Cách Điều Trị Tràn Dịch Tinh Mạc Hiệu Quả

26/02/2025

Nội dung bài viết

Tràn dịch tinh mạc (hydrocele) là tình trạng xuất hiện một túi chứa dịch trong bìu tinh hoàn ở nam giới, cụ thể là sự tích tụ chất lỏng xung quanh một hoặc cả hai tinh hoàn. Đây là hiện tượng khá phổ biến, ước tính khoảng 1-2% bé trai tại Mỹ sinh ra đã mắc phải. Trong hầu hết trường hợp, tràn dịch tinh mạc không nguy hiểm và thường tự biến mất mà không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên, tình trạng sưng bìu cần được bác sĩ kiểm tra để loại trừ các nguyên nhân khác. Đối với trường hợp dai dẳng, phẫu thuật là phương pháp điều trị chính, bên cạnh đó, một số biện pháp tại nhà cũng có thể hỗ trợ.

Các bước thực hiện

Hiểu và xử lý chứng tràn dịch tinh mạc

Nhận biết các dấu hiệu và triệu chứng. Dấu hiệu đầu tiên của tràn dịch tinh mạc là bìu sưng to nhưng không đau, cho thấy sự tích tụ dịch xung quanh tinh hoàn. Ở trẻ sơ sinh, tình trạng này hiếm khi gây biến chứng và thường tự khỏi trước khi trẻ được 1 tuổi. Ngược lại, ở người lớn, tràn dịch tinh mạc có thể gây khó chịu, đặc biệt khi bìu sưng to và nặng nề, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày như ngồi, đi lại hoặc chạy.

Mức độ khó chịu thường tỷ lệ thuận với kích thước túi dịch – túi dịch càng lớn, cảm giác khó chịu càng tăng.
Túi dịch thường nhỏ hơn vào buổi sáng và sưng to dần trong ngày. Căng thẳng có thể làm tăng kích thước túi dịch.
Trẻ sinh non có nguy cơ mắc tràn dịch tinh mạc cao hơn.

Kiên nhẫn với tràn dịch tinh mạc. Trong hầu hết trường hợp ở trẻ sơ sinh, thiếu niên và nam giới trưởng thành, tràn dịch tinh mạc thường tự khỏi mà không cần điều trị đặc biệt. Sự tắc nghẽn gần tinh hoàn thường tự thông, dịch được dẫn lưu và hấp thụ bởi cơ thể. Nếu bìu sưng nhưng không đau hoặc không ảnh hưởng đến tiểu tiện hay quan hệ tình dục, hãy để cơ thể tự điều chỉnh.

Ở trẻ sơ sinh, tràn dịch tinh mạc thường biến mất trong vòng một năm sau sinh.
Ở nam giới trưởng thành, tình trạng này thường khỏi trong vòng 6 tháng, tùy nguyên nhân. Túi dịch lớn có thể mất nhiều thời gian hơn nhưng hiếm khi kéo dài quá một năm nếu không can thiệp y khoa.
Ở trẻ trai và thiếu niên, tràn dịch tinh mạc có thể do nhiễm trùng, chấn thương, xoắn tinh hoàn hoặc khối u, cần được bác sĩ kiểm tra kỹ lưỡng.
Túi dịch tương tự như hạch ứ dịch ở bao gân, thường tự tiêu biến theo thời gian.

Sử dụng muối Epsom để giảm sưng. Nếu bìu sưng nhưng không đau, bạn có thể ngâm mình trong bồn tắm nước ấm với vài cốc muối Epsom. Thư giãn khoảng 15-20 phút, ngồi hơi dạng chân để nước bao quanh bìu. Nước ấm giúp kích thích lưu thông dịch, trong khi muối Epsom hút dịch qua da, giảm sưng hiệu quả. Muối Epsom cũng giàu ma-giê, giúp thư giãn cơ và giảm đau.

Nếu tràn dịch tinh mạc kèm đau, tránh tiếp xúc với nước ấm vì có thể làm tình trạng viêm nặng hơn.
Không dùng nước quá nóng hoặc ngâm quá lâu để tránh bỏng hoặc mất nước.

Phòng ngừa chấn thương và bệnh lây truyền qua đường tình dục. Ở trẻ sơ sinh, nguyên nhân tràn dịch tinh mạc chưa rõ, có thể liên quan đến tư thế bào thai gây tuần hoàn kém. Tuy nhiên, ở trẻ trai và nam giới trưởng thành, nguyên nhân thường do chấn thương hoặc nhiễm trùng. Chấn thương có thể xảy ra khi chơi thể thao, đạp xe hoặc quan hệ tình dục. Nhiễm trùng thường liên quan đến các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Do đó, cần bảo vệ bìu khỏi chấn thương và sử dụng biện pháp an toàn khi quan hệ.

Khi chơi thể thao va chạm, luôn sử dụng đồ bảo hộ để tránh chấn thương.
Luôn dùng bao cao su để giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh qua đường tình dục.

Nhận biết thời điểm cần điều trị y khoa. Đối với trẻ sơ sinh, cần đưa đi khám nếu bìu sưng không giảm sau một năm hoặc sưng to hơn. Nam giới trưởng thành nên gặp bác sĩ nếu tràn dịch tinh mạc kéo dài quá 6 tháng hoặc gây đau, khó chịu, biến dạng.

Viêm tinh hoàn có thể gây tràn dịch tinh mạc thứ phát và cần điều trị ngay để tránh nguy cơ vô sinh. Hãy đi khám nếu bìu sưng kèm sốt.
Nếu tràn dịch tinh mạc ảnh hưởng đến việc đi lại, chạy hoặc ngồi, cần tìm sự chăm sóc y tế.
Tràn dịch tinh mạc không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Điều trị y khoa chuyên sâu

Thăm khám bác sĩ để chẩn đoán chính xác. Nếu tình trạng tràn dịch tinh mạc kéo dài hoặc gây đau đớn kèm theo các triệu chứng bất thường, việc thăm khám bác sĩ là cần thiết để loại trừ các bệnh lý nghiêm trọng như thoát vị bẹn, giãn tĩnh mạch thừng tinh, nhiễm trùng, hoặc thậm chí ung thư tinh hoàn. Khi được chẩn đoán, phẫu thuật thường là phương án điều trị chính, vì thuốc không có hiệu quả trong trường hợp này.

Bác sĩ có thể sử dụng siêu âm, chụp cộng hưởng từ hoặc chụp cắt lớp vi tính để quan sát rõ hơn cấu trúc bên trong bìu.
Phương pháp soi ánh sáng xuyên qua bìu giúp xác định tính chất dịch: trong suốt (tràn dịch tinh mạc) hoặc đục (có thể chứa máu hoặc mủ).
Các xét nghiệm máu và nước tiểu giúp loại trừ nhiễm trùng như viêm mào tinh hoàn, quai bị hoặc bệnh lây qua đường tình dục.

Rút dịch bằng phương pháp ít xâm lấn. Sau khi chẩn đoán tràn dịch tinh mạc, phương pháp điều trị đơn giản nhất là dùng kim để dẫn lưu dịch ra khỏi bìu. Bác sĩ sẽ gây tê tại chỗ, sau đó chọc kim vào bìu để hút dịch. Nếu dịch có máu hoặc mủ, đây có thể là dấu hiệu của chấn thương, nhiễm trùng hoặc ung thư. Thủ thuật này nhanh chóng và ít cần thời gian hồi phục, thường chỉ mất một ngày.

Phương pháp này ít được áp dụng do dịch có xu hướng tái tích tụ, đòi hỏi điều trị lặp lại.
Trong một số trường hợp, kim được đưa vào qua vùng bẹn nếu túi dịch nằm cao hơn trong bìu.

Phẫu thuật loại bỏ túi dịch triệt để. Đối với tràn dịch tinh mạc dai dẳng hoặc có triệu chứng, phẫu thuật loại bỏ túi dịch (hydrocelectomy) là phương pháp hiệu quả nhất, với tỷ lệ tái phát chỉ 1%. Phẫu thuật được thực hiện bằng dao mổ và ống soi ổ bụng, thường diễn ra tại bệnh viện ngoại trú dưới gây mê. Thời gian hồi phục có thể kéo dài một tuần hoặc hơn, tùy thuộc vào vị trí rạch.

Ở trẻ sơ sinh, phẫu thuật thường được thực hiện qua vùng bẹn để dẫn lưu dịch và loại bỏ túi dịch, tương tự như phẫu thuật thoát vị.
Ở người lớn, bác sĩ thường rạch vào bìu để loại bỏ túi dịch.
Sau phẫu thuật, ống dẫn lưu có thể được đặt trong bìu để loại bỏ dịch thừa.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật sửa chữa để giảm nguy cơ thoát vị.

Nghỉ ngơi và hồi phục sau phẫu thuật. Hầu hết các ca phẫu thuật tràn dịch tinh mạc có thời gian hồi phục nhanh chóng. Người lớn khỏe mạnh có thể về nhà sau vài giờ, trong khi trẻ em cần hạn chế hoạt động mạnh và nghỉ ngơi trên giường trong 48 giờ. Người lớn cũng nên kiêng quan hệ tình dục trong khoảng một tuần để đảm bảo an toàn.

Hầu hết bệnh nhân có thể quay lại hoạt động bình thường sau 4-7 ngày.
Biến chứng có thể bao gồm dị ứng với thuốc mê, chảy máu hoặc nhiễm trùng.
Dấu hiệu nhiễm trùng bao gồm đau, sưng, đỏ, có mùi hôi hoặc sốt nhẹ.

Lời khuyên hữu ích

Hãy chủ động tự kiểm tra bìu định kỳ. Đây là cách hiệu quả để phát hiện sớm các vấn đề như tràn dịch tinh mạc, ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng.
Trong một số trường hợp hiếm gặp, tràn dịch tinh mạc có thể xuất phát từ nhiễm giun chỉ bạch huyết, gây sưng tấy và dẫn đến chứng phù voi (elephantiasis).
Sau phẫu thuật mở thủy tinh mạc, bạn có thể sử dụng đai nâng đỡ bìu và chườm đá bọc vải để giảm sưng và cảm giác khó chịu.
Tràn dịch tinh mạc đôi khi đi kèm với thoát vị bẹn, và một ca phẫu thuật duy nhất có thể giải quyết cả hai vấn đề này.