Cách Nhận Diện Tính Ích Kỷ
27/02/2025
Nội dung bài viết
Không ai muốn bị gán nhãn là người ích kỷ. Những người ích kỷ thường chỉ tập trung vào lợi ích cá nhân mà bỏ qua nhu cầu và cảm xúc của người khác. Ai cũng mong muốn được xem là người biết đồng cảm, có lòng trắc ẩn, và tôn trọng cảm xúc của bản thân lẫn người xung quanh. Tuy nhiên, đôi khi chúng ta dễ sa vào thói quen chỉ quan tâm đến bản thân mà quên đi những người khác. Bằng cách nhận diện những đặc điểm của người ích kỷ, bạn có thể điều chỉnh thói quen và tư duy để trở nên biết quan tâm và tôn trọng người khác hơn.
Các bước
Xác Định Bản Thân Có Ích Kỷ Hay Không
Quan sát các cuộc trò chuyện. Tính ích kỷ thường thể hiện rõ nhất qua cách tương tác với người khác. Bằng cách chú ý hơn đến bản chất và diễn biến của các cuộc trò chuyện, bạn có thể nhận ra liệu mình có đang ích kỷ hay không. Sau mỗi cuộc trò chuyện, hãy tự hỏi bản thân những câu sau:
- Ai là người nói nhiều nhất?
- Ai có xu hướng dẫn dắt hoặc chi phối cuộc trò chuyện?
- Bạn đã biết thêm được gì về đối phương?
- Bạn có đặt câu hỏi nào về đối phương mà không liên quan đến cuộc sống hay trải nghiệm của bạn không?
Đánh giá khả năng lắng nghe của bản thân. Người ích kỷ thường có xu hướng đưa cuộc trò chuyện về bản thân họ. Nếu bạn ích kỷ, bạn sẽ không thực sự lắng nghe người khác. Hãy tự hỏi liệu bạn có thực sự lắng nghe và thấu hiểu vấn đề của người khác, hay chỉ chờ đợi cơ hội để chuyển chủ đề về mình.
- Bạn có thực sự nghe và hiểu những gì họ nói? Cô ấy có chia sẻ điều gì mới mà bạn chưa biết không? Bạn có đặt câu hỏi, gật đầu hay thể hiện sự đồng cảm để duy trì cuộc trò chuyện? Nếu cô ấy buồn, bạn có nhận ra không? Và mất bao lâu để bạn nhận ra điều đó?
Chú ý đến cảm xúc của bản thân sau mỗi cuộc trò chuyện. Bạn có cảm thấy cuộc trò chuyện như một cuộc cạnh tranh? Bạn có phải giành giật thời gian để nói, hay phải cắt ngang người khác để thể hiện ý kiến của mình? Bạn có cảm thấy cần phải làm câu chuyện của mình nổi bật hơn so với người khác? Đây có thể là dấu hiệu của sự ích kỷ.
- Một dấu hiệu khác là bạn quá tập trung vào việc chứng minh mình đúng hoặc giành phần thắng trong tranh luận, thay vì thấu hiểu hoàn cảnh và quan điểm của người khác.
- Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi hoặc bất mãn sau cuộc trò chuyện, như thể vừa trải qua một trận chiến, đó có thể là biểu hiện của tính ích kỷ.
Suy ngẫm xem bạn dành bao nhiêu thời gian để quan tâm đến cảm xúc của người khác. Một dấu hiệu rõ ràng của sự ích kỷ là không thể đặt mình vào vị trí của người khác. Nếu bạn hiếm khi nghĩ đến cảm xúc của bạn bè hay người thân, đó có thể là biểu hiện của tính ích kỷ. Dù ai cũng cần hạnh phúc và sự thỏa mãn, nhưng đừng bao giờ bỏ qua hoặc coi nhẹ cảm xúc của người khác, đặc biệt là những người thân yêu.
- Nếu bạn thường xuyên làm người khác buồn mà không nhận ra, hãy xem xét lại bản thân để xây dựng sự đồng cảm và giảm bớt sự tập trung vào chính mình.
Xem xét liệu bạn có dành quá nhiều thời gian trong các tình huống xã giao để tự hỏi người khác nghĩ gì về mình. Người ích kỷ thường muốn trở nên hấp dẫn, thu hút và ấn tượng trong mắt người khác. Nếu bạn thường kết thúc các cuộc trò chuyện với suy nghĩ về việc mình đã thể hiện tốt như thế nào, mà không quan tâm đến cảm xúc của người đối diện, đó có thể là dấu hiệu của sự ích kỷ.
- Bạn có thường xuyên nhớ lại những gì mình đã nói, đếm xem mình đã khiến người khác cười bao nhiêu lần, hoặc nghĩ về việc ai đó đã bị bạn thu hút? Đây là những biểu hiện của tính ích kỷ.
Đánh giá phản ứng của bạn trước những lời phê bình hoặc góp ý mang tính xây dựng. Người ích kỷ thường có xu hướng phủ nhận hoặc không tin tưởng vào ý kiến của người khác. Dù không nên để những lời góp ý thiếu thiện chí ảnh hưởng đến mình, nhưng việc không bao giờ lắng nghe hoặc tôn trọng ý kiến của người khác có thể làm hỏng các mối quan hệ và công việc. Hãy chú ý đến cách bạn phản ứng trước những lời góp ý, xem liệu bạn có phản ứng một cách phòng thủ hoặc tức giận thay vì cố gắng thấu hiểu quan điểm của người khác.
Bạn có thường đổ lỗi cho người khác khi xảy ra sự cố? Nếu bạn quên thanh toán hóa đơn hoặc một dự án không hoàn thành đúng hạn, bạn có xu hướng đổ lỗi cho người khác không? Nếu đây là phản ứng thường xuyên, có thể bạn là người ích kỷ và tin rằng mình không bao giờ mắc sai lầm.
Cân nhắc sự khác biệt về thế hệ. Nghiên cứu cho thấy giới trẻ ngày nay có xu hướng ích kỷ hơn so với các thế hệ trước. Những người sinh từ năm 1980 đến 2000 lớn lên trong thời kỳ khủng hoảng, điều này ảnh hưởng sâu sắc đến cách họ ứng xử. Sự ích kỷ có thể là cách họ đối mặt với những thách thức trong cuộc sống.
- Dù khác biệt thế hệ, không ai muốn kết bạn với người chỉ biết nghĩ đến bản thân. Hãy học cách thể hiện sự quan tâm đến người khác, điều này có thể rèn luyện được và không bao giờ là quá muộn để thay đổi.
Từ Bỏ Thói Quen Ứng Xử Ích Kỷ
Đừng kỳ vọng được khen ngợi. Người ích kỷ thường khao khát được người khác ca ngợi. Nếu bạn không chỉ thích mà còn sống vì những lời khen, đó là dấu hiệu của sự ích kỷ. Lời khen nên là niềm vui bất ngờ, không phải là điều bạn mong đợi như một nghĩa vụ.
- Lời khen chỉ nên là phần thưởng tinh thần, không phải là mục tiêu cần đạt được.
Hãy linh hoạt trong cách giải quyết công việc. Nếu bạn khó chấp nhận ý kiến khác biệt, có thể bạn tin rằng chỉ mình biết cách làm đúng. Dù là lập kế hoạch dự án hay tổ chức sự kiện, nếu bạn luôn muốn kiểm soát mọi thứ và không muốn người khác can thiệp, đó là dấu hiệu bạn cần trở nên linh hoạt hơn.
- Ví dụ, nếu bạn cảm thấy tức giận khi ai đó làm trái ý mình, ngay cả khi đó là đồng nghiệp trong dự án, chính cái tôi của bạn đang cản trở sự tiến bộ.
Hãy từ bỏ thói quen ghen tị khi người khác được khen ngợi. Người ích kỷ thường khó cảm thấy vui mừng thay cho người khác khi họ nhận được lời khen. Nếu một người thân hoặc đồng nghiệp của bạn đạt thành tích xuất sắc, bạn có thể cảm thấy hạnh phúc thay cho họ. Ngược lại, nếu bạn cảm thấy ghen tị, bực bội hoặc bối rối vì bản thân không được công nhận, đó là lúc bạn cần xem xét lại tính ích kỷ của mình.
Bạn có nhớ những ngày quan trọng của người khác không? Nếu bạn thường quên sinh nhật, lễ tốt nghiệp, hay các sự kiện quan trọng của người khác, nhưng lại mong họ nhớ những ngày đó của mình, đó là dấu hiệu cho thấy bạn quá tập trung vào bản thân. Dù ai cũng có lúc quên, nhưng nếu điều này xảy ra thường xuyên, bạn cần xem xét lại tính cách của mình.
- Nếu bạn thường xuyên quên các sự kiện và cuộc hẹn, có thể do thói quen thiếu tổ chức hoặc liên quan đến các vấn đề sức khỏe như Rối loạn Thiếu Chú ý, chứ không hẳn là do ích kỷ.
Hãy kết bạn với nhiều người có tính cách khác nhau. Người ích kỷ thường tránh kết thân với những người nổi bật hoặc hòa đồng, vì họ không muốn chia sẻ sự chú ý. Họ thích làm trung tâm và thường chọn những người trầm tính để dễ dàng thu hút ánh nhìn. Nếu nhận thấy mình có xu hướng này, hãy cố gắng mở rộng mối quan hệ với nhiều kiểu người khác nhau, từ người hướng ngoại đến người hướng nội.
- Điều này cũng áp dụng trong các mối quan hệ tình cảm. Nếu bạn ngại hẹn hò với người nổi trội hơn mình, có thể vì bạn sợ bị lu mờ.
Hãy đối xử tử tế với mọi người. Người ích kỷ thường có thái độ thô lỗ hoặc xem thường người khác. Nếu bạn cộc cằn với nhân viên phục vụ, thiếu tôn trọng đồng nghiệp, hoặc thường xuyên trễ hẹn, đó là dấu hiệu cho thấy bạn không coi trọng thời gian và cảm xúc của người khác. Dù không cố ý, hành vi này khiến bạn trông ích kỷ và chỉ biết nghĩ đến bản thân.
- Hãy nhớ rằng, cách bạn đối xử với người khác sẽ quyết định cách họ nhìn nhận về bạn. Hãy đối xử với người khác như cách bạn muốn được đối xử.
Quan Tâm Đến Người Khác
Hãy chú ý hơn đến người khác. Phần lớn chúng ta không nhận ra mình đang thờ ơ với cảm xúc của người xung quanh. Bạn có thể cải thiện điều này bằng cách tự quan sát và điều chỉnh hành vi của mình. Sau mỗi cuộc trò chuyện, hãy tự hỏi:
- “Tôi đã làm gì để cuộc trò chuyện không chỉ xoay quanh bản thân?”
- “Tôi biết gì về cảm xúc và cuộc sống của đối phương?”
Hãy đặt câu hỏi khi giao tiếp. Việc đặt câu hỏi cho thấy bạn đang thực sự quan tâm đến câu chuyện của người khác. Khi trò chuyện, hãy hỏi về cảm nhận của họ, cách họ vượt qua thử thách, hoặc bí quyết để hoàn thành mục tiêu. Người khác sẽ cảm thấy được trân trọng khi bạn thể hiện sự quan tâm chân thành.
- Trong công việc, hãy hỏi đồng nghiệp về cách họ hoàn thành dự án và lắng nghe ý kiến của họ thay vì áp đặt quan điểm của mình.
Hãy xin lỗi khi làm tổn thương người khác. Người ích kỷ thường không nhận ra mình đang làm tổn thương người khác. Nếu bạn muốn thay đổi, hãy đặt mình vào vị trí của họ và xin lỗi một cách chân thành.
- Lời xin lỗi không cần hoàn hảo, miễn là nó xuất phát từ sự hối lỗi thực sự. Dần dần, bạn sẽ quen với việc thể hiện sự đồng cảm và lời xin lỗi sẽ trở nên tự nhiên hơn.
Hãy tập trung lắng nghe. Đừng vội xen ngang để kể về kinh nghiệm của mình khi người khác chưa nói xong. Hãy lắng nghe chăm chú, ghi nhớ những điểm quan trọng và phản hồi dựa trên câu chuyện của họ.
- Việc này giúp người nói cảm thấy được tôn trọng. Đừng cứng nhắc với quan điểm của mình, hãy để ý tưởng của người khác thuyết phục bạn.
Hãy thực sự quan tâm đến người khác. Hãy nghĩ về bạn bè ngay cả khi không ở bên họ. Nếu ai đó đang gặp khó khăn, hãy gửi một tin nhắn hỏi thăm hoặc làm điều gì đó để thể hiện sự quan tâm. Hãy nhớ những gì họ chia sẻ và tiếp tục hỏi han trong lần gặp sau.
- Đừng chỉ nói suông, hãy hành động. Ví dụ, hãy xin lời khuyên từ họ về một quyết định quan trọng, điều này khiến họ cảm thấy mình có giá trị.
Hãy làm điều gì đó cho người khác. Tạm gác lại những suy nghĩ về bản thân và dành thời gian giúp đỡ những người đang cần. Bạn có thể tham gia các hoạt động tình nguyện tại các tổ chức từ thiện hoặc các cơ sở phát thức ăn miễn phí. Hãy làm những việc tốt mà không mong nhận lại điều gì, điều này sẽ giúp bạn nuôi dưỡng lòng trắc ẩn và sự quan tâm đến người khác.
- Hãy trân trọng tình bạn vì giá trị thực sự của nó, không phải vì lợi ích mà nó mang lại. Đừng bao giờ lợi dụng người khác hay các mối quan hệ vì mục đích cá nhân.
Hãy giữ lòng tự trọng và yêu bản thân một cách cân bằng. Ranh giới giữa yêu bản thân và ích kỷ rất mong manh. Bạn cần yêu và công nhận giá trị của bản thân, đồng thời đảm bảo rằng người khác lắng nghe bạn. Lòng tự trọng giúp bạn được tôn trọng và tránh bị tổn thương, nhưng không có nghĩa là bạn được phép lợi dụng người khác.
- Điều quan trọng là tìm sự cân bằng giữa việc yêu bản thân và quan tâm đến người khác. Nếu bạn có lòng trắc ẩn với cả bản thân và những người xung quanh, bạn sẽ không bị coi là ích kỷ.
Lời Khuyên
- Hãy đọc sách về chủ đề nâng cao lòng tự trọng, kiểm soát cơn giận và rèn luyện sự kiên nhẫn. Có rất nhiều tài liệu hữu ích để bạn tham khảo.
- Nếu ai đó nói bạn ích kỷ, đừng vội cho rằng họ thô lỗ hay ghen tị. Họ có thể đang cố gắng giúp bạn nhận ra điều gì đó, không phải để hạ thấp bạn.
- Hãy tôn trọng và đồng cảm với ý kiến của người khác. Nếu quan điểm của họ khác biệt, hãy nhẹ nhàng giải thích và chỉ ra những điểm đúng sai một cách tế nhị.
Cảnh Báo
- Đừng ngạc nhiên nếu người khác cố tình tránh mặt bạn hoặc không muốn xuất hiện ở những nơi bạn đến. Đây là phản ứng tự nhiên của những người không ích kỷ, vì họ hiểu rằng họ không thể thay đổi con người bạn. Sự vắng mặt của họ là một thông điệp rõ ràng rằng sự ích kỷ của bạn đã vượt quá giới hạn chịu đựng.
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi
Có thể bạn quan tâm
Chanh đào là gì? Liệu chúng có thực sự vượt trội hơn chanh thường?
Gội đầu dưỡng sinh là một phương pháp chăm sóc tóc kết hợp với liệu pháp thư giãn, mang đến làn tóc khỏe mạnh và tinh thần thoải mái như tại spa.
Khám phá cách làm gà xào bắp cải phô mai mang đậm phong cách Hàn Quốc, đơn giản mà đầy hấp dẫn.
Khám phá cách làm bánh rán giòn rụm từ cơm nguội, món ăn vặt tuyệt vời không thể bỏ qua. Hãy thử ngay công thức đơn giản này!
Danh sách 12 nữ diễn viên xinh đẹp nhất trong các bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết ngôn tình
