Cách Nhận biết và Điều trị Hắc Lào
26/02/2025
Nội dung bài viết
Hắc lào (tên tiếng Anh: Ringworm), còn được gọi là nấm da toàn thân, là một bệnh nhiễm nấm trên da không do giun gây ra. Bệnh thường bắt đầu với những vùng da nổi mẩn đỏ hình tròn như chiếc nhẫn, kèm theo ngứa ngáy và có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Hắc lào ở mức độ nhẹ có thể điều trị tại nhà bằng kem hoặc lotion kháng nấm. Tuy nhiên, những trường hợp nặng hơn cần thăm khám và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Việc nhận biết sớm triệu chứng và điều trị kịp thời có thể giúp bạn tránh được các phương pháp điều trị y tế phức tạp.
Các bước thực hiện
Nhận biết các triệu chứng của hắc lào

Xác định các yếu tố nguy cơ. Mặc dù ai cũng có thể mắc hắc lào, nhưng một số đối tượng có nguy cơ nhiễm nấm cao hơn. Bạn dễ bị hắc lào hơn nếu:
- Dưới 15 tuổi
- Sống trong môi trường đông đúc và ẩm ướt
- Tiếp xúc với người hoặc động vật bị hắc lào
- Dùng chung quần áo, chăn ga gối đệm hoặc khăn tắm với người nhiễm bệnh
- Tham gia các môn thể thao có tiếp xúc da trực tiếp như đấu vật
- Mặc quần áo bó sát
- Hệ miễn dịch suy yếu

Theo dõi các mảng da bong tróc. Trong hầu hết trường hợp, hắc lào bắt đầu với một mảng da phẳng và bong vảy. Khi bệnh tiến triển, kích thước mảng da này sẽ lớn dần.
- Lưu ý rằng hắc lào da đầu thường khởi phát bằng một nốt nhỏ giống mụn. Hãy quan sát sự phát triển của nốt này.
- Phát hiện các mảng da bằng cách dùng tay sờ để cảm nhận độ sần sùi. Mảng da có thể hơi nhạt màu do vảy. Hãy chú ý xem mảng da có lớn lên hoặc gây ngứa không, vì đó là dấu hiệu của hắc lào.
- Đảm bảo rửa tay sạch bằng xà phòng và nước sau khi chạm vào vùng da nghi ngờ. Điều này giúp ngăn ngừa lây lan sang các vùng khác trên cơ thể.

Quan sát đường viền của mảng da. Vùng da bong tróc thường có viền hơi nhô lên và lan rộng khi nhiễm trùng phát triển. Mảng da này thường tạo thành hình tròn giống chiếc nhẫn, từ đó có tên gọi Ringworm (“ring” nghĩa là nhẫn).
- Lưu ý rằng đường viền của vùng da nhiễm nấm thường có hình tròn, nhưng cũng có thể uốn lượn như hình con rắn hoặc con sâu. Ngoài ra, nhiều hình tròn có thể xuất hiện và kết nối với nhau.
- Quan sát xem có mảng da ngứa không hình tròn ở bẹn hoặc bàn chân không. Đây có thể là dấu hiệu của bệnh nấm da phổ biến như ngứa vùng bẹn hoặc nấm da chân.
- Kiểm tra màu sắc đường viền, thường có màu đỏ sậm hơn so với phần bên trong mảng da. Đây là dấu hiệu rõ ràng của hắc lào.

Kiểm tra bên trong mảng da. Bên trong và bên ngoài vùng da bị hắc lào thường có sự khác biệt về kết cấu và hình dáng. Hãy kiểm tra bên trong mảng da để phát hiện các dấu hiệu sau:
- Mụn nước
- Chảy mủ
- Nốt đỏ rải rác
- Vảy da
- Mảng da rõ rệt
- Vùng da đầu hói hoặc tóc gãy

Cảm giác ngứa và khó chịu. Một trong những triệu chứng phổ biến nhất của hắc lào là cảm giác ngứa ngáy và khó chịu dữ dội, đặc biệt là xung quanh mảng da hoặc vị trí đau. Nếu bạn cảm thấy ngứa và/hoặc khó chịu kèm theo các triệu chứng khác, có thể bạn đã mắc hắc lào và cần được chẩn đoán kịp thời.

Kiểm tra móng. Móng tay và móng chân cũng có thể bị nhiễm nấm tương tự hắc lào, gọi là bệnh nấm móng. Một số dấu hiệu nhiễm nấm móng bao gồm:
- Móng dày lên
- Móng chuyển màu trắng hoặc vàng
- Móng trở nên giòn và dễ gãy
Thực hiện điều trị hắc lào tại nhà

Sử dụng kem hoặc lotion kháng nấm. Đối với hắc lào nhẹ, các loại kem hoặc lotion kháng nấm thoa ngoài thường mang lại hiệu quả tốt. Những sản phẩm này giúp giảm triệu chứng và tiêu diệt nấm gây bệnh.
- Bạn có thể mua thuốc kháng nấm như Clotrimazole hoặc Terbinafine tại hiệu thuốc. Hãy tuân thủ hướng dẫn sử dụng trên bao bì hoặc chỉ định của bác sĩ.
- Các loại kem và lotion này hoạt động bằng cách phá vỡ cấu trúc thành tế bào nấm, khiến chúng bị tiêu diệt và ngăn ngừa sự lây lan.

Điều trị hắc lào bằng mật ong. Mật ong không chỉ giúp làm dịu vùng da bị hắc lào mà còn có khả năng ngăn ngừa tái phát. Thoa một lớp mật ong ấm lên vùng da nhiễm nấm hoặc dùng băng gạc thấm mật ong đắp lên da.
- Thay băng gạc hoặc thoa mật ong 2 lần mỗi ngày cho đến khi triệu chứng thuyên giảm.

Sử dụng tỏi để điều trị. Tỏi có đặc tính kháng nấm mạnh, giúp tiêu diệt nấm gây hắc lào. Đặt vài lát tỏi mỏng lên vùng da bị nhiễm nấm và dùng băng gạc cố định lại.
- Lột vỏ tỏi, cắt lát mỏng và đắp trực tiếp lên da. Quấn băng gạc qua đêm và lặp lại hàng ngày cho đến khi hắc lào biến mất.

Thoa giấm táo lên vùng da bị hắc lào. Giấm táo có đặc tính kháng khuẩn và kháng nấm, giúp tiêu diệt nấm hiệu quả. Thấm giấm táo vào bông gòn và thoa nhẹ nhàng lên vùng da bị nhiễm nấm.
- Thực hiện 3-5 lần mỗi ngày, liên tục trong 1-3 ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.

Sử dụng hỗn hợp làm khô vùng da bị hắc lào. Hỗn hợp muối và giấm có khả năng tiêu diệt nấm hiệu quả. Thoa hỗn hợp này lên vùng da bị hắc lào trong khoảng 1 tuần để theo dõi sự cải thiện.
- Trộn muối với giấm để tạo thành hỗn hợp, sau đó thoa trực tiếp lên vùng da bị nhiễm nấm. Để yên trong 5 phút rồi rửa sạch bằng nước ấm. Quá trình này có thể mất khoảng 1 tuần để loại bỏ hoàn toàn nấm.

Thử nghiệm với tinh dầu. Tinh dầu tràm trà và tinh dầu hoa oải hương đều có đặc tính kháng nấm mạnh mẽ. Bạn có thể sử dụng một trong hai loại tinh dầu này để ngăn chặn sự phát triển của nấm.
- Pha loãng tinh dầu tràm trà với nước theo tỉ lệ 1:1 và thoa lên vùng da bị hắc lào trong tối đa 1 tuần.
- Thoa trực tiếp tinh dầu hoa oải hương lên vùng da bị nhiễm nấm mỗi ngày. Lưu ý rằng tinh dầu hoa oải hương có thể cần thời gian lâu hơn (lên đến 1 tháng) để phát huy hiệu quả.
Tìm kiếm phương pháp điều trị y tế chuyên sâu

Thăm khám bác sĩ. Nếu các phương pháp điều trị tại nhà không hiệu quả hoặc tình trạng hắc lào trở nặng, bạn nên đi khám bác sĩ. Đây là cách duy nhất để chẩn đoán chính xác và nhận được phác đồ điều trị phù hợp.
- Bác sĩ sẽ tiến hành khám sức khỏe để xác định triệu chứng hắc lào, đồng thời hỏi về tiền sử bệnh và các yếu tố nguy cơ như tiếp xúc với nguồn lây nhiễm.
- Đừng ngần ngại hỏi bác sĩ về cách phòng ngừa và con đường lây lan của hắc lào.
- Lưu ý rằng hắc lào có thể lây lan qua tiếp xúc da trực tiếp, dùng chung đồ dùng cá nhân hoặc tiếp xúc với người/vật nhiễm nấm. Đảm bảo mọi thành viên trong gia đình bị hắc lào đều được điều trị để tránh tái phát.

Tiếp nhận chẩn đoán chuyên sâu. Trong hầu hết trường hợp, bác sĩ có thể chẩn đoán hắc lào qua thăm khám. Tuy nhiên, một số xét nghiệm có thể được thực hiện để xác nhận chẩn đoán và đưa ra phương án điều trị tối ưu.
- Bác sĩ có thể lấy mẫu vảy da để kiểm tra dưới kính hiển vi, giúp xác định loại nấm và chẩn đoán chính xác, đặc biệt khi hắc lào dai dẳng.
- Nếu các phương pháp điều trị thông thường không hiệu quả, bác sĩ có thể đề nghị xét nghiệm thêm để kiểm tra các vấn đề liên quan đến hệ miễn dịch.

Sử dụng kem hoặc lotion kháng nấm theo đơn. Trong trường hợp hắc lào nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn kem hoặc lotion kháng nấm mạnh hơn so với các sản phẩm không kê đơn. Những loại thuốc này thường mang lại hiệu quả điều trị cao hơn.
- Hãy tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn về liều lượng và cách sử dụng được bác sĩ chỉ định.

Sử dụng thuốc kháng nấm dạng uống. Đối với hắc lào nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng nấm dạng uống kết hợp với kem hoặc lotion bôi ngoài.
- Thời gian điều trị thường kéo dài từ 8-10 tuần, với các loại thuốc phổ biến như Terbinafine, Itraconazole, Griseofulvin và Fluconazole. Hãy tuân thủ đúng liều lượng được hướng dẫn.
- Lưu ý rằng thuốc kháng nấm dạng uống có thể gây ra một số tác dụng phụ như tiêu chảy, khó tiêu, buồn nôn hoặc đau đầu.

Sử dụng dầu gội kháng nấm. Đối với hắc lào da đầu, việc kết hợp thuốc uống và dầu gội kháng nấm sẽ mang lại hiệu quả tối ưu. Dầu gội kháng nấm giúp điều trị hắc lào da đầu một cách dễ dàng và hiệu quả hơn so với các phương pháp tự nhiên.
- Nếu không tìm được dầu gội kháng nấm, bạn có thể sử dụng dầu gội chứa tinh dầu tràm trà nhờ đặc tính kháng nấm mạnh mẽ.
- Dầu gội Selsun Blue là một lựa chọn phổ biến, giúp phòng ngừa và điều trị hắc lào. Sử dụng 3 lần mỗi tuần và dùng xà phòng thông thường vào những ngày còn lại. Sau khi hắc lào biến mất, duy trì 2 lần mỗi tuần để ngăn ngừa tái phát.
- Lưu ý tránh để dầu gội dính vào mắt và không sử dụng cho da mặt.
Phòng ngừa hắc lào hiệu quả

Duy trì vệ sinh cá nhân sạch sẽ. Giữ gìn vệ sinh là yếu tố then chốt để phòng ngừa và kiểm soát hắc lào. Những thói quen đơn giản như rửa tay thường xuyên và không dùng chung đồ dùng cá nhân có thể giúp ngăn ngừa lây lan và tái phát bệnh.

Giữ vệ sinh da sạch sẽ. Hắc lào phát triển nhờ ký sinh trùng ăn tế bào da. Việc rửa tay thường xuyên và tắm gội hàng ngày sẽ giúp ngăn ngừa hắc lào tái phát.
- Sử dụng xà phòng và nước để làm sạch da sau khi đi vệ sinh hoặc tiếp xúc với các bề mặt công cộng.
- Mang dép xỏ ngón hoặc giày khi sử dụng nhà tắm công cộng hoặc phòng thay đồ để tránh lây nhiễm.

Giữ da luôn khô ráo. Môi trường ẩm ướt là điều kiện lý tưởng để hắc lào phát triển. Hãy đảm bảo da luôn khô thoáng bằng cách dùng khăn tắm hoặc để da khô tự nhiên sau khi bơi hoặc tắm.
- Sử dụng bột Talc, bột ngô hoặc bột gạo để hút ẩm và giữ da khô ráo.
- Dùng sản phẩm khử mùi và kiểm soát mồ hôi để giữ vùng da dưới cánh tay luôn khô thoáng, ngăn ngừa hắc lào.

Tránh tiếp xúc với nguồn lây nhiễm. Hắc lào rất dễ lây lan, vì vậy hãy tránh dùng chung đồ dùng cá nhân để ngăn ngừa bệnh tái phát hoặc lây sang người khác.
- Để riêng khăn tắm, chăn ga gối đệm và quần áo của người bệnh. Lược chải đầu cũng có thể là nguồn lây nhiễm.

Mặc quần áo thoáng mát và rộng rãi. Chọn trang phục phù hợp với thời tiết và ưu tiên chất liệu thoáng khí để tránh đổ mồ hôi, tạo điều kiện cho hắc lào phát triển.
- Vào mùa hè, hãy mặc quần áo nhẹ nhàng, chất liệu cotton để da dễ thở.
- Vào mùa đông hoặc thời điểm giao mùa, mặc nhiều lớp quần áo để dễ dàng điều chỉnh khi cần. Chọn chất liệu như len Merino để giữ ấm mà vẫn khô thoáng.
Lời khuyên hữu ích
- Tránh gãi lên vùng da bị hắc lào để ngăn tình trạng trở nặng và lây lan nấm sang các vùng da khác.
- Luôn rửa tay sạch sẽ bằng nước và xà phòng sau khi chạm vào vùng da bị hắc lào hoặc các khu vực nghi ngờ nhiễm nấm.
- Kiểm tra và điều trị kịp thời cho thú cưng nếu chúng có dấu hiệu bị hắc lào.
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi