Khi xây dựng một ngôi nhà, các bức tường được chia thành hai loại: tường chịu lực và tường không chịu lực. Sự khác biệt chính giữa chúng là một số tường có nhiệm vụ nâng đỡ trọng lượng của toàn bộ cấu trúc, trong khi những tường khác (thường gọi là tường ngăn) chỉ dùng để phân chia không gian và không chịu bất kỳ tải trọng nào. Trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào đối với các bức tường trong nhà, việc xác định rõ đâu là tường chịu lực và đâu là tường không chịu lực là cực kỳ quan trọng. Việc loại bỏ hoặc sửa đổi một bức tường chịu lực có thể gây nguy hiểm cho sự ổn định của ngôi nhà, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Hãy tham khảo Bước 1 dưới đây để tìm hiểu cách xác định các bức tường chịu lực trong nhà bạn.
Các Bước Thực HiệnXác Định Các Dấu Hiệu Trong Cấu Trúc

Bắt đầu từ vị trí thấp nhất trong nhà của bạn. Để xác định các bức tường chịu lực, hãy bắt đầu từ phần nền tảng cơ bản nhất của ngôi nhà – nền móng. Nếu nhà bạn có tầng hầm, hãy bắt đầu từ đó. Nếu không, hãy tìm vị trí trên tầng trệt nơi bạn có thể xác định được sàn bê tông của ngôi nhà.
- Khi đã tiếp cận được vị trí thấp nhất, hãy tìm những bức tường có dầm nối trực tiếp vào móng bê tông. Những bức tường này truyền tải trọng của cấu trúc xuống nền móng, vì vậy bất kỳ bức tường nào tiếp xúc trực tiếp với móng đều được coi là tường chịu lực và không nên loại bỏ.
- Ngoài ra, hầu hết các bức tường bao quanh bên ngoài ngôi nhà đều là tường chịu lực. Dù được xây bằng gỗ, đá hay gạch, hầu hết các tường ngoài đều được nối với móng bê tông.

Xác định vị trí các thanh dầm. Hãy tìm kiếm những thanh gỗ hoặc kim loại dày và chắc chắn, được gọi là dầm. Những thanh dầm này đóng vai trò quan trọng trong việc chịu tải trọng của ngôi nhà, truyền lực xuống nền móng. Dầm thường kéo dài qua nhiều tầng và có thể là một phần của nhiều bức tường. Nếu dầm nối từ nền móng lên bất kỳ bức tường nào phía trên, bức tường đó chịu lực và không nên loại bỏ.
- Trừ những khu vực chưa hoàn thiện, hầu hết dầm được ẩn sau vách thạch cao. Hãy tham khảo hồ sơ xây dựng hoặc liên hệ nhà thầu nếu bạn không thể tìm thấy chúng. Dầm thường dễ thấy nhất ở tầng hầm hoặc tầng áp mái, nơi cấu trúc bị lộ ra.

Tìm kiếm các thanh đà ngang. Quan sát điểm tiếp xúc giữa dầm và trần nhà (nếu bạn ở tầng hầm, đó là mặt dưới của tầng trệt; nếu ở tầng trệt, đó là mặt dưới của tầng hai). Hãy tìm những thanh đỡ kéo dài qua trần nhà, được gọi là đà ngang, vì chúng nâng đỡ tầng phía trên. Nếu bất kỳ đà ngang nào tiếp xúc vuông góc với tường hoặc dầm chính, nó đang truyền tải trọng xuống tường, khiến tường đó chịu lực và không nên loại bỏ.
- Do hầu hết phần chịu lực nằm sau vách thạch cao, bạn cần tháo một phần sàn để quan sát rõ hơn.

Theo dõi các bức tường nội bộ xuyên suốt các tầng. Bắt đầu từ tầng hầm (hoặc tầng trệt nếu không có tầng hầm), xác định vị trí các bức tường nội bộ – những tường nằm trong bốn tường bao ngoài. Theo dõi chúng lên các tầng trên để xem chúng có kéo dài qua nhiều tầng không. Chú ý đến những gì đặt trực tiếp lên tường. Nếu là một tường khác, sàn với đà ngang vuông góc, hoặc cấu trúc nặng, đó có thể là tường chịu lực.
- Tuy nhiên, nếu có khoảng trống như tầng áp mái chưa hoàn thiện, tường đó có thể không chịu lực.

Kiểm tra các tường nội bộ gần trung tâm nhà. Nhà càng lớn, khoảng cách giữa các tường chịu lực bên ngoài càng xa, đòi hỏi nhiều tường chịu lực bên trong để nâng đỡ. Những tường này thường nằm gần trung tâm nhà, vì đây là điểm xa nhất so với tường bao ngoài. Hãy tìm các tường nội bộ gần trung tâm, đặc biệt nếu chúng song song với dầm chính ở tầng hầm.

Tìm các tường nội bộ có phần kết thúc lớn hơn. Tường chịu lực nội bộ có thể chứa các dầm chịu lực trong cấu trúc. Do kích thước lớn của dầm, tường thường được thiết kế phù hợp. Nếu một tường nội bộ có phần hình hộp lớn hoặc cột to hơn ở cuối, nó có thể chứa dầm chịu lực, cho thấy đây là tường chịu lực.
- Một số chi tiết trang trí như cột sơn hoặc cấu trúc gỗ tinh xảo có thể che giấu dầm quan trọng trong kết cấu nhà.

Tìm kiếm các thanh dầm, đà, cột bằng thép trong cấu trúc. Đôi khi, thay vì dựa vào tường nội bộ chịu lực, nhà thầu sử dụng các kết cấu chịu tải đặc biệt như dầm, xà, cột bằng thép để truyền tải trọng lên tường bao ngoài. Trong trường hợp này, các tường nội bộ gần đó có thể không phải tường chịu lực. Hãy tìm các kết cấu lớn bằng gỗ hoặc thép xuyên qua trần nhà và giao với tường chịu lực hoặc tường bao ngoài. Nếu thấy chúng, các tường nội bộ gần đó có thể không chịu lực.
- Phương pháp này chỉ cung cấp manh mối, không đảm bảo chính xác. Hãy kiểm tra kỹ hoặc tham khảo nhà thầu để xác định.

Tìm kiếm dấu hiệu chỉnh sửa trong ngôi nhà. Nhiều ngôi nhà, đặc biệt là nhà cũ, đã được cải tạo hoặc mở rộng. Nếu nhà bạn thuộc trường hợp này, một tường bao ngoài trước đây có thể trở thành tường nội bộ và vẫn đóng vai trò chịu lực. Nếu nghi ngờ, hãy liên hệ với nhà thầu cũ để xác định chính xác các tường bao ngoài hiện tại.
Nghiên cứu Cấu trúc Ngôi nhà

Tìm bản vẽ gốc của ngôi nhà. Bản vẽ gốc có thể cung cấp thông tin quý giá về vị trí dầm chịu lực, tường bao ngoài ban đầu và các chi tiết khác. Sử dụng thông tin này để xác định tường chịu lực. Nếu không có bản vẽ, bạn có thể tìm kiếm tại:
- Văn phòng thư ký quận
- Chủ nhà cũ
- Nhà thầu hoặc công ty xây dựng cũ
Ngoài ra, bạn có thể thuê kiến trúc sư để vẽ lại bản vẽ, nhưng chi phí có thể cao.

Nghiên cứu bản vẽ nhà của bạn. Hãy dành thời gian phân tích bản vẽ để xác định xem một bức tường có chịu lực hay không. Tìm kiếm các manh mối như sự hiện diện của dầm chịu lực, đà ngang kết nối, hoặc liệu tường đó từng là tường bao ngoài. Đừng bao giờ phá bỏ tường nếu chưa chắc chắn. Ngay cả chuyên gia cũng có thể gặp khó khăn trong việc xác định tường chịu lực chỉ qua quan sát. Tham khảo hướng dẫn đọc bản vẽ kiến trúc để biết thêm chi tiết.

Hiểu rõ tác động của việc cải tạo nhà. Nhà bạn càng trải qua nhiều lần sửa chữa, việc xác định tường chịu lực càng trở nên phức tạp. Trong quá trình cải tạo, tường không chịu lực có thể được chuyển đổi thành tường chịu lực (và ngược lại). Ví dụ, việc treo thêm đà ngang, cắt bỏ cầu thang, hoặc thêm tầng áp mái thường yêu cầu thay đổi chức năng của tường. Hãy xem xét kỹ lưỡng những thay đổi này khi xác định tường chịu lực. Nếu bản vẽ không khớp với hiện trạng hoặc xuất hiện tường mới, hãy làm rõ các thay đổi trước khi tiến hành.
- Nếu không rõ lịch sử cải tạo, hãy liên hệ với chủ nhà cũ hoặc nhà thầu để biết thêm chi tiết.
Tìm Kiếm Sự Hỗ Trợ Từ Bên Ngoài

Liên hệ với nhà thầu cũ, nếu có thể. Người hoặc công ty xây dựng nhà bạn có thể cung cấp thông tin chính xác về cấu trúc ngôi nhà. Nếu nhà mới xây, họ có thể miễn phí tư vấn. Dù có tính phí, hãy nhớ rằng chi phí này nhỏ so với thiệt hại nghiêm trọng nếu phá nhầm tường chịu lực.

Thuê chuyên gia kiểm định nhà nếu có nghi ngờ. Nếu bạn không thể xác định tường chịu lực và không ai có thể giúp, hãy thuê một chuyên gia kiểm định nhà. Chi phí cho một giờ kiểm định là xứng đáng để đảm bảo an toàn khi cải tạo.
- Chi phí kiểm định thường dao động từ vài trăm đến hàng nghìn đô la, tuỳ thuộc vào quy mô và vị trí ngôi nhà.

Thuê công ty tư vấn cải tạo nhà. Một số công ty cung cấp dịch vụ hỗ trợ toàn diện, từ quản lý xây dựng đến thiết kế nội thất. Khi gặp tường không rõ có chịu lực hay không, họ có thể đưa ra giải pháp khả thi hoặc cảnh báo rủi ro ngay lập tức. Hãy nghiên cứu kỹ để chọn công ty uy tín trong khu vực của bạn.

Trên hết, hãy luôn thận trọng. Đừng tự ý phá bỏ bất kỳ bức tường nào trừ khi bạn hoàn toàn chắc chắn rằng nó không phải là tường chịu lực. Như đã nhấn mạnh, việc loại bỏ tường chịu lực có thể làm suy yếu cấu trúc ngôi nhà, thậm chí dẫn đến nguy cơ sập nhà nguy hiểm. Hãy nhớ rằng cải tạo nhà là một quyết định lâu dài, và việc phá bỏ tường không chịu lực cũng có thể ảnh hưởng đến các thay đổi trong tương lai.
Những Điều Bạn Cần Chuẩn Bị- Bản vẽ xây dựng
- Thông tin thay đổi thiết kế
- Nhà thầu xây dựng
- Chuyên gia kiểm định nhà