh chờ mãi, cuối cùng em đã tới
Hơi thở em từ lâu anh thuộc lòng
Tóc em đây giọng nói em đây
Nhặt anh lên giữa cỏ sắc đường dài
Như mở lá thư chưa người nhận
Và yêu thương chính là niềm hy vọng
Anh tin đời qua nghĩa lứa đôi...
Con tàu nào mang gió ấy ra khơi
Chẳng bao giờ tìm bến đỗ
Đích đến mãi là phía chân trời
Là khoảng trời vĩnh viễn trong em.

Tác giả: Lưu Quang Vũ
Nơi ấy có đồi mua tím ngát
Con đường đất mịn mát bàn chân
Nơi ấy rừng bưởi vàng trĩu quả
Có em bé nhỏ đợi anh về.

Nắng hạ vàng tươi trên lá cọ
Chim chào mào mổ hạt dẻ thu
Rơm khô ấp ủ hồng chín đỏ
Gió chiều đưa hoa sở trắng như mưa.

Nơi ấy suối thành dòng lũ dữ
Xuyên rừng sâu ngập ướt bờ lau
Đèn trám nhựa em nhen lửa sớm
Sương mờ cửa khuất bóng em đâu.

Gương mặt ấy, nụ cười bên lửa
Quả doi rừng chung nhớ phần nhau
Nơi ấy măng vầu không đắng chát
Củ sắn nướng thơm mãi ngọt ngào.

Hoa chẳng vội, trái không hề muộn
Xuân qua nhanh, đông chẳng dài lâu
Mỗi nhánh lá giấu hương rừng bí
Nắng vàng ru thung lũng ong bay.

Tôi lang bạt bao miền xa lạ
Bao mùa qua, bao bến bờ xa
Bao phố thị, làng quê, cửa biển
Một miền quê vẫn sáng trong ta.

Nếu em biết đời tôi đã trải
Những buồn vui, những nỗi đắng cay
Nếu em biết giờ tôi đổi khác
Thuở cùng em kiếm củi ven đồi?

Người ta bảo: em giờ cũng khác
Đã mẹ hiền con thơ nhớ chị rồi...
Có sao đâu: thu vẫn hồng trái chín
Mây thu vẫn trắng xóa chân trời.

Nếu em biết lòng tôi vẫn nhớ
Vẫn con suối cuộn chảy rừng xưa
Chim tu hú bên hoa chuối đỏ
Ngọn lửa hồng em ủ giữa mưa?

Vẫn nguyên vẹn đóa hoa rừng thuở ấy
Dạy tôi cách sẻ ngọt chia bùi
Vầng trăng lớn từ nơi ấy mọc
Gió rừng xưa vẫn thổi trong tôi.

Tác giả: Lưu Quang Vũ
Trên đời này chẳng ai thương ta bằng mẹ
Cũng chẳng ai ta làm khổ nhiều như mẹ của mình
Mẹ ơi nếu con được trở lại tuổi xanh
Con sẽ chẳng bao giờ ham chơi trốn học
Đứa con trai ngỗ nghịch nhiều lầm lỗi
Sẽ không khi nào khiến mẹ phải đau lòng.

Ước mẹ trẻ mãi như thuở mới yêu cha
Ước con được sống trọn đời bên mẹ
Mẹ thèm cá thu con không ngại ra khơi bể
Muốn măng mai con sẵn sàng lên ngàn
Nhưng quân thù đã tràn đến quê hương
Cùng đồng đội con lên đường ra trận.

Mẹ vẫn vui gánh bao nhiêu vất vả
Việc cơ quan, việc Đảng, chuyện nhà
Đánh Pháp ngày xưa, chống Mỹ hôm nay
Quen nhọc nhằn, mẹ nào quản nắng mưa.

Đêm nay con nằm rừng sâu gió lạnh
Mẹ đã ngủ hay còn thức trắng đêm?
Suốt cả đời chưa một phút yên bình
Nghĩ thương mẹ, càng căm thù quân giặc.

Lo toan mọi điều mẹ thường ít nói
Đôi mắt hiền nhìn thấu cả tương lai
Mọi giả dối, hận thù và tàn bạo
Đều tan biến trước ánh mắt mẹ yêu.

Dẫu cuộc đời là chặng đường dài thế
Con sẽ vượt qua mọi núi thẳm rừng sâu
Bằng đôi chân của mẹ, mẹ ơi.

Tác giả: Lưu Quang Vũ
Ngày mai bạn lên đường
Bỏ lại căn phòng, những bức họa
Chiếc máy hát cũ kỹ
Tập thơ Apollinaire dở dang
Quảng Trị mùa gió Lào
Cuộc chiến vẫn triền miên
Hai bên còn chĩa súng
Tuổi trẻ buồn, những chuyến đi, bao câu hỏi không lời đáp
Đất nước mênh mông nắng cháy
Mai Nguyễn khoác áo lính, vác ba lô
Khánh về Phòng, mình ở lại
Kẻ ra đi chẳng biết vì đâu
Người ở lại không hay để làm gì
Đêm mưa thức cùng nhau quán cà phê
Đốm thuốc cháy môi lặng thinh.

Sớm tinh mơ chàng trai râu ria lên xe
Không bóng người con gái tiễn đưa
Chỉ có hai chàng ngơ ngác
Ngồi uống trà ngã tư chợ Hôm
Hẹn viết thư rồi im lặng
Xe chạy, Khánh bỗng vội vàng dặn dò:
"Đi đường cẩn thận
Gặp chỗ ẩu đả tránh xa
Kẻo mang họa vào thân".

Chiếc xe khuất phố
Trời đầy mây xám bay.

Tác giả: Lưu Quang Vũ
Em đứng bên anh giữa trưa hè cháy bỏng
Lời yêu thương chưa kịp thốt thành lời
Trời bỗng òa cơn mưa rào đổ xuống
Khu vườn run lên trong nước mắt trời.
Mắt em long lanh niềm hạnh phúc
Mưa gột sạch bụi đường trên trán
Tóc em hóa dòng suối đen mềm mại
Những chậu thau đồng rộn rã hiên nhà
Mái tôn vang bài ca mưa dội
Trẻ con reo, xe còi inh ỏi
Đường hóa dòng sông cuộn chảy xiết
Những cánh phượng hồng như thuyền giấy nhỏ xinh.
Mang niềm vui giản dị mà thiêng liêng
Cơn mưa dài xóa tan bao nỗi lo
- Thôi anh đừng nói, đừng bàn
Về hạnh phúc xa xôi đường dài gian khó
Đừng dò hỏi ngày mai đừng ngần ngại
Đừng thổ lộ yêu thương đừng nhắc chuyện xưa
Hãy lắng nghe khúc nhạc mưa rơi
Trên cánh đồng đất nâu xơ xác
Ướt đẫm tiếng cười, ướt cả lưỡi cày, hạt mầm non...

Những bức tường khoác chung màu áo mới
Chùm vải trĩu quả, mận ửng hồng
Cửa kính ướt thành gương trong vắt
Tất cả trở nên giản dị, chân thành
Trên mảnh đất từng nếm trải đau thương

Em đưa tay hứng từng giọt mưa
Bàn tay như nụ hoa chồi non biếc
- Thôi anh đừng nhìn em nữa
Em hiểu điều gì đã gắn kết đôi ta
Em hiểu điều gì... Ôi khúc nhạc mưa rơi.

Tác giả: Lưu Quang Vũ
Em thật lạ lùng, tôi vừa yêu vừa sợ
Tránh mặt rồi lại muốn gặp ngay
Em vừa xa vời lại quá gần
Khi kiêu hãnh khi như bé thơ
Xách đôi guốc mòn trong rừng hoang vắng
Bùn lầy lội và đom đóm đêm
Tôi thương em thương đến nghẹn lòng
Em hiểu tôi quá khiến tôi ngại
Khát khao của em không phải thiếu nữ
Cũng chẳng phải nam nhi
Nỗi buồn riêng trong cây
Chỉ riêng em thấu hiểu
Suốt đời không ngủ yên
Như ngọn gió heo may
Trời cao xanh kia ơi
Biết em xa thăm thẳm
Vẫn muốn ôm vào lòng.

Nơi đảo xa chỉ biển với trời
Nơi cát vắng em đi muôn hướng gió
Nửa đêm nỗi nhớ
Gọi tên em thổn thức
Lần đầu nghĩ trọn về em
Chẳng giấu nổi lòng mình
Anh ngốc nghếch với bao tính xấu
Trước mặt em cứ nói không ngừng
Đỏ mặt sợ mình lố bịch
Có ích gì khi tàu đã đi xa
Người đã lên đường không trở lại
Anh chỉ là ngọn lửa ven ga
Sao vẫn đêm ngày khao khát
Nghĩ về em không phút nào nguôi
Ngoài kia mưa nắng đổi thay
Như những đóa hoa ai ném vào kính
Dẫy phố xám tan trong gió lạnh
Em đi xa rồi em trở về
Anh vẫn rụt rè không dám nói
Hay em cố tình làm ngơ?
Em giấu lo âu sau nụ cười
Che yếu đuối bằng lời đùa cợt
Em cười giỡn mà lòng anh đau
Ước gì còn tất cả trao em
Mơ ước, tình yêu, niềm vui thuở đầu
Gửi em hết, xin đừng đi nữa
Nắng mong manh, cành xoan ngơ ngác
Những vần thơ anh viết đã vui hơn
Ta sẽ ra ngoại thành ngắm rau non
Em đẹp như ngày đầu gặp gỡ
Anh lại có sức xanh của đất
Thì thầm cùng thời gian bằng cỏ biếc.

Tác giả: Lưu Quang Vũ
Con đường xưa tầm xuân từng nở rộ
Bến sông xưa buồm trắng giăng mơ
Nay cạn khô trong cỏ dại âm u
Đền đài cũ theo thời gian sụp đổ
Chùa cổ tàn mưa chiều rêu phủ
Chìm trong đất những chùm hương xưa
Tầm xuân ơi hoa đã tàn từ lâu
Ta trở về lặng lẽ tháng giêng
Em nhắc chuyện những bông xuân cũ
Giọng em trong như nắng sớm
Ấm chiều đông lạnh giá chùa hoang
Tro tàn trong tim anh bỗng bùng cháy
Em vô tình khơi lại
Gió vờn tóc em rối bời.
Những đóa hoa xưa bỗng sống lại
Như giọt sương long lanh bên lối
Như hoa vẫn hồng trên đất cằn
Hoa tìm xuân suốt đời không gặp
Như anh tìm mãi sắc tầm xuân
Em hồn nhiên chẳng biết lòng anh đau
Cứ kể hoài về loài hoa bé nhỏ
Những chùm hoa rực rỡ trong gió
Những chùm hoa đã tàn tự bao giờ.