Cách để Vượt qua Bệnh Tưởng

27/02/2025

Nội dung bài viết

Bệnh tưởng là tình trạng mà người mắc tin rằng họ đang phải đối mặt với một căn bệnh nghiêm trọng, do hiểu lầm những cảm giác khó chịu thông thường của cơ thể thành dấu hiệu bệnh lý thực sự. Hiện nay, bệnh tưởng không còn được xem là một chẩn đoán chính thức trong tiêu chuẩn DSM-5 về các rối loạn tâm thần. Thay vào đó, những người có biểu hiện này thường được chẩn đoán là mắc rối loạn lo âu hoặc rối loạn cơ thể soma. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh tưởng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể ngăn chặn tình trạng này bằng cách chăm sóc bản thân đúng cách.

Các bước thực hiện

Thay đổi tư duy

Tìm kiếm liệu pháp điều trị phù hợp. Hãy tìm đến một chuyên gia sức khỏe tâm thần để được hỗ trợ vượt qua những khó khăn. Những người mắc bệnh tưởng thường đi kèm với các vấn đề như lo âu hoặc trầm cảm, và việc điều trị những vấn đề này có thể giúp họ giảm bớt nỗi sợ hãi về bệnh tật. Chuyên gia trị liệu sẽ giúp bạn xác định nguyên nhân sâu xa của nỗi sợ và hỗ trợ bạn vượt qua chúng trong một môi trường an toàn.

Để tìm một chuyên gia tâm lý có chứng chỉ hành nghề, bạn có thể tham khảo các trang web y khoa hoặc bệnh viện chuyên ngành.
Chuyên gia trị liệu có thể áp dụng các phương pháp như liệu pháp hành vi nhận thức để hỗ trợ bạn.

Khám phá tiềm thức của bạn. Một nguyên nhân gây ra bệnh tưởng là sự hiểu lầm về cách cơ thể vận hành và cách các tín hiệu đau được truyền tải. Sự thiếu hiểu biết này khiến người bệnh diễn giải sai các cảm giác thông thường, cho rằng chúng nghiêm trọng hơn thực tế.

Hãy tự hỏi bản thân đã hiểu bao nhiêu về cơ thể và não bộ. Nếu kiến thức của bạn còn hạn chế, việc tìm hiểu thêm về các cảm giác cơ bản của cơ thể sẽ giúp bạn vượt qua bệnh tưởng.

Tìm hiểu về những cảm giác bình thường. Hiểu rõ những cảm giác nào là bình thường sẽ giúp bạn tránh lo lắng thái quá khi chúng xuất hiện. Hãy trò chuyện với bạn bè và người thân về những trải nghiệm cảm giác của họ.

Ví dụ, hỏi xem họ có bao giờ cảm thấy tim đập nhanh hoặc bỏ nhịp không. Bạn sẽ nhận ra rằng nhiều người cũng từng trải qua cảm giác tương tự, vì đây là hiện tượng phổ biến.
Bạn cũng có thể tham khảo thông tin tại: http://www.pnas.org/content/111/2/646.full để hiểu thêm về các cảm giác thường gặp.

Giảm thiểu sự tập trung vào cảm giác. Người mắc bệnh tưởng thường dành quá nhiều thời gian để theo dõi cảm giác của mình. Hãy lập kế hoạch giảm dần số lần bạn nghĩ về cảm giác mỗi ngày, sao cho đến cuối tuần, bạn chỉ nghĩ đến chúng vài lần.

Ví dụ, ngày đầu tiên, cho phép bản thân nghĩ về cảm giác 30 lần, ngày thứ hai giảm xuống 22 lần, và tiếp tục giảm dần cho đến cuối tuần.

Ngừng tìm kiếm sự trấn an từ người khác. Nếu bạn thường xuyên yêu cầu người thân trấn an rằng mình không bị bệnh, hãy dừng lại. Việc này có thể phản tác dụng và khiến bạn lo lắng hơn.

Nguyên nhân là vì bạn sẽ ngày càng phụ thuộc vào sự trấn an, trong khi nỗi lo âu vẫn tiếp tục chiếm lĩnh tâm trí bạn.
Nếu người thân thường xuyên hỏi thăm sức khỏe, hãy nhẹ nhàng yêu cầu họ giảm tần suất, ví dụ: "Em rất cảm kích sự quan tâm của anh, nhưng em đang cố gắng quên đi nỗi lo bệnh tật. Anh có thể chỉ hỏi thăm em mỗi tuần một lần được không?".

Áp dụng kỹ thuật thư giãn cơ bắp. Phương pháp thư giãn động, căng - chùng cơ là cách hiệu quả để giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe tổng thể. Kỹ thuật này giúp giảm lo âu, đặc biệt là nỗi lo về bệnh tật. Cách thực hiện:

Dành 15 phút yên tĩnh cho bản thân.
Nhắm mắt và thả lỏng toàn bộ cơ thể.
Siết chặt một nhóm cơ trong 5 giây, nhưng đừng quá mạnh để tránh đau đớn.
Thả lỏng nhóm cơ đó đồng thời thở ra nhẹ nhàng.
Tập trung vào sự khác biệt giữa cảm giác căng và thả lỏng.
Lặp lại quá trình này với các nhóm cơ khác sau mỗi 15 giây thư giãn.

Cân nhắc sử dụng thuốc. Mặc dù bệnh tưởng không được điều trị trực tiếp bằng thuốc, nhưng nó thường liên quan đến trầm cảm hoặc rối loạn lo âu – những tình trạng có thể được kiểm soát bằng thuốc. Do đó, thuốc có thể gián tiếp giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh tưởng. Nếu bạn cho rằng điều trị trầm cảm hoặc lo âu là cần thiết, hãy thảo luận với bác sĩ.

Bác sĩ có thể kê đơn thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI).
Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu, ngừng hoặc thay đổi liều lượng thuốc.

Thay đổi lối sống

Làm cho cuộc sống trở nên bận rộn hơn. Nếu bạn dễ mắc bệnh tưởng, hãy tránh để bản thân có thời gian rảnh rỗi để suy nghĩ về việc liệu mình có mắc bệnh nghiêm trọng hay không. Thay vào đó, hãy giữ cho tâm trí bận rộn với các công việc và mục tiêu cụ thể. Nghiên cứu cho thấy những người bận rộn thường hạnh phúc hơn so với những người cùng tuổi có nhiều thời gian rảnh. Nếu bạn không biết bắt đầu từ đâu, hãy thử:

Dành thời gian tham gia các hoạt động tình nguyện.
Khám phá sở thích mới như vẽ tranh hoặc may vá.
Chơi trò chơi điện tử hoặc xem chương trình truyền hình yêu thích.
Tìm kiếm một công việc bán thời gian.

Tránh tìm kiếm triệu chứng bệnh trên internet. Việc tìm kiếm thông tin về triệu chứng bệnh trực tuyến có thể khiến bạn thêm lo lắng. Các triệu chứng thường được mô tả chung chung và dễ dẫn đến suy diễn sai lệch. Trên thực tế, nguyên nhân phổ biến nhất của các triệu chứng thường là vô hại, nhưng việc đọc quá nhiều thông tin có thể khiến bạn tự gây ra nỗi sợ hãi không cần thiết.

Ví dụ, đau đầu có thể do nhiều nguyên nhân, phần lớn là không nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu bạn đọc về khối u não và liên hệ nó với cơn đau đầu của mình, bạn có thể tự làm mình hoảng sợ, dù khả năng này cực kỳ thấp.

Lên lịch trình cho nỗi lo lắng. Thay vì cố gắng không nghĩ về điều gì đó, hãy dành một khoảng thời gian cụ thể mỗi ngày để đối mặt với những lo lắng của mình. Mỗi ngày, hãy dành 30 phút trong trạng thái thoải mái để xem xét và phân tích các triệu chứng, cả khả năng có thật lẫn không có thật.

Bạn có thể cần thử nghiệm để tìm ra thời điểm phù hợp nhất. Ví dụ, buổi sáng có thể là lúc tốt nhất để giải tỏa lo lắng và bắt đầu ngày mới, hoặc cuối ngày có thể giúp bạn xả hết những suy nghĩ tích tụ trong ngày.

Thăm khám với một bác sĩ uy tín. Việc thay đổi bác sĩ thường xuyên có thể dẫn đến nhiều kết quả chẩn đoán khác nhau, gây ra sự bối rối và lo lắng. Hãy tìm một bác sĩ đáng tin cậy, người được bạn bè và người thân giới thiệu hoặc có đánh giá tốt trên các nền tảng trực tuyến.

Hãy chia sẻ với bác sĩ nếu bạn có xu hướng lo lắng quá mức về sức khỏe, dù là bệnh thật hay chỉ là cảm giác.
Nhờ bác sĩ tư vấn xem bạn có cần gặp chuyên gia hay không, thay vì tự tìm kiếm. Bác sĩ sẽ quyết định liệu bạn có cần khám chuyên khoa hay không.
Lên lịch khám định kỳ nếu cần. Mô tả triệu chứng và nỗi lo của bạn một cách rõ ràng, sau đó hỏi bác sĩ liệu có cần thực hiện thêm xét nghiệm hay không.

Duy trì lối sống lành mạnh. Để tránh những suy nghĩ tiêu cực về sức khỏe, hãy chăm sóc bản thân một cách khoa học. Một lối sống không lành mạnh có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và nhầm lẫn những cảm giác này với dấu hiệu của bệnh nghiêm trọng. Hãy thực hiện những điều sau:

Ngủ đủ 7-9 giờ mỗi đêm, hoặc theo nhu cầu cá nhân để cảm thấy hoàn toàn tỉnh táo.
Tập thể dục đều đặn, ít nhất 30 phút mỗi ngày và vài ngày trong tuần.
Ăn uống cân bằng với nhiều rau củ, trái cây, ngũ cốc, protein từ thịt, cá, trứng, đậu, và hạn chế thực phẩm giàu chất béo hoặc đường.
Tránh các thói quen có hại như uống nhiều rượu bia hoặc caffeine.
- Không uống quá 6 ly rượu mỗi tuần và phân bổ đều trong tuần.
- Hạn chế uống quá 4 ly cà phê mỗi ngày.
Tránh hút thuốc lá, một thói quen cực kỳ có hại cho sức khỏe.

Tăng cường tham gia các hoạt động bạn từng tránh. Nếu bạn tránh một số hoạt động vì lo sợ chúng gây hại cho sức khỏe, hãy bắt đầu tham gia lại từ từ. Ví dụ, nếu bạn lo lắng về việc tập thể dục vì sợ đau tim, hãy bắt đầu với những bài tập nhẹ nhàng. Việc tham gia mà không gặp hậu quả tiêu cực sẽ giúp bạn nhận ra rằng nỗi lo của mình là vô căn cứ.

Bắt đầu từ những bước nhỏ để giảm thiểu rủi ro và sự sợ hãi. Ví dụ, nếu sợ tập thể dục, hãy bắt đầu bằng việc đi bộ nhẹ nhàng, sau đó tăng dần cường độ lên chạy bộ chậm, rồi chạy nhanh hơn theo thời gian.

Lời khuyên hữu ích

Hãy làm những điều bạn yêu thích để giữ cho tâm trí bận rộn, giúp bạn ít nghĩ đến bệnh tật hơn.
Nếu bệnh tưởng ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống, hãy thông báo với bác sĩ. Họ có thể giới thiệu bạn đến chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ tâm thần, hoặc kê đơn thuốc giảm lo âu.
Đôi khi bệnh tưởng là hệ quả của các vấn đề khác như trầm cảm hoặc lo âu, vì vậy hãy chia sẻ với bác sĩ nếu bạn nghi ngờ mình gặp phải tình trạng này.
Đừng ngại yêu cầu sự giúp đỡ. Việc gặp chuyên gia tâm lý hoặc dùng thuốc điều trị là hoàn toàn bình thường nếu chúng giúp bạn có một cuộc sống tốt đẹp hơn, không còn lo lắng về bệnh tật.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi