Cách nhận biết chứng suy nhược thần kinh

Xem xét mọi sự mất mát hoặc chấn thương tâm lý gần đây. Sự suy sụp có thể bắt nguồn từ một chấn thương hoặc sự qua đời của người thân. Nó cũng có thể là kết quả của căng thẳng tích tụ lâu ngày hoặc một sự cố bất ngờ. Hãy nghĩ về những sự kiện gây căng thẳng khiến bạn cảm thấy quá tải. Bất kỳ sự việc bất ngờ nào cũng có thể khiến bạn kiệt quệ và cảm thấy không thể đối phó được.

• Đó có thể là sự qua đời của người thân, chia tay hoặc ly hôn.
• Chấn thương tâm lý bao gồm: sống sót sau thảm họa thiên nhiên, là nạn nhân của trộm cắp, tra tấn hoặc bạo lực gia đình.

Hãy tự hỏi liệu bạn có gặp khó khăn trong việc cảm nhận niềm vui hay sự hài lòng không. Khi suy nhược thần kinh, bạn có thể không còn cảm thấy hạnh phúc hoặc mãn nguyện. Bạn có thể cảm thấy trống rỗng, vô cảm hoặc mất đi sức sống. Mọi thứ dường như vô nghĩa, và bạn cảm thấy kiệt sức khi phải thực hiện những điều tưởng chừng đơn giản. Sự xa lánh xã hội và thiếu năng lượng là dấu hiệu của trầm cảm, có thể là nguyên nhân hoặc hậu quả của suy nhược thần kinh.

• Bạn có thể mong muốn được vui vẻ và bình thường, nhưng những hoạt động từng yêu thích giờ đây không còn hấp dẫn.

Chú ý đến những thay đổi trong tâm trạng. Thay đổi tâm trạng thường xảy ra trước khi suy nhược thần kinh xuất hiện. Chúng phản ánh sự kiệt quệ về cảm xúc và cách đối phó không hiệu quả. Những thay đổi này có thể bao gồm:

• Dễ cáu gắt.
• Giận dữ đi kèm với cảm giác tội lỗi hoặc hối hận.
• Dễ khóc.
• Những khoảnh khắc im lặng tuyệt đối.
• Những giai đoạn trầm cảm.

Hãy để ý nếu bạn thường xuyên xin nghỉ làm vì lý do sức khỏe. Nghỉ ngơi một ngày để hồi phục sau một sự kiện căng thẳng là điều bình thường, nhưng việc liên tục xin nghỉ làm có thể là dấu hiệu của suy nhược thần kinh. Bạn có thể cảm thấy thiếu động lực hoặc không đủ sức để làm việc.

• Hãy theo dõi năng suất làm việc của bạn. Ngay cả khi đi làm, hãy xem xét liệu hiệu suất có giảm sút đáng kể so với trước đây không.

Lưu ý cảm giác bất lực hoặc vô vọng. Đây là hai cảm giác phổ biến trước và trong giai đoạn suy nhược thần kinh. Bạn có thể cảm thấy không đủ sức để đối mặt với các vấn đề của mình, dẫn đến cảm giác bất lực. Bạn cũng có thể cảm thấy mất kiểm soát và không tìm được lối thoát khỏi tình huống hiện tại. Những triệu chứng trầm cảm như thiếu năng lượng, kiệt sức, khó tập trung và xu hướng cô lập bản thân có thể góp phần gây ra suy nhược thần kinh.

Hãy xem xét liệu bạn có bị ám ảnh bởi những suy nghĩ tiêu cực không. Khi suy nhược thần kinh, bạn có thể liên tục nghĩ đến những điều tiêu cực, thậm chí biến những điều tích cực thành tiêu cực. Những kiểu suy nghĩ tiêu cực phổ biến bao gồm:

• Nhìn nhận mọi thứ theo hướng tiêu cực.
• Chỉ tập trung vào những điều xấu, bỏ qua những điều tốt.
• Tin rằng tình trạng hiện tại sẽ không bao giờ thay đổi và bạn sẽ mãi mãi cảm thấy như vậy.

Nhận biết dấu hiệu tự cô lập bản thân. Bạn có thể nhận thấy mình đang dần xa cách bạn bè, gia đình và dành phần lớn thời gian ở một mình. Bạn từ chối những lời mời gặp gỡ vì cảm thấy chúng quá mệt mỏi. Khi căng thẳng đè nặng, xu hướng tự cô lập và dồn nén năng lượng để đối phó với áp lực trở nên rõ rệt.

Chú ý đến cảm giác tê liệt và tách biệt. Suy nhược thần kinh có thể khiến bạn cảm thấy tê liệt và xa rời thực tại. Bạn thậm chí có thể cảm nhận mọi thứ xung quanh như một thế giới hư ảo. Về cơ bản, bạn không còn cảm thấy kết nối với môi trường xung quanh hoặc những người khác.

Lưu ý những rối loạn về giấc ngủ. Giống như nhiều chứng rối loạn khác, khó ngủ là một trong những triệu chứng đầu tiên của suy nhược thần kinh. Bạn có thể trằn trọc mãi mới ngủ được và thức giấc nhiều lần trong đêm. Giấc ngủ của bạn có thể trở nên quá ít hoặc quá nhiều so với bình thường.

• Đôi khi, bạn khó ngủ lại vì những suy nghĩ liên tục xuất hiện.
• Dù luôn cảm thấy mệt mỏi và cần ngủ, việc có một giấc ngủ chất lượng lại ngày càng khó khăn.

Kiểm tra thói quen vệ sinh cá nhân. Nếu bạn bắt đầu lơ là việc chăm sóc bản thân, đó có thể là dấu hiệu của căng thẳng quá mức. Bạn có thể thiếu động lực để thực hiện những việc cơ bản như tắm rửa, đánh răng, chải tóc hoặc thay quần áo. Bạn thậm chí có thể mặc cùng một bộ quần áo trong nhiều ngày dù chúng đã bị bẩn, hoặc mặc trang phục không phù hợp khi ra ngoài.

Nhận biết dấu hiệu lo âu quá mức. Các triệu chứng thể chất của lo âu cao độ có thể gây ra và kéo dài tình trạng suy nhược thần kinh. Nếu bạn thường xuyên cảm thấy lo lắng và trải qua một biến cố lớn, điều này có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng lo âu, khiến chúng dường như không bao giờ biến mất. Hãy chú ý đến các biểu hiện như:

• Căng cơ và đau nhức.
• Bàn tay lạnh và ướt đẫm mồ hôi.
• Chóng mặt.
• Xuất hiện cơn hoảng loạn.

Xem xét cảm giác kiệt sức. Bạn có thể cảm thấy thiếu năng lượng trầm trọng. Sự mệt mỏi triền miên hoặc kiệt sức là một triệu chứng phổ biến, do năng lượng của bạn đã bị tiêu hao để đối phó với khủng hoảng. Ngay cả những hoạt động thường ngày cũng trở nên quá sức.

• Những việc đơn giản như tắm rửa, ăn uống hay ra khỏi giường cũng khiến bạn cảm thấy quá tải.

Chú ý đến hiện tượng tim đập nhanh. Khi căng thẳng quá mức do suy nhược thần kinh, bạn có thể cảm nhận tim đập nhanh, tức ngực hoặc nghẹn ở cổ họng. Tuy nhiên, các xét nghiệm y tế thường không phát hiện vấn đề về tim, vì những triệu chứng này chủ yếu do căng thẳng gây ra.

Xem xét các vấn đề về tiêu hóa. Đau bụng hoặc rối loạn tiêu hóa là triệu chứng phổ biến của căng thẳng và lo âu. Khi căng thẳng cực độ, cơ thể chuyển sang chế độ sinh tồn, khiến hệ tiêu hóa không còn được ưu tiên.

Nhận diện hiện tượng run rẩy. Run tay hoặc toàn thân là một trong những dấu hiệu rõ rệt nhất của suy nhược thần kinh và cũng là triệu chứng gây ra nhiều sự bối rối. Đáng tiếc, sự xấu hổ do run rẩy lại càng làm tăng thêm mức độ căng thẳng.

• Run rẩy là biểu hiện thể chất của sự căng thẳng tích tụ cả về thể chất lẫn tinh thần.

Chia sẻ với người bạn tin tưởng. Nếu bạn đã nhận ra các triệu chứng suy nhược thần kinh, hãy mở lòng với người khác. Giữ im lặng và không bày tỏ căng thẳng chỉ khiến vấn đề thêm trầm trọng. Một cách hiệu quả để giảm căng thẳng và thoát khỏi suy nghĩ tiêu cực là hạn chế tự cô lập và tăng cường tương tác với bạn bè. Dù cảm thấy thiếu năng lượng, hãy cố gắng dành thời gian cho họ. Họ sẽ giúp bạn hồi phục.

• Tự cô lập làm tăng căng thẳng, vì vậy hãy nỗ lực duy trì gặp gỡ bạn bè.
• Trò chuyện với người thân hoặc bạn bè đáng tin cậy. Chia sẻ nỗi lo và vấn đề của bạn sẽ giúp giảm bớt gánh nặng và xua tan cảm giác cô đơn.

Tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia trị liệu. Đặc biệt nếu bạn từng trải qua suy nhược nghiêm trọng và cảm thấy không thể tự vượt qua, chuyên gia trị liệu sẽ hỗ trợ bạn xử lý khó khăn hiện tại và khám phá cách đối phó lành mạnh. Họ giúp bạn giải quyết cảm giác trầm uất, lo âu và thách thức những suy nghĩ tiêu cực.

• Nếu cần hỗ trợ tìm chuyên gia, hãy tham khảo thông tin từ các nguồn uy tín hoặc nhờ người giới thiệu.

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh. Căng thẳng và lo âu kéo dài làm tăng cortisol, ảnh hưởng đến cảm giác ngon miệng. Tuy nhiên, ăn uống thiếu chất khiến bạn mệt mỏi và thiếu năng lượng hơn. Hãy cung cấp đủ dinh dưỡng để cơ thể phục hồi.

• Hãy ép bản thân ăn uống đều đặn, dù không thích. Ưu tiên rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và đạm từ thịt nạc.
• Hạn chế caffeine vì nó có thể làm trầm trọng thêm triệu chứng lo âu và mất ngủ.

Tập thể dục đều đặn. Tập thể dục là một trong những cách tốt nhất để giảm căng thẳng và lo âu. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của suy nhược thần kinh, bạn có thể cảm thấy thiếu năng lượng. Hãy bắt đầu từ những bài tập nhẹ nhàng. Tập thể dục giúp bạn thoát khỏi không gian quen thuộc và tiếp xúc với môi trường mới.

• Bắt đầu bằng những buổi đi bộ ngắn quanh khu nhà, sau đó tăng dần cường độ.
• Khi sẵn sàng, hãy tham gia lớp học hoặc nhóm thể thao để vừa tập luyện vừa giao lưu, như khiêu vũ, bơi lội hoặc kick-boxing.

Học cách thư giãn. Dành thời gian thư giãn là chìa khóa để phục hồi từ suy nhược thần kinh. Bạn cần học cách buông bỏ những lo lắng đang đè nặng và dành thời gian chăm sóc bản thân.

• Hãy xin nghỉ phép nếu cần và đi nghỉ dưỡng, hoặc dành thời gian bên bạn bè và người thân.
• Tìm kiếm hoạt động thư giãn phù hợp, như đi bộ đường dài, thiền định hoặc tắm bồn thư giãn.

Học cách ngăn ngừa suy nhược thần kinh trong tương lai. Hãy rèn luyện kỹ năng kiểm soát căng thẳng và học cách từ chối khi được yêu cầu làm việc vượt quá khả năng của mình. Đặc biệt khi có con, bạn dễ rơi vào thói quen chăm sóc người khác mà quên bản thân. Hãy dành thời gian mỗi ngày để chăm sóc chính mình.

• Học cách thiết lập ranh giới để tránh lặp lại tình huống tương tự. Nhận biết giới hạn của bản thân và nỗ lực không vượt qua chúng.
• Tham khảo thêm các bài viết trong chuyên mục để có thêm thông tin hữu ích.

Lên kế hoạch cho tương lai. Khi hồi phục từ suy nhược thần kinh, việc lập kế hoạch cho tương lai và bắt đầu đón nhận cuộc sống là rất quan trọng. Điều này giúp bạn có mục tiêu mới và một hướng đi rõ ràng.

• Hãy lạc quan về quá trình hồi phục và nhớ rằng suy nhược thần kinh không định nghĩa con người bạn. Tương lai tươi sáng vẫn đang chờ đợi phía trước.