Cách để Vượt qua Chứng Cuồng Ăn

Xác định xem bạn có mắc chứng cuồng ăn hay không. Tự chẩn đoán các vấn đề tâm lý không phải là cách tốt nhất. Nếu bạn cảm thấy cần, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ, đặc biệt nếu xuất hiện các triệu chứng sau:

• Ăn uống vô độ hoặc tiêu thụ lượng thức ăn lớn hơn bình thường.
• Cảm giác mất kiểm soát trong việc ăn uống.
• Sử dụng các biện pháp như nôn mửa, dùng thuốc nhuận tràng hoặc lợi tiểu để ngăn tăng cân, nhịn ăn hoặc tập thể dục quá mức. Những hành vi này thường xảy ra ít nhất một lần mỗi tuần và kéo dài trong 3 tháng.
• Quá tập trung vào ngoại hình, cân nặng và vóc dáng, dẫn đến sự tự ti quá mức dù thực tế không như vậy.

Nhận diện nguyên nhân kích hoạt. Để nâng cao nhận thức về vấn đề này, hãy tìm hiểu những yếu tố kích hoạt cảm xúc của bạn. Đó có thể là những sự kiện hoặc tình huống khiến bạn muốn ăn uống vô độ và sau đó tìm cách loại bỏ thức ăn. Bằng cách xác định được những nguyên nhân này, bạn có thể tránh chúng hoặc tìm cách ứng phó phù hợp hơn. Một số yếu tố kích hoạt phổ biến bao gồm:

• Nhận thức tiêu cực về cơ thể. Bạn có thường xuyên soi gương và cảm thấy không hài lòng với ngoại hình của mình?
• Căng thẳng trong các mối quan hệ. Những cuộc tranh cãi với gia đình, bạn bè hoặc người yêu có khiến bạn muốn ăn uống mất kiểm soát không?
• Cảm xúc tiêu cực nói chung. Lo lắng, buồn bã, tức giận và các cảm xúc khác có thể thúc đẩy hành vi ăn uống vô độ.

Khám phá phương pháp ăn uống trực quan. Các chế độ ăn kiêng truyền thống thường không hiệu quả trong việc điều trị rối loạn ăn uống và đôi khi còn làm tình trạng trầm trọng hơn. Phương pháp ăn uống trực quan, được phát triển bởi chuyên gia dinh dưỡng Evelyn Tribole và bác sĩ Elyse Resch, giúp bạn lắng nghe và tôn trọng nhu cầu của cơ thể. Phương pháp này mang lại nhiều lợi ích như:

• Phát triển nhận thức nội tại. Nhận thức nội tại là khả năng hiểu rõ những gì đang diễn ra bên trong cơ thể, giúp bạn biết được cơ thể cần gì và muốn gì. Thiếu nhận thức này thường liên quan đến rối loạn ăn uống.
• Tăng cường khả năng tự kiểm soát. Phương pháp này giúp giảm bớt sự ức chế, hạn chế tình trạng mất kiểm soát và ăn uống vô độ.
• Cải thiện sức khỏe tổng thể. Bạn sẽ ít bận tâm hơn về ngoại hình, có lòng tự trọng cao hơn và cảm thấy khỏe mạnh hơn.

Viết nhật ký. Ghi chép lại thói quen ăn uống và cảm xúc của bạn thông qua nhật ký sẽ giúp bạn kiểm soát tốt hơn những gì mình ăn, thời gian ăn, và các yếu tố kích hoạt hành vi rối loạn. Nhật ký cũng là nơi để bạn giải tỏa cảm xúc một cách lành mạnh.

Mua sắm thực phẩm một cách có kiểm soát. Tránh mua quá nhiều thực phẩm dự trữ để hạn chế cơ hội ăn uống vô độ. Lên kế hoạch mua sắm trước và chỉ mang theo một lượng tiền vừa đủ. Nếu người khác đi chợ, hãy nhắc họ chú ý đến nhu cầu ăn uống của bạn.

Lên kế hoạch bữa ăn. Đặt mục tiêu ăn 3-4 bữa chính và 2 bữa phụ mỗi ngày, đồng thời xác định thời gian cụ thể cho từng bữa ăn. Việc tuân thủ lịch trình này sẽ giúp bạn hình thành thói quen ăn uống lành mạnh và kiểm soát được những cơn thèm ăn bất chợt.

Tìm kiếm liệu pháp điều trị phù hợp. Các phương pháp trị liệu như liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) và liệu pháp giao tiếp có thể mang lại hiệu quả lâu dài trong việc hỗ trợ phục hồi. Nếu bạn ở Mỹ, hãy truy cập trang psychologytoday.com để tìm chuyên gia trị liệu gần bạn, đặc biệt là những người có chuyên môn về rối loạn ăn uống.

• Liệu pháp hành vi nhận thức giúp thay đổi những suy nghĩ và hành vi tiêu cực, thay thế chúng bằng những thói quen lành mạnh hơn. Nếu thói quen ăn uống vô độ xuất phát từ những niềm tin sâu kín, liệu pháp này sẽ giúp bạn định hình lại cách suy nghĩ và mong muốn của mình.
• Liệu pháp giao tiếp tập trung vào các mối quan hệ và đặc điểm cá nhân, giúp bạn cải thiện mối quan hệ với gia đình, bạn bè và chính bản thân mình.
• Mối quan hệ tin cậy giữa bạn và chuyên gia trị liệu là yếu tố quan trọng nhất để điều trị thành công. Hãy dành thời gian tìm kiếm một người mà bạn cảm thấy thoải mái chia sẻ, vì điều này ảnh hưởng lớn đến kết quả điều trị.

Khám phá các lựa chọn dùng thuốc. Bên cạnh liệu pháp tâm lý, một số loại thuốc tâm thần cũng có thể hỗ trợ điều trị chứng cuồng ăn. Thuốc chống trầm cảm, đặc biệt là nhóm thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI) như fluoxetine (Prozac), thường được khuyến nghị.

• Hãy thảo luận với bác sĩ gia đình hoặc bác sĩ tâm thần về việc sử dụng thuốc chống trầm cảm để điều trị chứng cuồng ăn.
• Thuốc thường phát huy hiệu quả tốt nhất khi kết hợp với liệu pháp tâm lý thay vì sử dụng đơn lẻ.

Tham gia các nhóm hỗ trợ. Mặc dù chưa có nhiều nghiên cứu về hiệu quả của các nhóm hỗ trợ trong điều trị rối loạn ăn uống, nhiều người cho rằng các nhóm như Overeaters Anonymous có thể là một lựa chọn bổ trợ hữu ích.

• Bạn có thể tìm một nhóm hỗ trợ gần mình tại đây: nhấp vào đây.

Cân nhắc điều trị nội trú. Đối với những trường hợp cuồng ăn nghiêm trọng, điều trị nội trú tại các cơ sở y tế chuyên khoa là cần thiết. Tại đây, bạn sẽ được chăm sóc y tế và tâm lý toàn diện hơn so với điều trị tại nhà hoặc tham gia nhóm hỗ trợ. Bạn nên cân nhắc điều trị nội trú nếu:

• Sức khỏe của bạn đang bị đe dọa nghiêm trọng do chứng cuồng ăn.
• Bạn đã thử các phương pháp điều trị khác nhưng bệnh vẫn tái phát.
• Xuất hiện các biến chứng sức khỏe khác như tiểu đường.

Khám phá các trang web hỗ trợ phục hồi. Nhiều người tìm kiếm sự hỗ trợ từ các diễn đàn trực tuyến trong quá trình hồi phục. Những trang web này không chỉ là nguồn động viên tinh thần mà còn là nơi để bệnh nhân kết nối với những người có cùng hoàn cảnh, chia sẻ kinh nghiệm và thảo luận về những thách thức khi sống chung với rối loạn ăn uống. Dưới đây là một số trang web đáng tham khảo:

• Diễn đàn Bulimiahelp.org.
• Diễn đàn về rối loạn ăn uống của Psychcentral.com.
• Diễn đàn của Hiệp hội Quốc gia về Chứng biếng ăn và các Bệnh liên quan.

Hướng dẫn những người trong mạng lưới hỗ trợ. Nghiên cứu cho thấy sự hỗ trợ từ gia đình đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi. Để tăng cơ hội thành công, hãy giúp bạn bè và người thân hiểu rõ hơn về chứng cuồng ăn. Điều này không chỉ giúp họ đồng hành cùng bạn mà còn tạo ra một môi trường hỗ trợ tích cực. Bạn có thể tham khảo các nguồn tài liệu từ trung tâm giáo dục sức khỏe Đại học Brown hoặc hướng dẫn chăm sóc người bị rối loạn ăn uống của Caltech.

Mời người thân tham gia các sự kiện giáo dục. Tìm kiếm thông tin về các buổi hội thảo hoặc sự kiện giáo dục liên quan đến chứng cuồng ăn tại các trường đại học, bệnh viện hoặc cơ sở y tế địa phương. Đây là cơ hội để gia đình và bạn bè hiểu rõ hơn về vai trò của họ trong quá trình phục hồi của bạn, đồng thời học hỏi các kỹ năng giao tiếp hiệu quả và kiến thức tổng quan về chứng cuồng ăn.

Hiểu rõ và thể hiện nhu cầu của bản thân. Gia đình và bạn bè có thể muốn giúp đỡ nhưng không biết cách. Hãy chia sẻ cụ thể những gì bạn cần từ họ. Nếu bạn lo lắng về thói quen ăn uống hoặc cảm thấy bị phán xét, hãy thẳng thắn nói ra.

• Nghiên cứu chỉ ra rằng chứng cuồng ăn có thể liên quan đến cách giáo dục từ gia đình, đặc biệt khi bố mẹ có xu hướng kiểm soát quá mức hoặc thiếu sự đồng cảm. Nếu bạn cảm thấy bị can thiệp quá nhiều, hãy nhẹ nhàng giải thích rằng sự quan tâm của họ có thể vô tình khiến bạn cảm thấy tiêu cực hơn.
• Trong nhiều gia đình có người mắc chứng cuồng ăn, giao tiếp thường bị xem nhẹ. Nếu bạn cảm thấy không được lắng nghe, hãy mạnh dạn bày tỏ suy nghĩ của mình một cách rõ ràng nhưng không chỉ trích. Ví dụ, nói với bố mẹ rằng bạn có điều quan trọng cần chia sẻ và mong muốn được lắng nghe. Điều này giúp họ hiểu được tầm quan trọng của vấn đề và vị trí của bạn.

Lên kế hoạch dùng bữa cùng gia đình. Nghiên cứu cho thấy những người thường xuyên ăn ít nhất ba bữa mỗi tuần cùng gia đình có nguy cơ mắc các rối loạn ăn uống thấp hơn đáng kể.

Thảo luận về phương pháp điều trị dựa trên gia đình. Phương pháp này yêu cầu sự tham gia tích cực của các thành viên trong gia đình vào quá trình trị liệu, đặc biệt hiệu quả với thanh thiếu niên và mang lại tiềm năng phục hồi cao hơn so với liệu pháp cá nhân đơn thuần.