Cách Nhận biết Ngón tay Bị Gãy

27/02/2025

Nội dung bài viết

Gãy ngón tay là một trong những chấn thương thường gặp nhất tại phòng cấp cứu. Việc xác định liệu ngón tay có thực sự bị gãy trước khi đến bệnh viện là rất quan trọng. Dây chằng bị căng hoặc đứt có thể gây đau nhưng chưa cần thiết phải cấp cứu ngay. Tuy nhiên, gãy xương có thể dẫn đến chảy máu trong hoặc các tổn thương nghiêm trọng khác, đòi hỏi chăm sóc y tế kịp thời.

Các bước thực hiện

Nhận biết các dấu hiệu của ngón tay gãy

Kiểm tra tình trạng đau nhức. Đau là dấu hiệu đầu tiên cho thấy ngón tay có thể bị gãy. Mức độ đau phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương. Sau khi bị thương, hãy xử lý cẩn thận và theo dõi cơn đau.

Bạn có thể khó xác định ngay liệu ngón tay có gãy hay không, vì đau cấp tính cũng là triệu chứng của bong gân hoặc trật khớp.
Quan sát các triệu chứng khác và tìm kiếm sự chăm sóc y tế nếu bạn không chắc chắn về mức độ nghiêm trọng của chấn thương.

Kiểm tra hiện tượng sưng và bầm tím. Sau khi ngón tay bị gãy, bạn sẽ nhận thấy cơn đau đi kèm với sưng hoặc bầm tím. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể trước tổn thương. Khi xương gãy, cơ thể kích hoạt phản ứng viêm, dẫn đến sưng do dịch lỏng tích tụ xung quanh vùng tổn thương.

Sưng thường đi kèm với bầm tím, do các mao mạch xung quanh bị tổn thương hoặc vỡ khi áp suất chất lỏng tăng cao.
Ban đầu, bạn có thể khó nhận biết ngón tay có gãy hay không vì vẫn có thể cử động. Tuy nhiên, sau khi cố gắng di chuyển, sưng và bầm tím sẽ xuất hiện, thậm chí lan sang các ngón tay khác hoặc lòng bàn tay.
Thông thường, sưng và bầm tím xuất hiện sau cơn đau khoảng 5-10 phút.
Nếu sưng nhẹ hoặc không có bầm tím, có thể đây là dấu hiệu của bong gân hơn là gãy xương.

Lưu ý sự biến dạng và khó cử động ngón tay. Ngón tay gãy thường có xương bị nứt hoặc gãy ở một hoặc nhiều vị trí. Biến dạng xương có thể xuất hiện dưới dạng cục u bất thường hoặc ngón tay bị cong vẹo.

Dấu hiệu cong vẹo rõ rệt có thể cho thấy ngón tay đã gãy.
Thông thường, bạn sẽ không thể cử động ngón tay gãy do các đoạn xương không còn liên kết với nhau.
Sưng và bầm tím cũng có thể khiến ngón tay cứng đờ, khó cử động sau chấn thương.

Biết khi nào cần chăm sóc y tế. Nếu nghi ngờ ngón tay bị gãy, hãy đến phòng cấp cứu ngay. Gãy xương là tổn thương phức tạp, và mức độ nghiêm trọng không phải lúc nào cũng thể hiện rõ ràng. Một số trường hợp cần điều trị chuyên sâu để xương lành lại đúng cách. Khi không chắc chắn, hãy đi khám để đảm bảo an toàn.

Nếu đau dữ dội, sưng, bầm tím, biến dạng hoặc khó cử động, hãy tìm sự trợ giúp y tế ngay.
Trẻ em bị chấn thương ngón tay luôn cần được bác sĩ kiểm tra, vì xương đang phát triển dễ bị tổn thương và biến chứng nếu không điều trị đúng cách.
Nếu không được điều trị kịp thời, ngón tay có thể bị cứng, đau khi cử động hoặc xương lành lệch, ảnh hưởng đến chức năng bàn tay.

Chẩn đoán ngón tay gãy tại phòng khám

Khám lâm sàng. Khi nghi ngờ ngón tay gãy, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra để đánh giá mức độ tổn thương.

Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn nắm tay để kiểm tra phạm vi cử động, đồng thời quan sát các dấu hiệu như sưng, bầm tím và biến dạng.
Họ cũng sẽ dùng tay kiểm tra lưu thông máu và tình trạng dây thần kinh xung quanh vùng tổn thương.

Yêu cầu kiểm tra hình ảnh. Nếu khám lâm sàng không xác định được tình trạng tổn thương, bác sĩ có thể chỉ định chụp X-quang, CT scan hoặc MRI để chẩn đoán gãy xương.

Chụp X-quang là phương pháp đầu tiên, sử dụng sóng vô tuyến liều thấp để chụp hình ảnh ngón tay. Quá trình nhanh chóng và không đau.
Chụp CT scan sử dụng nhiều tia X-quang từ các góc độ khác nhau, thường được chỉ định khi kết quả X-quang không rõ ràng hoặc nghi ngờ tổn thương mô mềm.
Chụp MRI cung cấp hình ảnh chi tiết hơn, giúp phân biệt giữa tổn thương mô mềm và nứt xương, đặc biệt hữu ích trong trường hợp gãy xương do chấn thương lặp đi lặp lại.

Hỏi bác sĩ về nhu cầu phẫu thuật. Phẫu thuật có thể cần thiết trong trường hợp gãy xương nghiêm trọng, chẳng hạn như gãy xương hở hoặc gãy xương không ổn định. Phẫu thuật giúp xếp lại xương và cố định bằng dụng cụ như đinh ốc hoặc dây thép.

Gãy xương nghiêm trọng gây biến dạng hoặc cản trở vận động cần được phẫu thuật để phục hồi chức năng.
Ngón tay đóng vai trò quan trọng trong các công việc đòi hỏi kỹ năng vận động tinh, như phẫu thuật, hội họa hoặc sửa chữa. Do đó, điều trị kịp thời và đúng cách là vô cùng cần thiết.

Điều trị ngón tay gãy

Sử dụng nước đá, băng ép và nâng cao. Giảm sưng và đau bằng cách chườm đá, băng ép và nâng cao ngón tay.

Chườm đá ngay sau chấn thương, quấn túi đá trong khăn mỏng và áp lên ngón tay trong tối đa 20 phút.
Băng ép nhẹ nhàng bằng băng thun để giảm sưng và cố định ngón tay. Hỏi ý kiến bác sĩ về việc băng ép để tránh ảnh hưởng đến các ngón tay khác.
Nâng cao bàn tay bị thương hơn tim để giảm sưng, đặc biệt khi ngồi nghỉ ngơi.
Tránh sử dụng ngón tay bị thương cho đến khi được bác sĩ cho phép.

Hỏi bác sĩ về việc sử dụng nẹp. Nẹp giúp bất động ngón tay gãy, tránh tổn thương thêm. Bạn có thể tạm thời sử dụng que kem và băng lỏng để cố định ngón tay trước khi đến gặp bác sĩ.

Nẹp "đôi bạn" giúp cố định ngón tay bị thương bằng cách băng cùng ngón tay bên cạnh.
Nẹp duỗi phía mu tay ngăn ngón tay bị bẻ ra sau, giữ ngón tay hơi cong về phía lòng bàn tay.
Nẹp nhôm chữ U giữ ngón tay khỏi duỗi thẳng, được đặt phía sau ngón tay.
Trường hợp nặng, bác sĩ có thể bó nẹp sợi thủy tinh từ ngón tay qua cổ tay, tương tự như bó bột.

Hỏi bác sĩ về nhu cầu phẫu thuật. Phẫu thuật có thể cần thiết nếu việc bất động và chờ đợi không hiệu quả. Các trường hợp gãy xương phức tạp như gãy hở, gãy không ổn định, gãy thành nhiều mảnh hoặc tổn thương khớp thường đòi hỏi phẫu thuật để đưa xương về vị trí ban đầu và đảm bảo quá trình lành xương diễn ra đúng cách.

Phẫu thuật giúp xử lý các trường hợp gãy xương nghiêm trọng, đảm bảo xương lành lại với hình dạng và chức năng như trước.

Uống thuốc giảm đau. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) để giảm đau và viêm do gãy xương. NSAIDs giúp giảm áp lực lên dây thần kinh và mô xung quanh mà không ảnh hưởng đến quá trình hồi phục.

Thuốc không kê toa như ibuprofen (Advil) và naproxen sodium (Aleve) thường được sử dụng. Acetaminophen (Tylenol) có thể giảm đau nhưng không có tác dụng kháng viêm.
Trong trường hợp đau dữ dội, bác sĩ có thể kê đơn thuốc gốc codeine để giảm đau tạm thời. Liều lượng sẽ giảm dần khi xương bắt đầu lành.

Tái khám theo hướng dẫn. Bác sĩ thường hẹn tái khám sau vài tuần để theo dõi tiến trình hồi phục. Chụp X-quang có thể được chỉ định sau 1-2 tuần để đánh giá quá trình lành xương. Đừng bỏ lỡ các cuộc hẹn tái khám để đảm bảo ngón tay của bạn đang hồi phục tốt.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc lo lắng nào, hãy liên hệ ngay với phòng khám.

Hiểu về các biến chứng. Ngón tay gãy thường hồi phục tốt trong 4-6 tuần nếu được điều trị đúng cách. Tuy nhiên, một số biến chứng có thể xảy ra:

Cứng khớp do mô sẹo hình thành xung quanh vết gãy, có thể cải thiện bằng vật lý trị liệu.
Xương có thể bị xoay trong quá trình hồi phục, dẫn đến biến dạng và cần phẫu thuật chỉnh sửa.
Hai mảnh xương có thể không liền lại, gây ra tình trạng "không liền xương" và mất ổn định vĩnh viễn.
Nhiễm trùng da có thể xảy ra nếu vết thương hở không được vệ sinh và sát trùng đúng cách trước khi phẫu thuật.

Hiểu về các kiểu gãy xương

Hiểu về tình trạng gãy ngón tay. Bàn tay con người gồm 27 xương: 8 xương cổ tay, 5 xương bàn tay và 14 xương đốt ngón tay.

Đốt gần nhất nằm sát lòng bàn tay, tiếp theo là đốt giữa và đốt xa nhất tạo thành đầu ngón tay.
Ngã, tai nạn hoặc chấn thương thể thao là những nguyên nhân phổ biến gây gãy ngón tay. Đầu ngón tay dễ bị tổn thương do tham gia vào hầu hết các hoạt động hàng ngày.

Nhận biết kiểu gãy xương ổn định (stable fracture). Gãy xương ổn định xảy ra khi xương gãy nhưng không bị di lệch đáng kể. Còn gọi là gãy xương không di lệch, tình trạng này có thể khó nhận biết do triệu chứng tương tự các chấn thương khác.

Nhận biết kiểu gãy xương có di lệch (displaced fracture). Gãy xương có di lệch xảy ra khi hai đầu xương gãy không còn tiếp xúc hoặc thẳng hàng với nhau.

Nhận biết kiểu gãy xương hở (compound fracture). Gãy xương hở là tình trạng xương gãy đâm thủng da, gây tổn thương nghiêm trọng đến xương và mô xung quanh. Đây là trường hợp khẩn cấp cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.

Nhận biết kiểu gãy vụn. Gãy vụn là dạng gãy xương di lệch, trong đó xương bị vỡ thành ba mảnh hoặc nhiều hơn. Tình trạng này thường đi kèm với tổn thương nặng ở mô xung quanh và biểu hiện bằng cơn đau dữ dội cùng khả năng cử động hạn chế.