Húng cây là một loại rau gia vị đặc trưng, mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Hãy cùng khám phá những công dụng của húng cây và cách phân biệt nó với các loại rau húng khác để tận dụng tối đa giá trị dinh dưỡng mà nó mang lại.

07/05/2025

Nội dung bài viết

Húng cây là loại cây gì và tại sao nó lại có lợi cho sức khỏe của con người? Cùng Tripi tìm hiểu những đặc điểm nổi bật và những điều cần biết để dễ dàng nhận diện húng cây khi đi chợ.

Húng cây, hay còn gọi là bạc hà nam hoặc húng thơm, thường được sử dụng trong nhiều món ăn. Tuy nhiên, bạn có thể phân biệt rõ húng cây với các loại rau húng khác? Cùng Tripi tìm hiểu về cây húng cây, lợi ích sức khỏe của nó và cách phân biệt chúng với những loại húng khác.

Khám phá về rau húng cây

Húng cây là gì?

Húng cây, hay bạc hà nam, là một loại cây gia vị thân thảo, thuộc họ Labiatae, có tên khoa học là Mnetha arvensis (L) var. Cây này thường mọc ở khắp các khu vực tại Châu Á và Đông Bắc Âu. Tại Việt Nam, húng cây là đặc sản nổi tiếng của làng Láng, huyện Đống Đa, Hà Nội, và ít người biết nó còn có tên gọi khác là húng láng.

Húng cây có dạng bụi thấp, chiều cao tối đa khoảng 40 cm. Thân cây có màu tím nhạt, lá cây có màu xanh nhạt, hơi nhăn, mọc đối nhau và có viền răng cưa. Mặt lá phủ một lớp lông mịn, lá có dạng bầu và mũi nhọn, mang một mùi thơm nhẹ nhàng đặc trưng. Hoa của húng cây có màu tím nhạt, mọc ở nách lá.

Giá trị dinh dưỡng của rau húng là một nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất phong phú, giúp nâng cao sức khỏe toàn diện. Tìm hiểu về những dưỡng chất có trong húng cây để hiểu rõ hơn về lợi ích tuyệt vời của nó.

Theo thông tin từ Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, giá trị dinh dưỡng của 100 gram húng tươi bao gồm các thành phần sau đây:

Năng lượng: 22 kilocalories
Carbohydrate: 8,41 gram
Chất béo: 0,73 gram
Protein: 3,29 gram
Sắt: 11,87 miligam
Mangan: 1,118 miligam
Đồng: 0,240 miligam
Kali: 458 miligam
Riboflavin (vitamin B2): 0,175 miligam
Pyridoxine (vitamin B6): 0,125 miligam
Vitamin C: 13,3 miligam
Axit pantothenic (vitamin B5): 0,061 miligam
Folate (vitamin B9): 3 mcg
Vitamin C: 4,6 miligam

Các loại rau húng và cách phân biệt chúng

Bên cạnh húng cây, còn rất nhiều loại rau húng khác như húng chó, húng quế, húng chanh và húng lủi. Tuy nhiên, không phải ai cũng dễ dàng phân biệt được khi đi chợ. Dưới đây là cách phân biệt húng cây với các loại húng khác như húng quế và húng chanh.

Húng quế

Húng quế, hay còn gọi là húng chó, có thể dễ dàng nhận diện nhờ vào mùi thơm đặc trưng, giống như sự kết hợp giữa quế và đinh hương. Cây húng quế mọc thành bụi, cao từ 40 đến 60 cm. Lá húng quế thuôn dài, có màu xanh đậm, mọc đối xứng hai bên thân cây.

Khác với húng cây, lá húng quế có bề mặt nhẵn và không có lớp lông bao phủ, lá có viền nguyên, không răng cưa. Thân cây húng quế lại được bao phủ bởi một lớp lông mịn. Hoa của húng quế thường có màu tím, đôi khi cũng có màu trắng đặc trưng.

Húng quế là gia vị không thể thiếu trong những món ăn như phở bò, bún bò, giúp tăng thêm hương vị đậm đà cho món ăn. Ngoài ra, húng quế cũng rất hợp để làm dậy vị cho các món thịt nướng như gà nướng mật ong, bò nướng BBQ, và các món salad tươi ngon.

Húng chanh

Húng chanh có mùi thơm thanh mát, giống như hương chanh tự nhiên. Thân cây húng chanh có lớp lông tơ trắng mịn, cao khoảng 20 - 40 cm. Lá húng chanh có hình dáng bầu dục hẹp, thuôn dài, mép lá có răng cưa, nhưng lá dày, giòn và lớp lông mịn hơn so với húng cây.

Hoa của húng chanh có màu trắng tinh khiết. Húng chanh thường được dùng để ướp cá, thịt, giúp khử mùi hôi rất hiệu quả, đồng thời cũng là nguyên liệu quý để chế biến siro trị cảm ho cực kỳ hiệu quả.

Húng lủi

Húng lủi là một loại húng thơm khác, có lá hơi tròn, nhỏ, màu xanh tươi, mọc đối xứng nhau, với mép lá răng cưa nhẹ. Thân cây có màu nâu tía, phân thành các đốt ngắn khoảng 2 cm, tạo nên vẻ ngoài đặc biệt của loại rau này.

Húng lủi có hình dáng khá giống với lá bạc hà tây (peppermint), tuy nhiên lá bạc hà tây thường đậm màu hơn và có lớp lông tơ nhỏ trên cả hai mặt lá. Trong khi đó, húng lủi lại không có lớp lông này.

Cách chọn rau húng ngon

Khi chọn rau húng ngon, hãy tìm những lá mượt mà, có màu xanh tươi và tỏa hương thơm đặc trưng. Tránh chọn những lá có đốm đen, héo hoặc có dấu hiệu nấm mốc. Lá húng quế cần phải tươi và không có dấu hiệu bị hư hỏng.

Lợi ích tuyệt vời của húng cây đối với sức khỏe

Với mùi thơm đặc trưng, húng cây là gia vị không thể thiếu trong các món ăn như bún, phở, cà ri hay gỏi, giúp món ăn trở nên hấp dẫn và ngon miệng hơn. Húng cây không chỉ là gia vị mà còn là nguồn dưỡng chất quý giá.

Húng cây chứa một lượng lớn chất dinh dưỡng như carbohydrate, chất béo, protein, các vitamin B6, B9, B5, vitamin C, cùng các khoáng chất thiết yếu như sắt, mangan, đồng, kali và tinh dầu thơm. Nhờ vào các thành phần này, húng cây còn là vị thuốc quý với nhiều công dụng hữu ích cho sức khỏe.

- Trị cảm cúm: Húng cây chứa nhiều vitamin B và kali, giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ trị cảm cúm hiệu quả. Trong Đông y, bài thuốc kết hợp húng cây, hành hoa, kinh giới và bạch chỉ nấu lên uống có tác dụng trị cảm rất tốt, giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục.

- Trị côn trùng cắn và dị ứng: Tinh dầu từ húng cây có khả năng kháng khuẩn mạnh mẽ, vì vậy khi giã nát húng cây và đắp lên vết côn trùng cắn hoặc vùng da bị dị ứng, sẽ giúp giảm sưng, ngứa và cải thiện tình trạng hiệu quả.

- Xua đuổi côn trùng: Mùi hương đặc trưng của húng cây có tác dụng xua đuổi các côn trùng như muỗi rất hiệu quả, tạo không gian thoải mái và bảo vệ sức khỏe.

- Cải thiện hệ tiêu hóa: Húng cây giúp giải quyết các vấn đề về đầy hơi, khó tiêu và buồn nôn nhờ vào một hợp chất tự nhiên kích thích túi mật tiết dịch, thúc đẩy quá trình tiêu hóa. Đặc biệt, hợp chất carvone trong húng cây còn có tác dụng giảm co thắt dạ dày, từ đó cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa.

- Chữa hôi miệng: Tinh dầu húng cây có khả năng diệt khuẩn và giúp giảm mùi hôi miệng một cách an toàn và hiệu quả. Chỉ cần sử dụng húng cây thường xuyên trong các bữa ăn, tình trạng hôi miệng sẽ được cải thiện rõ rệt.

- Hỗ trợ điều trị bệnh hô hấp, đặc biệt là hen suyễn và viêm xoang: Húng cây chứa axit rosmarinic giúp giảm viêm xoang và các triệu chứng của bệnh hô hấp. Xông mũi với húng cây trong 1 tuần sẽ giúp cải thiện rõ rệt các bệnh như hen suyễn và viêm xoang.

- Bảo vệ gan: Với hàm lượng chất chống oxy hóa cao như axit rosmarinic, flavones và flavanone, húng cây giúp chống lại sự tấn công của các gốc tự do, từ đó bảo vệ gan hiệu quả và duy trì sức khỏe gan tốt.

- Trị mụn, làm mờ vết thâm và sáng da: Nhờ vào các chất chống oxy hóa có trong húng cây, đây là phương thuốc tự nhiên giúp làm sáng da và mờ vết thâm. Đồng thời, tinh dầu diệt khuẩn trong húng cây cũng giúp làm giảm mụn và cải thiện làn da hiệu quả.

- Giảm stress: Tinh dầu thơm từ húng cây có tác dụng thư giãn tuyệt vời, giúp giảm căng thẳng. Không chỉ trong bữa ăn, nếu bạn kiên trì uống nước húng cây hãm vào mỗi tối, giấc ngủ của bạn sẽ trở nên sâu hơn và tinh thần khi thức dậy sẽ cảm thấy sảng khoái hơn, tràn đầy năng lượng.

Lưu ý quan trọng: Húng cây không phù hợp cho phụ nữ mang thai vì loài cây này có khả năng kích thích co thắt dạ dày và tử cung, có thể dẫn đến nguy cơ sảy thai.

Rau húng thích hợp ăn kèm với món gì để thêm phần hấp dẫn?

Cà tím xào tỏi kết hợp với húng quế không chỉ mang lại hương vị đặc trưng mà còn giúp món ăn thêm phần thơm ngon và bổ dưỡng.

Tôm xào với húng quế sẽ tạo ra một món ăn vừa đậm đà vừa tươi mát, kết hợp hoàn hảo giữa hương vị ngọt ngào của tôm và hương thơm đặc trưng của húng quế.

Cá nục kho suôn với lá húng quế mang đến một món ăn đậm đà, thanh mát, vừa dễ ăn lại bổ dưỡng, thích hợp cho bữa cơm gia đình.

Lưu ý khi chế biến và ăn rau húng: Khi chế biến rau húng, cần lưu ý không nấu quá lâu để giữ được hương thơm đặc trưng và giá trị dinh dưỡng. Nên sử dụng rau húng tươi để đảm bảo món ăn luôn thơm ngon và bổ dưỡng.

Ngoài những lợi ích về sức khỏe mà rau húng mang lại, khi sử dụng cũng cần chú ý đến một số điểm quan trọng dưới đây để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Chọn lựa rau húng sạch, an toàn
Không nên sử dụng rau húng trong món canh chua, vì việc nấu húng cùng canh chua có thể làm tăng mức axit uric trong máu, gây đau nhức cho những người mắc bệnh gout.
Ăn quá nhiều húng quế có thể gây ngộ độc do lượng Eugenol cao, dẫn đến các triệu chứng như ho, thở gấp, và tiểu ra máu.

Vì vậy, húng cây hay húng thơm không chỉ là loại cây có nhiều lợi ích cho sức khỏe, mà còn là nguyên liệu tuyệt vời để làm phong phú món ăn. Hy vọng những thông tin từ Tripi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loài cây này và cách phân biệt chúng với các loại húng khác. Chúc bạn luôn có những bữa ăn ngon, bổ dưỡng và khỏe mạnh mỗi ngày!

Nguồn: Sức khỏe và đời sống, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ