Cách Nhận biết Triệu chứng Chấn thương Đầu

27/02/2025

Nội dung bài viết

Chấn thương đầu bao gồm các tổn thương xảy ra ở não, hộp sọ hoặc da đầu, có thể là vết thương hở hoặc kín, từ những vết bầm nhẹ đến chấn động não nghiêm trọng. Việc đánh giá chính xác tình trạng chấn thương đầu thường khó khăn nếu chỉ dựa vào quan sát bên ngoài, và mọi chấn thương đầu đều có nguy cơ tiềm ẩn nguy hiểm. Tuy nhiên, bằng cách kiểm tra nhanh các dấu hiệu tiềm tàng, bạn có thể nhận biết sớm các triệu chứng để kịp thời xử lý và chăm sóc.

Các bước thực hiện

Quan sát các dấu hiệu của chấn thương

Nhận thức về rủi ro. Chấn thương đầu có thể xảy ra với bất kỳ ai khi đầu bị va đập, quẹt hoặc chấn động. Những tình huống như tai nạn giao thông, ngã, va chạm thể thao, hoặc thậm chí là va đập nhẹ đều có thể dẫn đến chấn thương đầu. Mặc dù phần lớn các trường hợp chỉ gây ra tổn thương nhẹ và không cần nhập viện, việc kiểm tra kỹ lưỡng sau sự cố là cần thiết để đảm bảo không có tổn thương nghiêm trọng hoặc nguy hiểm đến tính mạng.

Kiểm tra tổn thương bên ngoài. Khi xảy ra tai nạn hoặc sự cố liên quan đến đầu hoặc mặt, hãy dành thời gian kiểm tra kỹ các tổn thương bên ngoài. Việc này giúp xác định những vết thương cần sơ cứu khẩn cấp hoặc có nguy cơ trở nặng. Hãy quan sát và nhẹ nhàng sờ nắn toàn bộ vùng đầu để phát hiện các dấu hiệu như:

Vết cắt, trầy xước chảy máu, có thể chảy nhiều do đầu chứa nhiều mạch máu.
Chảy máu hoặc dịch từ mũi, tai.
Da bầm tím dưới mắt hoặc sau tai.
Sưng tấy, đặc biệt là vết sưng cứng như 'trứng ngỗng'.
Dị vật mắc kẹt trong da đầu.

Quan sát triệu chứng thực thể của chấn thương. Ngoài chảy máu và sưng, nhiều dấu hiệu khác có thể cảnh báo chấn thương đầu nghiêm trọng, xuất hiện ngay hoặc vài giờ, thậm chí vài ngày sau tai nạn. Cần chú ý các triệu chứng sau:

Ngừng thở hoặc khó thở.
Đau đầu dữ dội hoặc đau tăng dần.
Mất thăng bằng hoặc không thể điều khiển tay chân.
Mất ý thức hoặc đồng tử không đều.
Co giật, buồn nôn, nôn mửa.
Trẻ em khóc không ngừng.
Ù tai, chóng mặt, buồn ngủ bất thường.

Nhận biết dấu hiệu nhận thức báo hiệu tổn thương bên trong. Đôi khi chấn thương đầu không để lại dấu hiệu thực thể rõ ràng nhưng vẫn gây tổn hại nghiêm trọng. Hãy gọi cấp cứu ngay nếu xuất hiện các triệu chứng sau:

Mất trí nhớ hoặc lú lẫn.
Thay đổi tâm trạng đột ngột.
Nói líu lưỡi hoặc mất phương hướng.
Nhạy cảm với ánh sáng, âm thanh.
Rối loạn tâm thần hoặc hành vi.

Theo dõi triệu chứng kéo dài. Một số dấu hiệu chấn thương đầu có thể xuất hiện muộn sau vài ngày hoặc vài tuần. Do đó, cần liên tục theo dõi sức khỏe của người bị thương.

Nhờ người thân quan sát và nhận xét về bất kỳ thay đổi nào trong hành vi hoặc thể trạng, chẳng hạn như da bầm tím hoặc biểu hiện lạ.

Chăm sóc y tế cho chấn thương đầu

Tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời. Hãy liên hệ ngay với bác sĩ hoặc dịch vụ cấp cứu nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng chấn thương đầu hoặc nghi ngờ tổn thương nghiêm trọng. Điều này giúp đảm bảo an toàn tính mạng và nhận được điều trị phù hợp.

Gọi cấp cứu ngay khi có các dấu hiệu: chảy máu nhiều ở đầu hoặc mặt, đau đầu dữ dội, mất ý thức, ngưng thở, co giật, nôn liên tục, yếu sức, lú lẫn, đồng tử không đều, hoặc da bầm tím dưới mắt và tai.
Thăm khám bác sĩ trong vòng 1-2 ngày sau chấn thương đầu nghiêm trọng, ngay cả khi không cần cấp cứu. Cung cấp thông tin chi tiết về cách chấn thương xảy ra và các biện pháp giảm đau đã áp dụng.
Lưu ý rằng việc xác định chính xác loại và mức độ chấn thương đầu cần được thực hiện bởi chuyên gia y tế với thiết bị chuyên dụng.

Giữ đầu cố định. Nếu nạn nhân còn tỉnh táo, hãy cố định đầu của họ trong khi chờ cấp cứu. Đặt tay hai bên đầu nạn nhân để ngăn chuyển động, tránh gây thêm tổn thương.

Dùng áo khoác hoặc chăn cuộn lại đặt hai bên đầu để hỗ trợ cố định.
Giữ nạn nhân bất động, hơi nâng cao đầu và vai.
Không tháo mũ bảo hiểm hoặc lay người nạn nhân, kể cả khi họ có dấu hiệu lú lẫn hoặc mất ý thức.

Cầm máu hiệu quả. Dù chấn thương nhẹ hay nặng, việc cầm máu là ưu tiên hàng đầu. Sử dụng băng gạc hoặc vải sạch để áp lên vết thương.

Ép chặt vết thương bằng băng gạc, trừ khi nghi ngờ nứt sọ. Trong trường hợp nứt sọ, chỉ đắp gạc vô trùng nhẹ nhàng.
Không tháo băng gạc đã thấm máu, chỉ đắp thêm lớp mới nếu cần. Tránh loại bỏ dị vật khỏi vết thương.
Không rửa vết thương nếu chảy máu nhiều hoặc quá sâu.

Xử lý khi nạn nhân nôn. Nôn là triệu chứng phổ biến sau chấn thương đầu. Nếu nạn nhân bắt đầu nôn, hãy lăn họ nằm nghiêng để tránh nghẹn.

Đảm bảo đỡ đầu, cổ và cột sống khi di chuyển nạn nhân.

Chườm đá để giảm sưng. Sử dụng túi nước đá để giảm sưng tấy tại vết thương, giúp giảm đau và khó chịu.

Chườm đá 20 phút mỗi lần, 3-5 lần/ngày. Tìm sự chăm sóc y tế nếu sưng không giảm sau 1-2 ngày hoặc kèm theo nôn và đau đầu dữ dội.
Sử dụng túi đá chuyên dụng hoặc túi rau củ đông lạnh, lót khăn để tránh bỏng lạnh.

Theo dõi sát sao nạn nhân. Sau chấn thương đầu, việc theo dõi nạn nhân trong vài ngày hoặc cho đến khi có hỗ trợ y tế là rất quan trọng. Điều này giúp phát hiện kịp thời những thay đổi về dấu hiệu sinh tồn và mang lại sự yên tâm cho người bị thương.

Quan sát nhịp thở và ý thức của nạn nhân. Nếu nạn nhân ngưng thở, hãy thực hiện hồi sức tim phổi (CPR) nếu bạn được đào tạo.
Trò chuyện để trấn an nạn nhân, đồng thời nhận biết những thay đổi trong giọng nói hoặc khả năng nhận thức.
Đảm bảo nạn nhân không sử dụng đồ uống có cồn trong 48 giờ, vì cồn có thể che giấu các triệu chứng nghiêm trọng.
Tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.