Cao ích mẫu là một dược liệu quý giá với nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, đặc biệt là đối với phụ nữ. Hãy khám phá những lợi ích tuyệt vời mà cao ích mẫu mang lại cho cơ thể.
27/04/2025
Nội dung bài viết
Cao ích mẫu được công nhận như một thảo dược tuyệt vời giúp cải thiện sức khỏe phụ nữ. Cùng tìm hiểu những công dụng chính và những điều cần lưu ý khi sử dụng cao ích mẫu.
Cao ích mẫu hay còn gọi là ích mẫu, đã được sử dụng rộng rãi trong dân gian để chữa trị nhiều bệnh lý thường gặp ở phụ nữ. Bài viết này sẽ giúp bạn khám phá những lợi ích sức khỏe mà cao ích mẫu mang lại.
Khám phá những thông tin thú vị về cây ích mẫu và tác dụng của nó đối với sức khỏe.
Cây ích mẫu là gì?
Cây ích mẫu còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như ích mẫu thảo, chói đèn, sung úy. Cây có tên khoa học là Leonurus heterophyllus Sw, thuộc họ Hoa môi Lamiaceae (Labiatae).
Cây ích mẫu là loài cây sống hàng năm, có chiều cao từ 0.6 đến 1m, với thân cỏ ít phân nhánh và phủ lớp lông ngắn. Lá cây mọc đối, có hình dạng khác nhau tùy vào vị trí mọc ở gốc, thân hay đầu cành.
Hoa ích mẫu mọc thành chùm ở kẽ lá, mang sắc màu hồng hoặc tím hồng nhẹ nhàng, với cấu trúc xẻ thành hai môi gần như đều nhau. Quả ích mẫu nhỏ, hình ba cạnh, vỏ ngoài có màu xám nâu đặc trưng.

Cao ích mẫu là gì?
Cao ích mẫu là sản phẩm tinh chế từ ba loại dược liệu chính: ích mẫu, hương phụ và ngãi cứu. Quá trình nấu cao đòi hỏi sự tỉ mỉ, từ khâu lựa chọn nguyên liệu đến việc kiểm soát nhiệt độ để giữ lại đầy đủ công dụng của dược liệu.
Sau khi trải qua quá trình cô đặc, cao ích mẫu vẫn bảo toàn được tất cả tác dụng tuyệt vời của cây ích mẫu đối với sức khỏe con người.

Các bộ phận của cây ích mẫu được sử dụng trong y học
Cây ích mẫu có thể sử dụng nhiều bộ phận khác nhau để làm thuốc, mỗi bộ phận đều mang lại giá trị dược liệu đặc biệt.
- Thân ích mẫu (Herba Leonuri) là phần thân trên mặt đất của cây ích mẫu, sau khi thu hoạch sẽ được phơi hoặc sấy khô.
- Quả sung úy (Fructus Leonuri) là quả chín của cây ích mẫu, sau khi thu hoạch cũng được phơi hoặc sấy khô để bảo quản.

Các phương pháp chế biến ích mẫu khá đa dạng, giúp phát huy tối đa công dụng của thảo dược này.
- Ích mẫu cắt đoạn: Lấy cây ích mẫu tươi, bỏ rễ, phơi khô và cắt thành các đoạn dài từ 3-5 cm. Nếu thân cây quá to, có thể ngâm qua nước để mềm rồi mới cắt thành đoạn và phơi khô.
- Ích mẫu chích rượu: Trộn 10kg ích mẫu với 3kg rượu, ủ qua đêm rồi sao trên lửa nhỏ cho đến khi có màu hơi đen.
- Ích mẫu chích giấm: Trộn 10kg ích mẫu với 2kg giấm, ủ và sao vàng để tăng hiệu quả dược tính.
- Ích mẫu chế: Trộn 10kg ích mẫu, 1kg giấm, 2kg gừng tươi, 1kg rượu, 200g muối ăn và nước sôi. Giã nát gừng, vắt lấy nước, hòa tan muối trong nước sôi, rồi trộn đều với giấm và rượu. Sau đó, trộn vào ích mẫu, ủ 1 giờ và phơi khô.

Cao ích mẫu mang đến nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe, đặc biệt là trong việc cải thiện các vấn đề về phụ khoa và sức khỏe phụ nữ.
Sau quá trình cô đặc, cao ích mẫu vẫn giữ nguyên các công dụng quý giá của cây ích mẫu đối với sức khỏe con người. Một số lợi ích của cao ích mẫu bao gồm:
Theo Đông y, ích mẫu có vị cay, đắng, tính hơi hàn, giúp hoạt huyết, điều kinh, trục ứ huyết và sinh huyết mới. Từ lâu, ích mẫu đã được sử dụng để hỗ trợ bà bầu sau sinh gặp tình trạng rong huyết, giúp cầm máu tử cung hiệu quả, đồng thời chữa viêm niêm mạc tử cung và điều hòa kinh nguyệt quá nhiều.
Ngoài ra, ích mẫu còn có khả năng hỗ trợ điều trị cao huyết áp, bổ huyết, chữa các chứng tim hẹp nhẹ, bệnh lỵ, và nhiều bệnh lý khác. Quả ích mẫu được sử dụng trong các bài thuốc giúp thông tiểu, trị phù thũng và glôcôm.

Bên cạnh đó, quả và thân cây ích mẫu có thể dùng ngoài da dưới dạng nước sắc hoặc giã đắp để điều trị các bệnh như chốc đầu, lở ngứa, và sưng vú.
Cao ích mẫu được bào chế dưới nhiều dạng, phổ biến nhất là dạng cao lỏng, có thể uống trực tiếp hoặc pha loãng với nước sôi, hoặc theo chỉ định của bác sĩ. Một số trường hợp phụ nữ thường được chỉ định dùng cao ích mẫu bao gồm:
- Kinh nguyệt không đều
- Đau bụng kinh
- Bốc hỏa, đau bụng, nhức đầu, cáu gắt.
Một số lưu ý quan trọng khi sử dụng cao ích mẫu để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho sức khỏe.
Ích mẫu có khả năng trục ứ huyết, sinh huyết mới và điều hòa kinh nguyệt ở phụ nữ, tuy nhiên người có đồng tử mở rộng tuyệt đối không nên sử dụng các sản phẩm chứa ích mẫu.
Khi dùng ích mẫu dưới dạng thuốc sắc hoặc cao, liều lượng chỉ nên dao động từ 6g đến 12g mỗi ngày, tránh sử dụng quá liều để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Bên cạnh đó, một số nhóm đối tượng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định sử dụng ích mẫu bao gồm: phụ nữ mang thai, người có vấn đề về đông máu, và trẻ em dưới 12 tháng tuổi.

Tài liệu tham khảo:
1. Ích Mẫu (Sung Úy) - Vị thuốc quý giúp cải thiện sức khỏe phụ nữ. Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy.
2. Ích Mẫu (Sung Úy) Leonurus japonicus có tác dụng gì và liệu sử dụng nhiều có tốt không? Tham khảo tại Nhà thuốc Ngọc Anh.
3. Cây Ích Mẫu (Sung Úy) – Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam của Đỗ Tất Lợi. Xem thêm tại Vnras.com
Thông tin trên đây cung cấp các lợi ích của ích mẫu đối với sức khỏe. Trước khi sử dụng, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia để đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Tripi
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi